Ka Oiaio, Volume VII, Number 33, 25 October 1895 — Page 2

Ka Oiaio.

 

O KA PONO KA AIALII E OLA AI KA AINA

 

POALIMA:::OCT. 25, 1895

 

KA HOOKUONOONO ANA

 

O keia kekahi o na mea ano nui i ko ke kanaka ola ana, ina na ik****** a hookuonoono ana i kona noho ana, ua pakele oia, a o lakou paha mai ua hana ino mai o keia ao, ma ka malama ana i na hunahuna liilii e loaa mai ana malalo o kana hana ana.

He mea mau, a he mea no pahaia na kuluma i keia lahui, ka loaa mai no a lilo koke aku no i ka manawa pokole, ma o na uhaai la o na lealea waiwai ole, a o ka luhi a me ka inea i hoomanawanui ia, aole i nanaia, no ka mea, he opalaia, he mea puhi na ka makani.

O ke kumu nui o ko makou lawe ana mai i keia hunahuna a kamailio aku la imua o ko makou mau makamaka heluhelu, oia no ko makou ike ana me ko makou mau maka, ma ka Poaono iho nei,i na luina o na mokuahi holo piliana, e huhe mai ana i ka wai o Paieie, mamuli o ka loaa mahuahua ana mai o na wahi kenikeni ia lakou, no ko lakou uku hana i hoopaa loihiia malalo o ka hoomalu.

O ka luhi ana, me ko lakou mau hou i na la mamua, ua hoomaunaunaia aku la ia iloko o na hale inu rama e huki ana ka akau a e nanao ana ka hema, a iloko o ka manawa pokole mai ia manawa mai ua puehu aku la a lilo i mea ole ua loaa i manaoia e palekaua ana oe a me kou ohana mailoko mai o ka hune a me ka mele.

O ka hoao ana o kekahi kanaka a mau kanaka Hawaii paha e hookuonoono no lakou iho, oia kekahi hana paakiki loa iloko o ko kakou noho ana, ma ke ano ohana, a lahui hoi, oiai i kou wa e hoao ai e hana pela, ua puka mai la na huaolelo hoohenehene mai ka lehelehe mai o kekahi poe, me ka olelo pu ana mai, “he wahi kanaka pi kela,” a pela aku.  A ma ia ano ua hiki ole ia kakou ke nee aku imua ma ke ano e hookuonoono ai i ka noho ana.

Ua komo mai la na manao ohilahila iloko o ko kakou mau puuwai pakahi, no ka mea * ko kakou mau waihona noonoo, he pa**palu loa ia, a piha i ka oluolu a ma ia ano e hiki ole ai ia kakou ke hookuonoono no kakou ihe.

O ka imi ana i na kumu e alo ae ai kakou mai *ha olelo maa mau o ko kakou lahui, oia kekahi alahele e loaa ai ia kakou ka noho hookuonoono ana, a o ka hoiliili me ka hoomakaulii ana, oia ananei ka panana nana o hookele aku ia kakou ma ka poai o ka poe i heluia, he noho ana ulakolako ko lakou, a pela makou e manaolana nei, e malama ana na Hawaii a pau i na mea e loaa mai ana, a waiho aku la ma kekahi wahi e ohi mau ai i na hua ohaha o ka pomaikai, a pela auanei e loaa ai ia kakou ka noho ana kuonoono.  E kamailio hou aku ana makou no kahi wa aku, no na mea e holomua ai ko kakou noho ana, malalo no o keia kumuhana i ka pomaikai o ka noho ohana ana.

 

UA HALA O JOS. ULUMAIALII KAWAINUI.

Me ka minamina, 1 huipuia me ka mokumokuahua, pela makou e hoike aku nei i ka lono o ke kaumaha i ka poai o kona mau hoaloha a me na makamaka e noho ana ma na wahi like ole o keia mau Paemoku; ma ka hora 4 o ka wanaao Poakolu nei, Oct. 23 a niau kololani aku la ma kela aoao o ka poepoe honua, no ka wa mau loa.

He kanaka ola kino mai kai oia e hiki ole ai hoi ke ike ia aku e pauaho koke mai ana oia i keia ola ana.

O Hana, Ualanihaahaa, i na Hono a Piilani kona one hanau, a he kupa a ke hanai oia na ka mokupuni*o Kama.

Ua hoonaauao ia oia ma na ike e pono ai keia noho kino ana, a me he mea la, oia pahakekahi o na kanaka Hawaii i pii ae ma na kulana kiekie o kona aina, i ka wa o na Alii Aimoku.

He Luna Hooponopono oia no ka nupepa Kuokoa, a ua hookauwa kana makapeni malalo o keia hana no na makahiki kokoke e piha ke kanaha, a o ka oi o kana makapeni, ua hoonaueue aku ia i ka puniu o na poe kakau nupepa a pau o keia kulanakauhalo.

Ke anamo nei makou i na hoomanao walohia ana *ona.  Me ka ohana o ka mea i hala ko makou a ana.  Aloha no.

 

NA LETA.

Aole e ili maluna o makou ke koikoi o na ahewa ana no keia mau manao i hoopukaia malalo o keia poo, aka, e ili no ia maluna io ma poe na lakou i kakau mai.

 

HEAHA LA KA OLELO AO.

Ua hoopuka ae la ka Luna-ka-kau manao o ka nupepa ka “Leo” i ka ninau i na alakai o ka Lahui, i ko lakou manao ao i ka ka lahui Hawaii hana e hahai ai ma keia mua aku.  He ninau kupono keia i ka poe e ku ana he alakai no ka lahui, mai ka poe hou e komo nei ma ke kulana alakai lahui, ma na haiolelo, kakau manao, a haku manao nupepa.  He mea nui no hoi ka pane i keia ninau, a he kakaikahi, a he nele loa no paha ka lahui i kekahi alakai hopo ole ma ka aoao aloha aina i ka pane akea i keia ninau, e hoike ana i kona manao alakai maoli.  He oiaio, ua ao aku makou i ka lahui i ka manawa ku-i-ka-wa o ke aupuni, e kupaa ka lahui aole e kokua i na hana, hoohiki ana, a pela aku, oiai aole he mea keakeaia wa i ke ku lana pili-paa o ke kanaka e olelo, alakai, a wae nona iho e like me kona makemake.  Mahope mai nae o ka hookahuaia ana o ke poe e paa ana i ke aupuni, he aupuni kupaa ma ke ano repubalika, e like me ia e ku nei a i ike ia mai e na aupuni naauao o ke ao, ua paa kulana aupuni hou, a na paui ia ae hoi, ma ke kanawai o ka aina nei, ka hiki ana i na alakai lahui ke kue aku i keia aupuni ma kona ano aupuni hou, a ao aku paha i ka lehulehu e kue, oiai he kipi ia mau ao ana, a he halepaahao kahi noho o ka mea i aa e hoike i kona manao alakai kue i keia aupuni.  O ke kahua kumu e ike ia ai kekahi aupuni ano hou o kekahi lahui, e na aupuni e mai, oia no kona mana e paa i kona kulana nona iho, me ka manaoia ana ma ia mea, ua paa io ke aupuni hou mamuli o ka makemake o ka hapanui o ka lahui.  Nolaila ua lilo ka ninau a Ka Leo malalo o na mea e kakau manao nei nona, he ninau makau ia e na alakai lahui, a e na haku manao o na nupepa aloha aina, a aole no e hoike akea ia mai ana ka manao maoli oloko o ia poe.  Pela na pane a na nupepa e kapa nei ia lakou he aloha aina.  Ua alo i ka ninau, ma na kike olelo a ma na olelo pilikino a * ole i ka ninau.  No makou iho, ina he mea e ponaikai ai ka lahui, ua hiki loa ke pane ia ka ninau me na wehewehe naauao e hiki ai i ke alakai ke ike ia mai he alakai maikai oia a i ole he alakai makee pono pilikino oia noua iho a he alakai hookamani hoi.  Heaha ke ao a na alakai * wahi a ka ninau.  No makou iho, he hookahi no pane, e hana ke kanaka Hawaii nona iho e like me kona ike iho i kue ole i ko ke Akua makemake.  He lehulehu na hoohalike maloko o kana Olelo Hemolele pili i ko kakou kulana noho ana lahui, a o ka mole o na mea e alakai ana ia kakou ma ia Olelo, oia no ko ke kanaka makaala loa aole e launa me na hana a pau i kukuluia iluna o ka hewa. E aloha kakou i ke kanaka aku a e hookaawale no nae mai ka lakou mau hana hewa.  Pela makou e ku nei i keia la, e like me ko makou kuleana pilipaa mai ke Akua mai, a oia haawina na loaa like i na kanaka a pau ana i hana ai mai kinohi mai, ina ua mauna wale ke kanaka i na olelo alakai pookela a ke Akua e like me Esau ai i kona kuleana hanau mua me ia no ia a me ke Akua ka mea nana oia i hookumu mai kinohi mai, a ua waiwai ole hoi na alakai a ka ike kanaka e ao aku ai i kona hoakanaka, oiai heaha kona naauao i ko ke Akua, he kanaka wale no oia e like me kekahi hoakanaka ona iho.

J.E. Bush,

L.H. o ka Oiaio.

 

NA MONO HAKAKA

Aia o Corbert a me Fizsimmons, ke liuliu ala no ke alahele e hiki aku ai i Hot Spring, kahi hoi a laua a me ko laua mau hoaloha i hookaawale ai o ko laua wahi ia e hakaka ai ina e holopono na hoolala ana, a ina aole, alaila, e aho ka holo ana ma kekahi wahi okoa aku.

Ua hiki aku la ke kauoha ia George P. Tailor mai ke Kiaaina aku e kauoha ana iaia e makaala na wahi a pau e pili ana i ka Mokuaina o Arkansas, me ka hoomakuakau ana me kona mau pualikoa e pale mai i ke komo ana aku o keia poe e hehi i ka maluhia oia aina, a me na mokuaina a pau o Amerika Huipuia.

Aole no paha i poina i ka lehulehu ka inoa o Corbert, (Kopeka), ka mea nana i palukuluku iho o Salavana, ke kaeaea nana ka puupuu kaulana hao kila o “Hoolanaikawai,” ka mea nana i kaili mai i ka inoa moho no ke ao holookoa mai iaia mai.

Eia kona kokoolua ke pue aku nei e loaa ia inoa maluna ona, a oia ke kumu o keia hakaka, ina e hookoia ana.

Ma na lono hopoe mai, e holo loa aku aua laua no Mekiko kahi a laua i manao ai, malaila e hoonaia ai ko laua mau manao lili.

 

MAI KUHIKEWA.

Ke hoike aku nei au imua o na makamaka heluhelu a pau e hawe ana i Ka Leo, o na manao a pau e pili ana i ka pepa, maluna iho ia o ko’u hokua ponoi, aole maluna o kahi mea okoa, o na hoino ana a pau, a na makamaka, i kue ae mai ko lakou mau manao kalai ana, maluna iho o’u ponoi.  Nolaila, ma keia hope aku, o na manao hailiili a pau a na makamaka na’u ponoi ia e alo aku, aole na kahi mea okoa.  Nolaila, mai kuhihewa na makamaka, elike me na olelo pane a ke Aloha Aina, ma kekahi o ko makou mau manao pepa o ka Poakahi nei.  Aohe o’u nana i kona kuhihewa, me ia no ia.

SIMON P. KANOA.

Keena o Ka Leo, Oct. 23, 1895

 

AOLE I HOPU IA.

Ua ulu ae he hakaka mawaena o kekahi mau sela moku o luna o ka Malulani, ma kekahi hale aina e ku nei ma ke Alanui Nuuanu, ma ke alo mai o ka hale wai oia hoi o Kaanaana a me Tom, a mailoko mai o na hooninipo ana a ka wai hoomalule o ke saki, ua unuhi ae la o Kaanaana i kana pahi hookalakupua e lapuu ana **oko o kona poli, ua hou aku la o Kaanaana i*ua mea la ma ka lima akau o kona hoa paio, a ua loaa aku la kona kokoolua i na puka pahi elua ma kona lima akau, a mahope iho a no komikomi wale ana, ua pau wale ka hakaka ana.  Aohe no hoi i hopu ia ka limakoko a hiki i keia la, a ke hela lauakila nei oia me he kanaka hewa ole la.

 

Ua hoea mai na lono no ka ili ana o Renadia a me Triton, he mau okohola ma ke kai o Arita, iluna’o na pauku hau pakiki a pau i ka nahaha, a o na olulo, oia kekahi poe a ka Australia i hoihoi mai ai ma ka Poakahi nei.

 

Kau o Hawaii i ka Mano Haweo.

Huliamahi o Amerika Huipuia i na Pupu Kan*oe o Hawaii

 

LILO O HAWAII UUKU MA KA PANEPOO O NA MEA KANI.

 

UHAI LOLOAIA, NA MILIMILI O NA MEA KANI, E KEKAHI LOEA MA IA HANA.

 

O Liliuokakani Bana ka Helu Ekahi.

 

Mamuli o ka oluolu o kekahi makamaka o makou, ua hoouna mai la oia i kekahi leta i papahi ia me na nuhou makamaka loa e pili ana i ka huakai kaahele a na Pupukanioe o Hawaii uuku, ka poe hoi a America e kaena la, aia oia ma ka helu ekahi o na mea kani, a o ka iha ole hoi o na Bana, nana i hehihehi kulana ka loea o ko laila mau keiki lae ula ma ia hana.

O ka nanahe o na leo mele Hawaii, a me ka hiehie o na kulana o ua poe keiki Ai Pohaku ‘la, ua liloia i laau hana aloha, nana e ume la i na noonoo o na poe pohaku alapaa o na kulanakauhale a pau oloko o Amerika Huipuia, a o na poe a pau i ike maka a i lohe aku paha i na keiki puukani o Hawaii, ua ma’i ia lakou a pau i ka makemake, a mamuli oia kumu ua hoahu ae la lakou i mau puu dala nui no ka hooioi ana ae i ka lakou mau uku makana, no u poe keiki la a pela e lilo ala ka Bana Hawaii, i pona iwi ono a lihaliha na ko Amerika poe puni mele.

A e ka makou wahi i oi loa aku ai ko makou mahalo, oia ka lawe ana ae o ua poe keiki la i na rula keonimana, a malama i ka inoa maikai o ko lakou aina, mamuli o ke kapae ana aku i ka ona mai ko lakou mau kulana pakahi aku, ka mea hoi a kakou i kamaaina ai, i kekahi poe o lakou, aia ko lakou mau ilina o ka Roiala Hotele a me Kanekina, a he mea kamahao hoi iloko o ko makounoonoo ana, keia mau hana hookalakupua a ua poe keiki ala, nana e hiipoi mau ala iloko o ko lakou mau umauma kela moto kamahao a ke ‘lii kaapuni honua o Hawaii, “o Hawaii no ka oi.”

No laila, no ka pomaikai o na makamaka o KA LEO, ke pahola aku nei makou i ua leta la i wae ia mai e makou ma na mea e pili ana i ka lakou huakai kaahele e hele la imua, a e hoi hou ala i hope, e like me na kono lihulihu i loaa aku ia lakou, a e heluhelu ia ka leta penei:

*****.

Aloha oe:---

Ke hoouna aku nei au ia oe e ku * * * aloha i na mea hou ano nui ma ka makou mau alahele a pau e kaa puni nei ia Amerika, a ua lilo makou he laau Makalei nana e hoopipili paa i ka manao o ko onei poe puni mele, ka mea hoi a lakou e olelo nei, aohe ona lua e hoohalike, ae ai me ko onei poe keiki lae ula ma ia hana, ma ka leo o ka makou mau ohe, a me ke kani nanahe o ko makou mau leo ma ka himini, oia ka mea nana i papahi mai ia makou i na anuu like ole me ko onei poe Bana Puhiohe, ka mea nana i uhai loloaia mai ai makou e kekahi Porofesa ma keia hana, ua lilo oia i keia la, i hanaiahuhu na ka Puali Puhiohe Lahui i keia la, a i hoa hana pu hoi no makou ma ke alahele e hiki aku ai i ka Mokuaina o Tesasa.

I keia wa a’u e kakau aku nei, i keia leta ia oe, eia makou ma ke kulauakauhale o Kansas City nei kahi i hooko ai i ka makemake o ko onei poe puni mele, a na ikemaka hoi i na hoike, oiaio o ko lakou hoohihi maoli no ia makou, me he mau ipo aloha ala, ua pili au ia e ke anu a me ke koekoe, ka hele a makahinu o ko makou wahi e noho ai, a hoomanao ae la hoi au i kela mau lalani mele a ka poe haku mele:

“Aia i ka luna o Kaimana Hila, Ke Aloha Aina e hoolulu neo.”

Pela hoi makou e nee paaia nei, me he laau hana aloha la na ka poe puni mele o keia wahi, aohe nae a makou nana no ia mea, no ka mea, ma ka la ka helu pela aku ana ia la

Ma ka la 3 nei o keia mahina oia hoi o Okatoba nei, he la nui a kulaia ia ke kulanakauhale o Kansas City nei, a na konoia mai la makou no ke komo ana aku i ka huakai hookahakaha i kapaia e ko laila poe “Kanival Parade,” nona hoi ka huakai e hele nei ma kahi o ka heluna nui hewahewa o na tausani i hiki ole aku ia’u ke helu.

Ua hele o luna o na hale a lehau i na kanaka, a me na aoao hoi o na alanui a pau a makou e maki nei, ua hele a hookeke i ka ua mea o ka pihai na kanaka e makaikai mai nei ia makou, oiai ua kahiko iho makou ia makou me ka hiehie nui.

Ua kahiko iho makouia makou iho me na aahu keokeo, a ua like makou me he mau moa nakea la ka hele a aai i ka la, a hoomanao ae la au i ke mele o Maunkea, ka pili pono loa ia makou, a ke nana ae oe ma o a maanei, lua hele a luhiehu i na hoohiwahiwa i hanaia e na lima noeau, o ko laila poe keiki mea nohaku nui.

He 20 a oi ka nui o na Bana ma keia huakai, mawaho ae o makou, a ua laweia mai la hoi mai kekahi mau wahi e ae o Amerika nei a he oi aku no hoi ko lakou nui i ko makou.

I ko makou wa i hoea aku ai ma kahi o ka laina o ka huakai i hooponoponoia, ua huro mai la na makaikai ma kela a me keia aoao o ke alanui, a mailuna mai hoi o na aleo kiekie, a me na hale e pili pu ana, me ka uwa pu ana mai, “Ei ae ke Snow Band! Ei ae ke Snow Band!!” A o ke kumu o ko lakou kahea ana pela, oia no ko lakou makahehino makou.

Ua manao iho au no keia mau leo uwa o lakou, no ko makou aahu ana paha i ka lole keokeo a kohu moa uakea, oia paha ke kumu o ko lakou kapa ana mai ia makou pela, aka, mamuli o ko’u akenui e ike pono, ua maopopo iho la ia’u, no ko makou noeau maoli no ka ma na mea kani, ke kumu o ko lakou kapa ana pela. 

I ulu mai ia manao pela, mamuli o ko’u hoomanao ana ae i ka holo mua ana mai a makou i Kaleponi, ua kapa mai la ko laila poe ia makou “Good Band,” a pela no noi keia.

I keia wa no hoi, lohe hou iaku la makou i ke uwa hou mai o na makaikai, me ke kahea mau ana mai oiai makou e maalo ae ana mamua o ko lakou mau alo, “Liliuokalani Band ka Helu Ekahi,” a me ia inoa makou e papahi nei ma na kulanakauhale hikina nei o Amerika a hiki i keia la.

Pela iho la ke ano o ka lihulihu maikai e noke mau nei i ke kahea ma na wahi a pau a makou e maalo ae ai mamaa o ko lakou mau maka hiaai a piha hauoli hoi.

Aole i pau.

 

HE HOOMANAO

“E aloha i kou hoakanaka elike me kou aloha ia oe iho.”  O keia ka mole o ka mahele elua o ko ke Akua kanawai mau loa.  O ka mua e aloha aku hoi Iaia.  Ma ko kakou hooko ana i keia mau kauoha nui elua kakou e hooia ai ko kakou Haku a e hoonani ai i ka Makua Lani.  Ua hoomanao nui makou i keia mau olelo ao a ko kakou Hoola, oiai makou ma ke kae o ka mahu nani o ke kino lepo o ko makou hoaloha a hoakanaka hoi i haalele mai i keia ola ana, oia o Joseph U. Kawainui, a nolu iho la makou i keia ninau, ihia la poe i hoaahu iho ia lakou i ka inoa laahia o Karisto i malama i na kauoha a ke Akua, oiai pia e ola ana?  Ehia i hoopau i ko lakou inaina mamua o ka napoo na o ka la?  Mea keia hoalauna a me na hoalauna e ae o kakou.  Ke hoomanao nei no hoi makou i ka olelo ao a ka Haku ma ka moolelo o ka ludaio a me ke kanaka Samaria.  Ma ka noho ana, he mau enemi keia mau lahui, a ma ka hoike ao ana no laua iho, iho, ua ao ia ko kakou enemi, oia no ka hoalauna a ke Kanawai e ao ana e ike kakou mamua o ka napoo ana o ka la.  He hoapaio hahana mau o Joseph Ulumaialii Kawainui no makou i na la i hala, aka i ka wa a Karisto i kikeke mai ai i ko makou puuwai e hookipa aku iaia, ke kumu o ke aloha palena ole, ua hehee wale mai no ka manao @ahoa o ke kanaka, a e like me Paulo, no ko ka Haku hoonaniia, ua hoomaikai ia ko makou noho oluolu ana he hokanaka na ka mea hookahi i hana, me ka like ole hoi o na kalai a noonoo ana ma kekahi mau mea, aka me ka like ole nae iloko o ka malu a me ka oluolu.  Aloha no na hoakike kalai manao, o ka noho opio ana mai, ---ua hala mua aku la o J. M. Kapona, a o oe e J. U. Kawainui aku la kona kokoolua, a o ka mea nona keia hoomanao ana koe e kanikau aku nei no olua o ia auna o ka noho ana kalai manao o Luna Hoopo nopono nupepa ana o na la i hala Aka, he wa ko na mea a pau, a he la e hiki mai ana e ike ai na mea a pau i ke kumu o ke Ola Mau, ka Haku nona ka inoa a kakou e papahi nei, ka mea hoi nona na leo e lolie ai ka poe e moe ana iloko o ka honua, a ia wa e ikea ai kakou e like me ko kakou ano maoli iho, imua o ka Mea nana e kaana mai ia kakou, no ka make mau a no ke ola.

J. E. B.

 

K MANEWANEWA HOPE LOA

Ma ka auina la Poakolu nei i malama ia ai ka huakai hope loa o ke kino lepo o J. U. Kawainui, e ka pohai o na hoaloha mai ke kiekie a ka haahaa, e hele kulou ana na poo, me na puuwai i piha i ke aloha nona; ke kanaka hookahi hoi a makou e hoomaoe ae nei, “ke Kolopa Uneune o ka Makapeni iloko o ka poai o na nupepa ma ka olelo Hawaii.”  He hakakaka nui ia no ia kowa i hoonele ia.

Ua komo pu ae ma keia huakai manewanewa ka Peresidena Dole, na Kuhina Haki a me Kini; na hoa o ka Aha Kiekie, kona mau hoa paaua o ka mnkapeni, na hoa o ka Papa Loio, na hoa o ka Aha Kuka a me Hooko, a me ka heluna nui o na hoaloha o na aoao kalaiaina elua.  Ua hala o “Jeo” ma o, aka, o kana mau haua, eia ia ke puunaue ia nei mawaena o na mea a pau.  Ua moe aku la kona kino palaho ma ka ilina o Kawaiahao iloko o ka maluhia.

 

Buke L@@@ @@@@ I.

No ka manawa mua loa ma ka moolelo Lahui Hawaii, e hoopuka ia aku ana i ka pule hope o keia mahina, ea

BUKE OIHANA LAPAAU HAWAII A ME NA APU LAAU

I hoomakaukauia e kekahi hoaloha kiekie o Hawaii nei.  A e hoike pau ana hoi i na hana kaulana o ka hoola me ka hoolaupai ana i ka aina, nona ka huina helu kanaka i aneane haneri tausani, kino ola iloko o ke au kahiko i hala.

Ua lawe piha ia mai ka papahana a na Kahuna Hawaii oiaio, oia o Hewahewa ma.  Holo, Kua’ua’u, Lonomakaihonua, Keliiaumoana, Wailuakii, Kahopukauna, Kahikimua, Keohohina, Keo, Mokuhiwa, Nawahine, Kaoaka.  Keliikaluapuaa, na houluulu lapaau a D. Malo a me S. M. Kamakau.

E hoike pu ia aku ana na Apu Laau me ka hana ana, mai na ano ma’i i kaulana nui ai na Kahuna Hawaii i ka Hoola, mai na ma’i ma ma a hiki aku i na ma’i kaumaha e pili ai ka hano o ke kahuna.

Aole keia he Buke e ao aku ana i ka Lahui Hawaii e hoi hou iloko o na hana hupo o ke au kahiko, aka, i kumu e hiki ai ke pale ia na ano lapaau wahahee a kakahi poe e hana nei malalo o ka mana hoonohonoho uhane o ke dia@olo, nolaila, eia ka papahana o ka lapaau oiaio a na Kanuna Hawaii pololei i hala aku i ka make, a kakou e loaa nei ka @@@@@@@@ o ka ha@@@@@ hou i ka ikemaka i ke ano o ka lakou mau lapaau ana i ka ma’i maluna o ke kino kanaka.

 

Ua pakui pu ia aku ma keia Buke ka Moolelo Kua@hau o na Lalani Alii o Hawaii nei, a me ke Kuhikuhi Manawa o na Hana Kan@ana, e hoema, ana mai a Papa ka Nui hapai mai na Mokupuni a hiki i keia makahiki o ka Ma’ Kolela a pahola nei.

O na Buke Moolelo Hawaii namu haole i hoopuka mua ia e pili ana ia kakou, he hapa nuku wale no ia mau hoakaka, a he ono ole kona @ai@ ke moni aku.  Maloko o keia Buke Lapaau mua loa e ike ai ke kanaka Hawaii i kona moolelo ponoi, a me na hana kaulana i kukulu mua ia e ko kakou mau kupuna.

He $1 00 no ka buke hookahi.  O na kauoha e hoouna pololei @@ai i ka Lunahooponopono me ka uku pu mao, a e hoouna koke ia aku no ka Buke me ka eleu.

THOMAS P. SPENCER

Lunahooponopono.

Honolulu, Okatoba 9, 1895

Oct 22 tfd.

 

OLELO HOOLAHA

Owau o Kapea Mu, he mea @ @@hia i na poina a ka mai, he mau puu elua ma ko’u mau uha, aohe manaolana no ke ola, aka, mamuli o ka Dr. L Akina lawelaweana, ua loaa ia’o ke ola.  Nolaila, ke hoike aku nei au i kuu lahui aloha, e naue mai e ike iaia, i pau kuhihewa E loaa no ia ma ke Alanui Hotele Helu 317.

Kou olalo,

KAPEA MU

Iulai 24, 1895

Jul243mnsd.

 

KAUKA E. C. SURMANN

Kahuualapaau Geremania.

Keena a me Wahi Noho: 137 Al. Papu

Na hora hana: 9 A.M. a 11 P.M

2 P.M. a 4 P.M

7 P.M. a 8 P.M.

Telepona 181

April24, 1m.—dly.

 

WAIU MAIKAI

Ina oukou i makemake i ka waiu maemae, waiu momona, waiu hou, a waia ono, a i waiu i oi aku i ko ka niu haohao, e lawe oukou i ka waiu mai ke kaa waiu o

“KAPAHULA DAIRY”

o ka apana o Waikiki.  E hoolawa ana hoi keia wahi Uwi’Waiu ia Honolulu a me Waikiki me ka waiu oi aku o ka maikai a me ka pa’ipa’i ole ia me ka wai elike me kekahi poe lawe walu e aku.

Ua hanai ia na kumulau bio@ laha ole, @@i waiu ia, iloko o ka bale me na mea ai kuhikuhinia a ono hoi, elike me ka macu SORGHUM a me HUA-PALAOA a e inu ana hoi i ka wai maemae lua ole o ka punawai wai aniani.  Ma keia ua alo ia na kumu a pau o ka ma’i e ino ai ka waiu mai na ai hamu o ke kula a me na wai inu olepolepo kumau.  Aole he pilikia e hopohopo is ai ma o Kipahula Diary, o ke Korela a ma’i e ae paha.

Eia ke hanaia nei ka WAIU BATA, ke hanaia nei ka moa, ka palehu, ka hua moa, a o keia mau mea a pau e loaa an me ka maemae a me ka hou loa.  A he wa pokole e loaa aku no he puaa liilii o na ano maikai loa.

Na na opio Hawaii Ponoi e hookele a e malama nei keia wahi hanai holoholona i kapala ke “Kipahulu Farm,” a ke nonoi aku nei lakou i na kuai ana o ko lakou mau hoakanaka o ke one oiwi hookahi, e huai mai me lakou, o “Kipa hewa ane@ ke aloha i ka ilio.”

Na Joe Richards e kalaiwa nei ke kaa lawe-waiu, e kiai oukou iaia e kiai i kana waiu, a e lilo ana no ia he mea e ola maikai ai o na opio, a e ikaika ai hoi ko oukou mau kino, me ka holo pono o ko lakou, mau noonoo ana.

HENRY @. POOR

W.M. BUSH

Kipahulu Farm. Sept 30, 1895

Sept. 30. 6mdly