Ka Oiaio, Volume VII, Number 22, 2 August 1895 — Page 1

Page PDF (1.07 MB)

This text was transcribed by:  Louisa Ole
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Oiaio.

"O KA PONO KA NIALII E OLA AI KA AINA"

HONOLULU AUGATE 2 '95.

BUKE VII

 

HE MOOLELO HOONANEA

 

NO

 

EVALINA,

 

Ke Kukui

Uila o Dabelina,

 

A O KE ALOHA KAKIA I KA IWI.

 

A ME

HAROLANA,

 

Ka Eueu o na Kuahiwi

 

            E hoi uo ko lakou mau home iho me ka hoopilikia ole ia mai e kekahi mea.

            O keia wa hoi, he wa kupilikilia no na koa e huli hoi nei no ko lakou mau home pakahi.

            Oiai hoi ko lakau moi opio e nana aku ana ia lakou me ka naau i piha i ka ehaeha.

            He mau la kupilikii heia o ko ka moi opio noho ana ma o ka meha meha la o kona noho ana.

            Aka, ua hoonana ia ko ka moi manao, e kona alihikaua pui, kona mau Kenela, a me kona mau hoa o ka Aha Kohina.

            Pela iho la oia i noho ai i na la mua o kona holi hoi ana mai mai ke kahua kaua mai.

            He mau la hoao hoi keia no ka moi opio, ma ka hooponapono ana i uona aupuni malalo o kona kino kanialii.

            Ua kanlana kana hooponopono aupani ana no ka maluhia a me ka holomua o ka waiwai.

            I ka piha ana o na makahiki he 17 e ka mai Uilama ua hiki mai la ke noi a ka Hooilina moi o Sekotia ma o kona Kahu Aupuni la.

            Ua waiho aku oia i keia noi imua o kona mau hoa kuka ponoi, no kanoonoo ana i keia noi ano noi i wa ihoia mai na ko ka moi opio noonoo ana.

            Mamuli o keia noi, ua waiho loa ia aku la ua na hoa o ka Ahakukamalu e noonoo.

            A mamuli o ko lakou kuka ane, ma adono koke aku la lakou i ke noi no ka hoohui ana i na alii opio iloko e ka heita maeniae o ka oihana are.

            Ua lilo keia olelo hooholo a koua Ahakukamalu i mea mahalo nui ia, ma ka hoonipaa ana i ka noho hoaloha ana mawaena o na aina a elua.

            Ua hoike pili aupuni ia aku la keia lono anua o kona mau makaainana a pau a he mea e ko lakou hauoli nui.

            Ua hoike ia aku la hoi ko laua la e hoohui ia ai malalo o ka oihana laa o ka mare.

            A o keia ka wa i ala huliamahi mai ai hona mau makaainana a pau e lawe mai ana i ka lakou nisu hookupo no ka la makamua loa o ko ka moi noau ana i ka wahine.

            Ala hoi ka poe a pau o ke kulanakauhale alii e liuliu ana no ka hookhawale ana i na wahi e hoahu ai o na makana.

            Ua hoala ia ae la kekahi lanai nui no ka hoohauohano ana i ka la mare o ka moi opio o Irelani.

            Ka mea hoi nana e rula ana i ko ua lahuikanaka malalo o ke kanawai o ke aloha.

            Aole hoi malalo o na auamo o ka uookaumaka hoapaa a me ka luku ale aku, elike me kekahi mau aupuni okon ahu.

            O keia mau hana, aole ia na ko ka moi opio makemake.

            Aka, na kona mau makaainana pouoi uo ia, mamuli o ko lakou makee iaia ma na hana a pau.

            I ka hiki ana mai o ka la e hoohui io ia ai na opio o na aina elua, ka Hoolinna o ka Leialii o Sekotia a me ka puuwai waipahe o ke aupuni o Irelani.

            Aia hoi, ua konio like mal la na aina elua no ka hoohanohano ana i ka la mele o ua mau opio ia.

            O keia kekahi o na la oikelakela loa o ka ulumahiehie o na makaainana, ke hele la mai ka opio iluna ke alo a hiki loa aku i ka hapauea e kuoe ana me ke kookoo.

            O ka oihana mare, oia ka ke kahuna k hu nei me ka makaukau i na minute a pau no ka lawelawe ma aku maluna o pa opio e ku nei mua o kona alo.

            A oia hoi kana i uana mai ai ne ka leo eehia o ka wea ua piha i ka ilihia:

            E na keiki, o keia ka mea nana e hoepaa ia olua iloko o ka noho ana maeuiae o ke kane a me ka wahine ma o ko olua hoohui ia ana i hookahi io a i hookahi hoi koko. melike ne ke ano mau o ko ke keia ao noho ana.

 

            Aia ma ko olua mau helehelena ko hoike e mai nei ke kahoaka, e oaa ana ia olua he hua ohaha ne ko Irelani noho moi.

            O ka pono, i awili ia me ke aloha oia aunei ka mea nana e hoonipaa i ko olua nohoalii.

            I ka pau ana o na olelo kahoahoa a ke kahuna, ua hookua ia aku la na mea a pau e hele no ka lanai i haomakaukau ia no ka paina hoohanohano i ka mare o ko lakou moi.

            Malaila i ai iho ai na mea a pau i na mea i hoemakaukau ia, a elika hoi me ka ano mau, ka lawe pau ia ie o na ono a ku ka paila hana ka naawe.

            Pela hoi keia a ka lehulehu e nuu nei i na kohi kelekele a ka Puukolu.

            I ka nau ana a na la ahaaina ua hookuene pono iho la ko laua noho ana kane a wahine.

            A maanei no hoi i ike ia ai naauao piha a ka moi opio, i kona hookuikahi ana i kela mau aina iloke o ke kuee mau, a lile i mau hoaloha pilipaa loa kekahi a me kekahi.

 

            I ka piha ana o ka mahina mua o ka noho ana kane a wahine o na opio i hoohui ia ae la.

            Aia hoi, ua hoomaka mai la ke ano e maluna o ka moiwahine opio, oiai hoi ke aloha pilipaa e kaomi ana iloko o ko laua mau houpo pakahi.

            Elike hoi ke ano mau o ka poe akahi a noho ae i ka hoeuli o ka noho ohana ana.

            Aia hoi, ua hoomaka mai la na haawina o ka hook@uhua keiki unaluna on a, elike @ ano mau o na wahine hapai.

            I kekahi la, oiai e pii mahuahuamau ana ka ono iloko o kena puu e pili ana i na hua ai o ke kuahiwi.

            A no ka hiki ole iaia ke uauni iho i kona ono, nolaila, ua hookanaaho wale ae la no oia ma ka holoholo ana oia ka lanai o ko laua haiealii nani.

            Oiai noi lana kane ua hala aku in a kekahi wahi kaawale aku, mai ka halealii aku.

            I kekahi la, oiai laua e noho pu ana, me na kamakamailo ana no na mea e pili ana i ko laua noho ana.

            Ua pane aku la oia i kana kane me na waimaka e hiolo ana mai ko na mau lihilihi mai:

            Oiai hoi laua e elua e noho ana maloko o ka rumi hookipa o ko laua halealii me ka loulou.

            He mea nui a luuluu ka'u e hoike aku nei ia oe, a oia hoi ka'u e joike aku nei ia oe.

            He mau la i hala ae nei, ko kaua noho ana he kaue a he wahine, ua hoomaopopo iho au.

            Aole loa he kuee i ulu ae iloko o na la mua loa o ko kaua heau ana ae he kane a he wahine hoi.

            Ua maikai ko kaua noho ana, a pela pu hoi me ka noho ana o ko kaua mau makaain@aa malalo o kau hoomala ana.

            Aka, hookahi wale no a'o pilikia e noi aku nei ia oe mamuli o ka'u hoomaopopo iho, oia ka loaa ana o kekahi mea ano e ia'u.

            He mea hoi na'u, aole au i ike mai ko'u wa kamalii mai a hiki i keia la, akahi no au a ike.

            Oia hoi, he oi aku ko'u one i na hua ai o na laau mamua o na mea ai a kaua e ai nei.

            Nolaila, ke nonoi aku nei au ia oe, e hookuu mai oe ia'u e huli i ka'u mea i makemake ai, i wahi e pau ai keia ono.

            Ua lilo keia mau olelp a ke aliiwahine opio i mea e hookaumaha ai i ka noonoo o kana kane, oiai hoi keia mau olelo he mea hoeha i ko na naau.

 

            Mai poina oukou i kahi e ike ia ai na mea hou, kumukuai emi, o lapna ma ka hale huai o A. Barnes. He nui na mea kupono i na Hawaii malaila. @e elima no Koneka o ka palaki nihe, he hapaha hoi ko ka Palaki loie, he umikumamalima o ke aniani kilohi manoahe nui ako.

 

Ka Makai Kiu

Lau Omaomao.

 

K@ o @ Kakai o@li ni-

honiho o Misouri

 

KA MEA NINA @ @ KA KA PO-

 

WA IEKE A ME KONA

PUALI HOLOKOA.

 

A I OLE

 

Ke Aka Kino wailua ke kuluaumoe

 

            Ae, iloko o ua papaaina ala, heaha na mea au i ike ai?

            Ua ike au, aia ma ko makou mau puhaka pakahi a pau, he mau pu panapana, a me na pahi hou puuwai, a ia Robine Huka hoi, he omole laau make a ua ike no hoi au i ka hookomo ia ana a ka laau make iloko o kekahi pahu waina, me ka maopopo ole nae ia'u, owai la kona mea i inaina ai, a e manao nei e hoohainu aku i na waina 'la.

            Pehea, iloko o kela papaaina, o ke Kiaaina anei kekahi o Misisipi?

            Ae, oia a me kana kaikamahine oia keia lede e noho nei.

            Ua kono ia aku anei laua, i mau hoa ai no ua papaaina la?

            Ae, ua kono ia aku laun e hele mai, a na'u ponoi i lawe aku ka palapala kono ia laua.

            Pehea, he poe e ae no anei kekahi i kono ia?

            Aele, o laua wale no kau i ike ai.

            Pehea, i ka wa hea i pepehi ia ai ke Kiaaina a make ai oia?

            I ka wa a makou e ai ana, ua ike au i kona on a hikiwawe ana, a haule aku la oia iluna o ka papahele, a make loa.

            Pehea, heaha ka Robine Huka hana mahope iho o ka haule ana aku la o ke Kiaaina iluna o ka papahele?

            Eia kana hana au i ike ai, a i lohe ai hoi mai kona waha ponoi ae, oia keia, oia kona lalau koke ana aku i ke kaikamahine a ke Kiaaina, a pane aku la, a @o@ ke a po, ua ko ko'u makemake maluna ou, oiai ma ae mai nei kou. makuakane e hele pu ae meau.

            Oia no kona wa i kauoha @koke mai ai ia makou, e haaleli ili ua hotele ala, a e hoi aku no ke kuahiwi, me ka lawe pu ia ana o ke kaikamahine a ke Kiaaina.

            Pehea, ua ike no ananei ke kaikamahine a ke Kiaaina, na make kona makuakane?

            Aole ioa i ike, oiai, he wahi okoa aku kona i ai ai, me ka wahine a ka on a hotele, a me ekoiu kaikamahine.

            Pehea, ua kanu ia paha ke kino o ke Kiaaina?

            Ae, ua kanu ia no, aole i ke kaona, aka i ke kuahiwi, iloko o kekahi ana hona a ka powa Robine Huka.

            Nawai i lawe i kela kino make i ke kuahiwi e kanu ai?

Na kekahi põe no o makou, a owau e me kekahi poe a me Robine Huka, ha hoi pu makou me ke kaikamahine a ke Kiaaina.

            I ka pau ana o ka olelo ike a ka hoike, ua waiho ia ako la ka hoike ma ka aoao o na poe i hoopii ia, ina paha he mau ninau ka lakou iaia.

            I keia wa, ua ninau koke aku la o Robine Huka ka hoike penei.

            Ae oiaie anei kau i olelo ino nei na'u ponoi no i pepehi i ke kiaaina o Misisipi?

            Ae, he oiaio no, oiai, o ko'u ike ia.

            Pekea, hiki anei ia oe ke hooiaio mai, ua ike pono oe na ko'u mao lima ponoi no i hana ka hana pepehi kanaka?

            I ke kuu ana iho o ka leo o ka powa Robine Huka, aia hoi, ua lohea koke ia aku la he leo mai ka paia mai oua keena hookolokolo ala, i ka pane ana mai, ae hiki ia'u ke hoike aku, nau i'o no i pepehi.

            I ka wa o keia leo i poha mai ai ua hoopioloke koke ia o loko o ua keena ala, no ka mea aole iuaope po owai la ka mea nona ua leo ala aka no kaua e kuu makamaka heluhelu, aole @e i pohihihi i ka mea nona na leo ala oia no hoi ka eueu o kahi kauhale o La@a.

            I ke meha ana iho o ke anaina, aia hoi ua lohe hon ia aku la he leo hon i ka pae hou ana mai, me he ala mai kekahi ae no o na powa.

            E ke kahu o ka aha, e kauoha koke ae oe i ka ilamuku e huli aku i ke kino o ka powa Robine Huka, a aia maloko o ka pale o ke kuka ana e komo ala he komo daimana o ehiku pohaku makame, a i kuni ia i kainoa o ke Kiaaina Hale Wepa.

 

            Mamuli o ka lohe ho@ ia ana o keia leo, ua lilo ia i mea hooploloke i namea a pau, o loko o ke keena hookolokolo, no keia leo kupanaha nui wale.

            Aka, aole nae i hooko koke ke kahu o ka aha i ua leo ala, nolaila, oiai, aole he maopopo iki owai la keia mea e kamailio nei.

            No ka lolohi loa o ka hooko ana o ke kahu o ka aha i ua leo ala, nolaila, ua hoolele hou aku la ua Makai Kiu ala he leo hou i ka pae ana wai.

            "E huli koke! e wiki!! oia ka mea e pau koke ai ka luhi."

            I kela wa, ua kauoha o'i ia aku la ka ilamuku Pohakuulaula e hah aku, a i ka huli i'o ia ana aku, he mea oiaio ua loaa aku la ua komo daimana ala nona ka waiwai i'o o $800,000, a e kau i'o ana no kainoa Hale Wepa.

            I ka loaa i'o ana o ua komo ala ma ke kino o ua powa ala, oia ka wa i ike ai na mea a pau i na helehelena haikea e hekau ana launa o ke kanaka puuwai eleele.

            I kela wa, ua nina@ hou aku la ka aha ia Robine Huka, he ninau anei koe au i ka hoike?

            Aole wahi a ua powa ala, me ka leo haalulu.

            Ia oukou ae hoi, pehea, he uinau anei ka oukou i ka hoike?

            Aole a makou ninau, wahi a ka pana a kekahi o ua poe ala.

            I kela wa, ua hookuu ia ae la ka hoike, a oia no hoi ka wa o ka aha i hoomaha ai, oiai, o na niau o ka wat@ ua @ui ae la i ka hora 12 ponoi, a ua hoopanee ia a noho hou i ka hora 1 oia naina la, a hoi ako la na mea a pau e ai i ko lakou aina awakea.

            Mamua ae o ke kaui ana o ka hora 1, aia hoi, ua piha kui @e la ka hale hookolokolo i na pooe makaikai, no ke ake e ike pono he wha la ka olelo hooholo a ka aha, e haawi mai ai e pili ana i na poe i hoopii ia.

            I ke koele ana ae o ka hamale o ka wati i ka hora 1, oia ka wa i noho ai ka aha, no ka hoolone ana in a olelo ike i koe, e pili ana i ka hihia.

            Ua ko ae la ka loio aupuni iluna a pane aku la imua o ka aha, ua hoomaha ka aoao aupuni, a o na hoike i koe, e pane uo lakou imua o ka aha piha, a i keia wa, aia ka hana a pau ma ka aoao o ka poe i hoopiiia, i na paha he mau hoike ko lakou, e kue ana i na olelo ike o ka aoao aup@i@i.

            I kela wa, ua ninau aku la ke kahu o ka aha, i na poe i hoopii ia, i na paha he man hoike ko lakou.

            Ua pane mai la o Robine Huka, aole o makou mau hoike, aka, e kali ana makou i kau olelo hooholo e ke kahu o keia aha hanohano.

            I kela wa, ua kauoha aku la ka aha ia lakou e ku ae iluna, a ku ae la lakou a pau.

            Oia no ka wa o ka ana i pane mai ai, ua @aopopo i ka aha, e haawi mai ana na jure o ka aina i ka lakou olelo hooholo hoahewa, e pili ana ia oukou a pau.

            Nolaila, ke waiho aku nei ka aha na ke jure e hooholo mai i ka olelo hooholo e pili ana i ko oukou hihia.

            I ka pau ana o na olelo a ke kahu o ka aha, ua hoihoi ia aku la lakou a pau iloko o ka hale paahao, a e lohe ia aku ana hoi ka leo o ka lehulehu e kalahea ana he mea pono e li ia keia poe a pau a he nui aku na leo iku-a, e pae ana ma o a maanei o ke alahele.

            I ka poe powa i kaawale aku ai, ua napai ia ka hihia o ka on a Banako i hopu ia ai no ka aihue.

            Ua heluhelu aku ka loio aupuni i ka palapala hoopii a hiki i ka pau ana a noho iho la oia ilalo.

            I kela wa, ua ninau koke aku la ke kahu o ka aha, i ka mea ihoopii ia.

            E Kale Kimo Laulaau na lohe oe i ka olelo hoopii e mili ana nou, a ke ninau aku nei k@ aha ia oe, ua kewa anei o@ @a kei@ koopii ana, aole paha?

            Aole au i hewa,  wahi a Kale Kimo Laulaau i pane @ai ai.

            Ninau hou aku la ka aha iaia, he loio anei kou?

            Ae, he loio ne ko'u wahi a ka pane a ka mea i hoopii ia.

            Aia mahea kou loio i keia wa, wahi a ka minau a ka aha.

            Aia o kela keonimana e @ maila me ka a@o hema o ka loio aupuni.

            Ia wa, ua huli ae la ka aha a pane aku la i ka loio, e Wilia@a Iakekona ka loio o ka mea i hoopii ia, na makaukau ane oe e hookoiokoio i keia hihia i keia wa.

            Ua ku ae la ka loio Iekekona ilune a pane aku la imua o ka aha, i ka mea mahaloia ke kahu o keia aha hanohano e noi aku ana wau mua o kou hanohano e hoopanee ka hoo@ohe ia aua o keia hihia a hiki i ka l apopo hora 10 o ke kakamaka i loaa ai hoi he wa no'u e hui ai me ko'u mua.

            Ua ae mai la ka aha i ke noi a ka loio, a hoopaneeia ka aha maia la, a oia no ka wa i hoi ai na mea a pau no ko lakou wahi ino.

            I kela wa, ua noi aku la ka loio i ka ilamuku, e ae ia mai oia e hui aku me kona mua, no kekahi mau minute pokole.

            Ua ae mai la ka ila muku, a oia kona wa i hele aku ai a hui me Laulaau, a ninau aku la iaia.

            Ua makemake anei oe e hemo mawaho o ka hela ia ana?

            Ae, oia ko'u makemake, i loaa ai he wa kupone e hoopuka ia ai mau palapala kii hooike ma kou aoao.

            I kela wa, ua hoi aku la ka loio a ninau aku la i ka ilamuku, heaha la ka bela kupono au i manao ai, no ko'u mua?

            Pane aku la ka ilamuku, he $25,000 dala, oia ka bela.

 

HE MOOLELO KAAO HAWAII

 

-NO-

 

LAUKAIEIE

 

Ke Kino Kamahao Hoko

 

O KA

 

Punohu Ua-koko.

 

Ke Kahulilaol'a o ke Kuluaumoe o na Pali

 

Wapio Hawaii.

 

            Aua hoomaha iki ma kahi o ko laila man kamaaina ma ka muliwai o Huleia, wa hoi o Kuhiau me kona kaikuahine o Kaipeiia ma Niumalu.

            A ma hope iho o ka pau ana o ko laua lokomaikai i na malihiui, ua hele aku ka huakai no kapai kaulao Kemamo a hiki loa aku i Koloa.

            Aole no i liuliu iho na maliuini ma keia wahi e kankoo pu nei me na kamaaina.

            Ua haalele koke na mea a pau ia Koloa a ua hele aku me ka awiwi no Kalalea a me Wahiawa kahi hoi oia kaeaea i noho ai o Kale@al@aka.

            Aia no hoi malaila kahi i kapa ia ai o kinoa o Kauai a hiki i keia wa, he wahi loi aia inakai e ke alanui.

            A ua hiki aku na mea a pau ma Hanapepo, me ka kaalua ole iho.

            A e like me ka elea nai o na alakai i ka huakai e hela nei na hiki aku na mea a pau ma ka heme ni onaona ponoi o ka ni Kaulaaihawana mauka o Papukaniao ma Peapea.

            Ma keia hiki ana e ka huakai ma kahi ponoi o ka ni hohea Kaulaihawane manuka o Pupukaniao nana hoi ka na pa@ili o Peapea, kahi on a i loaa aku ai i ka maka@puahiohio.

            Ua ike oe e ka mea helahela i kona moolelo ma na helu maa o keia moolela.

            A @iai lakoa a pau e noha ana malaila, ua loaa ia Makanikepe he wa e kuka olele ai me kana wahine a me Kaulaihawene, no ka haaiele ana iho o ka huakai ia Kauai.

            Nolaila ua lekahi ae la no lakeu e hele pu no me na poe kamaaina noa pau o Kauai.

            Ka noe hoi nana i o-u ae i ka maka o wauke o ke kahi o na poe malihini.

            A maia mea, ua liuliu ae la ka eueu iaia iho no ka huini pau ana aku i na mea apau no kahi o knoa kaikaubine alii e noho maila ma Lehua me kana alii kane a me hona mau ukali.

            I ka hala ana o na la Elua o ka nohe ana o kahuakai e ka noho ana ua Kauai, me ka pilikia ole i na mea apau e pono ai.

            Ua olelo aku la o Makanikeoe i kana wahine a me kona mau hoa kuka no ka hele ana o kahaukai ko Niihau, aua holo like ae la ko lako@ manao no ia mea.

            I ke kekahi ka @ @ kolu o ka la na akoa@ ae la na mea apau ma muli o ka olelo a Makanikeoe me ka hoolohe i kona ien.

            Nolaila, ua haalele aku la kahua kai i ka Home oia ui a ke aloha noho ai.

            I ka hiki ana mai o kahuakai ma kai o Papaenaena ma Waimea, aia hoi, ua piha ia wahi i kanui o na kanaka, a oiai lakou apan malaila e noho ana.

            Aia hoi, ua makaukau ka eueu o Waipio e hului pau aku i na mea apau ma kona mana nui.

            A oiai na mea apau e nanea ana me ka maopoopo ole ia lakou na mea e hanaia mai ana, aia nae, ua hoolohe ia na mea apau a Makani keoe e olelo eae ai.

            Aia nae i ke la a na mea apau e noho nei ma Waiea, aia hoi ua anoe ae la na niona o kalewa.

            A uhi maila ka noe maluna o Kauai apuni a nalowale aku la ka malamalama o ka la mai ko lakou mau maka aku.

            Aua like hoi ia manawa me ka uhi ana o ka noe a waka i kai o Keaau ma @una Hawaii.

            A lilo ai o Kekalukaluokewa i uka o Paliuli, aole nae o Laieikawai ua lilo ia Halaaniani ke kaikunane o Malio, a pela no keia poe apau.

            I ke la wa a ka noe e uhi nei maluna o Kauai aia nae o na mea apau i kela wa.

            Ua like lake me ka peal a me na huna lepo e ume iana e na owiu welau makani Puahiohio i ka lewa.

            Ua ike ole ko Kauai poe i keia hanar a ke keiki aiwiwa o Hawaii.

            Ua like lake me na ia i hoopunai ia e ka lawaia i loko o Kaupena.

            Aia nae ia lakou i hiki aku ai ma Lehua aina ma Nuhau me ka @o ole loa, akahi no na mea apau i manao iho ai, eia lkou i Nilhau.

            Ma keia hiki ana o Kahuakai nui ma Nuhau aia hoi, ua hala aku o Makanikeoe no kaai o kona kaikuahine Laukaieie e noho ala ma Lehua.

            I iaia i hiki aku ai malaila me na kukai olelo ana no ka wa pokole no kahuakai a ko laua ohana nie na kamaaina o Kauai.

            Nolailu ua haalele koke aku ia lakou ia Lehua aua hoi aku hoi o e na ohana apau ma Niihau me na haawina mau no o ke aloha me ke anoe ole ae o na manau i loko o ko lakou mau puuwai.

            I ka hiki anaku o ka mea nona keia nanea ma ka aina i olelo ia ma ke mele.

                        Akahi a oni Niihau,

                        Ke au nei o Kawaihoa.

            Ma keia hiki anaku la o Laukaeie me kana alii kane ma Niibau, ua neo koke akula kahaukai no Kamaline, kekahi keia o na keiki kaulana o Niihau.

 

            Ua makeuiake ka P. C. Avataisa e hoonua i ka la ehiku i la kulaia, a o ka la mua o ka hehedonia i la honno. Ma keia ua hoao oia e hooi ae iaia mamua o ke Akua ka mea uona ke Kanawai e hauoha ana e malama ia ka la ehiku i la beane. Ua like keia me ka hoololi ia ana o ka hapetiao maoli i pipi wai, ka noho ana me na wahine lehulehu he mare, a he hui aku.

 

HE LEO ALOHA.

 

            Ke noi ia aku nei kou oluolu e hoihoi i kela lei Piakae i loaa ai ia @e ma ke awake. Poaono nei ma @lanni Moiwahine kokoke i Alanui Puowaina i ka on a nona ua lei la na Honuakaha, ia Mrs. Keawehaku, a i ole i ko makou nei Keena nupepa a e loaa uo ka makana kupono.

            jul8 tfd.

 

MAI POINA! MAI POINA!

 

-I KE-

 

KUAI HOEMI

KUAI HOEMI

KUAI HOEMI

NO KANALIMA-KUMAMAKAHI LA, MAI IULAI 13 AKU

 

Ma kahi o

J. J. EGAN,

Alanui Papu.

jul 13 tfd

 

OLELO HOOLAHA.

 

Owau o Kapea Mu, he mea i loohia i na poino a ka mai, he mau puu elua ma ko'u uau uha, ache manaolana no ke ola aka, mamuli o ka Dr. L. Akina lawelawe ana, ua loaa ia'u ke ola. Nolaila, ke hoike aku nei au i kuu lahui aloha, e naue mai e ike iaia, i pau kuhihewa,

            E loaa no ia ma ke Alanui Hotele He'u 317.

            Kou oiaio,

KAPEA MU,

Iulai 24, 1895.

jul24 3mnsd.

 

Olelo Hoolaha.

 

            I ka manawa e hiki mai ai o ua mokumahu o ka Hui Mokumahu Waila (i kanpalenaia) aole e ae ia kekahi mea e pii aku iluna o ka moku a pau mua na oliua iuka o ka aina, me ka loaa ole o ka palapala ae mai ke Keena Aku; ke ole hoi ua loaa ka ae ia e na luna moku.

C. L. WIGHT,

Peresidena o ka Hui Moku Waila.

            jun12 tfd.

 

HOOLAHA ANO UI

 

-A-

 

Kauka L. Akina.

 

            E na hoalona a me na makamake Hawaii. mai na kane a na wahine. Ke poloai aku nei au ia oukou a pau e ka poe i loaa i na mai o kela a me keia ano e noho pilihua ana no kekahi manawa loihi, e hele mai ma KO'U KEENA KAUKA ma ke ALANUI KAMIKA  a me HOTELE, HELU SI@, a na'u e hoopaii aku i ua mau kaunialia ala, ma ka ai ana i ka'u mau LAAU LAPAAU HOOLA KUPANAUA, i loaa mai ia'u mai @iaa mai.

            Eia me a'u ka LAAU no ka hoola ana i ka MAI HOOKAAWALE OHANA, a he pui ka poe i hooia mamuli o ka ai ana, keia LAAU.

            Ua hiki no ia'u ke hoola i na mai five na mai lele a me na mai o kela ano keia ano, na mai koko ino, Akepau, me @a hoomaemae ana i ke kino holookoa me keia mau laau.

            He LAAU HOOHAPAI K@IKI ne kana, a na @ ke keiki a kekahi poo i @eie ia haawiua makamae no kekahi mau makahiki @uhi, maho@e ike e ke lakou ai ana i keia laau.

            He LAAU HOOHAPAI K@IKI ne kana, a ua @ ke keiki a kekahi poo i @eie ia haawiua makamae no kekahi mau kakahiki @ahi, mahepe iho e ke lamkou ai ana i keia laau.

            He LAAU hooheino koke @e keka@ @ @ ua ma@a'u @ka poe i ai i keia laau, no ka maikai a me ka @hi@hi e ke ano e ka haua e keia laau.

            Ke keno a@a @ au ia oe e na makamaka e kipa mai i pau ai ke oukou kuhihewa no ka hiki oie ia'u ke koopau aku i ko okou mau pi@kia. He @luole ko'u uku lapaau i ko @k@ mau pilik@a.

            E l@ ne au i @ hora a pau @ k @'a @NA KAUKA ma A@nui Kamika a me Hotele.

 

            Kauka L. Akina, Kihi e Alau@i Kamika me Hotele, @ 40 a me @

jul26 @.