Ka Oiaio, Volume VII, Number 17, 28 June 1895 — Ka Makai Kiu Lau Omaomao. Ke Kaeaea o na kakai pali nihoniho o Misouri. KA MEA NANA I HOOHOKA KA POWA IEKE A ME KONA PUALI HOLOKOA. A I OLE Ke Aka kino wailua o ke kuluaumoe KA MEA NANA I HOOPAKELE NA KAMAHELE O KA PO. [ARTICLE]

Ka Makai Kiu Lau Omaomao.

Ke Kaeaea o na kakai pali nihoniho o Misouri.

KA MEA NANA I HOOHOKA KA POWA IEKE A ME KONA PUALI HOLOKOA. A I OLE Ke Aka kino wailua o ke kuluaumoe

KA MEA NANA I HOOPAKELE NA KAMAHELE O KA PO.

fisi itie« noit;i k:i Ipu knkui k:iHIUiIUU iu:t oe. Ua pane koke mai la kahi kamaain'a aole liokO o keia lua, aia no iloko 0 ka rumi a kakou i nohe mai n«i, āia īlaila nk mea a pa«Ika lohe ana oka Makai Kiu ] keia hoike a ke kamaaina, ua iuli maila oia a pane mai la. e kuu n a !oha, ke hoomāikai nku 'nei' au ia oe, no kon haike mai i ke mea oia i, a ano, e hoi kakou. Pane hou aku la no ke kan-aai-na, aolekakou e hoi ana ma ke 'ala x kakou i hel« mai nei, aka, he alu >koa ko kakou e hoi ai. a hiki i ka puka at;a iwaho. Pane ako 1» ka Makai Kiu. no ktaha hoi kakou e hoi Ole aī ma ke a.la' a kakou i hele mai nei? He ala loihi loa ia, a he ukana (lui hoi ka kakou e hapai pu neī, a nolaila, aole e por.o roa keia ala. aka. ma ke <*Ia pokole malaila kakoū.

Ua pono wahi a ka Makai Kiu, a e nlakai pololei oe ia makow, i p»kel» ai kou ola mai ka make ae e kan maiaiia. Ae, e hfioko »>o a\i, e lik® me kau i uielo aku nei imua ou, a o oukou a pao, oiai, ao>e au mea e hop»hop« ai, oiai, ua pio mokou % I I kela wa, aia kapahu o ke kiaa ma ke kau aia iiuiia o ka manele, a oia no ka wa, o ka Makai Kiu i kau«ha aku ai i na knnnka o aiiaino a hoomaka akn e hrU\ ;i ua lu oko iu j kauoba, a n* kalii kamaāīiīa ke lakai ana. No 15 minule wale uoo k«ia he le ana, «a hoea aku la lakou ma | kekahi aoao, o:ai ka malamalae! pahola ana ilalo o ua lua «la. Ma k«ia wahi, ua pane aku la kahi kamaaina. e hoomaha, a hoouia-: ha īho la lukpii. . la wa kok« np, 'ua olelo hou aku 1* ke k&tnaainaj! ka Makni Knul aia i*a kela kumu lauu e ku uiai !a aia maUila paui hae kiU mano&noa, a kej heuio ia, ataita aia k*kou a pau ikiko o ka Holeio ka-. hi i noho ai, a oiai hoi, u* iko a« ua lawa ka un>e o kou iuau aahuki e hiki ai' ke h*'tno kek pani. hao, a noia kumu kou oiolo aua aku n;i ia oe o ke ala p#kole k«ia ' I ka lohe aiia, o ka Makai Kiu i . keia olēlō a k« lamaalii;, \ia pane aku la oia. e halele hoi n* kaua e weke i ua pani alaj j Ae, wahi a ka|;arJu»), a ha<e]«' «ku la iaua, | j la iaua no a ljuk|| ma\vaho o ua pani hto ala, otj» no k* wa o na Htoa wikaui o ua ihh g Mieoun , i lalau aku ai i toa kukuna a uuu; ae J%, h o *a a*a a ka | mab, ua v.U& ))« ;* w*i la Ua va-, ni ala a havs!e j>ahu''"la!v\ a <>ia ( no Srs w* \ Mol? ak« si ta Ma-; kai Kiu i ka o ka!i\. ' 1 kek wa, ua tku k k« l- - uiaaiuA, mai tefa wahi aku, a hiki i Ilolele, h« !t0 nnuute wale ne.;

Iu wa koke no. ua kau'oha leolee aku la ka Makai Kiu i na kanaka kapai pahu e hapai mai i |ka pahu o k'« kiaaina, a *a hooko ia ke kauoha. 1 I keia wa a iakou a hoi nei. aia no na maka noii oua Makai Kiu nei ke haka pono a!a ma ha wahi a pau, oiai, aia no iloko 0 kona noonoo e nalu ana, ana hoi i kōho ai »ia no paha ma keia wahi ka lua hnna o na waiwai a keia hui powa kahi i wahiho ai, a i ole aia paha raa kekahi wahi no ' o ka Holel e aole oia i ninau aku j. ke kamaaina. He mea oiai, e kuu makamaka heluhelu, ua pololei kela !koho ana a ua Makai Kiu nei a kaua, aka. e kali iki iho nae hoi kivua, !a hala ae ka ua ka mea makau. Ia lakou nei e noooko&oke aku ana i ka Hotele, ua ike |nai la na mea a pau, i keia pahu ltupapau e auamo ia aku ana, ua maī la lakou me ka leo nui, 0 |ke Kianinal o ke Kiaaiua!! eia ae ka hoihoi ia mai n«i. ! He mau mmute mahope iho, ua fcomo aku la kahuakai iloko 0 ua a<-teie ala, me ka lakou ukaaa nui, 0 ka ehaeha. 1 Ua lioihoi Jua ia aku ia ke kino wailua oua Kuaina ala.a waiho.i-A ihioa 0 Ku pakaukan, e ku ana iloioo ka. mmi hookipā o ka powa Rnbine Muka, a ua kaa 11131 na hoo ponoponoana malalo o Boe, iaamuli oke kauoha a lfa Makai -Kiu-Lau Omaomao. llokn oia wa, ua huli ae la ka Alakai Kiu Lau Omaomao a pane iku ia ika lede Kananimaeole, e luhea oe, eia ke kino o kou paDa alohu, a e kiai ia hoi me ka makaala Ir>a, a hiki ike 0 ka la apopo, alaila, hoi a 1 keia wa e hele h<Mi ae a\i e huli i <ce koena i koe o ka'u haha. Heaha ia hana au i kpe e kuu aloha wela e hoolohi waiej nei iv> i «eoo nui kino? | He hatf!T, a oia ka hupe, alaila, pau kau hana. | Heaha hoi paha ia hina, e ke iilhoa, malie hoi o hikī iah ke hoike aku la oe, oiāi, ua Uitik|emake au « noho pn mai no kaua, « kiai i;i OPt pa. ' ! Fane aku la ka Mak*i Kir, e ks lede maikaī. oka hana au e akenei e loae, oia hoi ka lm 1 hima, <> «a waiwai h keīa hni powa, i law<? m»i ai. a maha aia paha iloko oia lua kekahi mea e pili ana i kou pana aloha. h la laua 110 0. kukai olehi aua, aia no kahf alakai ke hoolohe maila, a i kekou ana iho o ka leo 0 ka Makai Kin, Ua oane koke niai la <• Keoki Laiiie'aka, aia ina' ke kihi akau o keia rumī, aia iiialaila ka lua liuna, e like me kau i Wke aku ai ia oe, eia iloko 0 keia Sotele na pono eaeo ke Kiaaina i make, a kaVou hoi a pau' e ike nei i kona kino wailua. ; Aka, ao!e 0 kona wule, akn, 0 ko na niea a pau i ualowale' aku ko lakon hsnti ola mai keia' ao aku.

E knn hoalohā oiaio ke hoo naikai &ku nei au i» oe, no 1 oikv mai mea a pau m.e kji poloiei, auo, aua uiakemake au ,e īu.o iua lua ala i keia wa keke uq. I kela \va koke no, ua inu-le aku la laua, a hiki ma kuhi e ana ke kahua pohaku mapaia. pqo Līoiih, a 4i kau auu ua iiua pu]aj i kahakiiha ia i>ene!. . 0 Robine Huka, ka *Teli o ua p ie mauua o Misi?ipi r.ei, ka hlena hoi i) na oawa kuhoho o koua |maa kualono, ao ka mea e houpa i keia kia mapi'la, e make no oiā, ae kam \a hoi mn ke kuuni o keia kia mapala. j 0»\«u hoj ke ki o kekaljii lua wa !\vai nUi. ke luau wau iai;j> a lanaki!a.oia, mma ko pau. a he alii hoi tualu.ua o ke g»ijl.i, ko unana a tue ke dala. , Aole paha i poina iki kuu hoa heluhelu. i na helu i hala, kela m.iu hua u ka Mal.ai Ki.ui heluhelu <ai i ke kula, oia oia i ko kaliua hooiulu <* ka powaleke u\a na ululanu o Mvsouru i kahakaha la hoi ma kn elelo lleWk'.aiue ka wlelo Lloleua. | Ua heluhelu aku ;1* o I.au o!Ufiū;uao iua uuu hua paLpala «la pono, a o;a ra--4 i akaaKa iho ni, a |*aue ukxi !•*.! koiii* l'* lieheua Uv ;uha ka i|iwa i,v > keia m.m hu* i>aupala i lj.Ahakaha, me keiu ihanuo ki h 1 w v o, <. ~o me* e*e uaua e* vj jl. ko i mau*. 1 k«U \va koke i,«. ua jiauvjlw *ku U ka Makai Kiu. ī K«jj»a kaau sv.!tA, ) kA i:ane aku, a aacj a e UAiia uifii <v ; kau hana a:.a l'kek kk h<n»aiana", tk« ao oe, 'oU<» ku hou *ua tua keia wal/ r ;;o ka wa mau loa 4 iuaio o leia kv L luapa'i ki- ki e heino ai ka iuahua waiwaia kapowa I\jb,ue lluk*. ,

Me ka hookau lua ole iho 0 ua eueu nei a kaua, ua kulau iho la kona poo ilalo, a ana punī ae la kona mau lima ia ua kia ala, a oia uo kona wa i ume ae ai iluna, a iloko o na setona nokole loa, aia hoī, ua lohe ia aku la ka haluīu ana, a~ ulaa pu ia ae la ke kahua 0 ua kia pohaku ala i ku ai, a waiho ana ikahi e. I kela wa, ua ike aku la kahl alakaj, i ke kaheawai ana mai 0 ke io ko ma kona ihu Oiai hoi ua pu\i kona kino ika nla, oia ke kokole holo puni ana ma kona mau aa kokoa pau. I ka hemo ana-mai 0 kela kia pohakn, aole loa he pane leo iki 0 ua Makai Kiu nei, oiai, ua wela kona kinoiiolookoa mai 0 a o. A hala he ehma mmute, akahi no a niki iaia ke loaa ka noonoo maikai, a pan no hei ke kahe ana 0 ke koko, mai kona aiau pukaihu aku. Ja wa, ua pane aku la ka Makai Kiu, e ku u hoa'loha, o keia ka mua loao ko'u ike ana, e kahe ana ko'u , koko iwaho, aole mai mua mai. Pane mai la kona alakai, aole no īouiiain tauaka iloko 0 ka hni povu o liob.r<e iluka, 1 hiki iaia ke iap:»i i fceia kia puhaku, aka. ia oe, vt> iii« nei au. ua ,pa tausani io kou iiaiku, a oia kau e weliweii nei, he ihaiaaUunei kau h.ina, e hana uai ai ia maiou ina keia hopeaku? raue aku la ka Makai Kiu, 'aole iu e Uaru aku ana i kekahī haua e ;o«.>poino aku ai ia ouiou a pau,. ika, e hana aku aua wau i ka hana d lioopomaikai ai ia oukou a pau. ke ae oukou e hahai maUope o'u. u 1 *a Oukou e kue, alaila, na ke kauawai oka aina e kau i fea hoopai maluua 0 oukou pakahi a pau, aoit uoi na'u, oiai, aole ia o ka'u hana. ika, he hoopakele au no ka po« 1 noopihkiaia. Nolaiia, aole 0 kaua olelo no ia mea, oiai, eia kaua i aahi o ka h;.'ua, a 0 ka kaua 'hana wale no, & koi hoike hou mai iau, auhea ke ki e aeuio ae ai ke nani o keia oiai, ie ike nei au 1 keia papapohaku inapala e waiho nei, me na wai hoo īuu ute ole, 1 iike hoi me ko ke aiuenue. Pane mai Ia koua hoa'luha, e na•ia 1110, a ike iho oe i kekahi pme iaiaiana ma ka hapalua like oau [japapohaku ala, alaila, e kaomi iho oe īiaio no «ikohi manawa, a nutii ae iluna, aiaila, oia ka hemo ana a waiho wale īnai 0 lalo, a ou. no io kaua wa e ike aku ai i na waiwai like ole. uia ka paia o keiu lua waiwai nui. I ka pau ana 110 0 ka o!elo ana a K'Ua nei kamaaina, oia iw wa 0 ua Makai Kiu nēi 1 le!e iho ai iluha .) ua pain pohakn la, u nana pono liio īa 1 ke pine ilaimaua, a ike iho 'ia keia i ua pīne ala, ua like koua uui me ka maawe lauoho, oi.i no sona wa 1 kaomi ilu ai ilaio, 110 nunawa, a huki ae sa iluna, oia no ka wa i iho ai.iu pani ala, a ahuwale'ae īa 0 lalo oua 1 lua ala. | l.i w;>, ua is.e koke aku la ka 3īa--1 kai K;u 1 kekahi aiauil gula, » ku I auu ma ka aoaO hiknia o ku >vaha !o tca hiii, ua ninau u* ta oia i kona i alakai, o ke alanui anei keia e īho ! ai ilalo? ! Ae, oia no, wahi a kona alakai 1 1 pane iho ai. ' "E ihO iuai hoi I»a oe ilalo neu a 1 iho pu aku ai hoī kaua iloku 0 keia iua, wahi a lia Makal Kiu. Ae, wahi a kona a!akai, a le'u- iho la oia ilalo, aniho ioa ak« la lUlo !oa oka tua, e uana \ na w>mv ,1 e ahu a l;i!>kukni nui ana. 0 na "■> hke 010 1,0 nni.

Ua pane aku la ka Makai Kiu i kona hoa'lohn, i ka i ana aku. a no, •ia kaua ke ike nol i n* waiwai a pau i loaa mai loko mai o ke koko, ka mea hoi i huli ia e kekahl poe «ne ka hou hoi o ko lak.:u mau ]ae, a o'ikou hoi i apahu wale ai i ko hai ola. - A no, e ninau aku ana wau ia oe, oiai. o ktt wa pono Wale no ke eai hoike inai ai oe i kau mea i make ai. a heaha la ia. Nnma ae la na maka o Keoki La melaka ma na paia a'pa'u o t»a lua nei, a ike aku la oia i ke kea hoohaaohano o kona luaui makuakane. i'make ika powa Kohiiie Īluka, e Kau mai ana ma ka paia, a aia pu hoi na hoku (iaimana he 12 e hoopuni ana 1 ua kpa alā, i hoooaa ia i iuna o kekahi lai (iaimnna. Oia kona wa i pan« aku ai, a'ia ka'a mea makemake, mē kona uwe pu ana iho. . . O ka'mea he:i, wahi aka Makai Kiu l ninau aku ai? 0 kela kea e kau maila, me na hoku he 12, a me ka lei. Ua pane aku !a ka Makai Kiu, ae nou ia. a ke ninau aku nei au ia oe,he aha ke kumu o kou uwe ana?

Pane aku ia o Keoki Lamelaka e uwe ae ana waii i kela kea'an i ale!o aku nei ia oe, oia hoi ka'u e hoike aku nei ia 6e. Ao'e no'u ponoi, aka, no ko ? u ma- 1 kuakane ponoi, nona kela kea, a ua make oia ma ka liiua o ka powa Kobiue Huka, oiai ko'u mau la opiopio loa. A ;hea koua walii i pepehi īa ai e ka ]>jwa? iMa keia wahi no, a īloko pot;o: no o keia hak*. Pane hou aku la ka Makai Kiu, e ku'u hoa'loha maikai, aole kaua e hoopau manawa wale'i' ka olelo. aka, e awiwi kaua a pau aa ia hoi &ku kaua. Ae, wahi a kona hoa'loha i pane aku aiIa wa koke no ua kii aku la ka Makai Kiu i ua kea aln, a heokau aku la Huna oka umaunia o Keoki Laaielaka, a pane a.au la oīa, nou keia no ka wa mau lq4« lioko oia manawa. ua he!» aku la laua e'hul'i ia.loko,o uk lua nei, a hik'. i ka loaa ana o "ke kuka hula holoholōna o ke Kiaaina i make, panapa'na, a me kaua pahi kaua, ua kuni ia keīa mau inea a pau i ke kuni oihana o Am«rika Hoipuia. I ka loaa ana o keia mau m«a a pau, U3 pane aTcu la ka Makai Kiu. • hoi kawa, oiai, ua pau* ae la n > kau haua ma keia wahi, aole hoi he hana i Koe. TJs» pii ae la laua a hoea īlnna, o ka waha o ua lua nei, oia ka wa o ka Makai Kiu i pane aku ai ia Ke oki, i ka i ana aku. Pehea la auanei e paa ai ke pani 0 keia lua? E huki hou mai iluna, ae wiii ae i ke kui pine uia ka akau, i eli oia wili ana, a pela no hoi ina ka hema. a kaomi aku ilalo ī ekoiu , kaouū ant, a h«ki hv u mai iluua. a i kani mai ka be!e no ehiku ma-J [ naw:), aiaila, ua paa. j | Mamuli o k«.ia kuhikuhi u Keoki ILaiuelaka, ua hoōko aku !a ka M,v 1 kai Kiu. j He mea oiaio, ua p:ui «o iho la uo ! ke p?vni o ua lua nei. a me ne la m» i ka nana iho, aole i weh"» ia ua lua ! aei. Ua pii iaa ae la iaiu a hiki loa iluna, a nan» iho la ilalo, a haia hei : mau $etona, ua lalau iho ia na h-, ma wikani o kaMakai Kiu i ke kia, pohaku e waiho aua īlalo. a ; ae la iluna, a hapai a* !a a «>o īho I* iloko o ua lua ne', a hoi < i hou a« la e lifc« me koua kulaua ] mua. 1 ( Hana iho la laua a paa pouo, n u. ; hoi aku la ue loko o ka ruua hoo-i

kip-i. kahi h.)i o na moa a pau e luana pu:i. » la laa.t no i komo aku ai, uā hoopuiwa ia nn .m?:»- n paa, 1 ka ike ana , mai e kau ntia ke kea' lio'olianohano iluna o Keoki I au>claka, aol® hoi oia walf, alc;s he p*hi kaua lioi ke k-aei ana m i ka pnhak.u o ka Makai Kiu, nie kelc>i!»-i kuka lru!u liolohalooa ft kau k<>pit ana ?naluna,o koiiii poohi A'i iik'n u, ae i> vs knn;i lieua henia he pu pauac-a.iia. kumi:' gula, eia n iw' aiile loa he !oo paue o na mea a p - Ua hele poiolei aku l>i k;j Makai Kiu, a ma kahi o ke Kiaīiina e waiho ana, kau iho i:t oi:i i na mea a pnu maluua iho o kp. pahu. oiii nu ka wa o kaaa kaikamahine i iko ai, o napono io noia o k >na makuakane, oia kona wa i Inomaka hou ae ai e uwe no kona makuakane. Ike kani ana oka hora 12, ua hele aku 1a lakou e pniaa. ai ka pau ana ; o ka lakon ai ana, ua hoi ae la lakou e hoonanei ■hrw, a hiki wnle i ke kaalo ana aku oka I.i ma kela liuli oka poepoe honua, ua hoopiha hen iho ia lakou i ka Jua 0 ka mainu, a hoi hou ae'la hoonanea, a hiki >vale i na hora liilii o ke kuluauuaoe. Ua hoi aku la na mea a pau e hooluolu. ao ka Makai Km, aole. loa oia..i ae )ki e u-}>oi ilio i kona mau lihilihi maka, a hiki wale no i :ca oili ana mai o ka la i ke kakaniaia. \ 1 ka hora 6 ponoi, ua 1 uliu ae al lakou no ko lakou pai>;ia knkahiaka 'i i l:a pau ana oka lakou ai ana. ua knuoha koke aku la ka Makai Kiu i n.i mea a pau, e haua koke i na lio. a me ka manele pu. o ke Kiaaina e auamoaku ai. He mea oiaio, ua hooko ia ke ka-j uoha u ka Makai Kiu, a emoole aia] na iiipa a pau ua. makaukau, a i hakalia wale no ia lakou. i 1 ka makaukau ana, na kauoha aku la ka Makai Kiu, i na kanaka, kona hoii'loln, i ka aku, ; na oukou e auamo ke kino make o ke Kiaaina, ua ae mai la lakou a pau. . . .' 'i Kauoiia pu īa aku la lakou, e hoolohe i na olelo a pau a Honēle ; 800, oia ko oukou waha olelo. ao' ka inea kue o uokou, e nele no oia 1 ka uku ole mai au aku. j Ua aehou mai la lakou a hoomaka ius aku la e hele. Hu; ae ia ka Makai Kiu a pane ae hi ia>v«oki Lamolaka. ua makemake au ia oe. a me ka mea lawelawe o loko nei, a na hoi e hele pe eki ī na rumi a pau o ka Hotele nei. . Ae, a hele like ako 1* lakou a ki ina nnni a pau. a hiki i na hale lio. I ka paa ana, ua he-le aku ]a lakou ne kahi oko lakou mau lio e ku ana, a kau ae la, a hoomaka aku la e hek. ua kauoha ia aku la o Keoki Lamelaka, oia ke kU'i no ua poe po«a a pau. U» hoomaka lakou e hoi no ke kulanakauhiile o Misisipi, ai kekani ana o ka hora 12 oui la, u& Kiki aku la lakou i ka hai alua o ke akhe»e, a hoouiaha i|ui iho k, no ka paiua aua, i kola|iou aina awakea. Ta lakou noe ai ans, ua luhe ia ■i ' ' aku la ka halulu |na» o na kapuai lio ma kahi mainao. a ota ka ua uiea « pau i ae ai he ptre p»wa ae paha keia. P«ii« ak i la ka Makai iviu, koia he woe powa, a|a, he poe makai ae keia, me Kihl;! Lmekoiia, oi • ai, «a kauoha au i k« keon* M«k»i Kiu e eaai l.ikuii ia kakou. ; lle ukanawA ui»Uop« iho, MA ht>ea mai l* na pW makai, e aUkai aua e Keol i Lluekona, no Ukōu ka huina o 150, ahm ae la nkou, s haAwi <a a n.&wao lo l&kou, me k« .Makai Eiu L&u OuiaomAO- j