Ka Oiaio, Volume I, Number 30, 12 February 1896 — Page 2

Page PDF (591.51 KB)

This text was transcribed by:  Stefanie
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Oiaio/Ka Oiaio Puka La/

Hoopukaia i na la a pau koe ka la Sabati a me Lapule no 30 keneta o ka mahina.

 

KA OIAIO PUKA LA.

JOHN E. BUSH, LANA HOOPONOPONO a me Puuku

HONOLULU, FEBERUARI 12, 1896.

NA HANA INO.

            Ua hooholo iho ke jure ma ka hihia o ke kanaka i kii iho no i kana kaimamahine, ua hewa oia, ma ka nana aku o keia kekahi o na hana a ke kauaka e hoike ana i kona iho ana a ke kulana o ka holoholona.

            O keia ka hopena o na kanaka a pau i haalele i ka maluhia o ko ke Akua aloha a lilo aku malalo o ka ke diabolo alakai.

            He ao keia mau hana i keia lahui e huli mai ko lakou mau hewa, a e hoomaemae i ko lakon noho ana, aole o ka noho kukule wale iho no mahope o na moehane palaualelo, a i na e puoho ae, e iho koke ana na lima i na hana paumaele.

NA KUMU KUE I KA PAKA.

            1. He kue ka nau a me ke puhi ana i ka paka i ka noho ana hoole i na mea ona. He mea ona ka paka, a he mea nui ma na wahi kuai rama.

            2. He hana anoai-kino wale ihono. He alai i ka hoomaemae hoopono a he kue i ka holomua.

            3. He hana hoopailua. Aole he kupono hoi i ke keonimana e hoopiha i ka rumi i ka uwahi paka a e hookele hoi i ka papa-hele o ka hale me ka kuha hoopailua o ka paka.

            4. Ua upehupehuia hoi ka lehelehe o ka mea nau a puhi paka, a ua haukae hoi i ka wale-wai paka. Ua hoolilo ia na io o ke kuiniho i kohu like me ka huakai a he maneue ehaeha hoi, a e anoe ana hoi ka waha holookoa mamuli o ka paka.

            5. Ua hoano e ia ka hoowali ana a ka puu i ka ai, e hookumu ana i ka ma’i pauake, a e hoonawaliwali ana i ka ikaika o ke kino.

            6. Ua hoino ia ka leo. He hanapilo ka hope aku. He okalakala mai i kahi wa ka leo o ka mea nau paka. Aole e hiki ka mea hanuhanu i ka paka i hoaeaeia ke hanu pono a ke kamailio pono mai. Aia ma ka ihu e puana mai ai ka olelo.

            7. He nui hewahewa na lilo na keia mea. Ua oi aku ka lilo no ka paka mamua o ka lilo no ka palaoa ma na aina haole.

            8. He hana hoohaahaa i ke ano o ke kanaka.

            9. He kumu hoi o ka mai puuwai, e make koke ai i kekahi wa. E hoanoe ana i ke pana a ka puuwai.

            10. Ehooemi ana i ka ikaika o ka noonoo, e emi ana ka haawina hoomanao, e pepehi ana i ka ikaika noonoo o ke kanaka, e hooulu ana i ka aaka kumu ole, e hoonawaliwali ana i ka manao, a e hoomake ana i ke ano hoopono.

            11. He ahuai wale i ka manawa, i ke dala, i ka ikaika a me ke ola, a e hehi ana maluna o na kanawai maa mau, na kanawai hoi o ke Akua.

            12. Ua like hoi ka lele me ka ma’i kolela.

KELA ME KEIA

            O keia ka la konohi o ka Pake o Kina.

            J.H. Coney kai noho aku la i Makai Nui no Kauai no ka mauawa kaawale o S. Wilikoki.

            I ka la 19 o keia mahine e noho ai ka Ahaolelo o ka Repubalika o Hawaii.

            He mililani ka hana mea a na makua Hawaii, a he pai oolea aku ka lua.

            I ka la apopo ku mai ai ka Mariposa mai Kapalakiko mai.

            Eia ke keaka lio i ka lai o ka ua kukalahale kahi i hooluana ai mai Kauai mai.

            He omaimai o Pakana a ua oluolu ae i keia mau la.

            O ka Poaono iho nei na ia hoopahaohao a na uhane ino hoopunipuni i wanana @i.

            Ua hoomaka aku ke kanu nui ia o na aina kope me ia hua, ma H.lo.

            E lawe nui i ka nupepa K OIAIO he 50 wale no keneta o ka mahina.

            I ka la inehinei i piha ai ke 65 makahiki o J. Kekipi, o ka Hoomana Naauao. He oia mau no kona opiopio ma ke kina a me ka uhane.

            Ka la 22 Feberuari ka la hanau o Wakinakona ka la 15 hoi ko Wilikoki a me Buki, a o ka 11 aku nei ko Kekipi.

            Ua apono aku ka Emepera o Rusia i ka haawaina dala no ke kukulu ana i na mokukana e like me ko Enelani ka nui a me ke ikaika.

            Ua olelo ia aole he maikai o ka manu “mocking bird,” i mahalo ia no ka nui o ka lealea o ka leo mele no kekahi kumu hoopoino e ae e like me ka manu ai raiki.

            Ua paa ke kanawai kivila i hooponopono ia e ke Comisina ka L.R. Kiekie, Kikila Baraunu a me Wili Poka.

            Ua nui ke keha o ka Lunahooponopono o KA MAKAAINANA i KA LEO, no kona hoolaha ana ae no na mea e pili ana i ke alahele a na Keiki Puhiohe o ka Bana Lahui Hawaii.

            He oia mau no ka nupepa KA OIAIO ma kona alahele, e pahola ana mao a maanei o ka aina i na mea e pili ana i ka euanelio o ko ke Akua make ana no ka lahui kanaka, a me kona hoola hou ia ana.

            Ua hanau ae ka wahine a Jas Cooke, he kaikamahine, a o Apoken Hokii he kaimanahine no. He eha poe hanau ma Alanui Palapala i keia mahina, hookai opu keiki i koe. O keia poe a pau aia iloko o ke anapuni o hookahi haneri kapuai.

HALE KUAI KAMAA

MAKANANI

MA K KIHI MAUKA OALANUI PAPU

A ME KALEPA.

AOLE O MAKOU MALAMA I NA KAMAA hiki ole ia makou ke hoolal@ aku i kona paa, a i hiki ole ke kuai no ke kumuk@ ai makepono a i kupono hoi no keia mau la mamake o ka aina. I mea e hiki ai ia makou ke malama i na kamaa maikai wale no o na ano a pau, a e kuai aku hoi no na kumukuai haahaa loa, ua kuai pololei aku hoi makou i ko makou mau kamaa mai na hale hana kamaa oui a kaulana no ka maikai, ka paa a me ka nani.

NO KEIA KUMU UA LAKO MAU MAKOU

I NA MEA MAIKAI WALE NO

NO NA KUMUKUAI EMI LOA

E HIKI AI KE KUAI HAAHAA AKU

I NA MAKAMAKA A PAU

MAI HAWAII A NIIHAU.

 

Eia ma kela kii kamaa aulii e ike ia iho ai na ano o na kamaa NANI ma kahi o MAKANANI

HE EKUA WALE NO DALA ME HAPALUA KO KEIA KAMAA!

 

Pela iho la ke ana o ke kuai ana o na ano kamaa o ko makou hale. Nolaila, e hoomanao oukou e na makamaka mai Hawaii a Niihau i kahi e loaa ai na Kamaa Paa, Na Kamaa Emi.

Na Kamaa helu Ekahi o ka hiehie,

E LOAA NO MA KA

Ka Halo Kuai Ka@ia o

MAKANANI

Honolulu, Jan 2, 1896.