Ka Oiaio, Volume I, Number 45, 4 March 1896 — Page 1

Page PDF (701.97 KB)

This text was transcribed by:  Pam Sinclair
This work is dedicated to:  Wayne Wakumoto

Ka Oiaio/Ka Oiaio Puka La/

Hoopukaia i na la a pau koe ka la Sabati a me Lapule no 30 keneta o ka mahina.

 

BUKE I.                                 HONOLULU, MARAKI 4, 1896.                HELU. 45

 

OIAIO PUKA LA KA HANA A ME KA HOPENA O KA ALEKOHOLA.

            Ma keia mau ana hoohalikelike a me na huahelu e ike ia ka nui hewahewa e hoolilo mau ia ana i ka makahiki no na wai inu alekohola, no ka paka, ke ti, ke kope, a me ka opiiuma ma kekahi aoao, a me na lilo ma kekahi aoao no na barena, na io ai, ka lole, ka naauao, a me na misiona Karistiano.

            No na waiona alekohola         900    miliona.

            Barena .....                              500         “

            Paka .....                                  490

            Na lole aehu    .....                   447

            Na io ai  .....                            303

            Hoouaauao ana   ....               85

            Ti, Kope, Coco, opiuma          80 ½

            No na misionari ...                   5 ½

            Ma keia i ike ia ai ua hooliloia kekahi puu dala no ka waiona, paka, opiuma, ti, a me kope i hiki aku i ka $1,468,500,000; no ka barena, io ai, na lole, hoonaanao ana a no ua misiona $1,345,500,000.   He 123 miliona dala ka oi aku no na mea hoopoino wale i ke kino me ka waiwai ole, mamua o na mea i ku pono no ka pono o ka noho ana.

                                    KA ALEKOHOLA, NA AA, A ME LOLO.

            Ia kakou e hookulu ai i kekahi alekohola iloko o ka maka, e ano e ana.  E hoao kakou ma na aa pale oloko o ka opu o ka mea ola, e poino ana.  E umi kakou i ka hana a ka waiona ma na ano o ka opu o ka poe inu, e ike no kakou e loohia ana i ka opuu, mai kekahi kulana a kekahi, he ula, he ulapuni i ke koko, he paki mau o ka wai ma’i, he pii aku o ka poino, he mamake aku o na wahi o ka opu, a he poino maoli no.  E imi kakou ma ka noolelo o keia mea he alekoholo maluna o ke ola kino o na sela a me na koa, e ike ana no kakou e kokua ana  no ka waiona e make ma na wahi o ka Alika a e hoopau ana i ka ikaika ma na poai mehana.  E kiai kakou i na puali koa elua ma Inia, e kai ana no kahi loihi, he hookahi me ka waiona a he hookahi me ka waiona ole, a ua ike ia no he poino ka inu pakiko ana, e hoonawaliwali ana i na aa a e hoemi ana i ke aho.  E hele kakou e nana i kahi hooikaika o ka poe hoewaapa, kukini, a me ka hakaka, a e ike ana no kakou, ma na wahi a pau, he hookahi no ano he mea pepehi ka alekalahola i ka lolo a me na aa.

                                    HAAWINA HELUHELU BAIBALA.

                                                KA EUANELIO.  HELU 2.

1.         He kumu-ao o Petero no ka olelo hea?  Haina no ka Euanelio.

2.         Ma kana haiolelo ma Oihana 3, heaha ka Petero i olelo ai e hoike mua ana i ko Karisto mau hoehaehaia?  Haina – O ke Akua ma ka waha o na Kaula.  Oih, 3:18

3.         Ua olelo mai anei o Petero e hele hou mai ana o Karisto i ka honua nei?  Oih, 3::20.

            “A hoouna mai hoi oia ia Iesu Karisto, i ka mea i hai mua ia mai ia oukou.”

4.         Ehia ka loihu o ko Karisto wa e noho ai ma ka Lani, wahi a Petero?  Oih. 3:21.  (hapa mua.)  “He pono ke hookipa aku ka lani ia ia.”

5.         Owai kana i olelo ai ua kakau no ka hoihoi hou ana i na mea a pau e like me ka mau?  haina –Na Kaula no kana i olelo no kona hiki mua ana mai i ka honua nei (pauku 18) kai kamailio no no kona hiki hou ana mai.  Oih, 3:21, (hapa hope)  “ A hiki aku i ka wa e hoooponoponoia mai ai na mea a pau i oleloia mai e ke Akua, ma ka waha o na kaula hemolele ona, mai kinohi mai.”

6.         Owai ke kaula nana ka wanana mua e hiki hoi mai ana o Karisto?  Iuda 14, hapa mua o 15.  “Wanana mai no o Enoka ia mau mea, o ka hiku ia mai a Adamu mai, i mai la, Eia hoi, e hele mai ana ka Haku me ka umi tausani o kona poe hoano, E hookolokolo mai i na mea a pau.”

7.         E olelo ana anei keia no ke Karisto hele ana mai ma ke kino kanaka e make no kakou?  Aole, no ka mea aole oia i hoahewa aku i kekahi mea, oiai oia ma ka honua nei.  Ionae 8:15.  “ke hoahewa nei oukou mamuli o ke kino, aole au e hoahewa aku i kekahi.”

8.         Pehea la kona hele hou ana mai i hoike ia ae ai e Davida?  Hal. 50:3,4.  “E hele mai ana no ko kokou Akua, aole e noho wale:  E ai no hoi ke ahi imua ona, A e ikaika mai ka ino a puni ia.  E kahea oia i ka lani mailuna mai, A i ka honua hoi, e hooponopono oia i kona poe kanaka.”

9.         Pehea ka Ioane hoikeike ana mai i ko Karisto hele hou ana mai he lunakakawai no ke ao?  Hoik. 19:11-16.

“Ike aku la au i ka lani e hamama ana, a aia hoi, he lio keokeo; a o ka mea e noho ana maluna iho ona, ua kapaia, o Hoopono, a o Oiaio, a ma ka pono oia e hoopai aku ai, a e kaua aku ai hoi.  A ma kona aahu a ma kona uha ua palapalaia ka inoa, KE ALII O NA’LII, A ME KA HAKU O NA HAKU.”

10.       Aole anei kekahi haku olelo hemolele i hoike mai e hele hou mai ana o Karisto?  Heb. 9:28. 

“Pela hoi o Karisto, a pau kona hoolilo hookahi ana ia ia iho i mohai e halihali aku i ka hewa o ka lehulehu, e ike hou ia oia me ka mohai ole, i ka lua o kona hiki ana mai, e ola’i ka poe e kiai ana ia ia.”

Ma keia kakou e ike iho ai ua like ka olelo no ka hiki elua ana mai o Karisto, i olelo ia ma ka euanelio, me ka olelo ma ka euanelio no ka hiki mua ana mai.

                                                                                                                    E. H. G.

            Aia o Mrs. Rudolph Spreckels iloko o ka nawaliwali i keia wa.

            Me ke ola kino maikai o Ilamuku Baraunu i huli hoi mai ai mai Kauai mai.

            Ma ka la i aui aku la, ua ike ia ka pii ana ae o ke ola kino maikai o Mr. P. Numana.

            Ua huli hoi aku no Ulupalakua Maui o Ed Dowsett ma ke Kinau o ka Poalua nei.

            O na mokuahi holo o keia la, oia o Kimo Maki, Waialeale, a me ke Au Hou, no Kauai wale no lakou a pau.

            He 84 kane a me 24 wahine Iapana i kau aku maluna o ka mokuahi Kulanahauhale o

Pekina, a hoi aku no ka aina hanau.

            Ma ke Kinau o ka Poalua nei i kau aku ai o theo. H. Davies a me ke Keiki alii David

Kawananakoa no ka ua Kanilehua o Hilo.

            Mamuli o ka piha ukele o na alanui ma ka Poalua nei, ma ia ano ua hina iho la kekahi lio

 ma ke alanui Moi, a hakipu ka uha, a ua iki pu koke ia keia lio mahope koke iho oia wa i poino

 ai.

            Ua hoike ae ka nupepa Avalataisa o keia kakahiaka, e huli hoi mai ana o V. V. Akepoka

ma kekahi mokuahi o keia p@ le ae, ao’e ka i loaa kona palapala ae mai ke aupuni aku, e hiki ai i

kona mau wawae ke hehi hou i ka lepo o Haawii nei.