Ka Oiaio, Volume VII, Number 41, 20 December 1895 — KA MOOLELO HOONANEA O KA MAKAIKIU LAU OLIVA. KE KAEAEA O KE KOA A ME KA WIWO OLE. A HIAPAI OLE O NA HANA HOOKALA KUPUA HE WAHINE OIA MA KA HA NAU ANA, HE KEIKI KANE NA'E KONA MAU OLONA. HE OLOHE HOI MAKE KIPU ANA AOLE PAHUNA HALA A KA MALUAKELE O KA HOKUA ONA LIO AHIU OIA KONA HOME ALOHA E NOHO AI KE KAHULI LEO LEA O KE KULUAUMOE. [ARTICLE]

KA MOOLELO HOONANEA O KA MAKAIKIU LAU OLIVA.

KE KAEAEA O KE KOA A ME KA WIWO OLE.

A HIAPAI OLE O NA HANA HOOKALA KUPUA

HE WAHINE OIA MA KA HA NAU ANA, HE KEIKI KANE NA'E KONA MAU OLONA.

HE OLOHE HOI MAKE KIPU ANA AOLE PAHUNA HALA A KA MALUAKELE

O KA HOKUA ONA LIO AHIU OIA KONA HOME ALOHA E NOHO AI

KE KAHULI LEO LEA O KE KULUAUMOE.

liooh( uo'ik no Ka Leo, I ka hiki ana akn i ka l»3ra o us po ft)a, ua }ioī aku ]a oa mea a pau 9 bo»u noo«pu me N T jolnpua 5 k» ai ua moe uU«.tve o k*ne Humamok'u 1 ka hoea ana mai o ka k i k< kakahmka ua ala ae la a me keia a liaUu Bio«»a iho, elike me ka rv»t» m*ā mau. I ka pau ana o ka lakou liulig , aii», ua natw aru !a iakea no ka * ruaii ālna, oiai ka lee e be3e » ke kuene e kalahe* mni ana ia lak*u e naae aku e haupa i na kohikelekele a kn puu uioni ai. 14 lakou maluna o ko lakou mau nolio ualiooiunka koke uo ko lakou baupa «na, a hiki wale i ko lakou aaonaana: I ka pau ana o ka lakou pāina ana u*a liuliu ae la o Lau OUva nq koiw huH bj»i ako me kana pio no no Vißginia Heuia kahi hoi ana i hele ma! ai. Ua kauoha aku la ka haku hale i kekahi o kona mau kahu lio. e hele e hana i ko ia nei lio, a oia kaBa i pane aku ai, aole, nu'u no e ha na eiai aoie kola !io ilaka p@no lua, Iw lio hou, fole i maamaatea iho i ka hoopapa kahu ia. P*ne uiai la ua kahu lio ne;, e » M lio pau oia ano he wai auau '■& no'u oiai hoi, o ka'u a} a mai hopo hopo ©e no'* hui pu hoi me ka j: & kona haku aiwa loa hoi.ko i r d knlakaiaihi. . Pane hou aku la o Lau QUva. ' e aha la kana i na <»e e doiho aole ia »aluna o'u māluna uo ia ou a k«u haku. I kela wa. ua hele akn la ua !• - n«ka nei e hana i ta !io ~r> ka j kai kiu Lau Qliva me ka mai e ko ana kana mau olelo i ake : n% ai i na aekoua inamua iho eia lea auaiK'i « haule r>ahu ana koua uanaolauaI aa kanaka nei i hookokoko aku ai i kahi o ua 1,0 ala e ku ana aia hoi, ua kani ae !a, ka ihu o ua !ig nei «ne ka lele aua i o a ianei iuc ka helu pu ana o kona mau wawae a ku hoi i ka we]i#eH ke uaim uku oi lioke aku ua kanaka nei a pau ke ahoheoie ka lihi launa aku i ua lio «la. I kela wa *a hel« okoa aku no o Lau Oiiva e h»ixa i ua lio nei ona a o nahana no i hana ia ī ke3* kanaka kaena ai oia no kai ia «ia uei, aka, aole ia he mēa nona e u iho &! oiai ua lawa kona inau olona i ka ikaika o hiki o!« at i ka ikaika o ua lio aia keianakila. Ia Lau Oliva i Uookokeke aku ai tia ae la ua Ho nei iluna me k« kani ana o kona iho a me na nahanihana an» tua ka pai» o ka rauw o ua Uo ala t hoopaa īa'ai. A iioko o\!i wa i lohe aku ai nfl meaa pau i ka uuina o ke kaula hao a paukn liilii pu», a oia wa $ •* he ala, i U#ao ai e aiawalw *Itm* wahl i hoopa* ia ju

le'e hiki, (liui un j>Hft mna 'iikn la ōi« i »a~lima wikani o ka o Viligini*, a Looiilo ia «ku- !a kona ikaika o!e. He uianawa i»okolr nia hoi, un kau ka noho ma kon« kn%, a aia hoi ke kiolawa.h;i iloko o kona waJi» a pa liio kona huini 1 niea o!e, « ua like hoi o;a me kfi iiipa e ako \& ts Jttv f\ko hvilu. I ka makauiea» «ina ora k;i wa a Lau OJiva i huli ae.ai a pane aku 'lai kona kamaaīna, i keia noim e hnaleh' iho ana wati la oe, 8 m« n« hoa'loha k>i maluhu a o ka'u wa'e no e o5e!o akn ih-ī in ] 'ie a me ha lahi a pan o keui hni. e manaolanA oukou ua p'ikele oukon 'a pau ft)"kIoko mai o na hana a])tika kiekie a ke!a kupuino/ A no eiu ka'u'niakana .JSop'n in oe aoia kau e malae'ha nf," a f< ui:i ka piliki;>, alaila aia ianei k;t inea naoa « kai<i uiii.i, <j!;u iio.i ne l.mke i!idia keia a o na kuhiliuhi a pau #uaioko o keia buke ma ka i.lelo Helena no ia o. ka huina waiwa.) ol® o keia huke, na liks uo ia m<ko oukou kumu waiwai e loaa fina no iaoe uia ke da]a gula o An>erikft nei. ! Pane mai la kona kamaaina ao!o ] « hui ia'u ke lawe i ke ria i'nakana { oiai ao'el maopopo ia'>a kau hana j i hana ai no'u a no ia kuinu ao!e au j e lawe. ; ?Pa»e aku ia o Lau '01ira, e ka | noa'loha oiaio, a no & oe.: a'oehookaLika mea na:;n w.-iu i ho'o' kipa ma keia wahi mulilnni, a ma- . īouli no hoi o kou oluolu i pau ko-; ke ai ko'u luhi. 1 Peia no wahi a ke kainaaina aka aole loa i oi aku mamua o kau makana ia makou ma ia ano, ua iawa kau makana maikai ia inakou. i o! ako hoi mamna o ke da!a a mn ke gula e hoi oe me kou inanaolano aole oa aie i koe ma ko'n home nni aka e hoomanao oe owau "kai aie ia oa. Uoko oi i • , "a haawi ia na lulu aloha iM.mehana ana mawaena o lakou a pau. a l»e eekona hoi n o ka ua lanipohia e hokau ana o lakou a p&u. I kela wa ua kau ae la o Lau 01iva iluua o koua iio eleele a holopolei aku no ke keena o ka Huoiuiiu o ke aupuui, no ka lliwo f»na aka i kana pio no ka mokuaina o Yiligima Hema. laia i niki akn ai i kahi o kn ll.i--aiuku, ua ik« aku la oia i nn puali m«kai e ku ana me ka makaukau a hoohanohan iaia ma ka han i ana mai i ko lakou aloh i pauinako malalo o ua rula o ka oihana L r a lele iho ia oia nmi kona 'io iho, a hookipa ia aku la oia iloko e ke keena oihima nui e ka īlamuku. awi oia iloko o kona kulana hiliimami ma kana oihanaj a p iili pu ae ]a laua iloko o »8 kipona * ke aloha poina ole iloko o na U>tia o ko lsua hni aloha ann. l'anemai la ka Uamuku, ano i keia in, e hoi aku ana oo 000 kau lawe hala uo kahi aua 1 Ihiiki hewa u. Ao, wahi a ka Mak;u Ki« l. iu Oiivd i pane aku ai, me ka leo ku•o nookohnkohu m« he kane n'a. I*ane hoo aku 1a ka Ilauiuku, a !I0» i»n ka s»oao o ke aupuni, ua !a--lf» i'i;> kolua »na aku a aau i

keia r:s. i- Kiei :* nu >1] '■! I'■ > o. fe:!u i)OOI)).)l>> ho holnv)'i :'U! fr *i =1'Mnkni, « uk' rifi k:'fi, oi.ii hoi. uji ioau niiii k^iuo'in ia'n in ii !,<* iepeiui o*"c uleaiiololo' iur: o mji Moku Ainft lfnii t *>■ i oi. Pnno iiko lio ī.ui (t]iv:i. inu na manno ke aumini t y luin.i p»ln. ua" hiki no. #Jra, e hōfke .nku nne an-in n/> mnlalo <3 ka'u-oihanp, n t»c naWna a \ma e pili ana, tm !ilo na mea ;i tia" 1 raea ole. e mahalo akw iiae ;»n i ko ke nupuni ia:ui kokua ana imii. I ke!a w'āi' 'iia. ka.uoba -akn i» ka-Ila.-nukii i kona hop<™ m, ( k« o*h mvi e ifuve ia mai iiiiiih a'nkola .hiwohala, a na hookoia p'*';!-. I hiki a iin mai /.iiu pio ah irou>i-o k;i f ■;» :}>nkii. na jwhm -ji klila «>i«4 h >•<■■ ' '■•■<■! la aku A!»a.ot- iu> k.."ri: ;»•<) i hele mai ;n, •*aiabi+o ;» k<"' ki«t ana aka ao<-a nt-1 na <>H i hi;pii,'a mo na puali makai! o ke"rtiii>iini< a .-rnp.ua koa. A no i keia iniinawa v hoomanao oe aia iH: i,Vii(g':i!ia o ka l;e : aupuni nialamn ana. : - : —j I keia w;i. n i n i nan ab-.i ly o Lau , 01iva i ka Ilamnku, ehia la ka nui o na inakai a -tn* na kon e h«te ar a ' me feeia hiiakai 7 Paneaku la ka liamukii he p!ua h;meri inakiu a he elu'i ha:seri k; : - naiieua koa. ' ' | He poe anei !;)ko7t 3 pa'ij' i nja-a- !■ maale.'i : Ue k»u ha umi" | Ae wahi a k;t Ilnmpkii. i ni'nau '■ akn ; ,i. n ua m-kaukmi ī:jk-/it u l>an ij« 1 na Jio.