Ka Oiaio, Volume VII, Number 26, 30 August 1895 — Page 4

Page PDF (1.05 MB)

This text was transcribed by:  Gayla Goo-todd
This work is dedicated to:  Kamehameha Schools Bernice Pauahi Bishop Estate

Ka Oiaio.

 

NUPEPA KA OIAIO.

 

J. E. BUSH, Lunahooponopono.

 

 

O KA PONO KA AIALII E

 

OLA AI KA AINA.

 

POALIMA, AUGATE 30, 1895.

 

HE OLELO AO.

 

            Ma ka anina la onehinei i pahola mai ai o J. F. Testa, he mamala olelo ao, no ka pomaikai o ua mea a pau, ma na apana pepa i paiia mai ka papa pai o ka Makaainana, a ua haawi waleia i kela a me keia mea, me ka uku ole.

            O ka mea e heluhelu ana i keia mau olelo a mau mea paha, e apo a e malama loa, a e hahai hoi e like me ua olelo ao la o i mai auanei i make i ka poe ole naua e kokua.

 

HE MAU OLELO H@PO.

 

            Mahope koke iho o ka pau an@ iho o ka hui ana o ka Papa Ola ke awakea o nehinei, ua haawiia aku la ka lohe i na makai a pau e akoakoa ae ma ka Halewai, no ka hele ana hoi me na kauka e kokua i ka hoomaemae ana i ke kulanakauhale. Ia manawa ua ikeia aku la kekahi poe e hoopouluulu ana, me na olelu hoi, e kaua ana na makai, me kekahi mokukaua Beretania e hookokoke mai nei mawaho ae nei o ke awa. He mea oiaio, i na he mau lono o keia ano,, ua hikiwae loa ka pahola ana, ina o ka manao lapuwale a houpuupu hoi a kahi poe. Ua hoike aku la makou i kela la aku nei i na olelo o keia ano, oia hoi, ma ka la 25 ao nei, e hiki mai ai ka manawa Beretania e hoihoi hou i ka moiwahine. He hu no hoi ka aka i keia poe hup@, pehea la e hiki ai i na wahi makai kakaikahi, ke kue aku i kekahi manuwa Beretania i na e manao io ia ana, no ia ano hana.

 

NA WAHI PELAPELA.

 

            I mea e kaulike ai me na kahikuhi a ka Papa Ola, ua hele aku la o Kapena Paka me kekahi mau kokua e iho, e nana i na kauhale o na Pake ma Alanui Nuuanu ae nei.  He mea oiaio, i ko lakou kaapuni hele ana, ua loaa aku la kekahi mau hale iloko o ka pelapela, ma o ka hooliloia ana o lalo o na hale noho i wahi hanai manu kaka, a maluna ponoi ae o ko lakou wahi e hiamoe ai. Ua kauoha kokeia aku lakou e hoomaemae e like me ka rula e hoolahaia nei.

            Ua olelo ae la ka poe i ike maka, he ku maoli no ka i ka pelapela a me ka hoopaiiua, e hanu ana i na ea ino pilau e pua ae ana mai lalo ae o kahi o keia poe Pake.

            Ua kaapuni aku la no hoi lakou ma na kauhala o na Iapana, a ua oi aka ka maemae o ko lakou mau home mamua ae la o ko ua Pake, a he kakaikahi no hoi na wahi pelapela i loaa aku i ua makai o ke aupuni, a e hoopau loa aku ana lakou i ka lakou ka@ hele ana ma na kauhale Pake i keia la, a huli ae hoi no na home o na Hawaii a me na lahui e ae I mea e uuku ai na hana, a e pale aku ai no hoi i na mea pilikia a keia ma'i luku weliweli, he mea pono i kela a me keia kanaka i loaa ka noonoo maikai, e ao aku i ko lakou ohana, e malama loa i na rula o ka nohona maemae, a kapae ae hoi kakou i na anoai a ka lealea e pahola nei maluna o ka aina, ia e ai hoi i na mea ai kupono i hoomoa maikaiia, aole hoi e laukua wale aku.

            E kokua kakou ma na ano a pau, i ua luna aupuni ma ka pale ana aku i keia kupueu ino.

 

            He pena ano melemele ko@ka hale pule hou o ke kini o alahu Alakea e haino ia mai nei.

 

UA MAHELEHELE IA.

 

            Ma ka la onehinei i hooholo loa ae ai na Kauka Day, Myers, Herbert, a me Wood, he mai Korela io no keia, oiai hoi ma ko lakou imi ana ua loaa io aku la no ka hua o ua ano mai la.

            Nolaila ua hooholo ia iho la e mahelehele ia ke kulanakauhale, iloko o 10 mahele, a e hoonoho ia i Kauka a me na kokua, no na mahele pakahi. Ua ae ae la ke Kauka o ka Papa Ola i keia noi a keia mau Kauka, a na hooholo ia iho la penei:  Dr. Myers.  Mahele 1. Dr. Herbert.  Mahele 2. Wayson Mahele 3.  Dr. Emekona. Mahele 4. Dr. Cooper. Mahele 5. Dr. Wood. Mahele 6. Dr. Howard. Mahele 7. Dr. Smith. Mahele 8. Dr. Day. Mahele 9. Dr. Monsarratt. Mahele 10.

            Ua hoomaka aku la keia poe Kauka i ka lakou hana na ka la iho la onehinei, me eha kokua pakahi, e hoomaemae ana hoi i ko lakou mau mahele pakahi me na wai laau hoomaemae.

 

UA HOIKE MUA MAI.

 

            He manawa loihi i hala ae nei, na hoike mua ia mai la ka lohe mai Kapalakiko mai, maloko o na nupepa e ao mai ana, e makaala loa o Hawaii nei i @a moku a pau ma ke ala mai o Asia, a me Iapana. Oiai hoi aia ke pahola ala ka ma'i korela, a me ka @iva Melemele ma Asia, a me Iapana, a he nui loa ka poe i lukuia e keia ano ma'i weliweli.

            Aka, aole Ioa i ikeia ka makaala ana o ka Papa Ola i ke ola o ka lehulehu, ua hoopalaleha wale, a ua ae wale aku i na moku mai Asia, a me Iapana, e komo mai i ke awa o Honolulu nei, me na lima hana Pake, me ka nana pono oleia o kahua hooluana o ka moku.

            Mamuli o ka hemahema i loaa i ka Papa Ola, oia ke kumu o keia pilikia e ikeia nei, a e holo ke nei hoi na kaua, a me na makai, maluna o na kaa me na pahu puna, e pena ai i na pa, a ma na wahi e ae.

            Oioi hoi, ua nanaia ka pono o ka poe mahi-ko, a o ke ola o ka lahui aole i nanaia, a hiki i ka puka ana ae nei o ka ma'i i manaoia he korela.  I ke au o ke au o ke aupuni Moi e ku ana, a o Kipikona ke poo o ka Papa Ola, he mea nui ia ia ke ola o ka lahui, ua kiai oia me ka makaala loa i na wa a pau, aka, ua nui ka waha o ka poai e ku nei i keia la, i ka ahewa ia ia, a i ke kaa pono ana iho la ia lakou nei ma ae, ua oki oe e hau ana ka waha i ka makani, o ke ano iho la no ia o ke kalaipahoa, he Akua ai kahu.

             O keia mau pahu puna e lawe heleia nei, i o a ia anei e lulu ai aole e hiki i ke ai ai o ka puna ke pale aku i ka ma'i, oiai he mea kino oleia.

            He oi aku ka pono, e kuhikuhi pono mai ka Papa Ola i ka laau e ai ai, aole hoi o ka laau naha wale no, ka mea hiki ke hoopakele ae i ke ola kiu@  A o hoike pu mai hoi i na loi@ a pau o keia ma'i, mamua o kona hiki ana mai, oiai hoi oia ka mea ano nui loa, a he mea pono hoi ia e ao ai i ka lahui.

            Oiai hoi, ua loaa ia makou kekahi loina mai kekahi kauka mai, o ka mokukaua Penesicola, i ka 1882, @ia ka wa e pahola ana ma Honolujlu nei, a oia loiu@, ua paa naau ia makou a hiki i keia la, a oia keia:

            1.         Hapowale kiaha Giui

            2.         Wai mehana i pailaia

            3.         Hua Lemi

            4.         Kopaa Kaleponi.

           

            E hoohuipu alaila inu, ekolu, inu ana o ka ia, a mamua o ka o ka moe ana, e ai ekolu hua-ale o ka la, a i ke kakahiaka e inu i ka Aila-naha, o keia ae la na kuhikuhi a kela kauka, a ua hoike pu mai la uo hoi oia i na loina a pau.

            Wahi no a keia kauka, i na he keiki liilii ka mea i loaa, e hoohainu ia ia i hookahi puna inu kiaina he bepe ai waiu, alaila, o ka laau o ka makuahine i ai oia ka ke keiki.

            Ma keia loina, aole loa makou i hoopoina a hiki i keia la, ke hooko nei makou i ka olelo a Solomona, e lawe i keia Io@na e hoomaopopo.

 

OPIUMA.

 

            Ke manao nui nei kekahi poe o ka Hale Ahaolelo he mea maikai e laikiniia ka opiuma. O keia kekahi kumu i ahewaia ai ka Moiwahine Liliuokalani a hookahuliia ai, O ka lua, o ka bila lotere. Ua makemakeia ka opiuma e laikiniia i kumu loaa no ke aupuni. Alaa la ka hopena o ia ia no ka make ana o ke kino a me ka uhane pu o ka lahui.

 

KA MA'I KORELA.

 

            A hiki i ka po Kapule, aole he ma'i i lohe hou ia ae. O ka ma'i hope loa i lohe ia oia no o Nohoanu. He nui na lono lauahea, aka, aole he mea oiaio oia mau olelo. Aole nae no ka mahia mai o ka ma'i he mea ia no ka lehulehu e noho hoomaloka ai, a e hoowahawaha ai i ka olelo ao a ka Papa Ola, e malama e hoomaemae i ko lakou wahi noho, a me ke kino. He mea maikai no hoi kekahi e hookiia na halawai huikau ana ma na luakini a ma na wahi e ae paha, no keia mau la pilikia.

 

NUI KA ONA.

 

            Iloko o ka wa pilikia loa o ka noho ana, ka manawa kupono e noho akahele ai kela a me keia mea, oia iho la ka wa lealea a ona nui o kekahi poe. Lehulehu na ahaaina liilii iwaena o ka lahui Hawaii, he lahui kohu kamalii keia, oiai e kanikau ana lakou i kekahi minute a he hele ana hoi ka aka mahope koke iho, e inu a e ai ana me ka lealea palena ole iloko o ka wa kupono e akahai a e noho haahaa. Ahea la pau keia ano o Hawaii? Aia wale no paha a ka luakupapau.

 

HE UKANA I KE AWAKEA.

 

            Ma ke kakahiaka nui o ka la kapule nei, na hiki aku la na limahana o ke aupuni repubalika o Hawaii, ma kai o ka pa hoomalu limahana ma Kakaako a hookele aku la i na poe e noho hoolimalima ana maloko o na rumi oia mau hale, a me ka poe aloha aina.

            Mahope koke iho o na leo ka-la-ku o na limahana o ke aupuni, na hiki aku la ka Ilamuku o ke aupuni a me kekahi poe e ae, a o Kupa kekahi ka mea i hoolimalima i ua pa la me ke aupuni.

            Ua hoao o Kupa, e kaua aku i ka manao uahoa o na luna aupuni e kali iki hoi i hookahi pule i koe, aka, aole i hooloheia mai kona leo ka u-alo, oiai na leo ka kaaha o ka loina e kuehu ana i ka waa e holo e, e-holo no-a.

            O na mea i loheia e noho ae ana aloko o ua mau hale la oia keia, no na ohana ka o ka mea e loaa i ka ma'i i manao ia he korela, a o kekahi hoi, o na pake o noho mai la i kai o Kahakaaulana ka poe ma'i ole, o lakou ka ko hoihoiia ae ana ilaila, o keia ae la na mea i lohe waleia a o ka oiaio, a Poakolu a i ole Poaha i ike kakou.

            Mamuli o keia kipakuia ana o keia poe, ua lilo ka maluhia o ka la Kapule o Roma i mea ole loa, oiai, na kaa ukana e lawe ana i na ukana o keia poe ma o a maanei o ke kulanakauhale, a o na kaa lawe puna hoi o ke aupuni, e lawe mai ana no.

            A o na kanaka hana hoi, aia ke pahola la i ka hale i ka puna, a me na hana e ae he nui wale, o kela ano keia ano, a me ke kaa hao opala. Ma keia ke olelo nei makou, aole i kupono keia kipaku ino ana a ke aupuni i ka poe i noho mamuli o ka lakou dala, a he ho@ke oiaio keia o ka hana lokoino a na luna o ke aupuni Repubalika o Hawaii, oiai, aole i haawiia aku i ka wa kupono no ia poe e liuliu ai, he wa no nae ko na mea a pau.

 

NA LETA.

 

            (Aole makou e lawe i ke koikoi o na mea i hoopukaia o ka poe kakau mai i ko lakou mau manao. O na hala a me na hewa e hoolahaia ana malalo o keia poo maluna no ia o ka poe non@ mai ka manao.)

 

HOONUI LILO.

 

            I ke au e ku ana ke aupuni Moi o Hawaii nei, ua nui ka waha o na nupepa kue aupuni i ka nuku o ka hoonui lilo a eia kuapapanui, a me na olelo e ae, e hailiili ana, a me ke kuamuamu oko'a mai no. Aka, i ka hiki ana mai nei i ke au o ua poe anela nei e hookele aupuni ai, ua ike ia aole o kana mai ua mea he aie kuapapanui, a he hoonui lilo hoi i ike oleia i ke au o ke aupuni moi e ku ana.

            Ua lohe mai no hoi makou o ka ale lahui no na koa, a me na luna aupuni, no elua makahiki a me ehiku makahiki he $1,147,000, uku panee o eia pa keneta $12,930 huina $1,159,930 hui puia me na aie i hoomaopopoia, a me na koi poho $7,479,930; e-a olo no ke kai la, ua mea he nui o ka lilo, a me ka aie kaaole.

            Ma keia ke haawi nei makou i ka hoomaikai i ka mea nona ka inoa hoonui lilo, a me kuapapanui i ku pai ai @ ke aupuni moi, i ka hoi ana a nahu i kona alelo ponoi iho no.

            Nolaila, ke kapa aku nei au i keia aupuni, hoonui lilo, aie kaaole, no ka wa mau loa.

 

            Kou Oiaio,

            D. M. PUNINI JR.

 

HE OPUU PUA ROSE HOU

 

            Ma ka la 25 o keia malama o Augate nei, i oili mai ai ka puhaka mai o Mrs. John Edward Bush he keikikane nui nepunepu, a he ohaha kona mau hiohiona, a o ka elima o ka laua mau keiki a ke Akua i haawi mai ai. Ma keia ke haawi aku nei na makua i ka hoomaikai ana i ke Akua Kiekie Loa, ka mea nana i haawi mai i na hua maemae o ke kihapai.

 

KAIPOLEIMANU.

 

            Ma ka Poakolu nei, ua hopuia o Kapena Kalei, o ke Kuna Rob Roy, he kuna e holoholo aua mawaena o Honolulu nei a me Molokai, no ka loaa ana aku o kekahi omole Okolehao @e ke kulu wai no o loko, a he @eluna nui o na makai kai hoouna@a ae e hopu i ke Kapena o keia kuna.

            He nui no na mea i loaa aku, ma kekahi keena pouliuli, oia hoi he eha omole gini, elua omole Whiskey, a o ka nui i loaa aku he mau omole wai ole o loko, a aole hoi he aala Okolehao ae.

            O kekahi o na sela o keia moku, ua hoomanao ala la oia me ka nana i na kaumalia, e kau ana maluna o kona mau maka, a o kekahi hoi, e wa'uwa'u ana i kona poo me na heleheleno haikea.

            Ma ka hoomaopopo ana a ka makai, ua ike oia, ua lawe io ia mai no he rama i keia taona o Honolulu nei, no ke kuaiana aku Ma o ke kauoha la i loaa aku, i na makai, i na e loaa kekahi mea a mau mea paha e hooiaio ia ai, no ka waiona, e lawe kokeia aku i ka Halewai he mea oiaio, ua hooko io no ka makai, e like me ia i kauohaia, o na makai a me kekahi poe e ae, kai hele like aku no ka Halewai, me ka lawe puia a@a o kekahi I'e i pilui i ka omole he wahi kulu wai Okolehao ko loko, na homia no kona ea ohonohono o ka Ipoleimanu, a oia ka makou e hoomanao ae nei i leia mau lalani mele.

            He manao he aloha,

            No Kaipoleimanu,

            He manu ku'u hoa,

            Noho mai ka nahele,

            Iiwi a o uka,

            Polena i kaua,

            Ua ao Hanalei,

            Anu au maeele, etc., etc.

 

NU HOU KULOKO

 

            He 23 poe ona rama i hopu ia i ka po Poaono nei.

            Ke awiwi ia nei ke kukulu ana o na palapu o ka Makeke Ia.

            Ua haohao ia ke ku ole mai o ka mokua ahu Warimoo.

            Ma na moku hole pea e lawe ia ai na eke leta a me na ohua no Kapalakiko.

            I keia la e akaka ai ka holo o ka mokumahu Claudine no Kapalakiko.  He $7,200. ka lilo o ke aupuni mamua noua no na la he 24.

            Ke hoomau i nei no ka hoomaemae o ke kulanakauhale. E hele ana na kaa a me na limahana o ka Papa ola me na mea hoomaemae i na wahi ino.

            Ua noi aku ka League Repubalica America i ke aupuni e huikala ia na paahao a pau o ka poe pio aloha ai na. Ke kokua nei ka nupepe hoku i keia manao, o ka P. C. Avataisa no ka uahoa.

            Nui a lehulehu ka poe i hele aku e hoomaemae ia lakou iho ma na aekai a pau o Waikiki. Piha pono na wahi auau a pau, mai Kaha aku a Leahi. E pikai ana paha.

            Aueane ke kakauolelo o ka Hale Kuai Laau o Benson & Smith, e piholo i ke kai, ma ka Poaono nei, ma Waikiki- I pakele wale no ia i ka leaa ana aku i kekahi hoa haole a me kekahi Hawaii.

            Ua uluaoa ae ka poe i hoomaluia ma Kahakaaulaua, i ko lakou lohe ana e hoihoi ia mai ana lakou ma Kakaako e noho ai. No keia kumu, e kaulua ana ko lakou hoonee ia ana mai a pau ae ka ma'i.

            O ka moku kia pa S C Allen oia ka mea nana e lawe ana i na leta i Kapalakiko i keia la i kahora 1 ka haalele ana iho i ke Awa lai o Kou nei, ua hoomaemae ia na leta me ke Kukaepele ma mua o ka laweia ana.

            Nui na makamaka o ka Ilamuku Hitchcock i hookipa pumehana mai iaia, ma kekahi ahaaaina ma Hilo, i haawi ia nona, Nui na leo mahalo iaia a me kona eleu me ka makaukau ma kaua mea e hoohana ai.

            Ua holo ae kekahi mau le@e maluna o ke kaapio, mahope o Kawaiahao, i ka la inehinei, a e kani ana hoi na kika, a o hula ana hoi kekahi o laua, a ma ko'u hoomaopopo aku ua loaa ia laua i ka uhane lapu.

            E holo ana o W. H. C. Greig, ke keiki nio aloha aina, maluna o ka moku S. W. Castle, i ka Peakolu ae nei. A o Louie Marshat hoi ma ka S. G. Allen i keia la. O ka ike ana iho la no keia o na makamaka aloha aina i keia mau keiki puuwai laahia aloha aina a aloha pono.

            He ekolu hora ma mua a'e o ka manawa e haalele iho ai kekahi moku holo pili aina o kakou nei, i ke Awa o Honolulu nei, oia ka manawa e paa ai ka Hale leta no kepuhi ana i na leta i ke Kukaepele, oia ka rula nou oka eihana leta, e makaala ka @@@@ @@@ hea'loha, o haule auauei ke aloha.

            Ke pul@ @@h@ l@i@ ia nei @@i @@ @@e leta @ n@ k @ aina.

            @a oluolu ae ke omaimai o ke Komisina Ha@es.

            Nui ka poino o ka poe kepa naia no Kapalakiko i keia mau la.

            He eono poe i loaa i ka ma'i kolela he elima o lakou i make aku.

            Ma keia hope aku, na hooliloia na makai he poe agena no ka Papa Ol@.

            Ua haule ino ka hui kinipopo Kamehameha i keia kau.

            Ua ae ia ke oki mawaena o M. D. Monsarratt, a me kana wahine.

            Eia ke a puepue nei ka mahelehele ia ana o ka $1,000 no na hoa Kouiuina Poulina Hana.

            He haneri a oi ka nui o ka poe limahana e hoomaemae nei i ke kulanakauhale.

            Aole ohua ae ia e holo no na mokupuui e uku ma na moku holo pili aina.

            He 16 ka nui o na ohua i holo aku maluna o ka mo upea S. C. Allen no Kapalakiko i keia la.

            I na o Dr. Trousseau, ke kauka Awa, he mea maopopo aole e pae mai ka ma'i kolelo i Hawaii nei.

            O na leta a pau e noouna ia aku ana ma na Kuaaina e puhi mua ia me na laau hoomaemae.

            Mamuli o ka hu ana ae o ka ma'i kolela, he mau tausani dala ka poino o ka lehulehu, me ka nui o ka pilikia pu hoi o ka noho ana.

            Ma ka ahiahi Poakolu, e hoohui ia ai o Miss Cummins ia Mr. Fairchild o Kealia, ma kani noho o Hon. H.A. Widemann.

            Aole he mau lawehala o ka hale wa@i ka po nei, no ka li'o loa paha o na makai i ka makaala i ka ma'i Korela.

            Ua aneane e paa loa na hemahenia o ka hale heluhelu buke mauka iho o ka Y. M- C. A. ka@@ hoi i pakui hou ia mai.

            Hehuulaia ia kuahine ma i ke a aiahi o ka la a@o@o i ka hoomaalu ae malalo o ka mele korano, me ka lakou mea nui, makemake ino@ Na@ hoi kahi.

            Nui ka poe i kipa @ku ma na @al@ haawi laau o ke taona nei, no ke kuai ana i na laau e hoomaemae ai ina home, a pale aku hoi i keia ma'@ luku weliweli.

            He halawai ano nui ka malama ae ka America Lig@ @ ka po ma'i.

            O ka aha hula i manao ia e haawi ma Ariona hale i keia po ua hoopanee ia aku la.

            O ka po o ka la apopo ko makou po hoolaulea ma Kanekina, e ike ina i'a miliopu o kaohi puu, e walea ana i ka hololio laau. A ke nana aku he nani maoli no imua u i hope e kunewa ai. Iwa ke hoa elike ai.

            Laiku mai nei hoi keia la, aohe kilihune paka ua, heaha la, ka hoi mai la no paha ia o ka malie o ke taona nei elike no me kona kulana maa mau, he nohona pumehana iloko o ka uluwehiwehi o na pua onaona o ke ahiahi.

            He ao opua ka'u i ike lihi iho i ka po nei, e lualai ana me anoi pua, i ka hanu i na ea huihui oia kihapai maikai, a i ka nana aku he nana maoli no. A he puuwai hopoole, he uilani i ka ike a ka maka. Lawe a lilo, i ke kake o lehua. Heaha la ia, ina lima o lauahi.

            I ka auinala Posono nei, hora 2 ame 3, ua hiki mai la elua waapu la waia me ka ia, mai Molokai mai, me ka manao e huli h@i hou aku Aka, i ka wa i lohe ia ai ua hoopaa koke ia @ih@la lakou, malalo o ka hoomalu a ka hope liamoku Paka.

            O na poe a pau e kaalo aku ana ma kola huli o ka poepoe honua, a haalele iho ikeia ao mauieule, e kipa ae ka poe ola i kahi o Uilama ma, ilaila e loaa ai na holowaa maikai, a makepono hoi @@  @awiwi mai ka p@e e make make ana e loaa ko lakou kii pastel e hana ia nei e Messrs. Westfall Requa. He ku keia i hema ia me na wai hooluu e like ai ka helehelena a me ka ili me ko ke kino maoli. E haalele ana laua no ka huli kaahele ana ma kahi okoa aku, ma ka la 25 o Augate. Noiaila, o ka poe mea Kii e eleu mai lakou i hiki ke hoonui a ke pai a pe@a ia ihoa like loa me ke kino maoli.

 

Olelo Hoolaha.

 

            I@a m@n@aw@ e l@@@ @ai ai o na @uo@ @mahu o'@@ i u Mokumahu Waila (@k@upalena @) @ole e ae ia kekahi mea e pii a@u iuna o ka moku a pau mua na ohia iuka o ka aina, me ka loaa ole o ka palapala ae mai ke keena aku@ ke ole hoi na loaa ka ae ia @@a luna moku.

            C. L Wight.

            Perisidena o ka Hui Moku Waila.

            june 23 tfd.

 

AINA KUAI

 

            He aina kuai kupono no na Hale Nou @ ma ke Kaoua nei.

 

            Ke poleai ia aku nei ka poe makemake i aina ua hale no lakou ua makaneau ka me@ nona ka inoa malalo e kuai aku i kekahi maa apana pa hale ma A anui Liliha no ke kumakuai ina kepono. Aia keia wahi ma ka aoao hema o Alanui Liliha oia kela @@ hale i n@hoia ho nei e J. Simonson i make iho nei, mauka ponoi o kahi o Kapena Tr@p. Ua mahele ia he elima pa o keia w@hi i hiki @i @ ka poe uuku o ka loaa ke kuai i aina no lakou.

            No na mea e pili ana, e ninau ia

            Teresa Owana Cartwright,

            Honolulu, Augate 7, 1895.

            aug7 tfd.

 

MAI POINA! MAI POINA!

 

I KE

 

            KUAI HOEMI

                        KUAI HOEMI

                                    KUAI HOEMI

            NO KANALIMA-KUMAMAKAHI

                        LA, MAI IULAI 13 AKU

 

            Ma kahi o

                        J. J. EGAN,

                        Alanui Papu.

            jul13 tfd

 

OLELO HOOLAHA.

 

            Owau o Kepea Ma, he mea i looia i na poino a ka maa, he mau puu elua ma ko'u mau uha, aohe nanaolana no ke ala, aka, mamuli @ka Dr. L. Akina lawelaweana, ua @oa@ ia'u ke ola. Nolaila, ke hoike aku nei au i kou lahui aloha, e nanemu e ike iaia, i pau kuhihewa.

            E loaa noia ma ke Alauui Hotele He'u 3:7.

            Kou oiaio,

 

            KAPEA MU,

 

            Iulai 24, 1895.

            jul24 3@nsd.

 

HE LEO ALOHA.

 

            Ke noi ia aku nei kou oluolu e hoihoi i kela @ei Pikake i loaa ai ia oe ma ke awake@ I'oaono nei ma Alanui Moiwahine kokoke i Alanui Puowaina i ka ona nona ua lei la ma H@@@akaha, ia Mrs. Keawehaku, a i ole i ko makou nei Keena nupepa a e loaa no ka makana kupono.      jul8 tfd.

 

HOOLAHAANU - UI

 

Kauka L. Akina.

 

            E na hoaloua a me na makamua Hawaii, mai @@ @aue a na wahine. Ke poloai aku nei auia oukou a pau e ka p@e i loaa i na mai o kela a me keia ano e noho pililina ana no kekahi manawa loihi, e hele mai ma KO'U KEENA KAUKA ma k@ ALANUI KAMIKA a me HOTELE, HELU @17; a na'u e hoopau aku i ua mau kaninaha ala, ma ka ai ana i ka'u mau LAAU LAPAAU HOOLA K@PANAHA, i l@ia im@i ia 'u mai aina mai.

            Eia me a'u ka LAAU po ka hoola ana i ka MAI HOOKAAWALE OHANA, a he nui ka poe i hooia mamuli o ka ai ana, keia LAAU.

            Ua hiki no ia u ke hoola i na mai f@@a na mai leie a me na mai o kela ano keia ino, na mai ko@@ ino. Akepau i me ka hoomao@@e a@ i ke kino holookoa me keia mau laau.

            He LAAU HOOHAPAI KEIKI no kaua a ua loaa ke keiki a kekahi poo i neie ia haawiua makamae no kekahi mau makahiki @ uhi, mahope ika o ko lakou ai ana i keia laau.

            He LAAU he hemo koko ino kekaha'u a ua maha@ nui ka poe i ai i kela @@@u, ae ka maikai a me ka oluolu o ka auo o ka hana o keia laau.

            Ke kono a@@nei a@ ia oe e na makamaka e kipa mai, i pau ai ko oukou kuhihewa no ka hiki oie ia'u ke hoo@au aku i ko oukou @@au pilikia. He oluolu ko'u uku lapaau i ko oukou mau pilikia.

            @ loaa no au i na hora a pau ui k@u KE@NA KAUKA ma Alanui Kamika a me Uolele.

 

            Kauka L. Akina,

            Ki@i o Alanui Kamika me Hotele @@40 a we 3@7.

            @@@ 40 a me 3@7.

            jul@ @@@