Ka Oiaio, Volume VII, Number 20, 19 July 1895 — RUSIA ME IAPANA. [ARTICLE]

RUSIA ME IAPANA.

Ma ke kahua hookahe koko. Na pnalikoa a nie na ainnokni kwua lua VliulivostoL'k Tiic<Jiii(i, Juii(i iiO.— Ma kainōkuahi Nole Wiii mai nona ka inoa Osc:u* j lioea mai ai oia_ ia auei-i keiā kakiiliiaka nui, iloko o 18 la liolo. m:ii Yea(lirostock, 'Siberiit nuii, i lawe - mai ai oia i kekahi nuhou aiwaiwa o ka ike h(>u ia aiui o kekalii hooiii ka.ua hahana

liou ana, a ua inanaoia o keia ana palia ke kaiui puni ana oke ao noi. ( Ua lioikn a< v ia o Kapena An<lerson o.ua mokuahi la, ua ima ae la o linsīa i kona ikaika kan.'i īna \'e:i(livo,sto('k o 80.000 kanaka,, a ua mmiaoia ia ia e komo aku ai iloko o Sihftvia nie kon;i makaukau uui, e .nee koke aku ana oia i mna o I;ipana. Ua olelo liou a<v la o Kapena \nderson o ke KnhinaNui o Piusia, ua kauoha aku la oia i na pu 1 alikoa, e h( v le nie ka īnana- i loaa ia lak:Qn.'u.jc kue akn (ini i na liana pono 010 a lapana, a e lawe ae hoi i na wahi a pan a I;vpan:\ i ia\ve ai mai Kinamai, oia hoi na aina a me na kauhale. A o keia moliii iloko me ka ikaika kaua, no ka nee ana aku iniua a hiki i ,Yeadivostock, a e hoike ae la l.ioi oukou i ko oukou puui kaua a nu; ke koa. Oke awa o Veadivostock, ua hoopihaia nie na tobito, a aole no hoi eae ia kekahi moku e

j kaalo ae uia ia wahi, a i ole haaj lel' 1 iho pa-ka i ua awa ala, ke ole e loaa ka apono ana, mai ke keeua kaua aku o ka pa kaua, e nolio ia ana ena 'lii koa kiekie o Rusia, a i apono ia hoi e na pailaka o Rnsia, no ka uku ana akn i na lilo a pau; a aole hoi he mea i ike i kekahi kii palapala aina, o kahi i waiho ai na tobito. Ua ulike keia rula, malunao na moku e komo mai ana. a 1 ole e puka aku aua paha i walio o ua awa ala. Maloko o keia awa. oia kekahi keehina i loaa la Itusia ma ka moana Pakipika o ku ilio ai koua mau wawae, me ka īkaika o koua aumoku kaua, a me na pualikoa a. ua makaukau pu no lioi na pualikoa e kau aku inaluua o na mokuahi lawe koa, a holo aku la no ka hikina i na wa a pau e makemakeia ai.

Ma ka aiua he 80.000 ka ikaika kaua i ike ia, a oia ikaika kn Kusia i mauao ai, ua iiiki ia ia ke hoopau ae i ka liewa o lapaiia i liana ai, a e hoopau loa ia mau ino a pau, a aole «o lioi |lie poiuo e loaa akn an;t ia ia. O ka lawe ana ae o keia moku i kela puu nui a lu ae la i Yaedivostock, oia keknlii hana hookula kupua a Kusia i hana ai, he hana hoi i liaua ole ia mamua aku nei, a akahi wale no a ike ia i keia au, A heaha la ka Busia e haiia aku ai, oiai aole loa e hiki ke paniia ka ipuka nona, a o kana man hana a pau e haiia r»i, e, ana noia, oiai hoi eia oia ke lioomoe iipī nie ka pnahi nui i ke alaliao, e !)OD)Bor ana mai ka lmna akn o Veatlivostoek n hiki i ke Ka! Melemele, a ie ku ana hoi oia ilaiia me ka makaukau piha, a e wehe aua hoi i atva hoolulu moku nona malaila me ka aa ana e komo iloko o na poin<i he īmi. E paa ana iioi oia iu v moku aina me kona mana piha, uo ke ku ann iho malaila, i ua manao oia aole loa e hiki i kekahi mana e ae e aa o kaili hoti aku i ua wahi ala, ke ole e !soo!iana ia ka mana o na mea kaua o na aupuui hni. Mamua ae o Ka luialelo aua aku o ke Kapena Aader«on i ke aupuni, kahi :uia i liele maī ;\t»ua mauao oia e loaa ana ia ia he ha ma aka i\vlejp\o pela, a uia ke kuiuu o kom\ Jipa loa ana mai ia anei, i keia alnahi a hoike mal ai i keiu mau hioa' ho ano iiui. a wahi !Ui:i i | t«; ;ti, ua manao au, e ]>au »ua ' kuleaua o īia mea a pau e 110-, Ik knleana ai maluua o keia honua, me kmen.la o hooKo ia ana' ua mea i wauana |.uua ia ai. O ka inoku Os<|ar 11, ua lawe!

lakula oia i kona piha ukana i! Vladivostock, a o ka liapanui oia "ukaria, oia no na puna hauliuli, e hana ai i na alanui hao, Ua hoike hou ae la o Ander- > son ina e holo pono ana [kā hana ia-ana o kela alanui" hao, e hoonēeia ala imuaalaila,lie meāmaopopoe haawi koke aku āna ke C?:ar o Ruaia i ke_ kanolia b hiina koke ia na wahi a pau me ka hikiwawe, ine ke .kaulua ole.' Oiai lioi o ke% laina alāliao e , moe ala lte pokole loa kā luhi , me ka'nui ole o ka hana, a o ne , aupuni p llusia, ua loaa ia ia he • keehina paa ma ke koriiolīāna Vladivostock, e kokoke , ana i Mauelnma, a me Corea, a' oia ka: . \va e wehe koke ia i awa kumokn t niaikai loa, ma ke" Kai Melemele I Cla hoike liou ae la o Kapena An(leiHon o ka ni:*nawa i haiia ia ai o keia alahao, h.> ekoln ninikaliiki , noia, ake'paa na alaila jua loaa ka ipuka no Rusia ! e hele

ai, a beln aku hoi ilunā o ka inoana Pakipika, a hala loa aku no ka hikina. r mahele ano nui o keia alaliao, i liana ia me ka maikai loa, oia hoi o ka mahele !e holo ala a hiki i Vladivostock, ame kc ala e moe pololei ala i kalii e |hiki aku ai lapaua. ; Ma ko'u manao ponoi iho, ua manao au, nm Hakodaie iloko o lapana, kalii nui loa o ka nanahu ua hiki hoi ke hoopihaia |na- aumoku kaua me ka liikiwawe loa, aua oi aku la hoi kona waiwai, ina e maheleia iw;aona o kona lahni i oi aku hoi mp.mua o ko Kina kela aupuni Emepeia, i manaoia ai hoi he ikaika ()ia. A ke manao nei 110 hoi na lapana, ua hiki loa, ia lakou | ke pn-

luini aku i ke ao holo;okoa i keia wa ano. | 1 keia wa, e 6 Eusia ke leu makaukau nei, aūa oi aku Ij!v kona ikaika mamua o ka Lapalua o kekalii aina, aua hiki u,o hoi ia in ke kaili koke ae ia Ooi-e»,! a vrelje hoi i kaliuu hoolulu nqna malaila. _ liia aole e hoouna ae ana ke ao holookoa i mau moku kaua i A»ia, aiaiia, oia ka mea e loaa ole ai hemaa poino ia lahui, a me ke aupuni. i Aia lioi o lapana ke ku' nei i ua wa a pau me ka makaukau piha, ioe ka inana o na niea kaua e hoonee ana ia ia iniua' nm na wahi a. pau o ka moana. Ma Hakodate, kahi i kil ai ko lapaaia Hale Dute, a me kekahi mau papa oihana e ae, a ke olelo uei au, o na moku kaua e ku kiai ana ilaila, ua hiki loa ia lakou ke kue aku i na mea a pa|u e ho-

ao mai ana. | He Kiea maopopo loa, wa. a pan ā lapana e hana aj, e lilo ana ia ia ka laimkila, a «iiai hoi, he ekolu no wahi $uo nui jr> kfj ao nei i keia wa, oja o Parisa|, London a me Hako<late. Nupepa Ēlele o i ka hoik« pili lioaloha a ke alii Bismarek, au e hoike ala, pa hoomaopopoia ua k umu a e kaolii'inai ai i ku liehi ana aku o Rusia, a ine lapaua ilokc| o na hakoko aua ma ke kaua A ua waiho pu mai Ia ;!u't hoi oia i ke kuikahi, ma ko alanui, pololoi, mawaona o Bevitania! Nui a me ke aupuni. lapana a wa- i hi ana. ke hookoia keia ; alaila, ua pakele o Eavopjv, Asia, ! a mo: Aferika, a ua pau pu hoi 'ko Ko-• lemāuia manao noia moa. ! ' St Peteroboro Juue. o"* I'a ( lioolilo iho la na elelo o k > keona : oihana o na Pake, malalo o naj rula kn i ka naj\t;ao no Iko kue ■ ana aku t'na )«siio o loheia' nei o. pili ana ia Kina, e like me ka. «i' koi «ei e hoohiki akxt no| kona pono, O kei;\ kue [>na, \\a! loaa no ke kumu kupouo V" hiki ai ke aponoia, a oia hoi, a|oto loa! e apouo ia \ki ia ka a man. kunui o koi nei, o liko ne ia e' iko in noi i koia | 0 ka luoku kaua ikaika kaua , moaua lawe l\ae XiooW, u \ k:\pi-, lim uoia iloko pouoi o I\ \sia 5 a , oia kekahi luoku i likelo^ ( koua ano me ka moku kau \ Vito.;

ria, a«a oleloia lioi', oia -ke leiko - waona/o ka moana, a lie walil 10-j li uuku loli ka-Nicolas ia Yitoria Q keia moku aole ..oia e liolo uie ka pea aka, nae ka malie wale iio oia e liolo ai, a o kona kia aol? T"a he kia paa, aka, lie aini -\vale na, he hakahaka nae oloko e liiki ai i ,ko, kanaka ke komo iloko. O koua nui he 8.140 tona, he 32.7 iiiilia iloko o ka wai he C7 kapuai ka liohonu lie 25 5 iniha J ka laula a uona lioi ka manoanoa | o ke kila mai ka 6 a liiki i ka 14 milia a o ka laula.lie 9 kapuai, a ua ulii paaia.koua oneki i.ke kila Wale no, uoua ka maiioanoa o 3 iuiha. E lawe ana hoi oia he elua pu nunui o .12 iuiha ke auawaena no mua a nie hope a ma iia a0a0.4 pu o 9 iuiha ke anawaelia B_pujc>_ i> iiiilui kti aua waena a 4 pu o 'i 5 iuilia ke anawnena, a he lelmlelni wale hoi o na pu Hote.hkis4t?\ .-o k:t ikaika o koua enegiui he B,j OUO lio a o kona holo 16 mile/ ka hora. - i O ka Adimarala NakhimoA' ke [kn nei ma ke kulana makaukau,

pilia o nolio mairaaua hoi iloko o ka pa kaua, a ua lielu ia liolkona anmokn kau:i nia kst papa eliia, a ua oi aku lakoua ikaika imua o ko Amoi'ika pa kaua ma Nu loka. Iloko o 1885 i kapili ia ai kekahi moku liao kila paa loa, uona ka lilo he $ k 2,860,000 a na kapili o waho o kt kila me ko keleawe. O kona loa 330 kapuai he <j! kapuai kona hohonu a 7,782 tona kona nui, a ikaika c ko«a eneginl, ua like ia me 8,000 lio. A o kona holo he 17 V mile i ka hora,"a ūā hiki ia ia ke holo iīōa na wahi kai pajjau a pau, me kona hamo pu ia xne kekahi pena, j eleele, a.he elua ona kia, a o ko-| jua u&hi (ie keokeoia, a o ka nui j i o kona muu kanuka lie 000 ia, j