Ka Oiaio, Volume I, Number 11, 16 January 1896 — Page 2

Page PDF (908.86 KB)

This text was transcribed by:  Chris Soares
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Oiaio/Ka Oiaio Puka La/

Hoopukaia i na la a pau koe ka la Sabati a me Lapule no 30 keneta o ka mahina.

 

KE EMI NEI ANEI KE KULANA O KA LAHUIKANAKA

 

Heulu II

 

       Oiai ua kukulu aku nei makou i ke ana a makou i manao ai oia ka rula o n mea a pau hookahi wale no mea a makou e hoohana ai, i maopopo ke kulana o ka lahui i keia wa ma o ka moolelo o na la kahiko, mai kona hookumuia ana.

       He lahui Karistiano kakou, a e hooia ana i ka oiaio o ka moolelo baibala e pili ana i ke kanaka.  Ma keia moolelo makou e hoomaka ai e kamailio aku no ke kanaka, a hoohalike aku hoi i ka moolelo i hakuia e na kakau moolelo o na lahui kanaka ma kahi e pili ana i ke kumu manao, ma ke ano pokole.

       Ua hanaia ke kanaka e ke Akua i kinohi, a ua hoohanaia e like me kona ano.  Oia ka ka Baibala i hoomaopopo mai ai ma kana wanana a hiki i keia la aole no he buke e ae i hoike mai i na hookumuia ana o ka honua, o na mea a pau me ke kanaka pu e like me ka ke Akua olelo.  Ua pololei no hoi ke hookuku ia me na mea i ike maka ia.  Ua hana ia ke kanaka mai ka lepo mai, a he oiaio keia, oiai, o kona pono a pau i ola ai mailoko mai no ia oa ka honua, a ke make oia e hoi ana no oia i ka opu o kona makuahine a e lilo hou aku no hoi i kela a me keia mea o ka honua i hana ia ai ia, a i hoomauia ai kona ola ana.  O na moolelo o kanaka i kue i keia he kaao wale no ia.  Ua haawiia iaia ka pono o keia honua, a oia ke pookela o na mea a pau, ua pololei no keia.  He kino ikaika kona, a he ola loihi hoi.  He mea oiaio no keia, oiai, ke ike nei no kakou iloko o keia au a kakou e noho nei iloko o ka loli nui o ke kakou ano mai ko kinohi mai, he pono io no ko ke kanaka mamuli o ka loaa ana iaia o ka ike maluna o ko na holoholona.  He ikaika ke kanaka i kinohi, he loihi kona mau makahiki; he nunui ko lakou kino h@ ikaika palena ole; he mea ole ka ikaika o na holo@@lona a pau.  Ua oleloia, me ka hoaponoia o ka olelo, e na haku moolelo kahiko, he kanaka o Adamu i hiki kona loihi i ka umikumun@lua kapuai, he umikumamakahi@@ Golia, he poe kupua kanaka o na la mua, a he hookalakupua ka lakou mau hana.  He ikaika no hoi, a i ole makou e kuhihewa, ua oia aku ka ike a me ka naauao o ka poe kahiko i ko na kanaka a pau o kela a me keia au, mahope mai o lakou.  E nana ia Samesona, ia Gidiona, ia Josua, ia Aberehama, i kana mau moopuna mai, ia Davida a me na kanaka ikaika o ka lahui Iseraela.  E like me ka noho pu ana o Adamu me ke Akua ka mea nana i hana i na mea a pau; pela no hoi i loaa ai iaia ka ike mai ke Kumu Maikai mai, ka mea nana i kukulu a hana i na mea a pau a i hiki ke hoomaopopoia @@ an@ o kana pau mea a pau i hana @.

       Ma na mea a kakou i heluhelu ai i na moolelo kahiko e pili ana i ka lahui kanaka, ua hooia ia no na olelo kamahao a ke Akua.  Ma na mea a kakou i ike maka ai, oia ana no.  Ma ko kakou hookuku ana, hoohalikelike ana, aole he mea i oleloia ma ka baibala i oiaio ole.  He hoike ka na lahui kanaka ma ka lakou moolelo kahiko, i ka oiaio o ke kai a ka hiualii.  Ua hiki loa ia kakou ke hoomaopopo o na moolele kaao o Hawaii he moolelo no ia mai na kupuna mai, i paahaau ai ia lakou mai kinohi mai, koe aku na mea paewa i komo iho.  Ua pili wale no na moolelo kaao Hawaii nei, a me na kauaka ikaika kamehao i na mea hoikeia ma ka Baibala.  O ka aina-o kane- huna-moku, o Edena i hoonaloia, e ke Akua e Kane.  Ke Akua kahikolu o Ku, Kane a me Lono; ka makua, ke keiki a me ka Uhane Hemolele, a o ke Akua iuoino loa hoi Kanaloa.  O Iosua, ma o Maui, nana i hoopaa ka la.

       Ke kai-a-ka-hinalii, ka oihana kahuna mai kahiko mai, ka heiau i like me ka hale lewa, he wahi papu loa, ka lele, a me kahi kapu e lawelawe ai na kahuna a me na paahana o ka hoomana; na kanawai a Mose, i hoonohonoho ai no ka noho ana o ka lahui, a me na Kauawai a me na Mohai a ka papa Kahuna a Aarona.

       He like loa keia mau mea ma ko lakou mau kahua hana.  Ua hiki i ka Lahui Hawaii ke lawe ia me kona moolelo kaao a me kona moolelo maoli, i hoike e hooia ana ia ka oiaio o na mea a pau i hoike ia mai ma ka Baibala, he oiaio a pau.  Ma keia, ua hikii ia makou ke olelo ae ua emi mai ke kulana o ka lahuikanaka mai kona ano mau i hanaia ai a i manaoio hoi i kinohi.

 

Na Itamu Kuloko

 

       Ua hoea mai o Mr. Holstein i ke kaona nei kekahi hoi o ko Kohala mau kamaaina ma ka moho holo balota hoi i holo mai nei.

       Ua haalele mai kekahi mau kamaaina ma ka mokuahi Cop@ o ka la onehinei no na aina e.

       Ua pau ko Mr. Kenyon noho kokua ana no ka nupepa Kuokoa haole, a e komo aku ana oia iloko o ka hana kuokoa nona iho.

       O ka Poaono ae nei ka la kulaia o na Geremania, e hoomanaoana lakou ma o ka haawi ana i kekahi ana ua hulahula ma Paka Kuokoa a i ki po iho he ahaaina ma ka Hotele Hawaii.

       Ua hoomanao ae o Sam Macy i kona @ hanau ia ai ma o kona haawi ana ae i papaaina i iu@ pono @ mea ai o kela a me keia ano a @ nui no hoi na hoaloha i kipa aku e haawi aku i ko lakou hoomaikai, a e ai hoi i na mea i hoomakaukauia.

       Ke hoole loa nei o D@ Bowie aole no na ka mokuahi Belgie i lawe mai i ka anoano mai kolera i Honolulu nei, ua kupu maoli ae no ka ia mai ka lepo a me ka pelapela ae.  O ka oiaio maoli, ua ike oia i kona hewa nolaila hoolalau wale ae la no.

       Ma ka hoike a na ohua o luna o ka Malulani aia no ka wahine o ka lua ke ho a la i ke ahi o kana kapuahi hookalakupua.

       Ma Hilo, Hawaii, ua kaili ia aku la e ku lima mem@ mene ole o ka make ke kaikamahine opio M@ me Mrs. Richards, i ka elua makahiki a oi o k@ @ ma kela @.

       Ke hoolele @u ia mai nei na ko@ o ka @ Benington e paikau ai i keia mau kakahiaka.

       Mamua ae o ka holo ana o ka moku Tam O Shant@ no Honokaena i ka la onehinei, ua hoihoi ia aku@ no na wela elima i mahuka ai mamua aku nei, a i ko lakou hoea ana aku maluna o ka oneki, ua lele koke mai la ka malamamoku a kui mai la i kekahi mau @ela, oiai hoi oia ua hooulupuni ia e na legiona o ke ki@ha.  Ua uwao ia aela e na lima kokua a hoopaa ia aku@a hoi ua malamamoku la ma kona lumi.

       I ka po o ka Poalua nei, i ku mai ai ka Maki mai kana huakai hoopiha ko aku nei i Kauai, a i ka la inehinei oia i niau hou aku ai no ia awa hookahi no.

       Aia o Mr. Dole me kona mau ukali ma ka luaopela i keia mau la, lahi i hoaumoe ai me ke aliiwahine o ia mokupuni, a eia ae hoi ko kahiki poe ke au mai nei i ka moana e ike no i ua wahine kaulana la o ka lua.

       Ma ke kakahiaka la kapule ae nei e ku mai ai ka puali keaka mai Maui mai a i ka po ae o ka Poakahi e wehi hou ai lakou i ka lakou paani malalo ae nei o ka Ia hamau leo o Ewa.  Na ke kaahi ka hana, a he hoonanea wale iho no ka kamahele.

       Eia kekahi poe ke manao nei e lilo aku ana ia E. P. Dole ka noho Hope Loio Kuhina.  He hoahanau no keia no ka Peresidena.

       Ua hoo@aawale ae o Iapana he puu dala nui, nona ka hina o 94,979,685 yen, no ka hoomahuahua hou ana aku i kona mau mokukaua.

 

MAKANANI.

Ua hiki ia makou ke kua i keia KAMAA no $2.50

 

       Fia ma keia kii kamaa aulii e ike ia ai ke ano o @a kamaa nani ma kou makou Hale, o na kane, na wahine, na keiki a me na pepe.  A o ke kumukuai o keia kamaa he $2.50 wale noa pela iho la ka emi o na kamaa a pau. Nolaila e hoomanao oukou e na makamaka mai Hawaii a Niihau o kahi e loaa ai na Kamaa nani o na ano a pau e ui ai kulana hele ana aia no ia ma kahi o Ka Hale Kuai Kama o MAKANANI.