Ka Oiaio, Volume I, Number 47, 6 March 1896 — Page 2

Ka Oiaio/Ka Oiaio Puka La/

Hoopukaia i na la a pau koe ka la Sabati a me Lapule no 30 keneta o ka mahina.

 

HONOLULU  MARAKI 6. 1896

HE MANAO KUOKOA

 

I ka mahina o Ianuari, na hiki mai he elua mau Kuhina o ka mokuaina o Greensland, a mahope o ka makaikai ana, ua huli hoi aku lakou no ko lakou home, i na pule hope o Ianuari. Ma ka nana ana i kona manao no keia aina a me keia aupuni ua hoike ae oia i ka mea oiao o na lai i hala aku. Wahi a kona kuho ana, ua hoike ae oia i ka poe kakau manao nupepa, ma ke ano nui penei.

 

He aina momna, a he aina waiwai ka Paeaina Hawaii. He ko, a he kope na hana nui.

 

`Aole he oluolu o ke kulana noho ana o ke aupuni. He nui ka hoihoi ole o kanaka ponoi o ka aina. Ua kukuluia na kanawai e kaupale aku ai i na Hawaii mai ka mana hooponopono aupuni a me hana kanawai, Aole ahewa ona halalo o na kumu no ko na kanaka ponoi i ko lakou kue i kulana o ka noho ana aupuni i keia manawa, a me ko lakou ake ana e hoihoi hou ia ka noho ana Moi.

 

Ua hoopau ia na hiohiona o ka noho ana Moi, a eia ke noho nei ke aupuni i kukului i ma ka mana lima ikaika, i malama ia e na koa lehulehu a i kokua ia e kekahi mokukaua Amerika e ku kiai mau ana.

 

He hapa nuku ka poe ma ka aoao e paa nei i keia ano aupuni. Aole hoi ke kulana repubalika ma Hawaii i like me ke ano o ke aupuni repubalika maoli, aka he aupuni nae e kue ana i ke kulana o na ano aupuni repubalika.

 

I kona manao ina e ko ke koi a Iapana e lilo kona poe kanaka, he poe koho balota, alaila, e lilo ana o Hawaii he Panalaau no Iapana.

 

Hookahi wale no aupuni kupono no Hawaii, a e hiki ai ke hoopau i kona mau pilikia oia no ke aupuni moi kumukanawai.

 

NA LETA.

 

Aole makou i lawe i na koikoi o na mano o na leta e hoolaha ia aku ana, me ka mea kakau no ia. He kupono no hoi i ka poe kakau leta no na mea hou, a no na manao hoohalahala paha i ke aupuni, na luna aupuni, me na mea e ae paha, e waiho i na hoine na noonoo i ilikino, a ela aku, a e kamailio wale no ma ka mea oiaio. E kakau mai ka poe manao, me ko lakou mea ponoi pu kekahi, ina ua manao lakou e hookomo i kekahi manao ma ka inoa kapaka a.

 

KE UWE NEI I KA PILIKIA

 

Ma ka nupepa Advertiser Maraki 6, i ikeai iho ai kekahi manao eia pepa e hoike ana i ka nui o ka pilikia, no na kuuia penei:

 

1. O ka hoohemahema ana o ka Peresidena Kalivalana i ka Repubalika o Hawaii, oiai aole oia i ae e kakou mai,

2. O ka ae ole o ka Peresidena a me kona Ana Kuhina, a me na Hale Ahaolelo aina e Hooliloia Hawaii nei i mahele moku aina no Amerika Huipaia.

3. Ina aole ke aupuni o Amerika e kakao mai ana i ke Aupuni o Hawaii alaila, he mea maopopo e lilo ana ka paeaina o Hawaii nei, malalo o ka hoomalu ana a Beritania Nui, a i oleia malalo paha o kekahi mana nui e ae o ke ao nei.

4. Ma kea mua aku me he la, e kaa ana ka hoomalui ana o keia paeaina malalo o Iapana, a nana e rula mai, oiai eia i Hawaii nei he 25000 Iapana.

5. O na Hawaii a me na hapa Hawaii ke huiia he 40,000 wale no, aka, iloko o keia huina he uuku loa ka poe o lakou i ae e kakou i keia aupuni i keia wa e ku nei, a he kumu hoonawaliwali i ka Repubalika o Hawaii.

6. O na Pukiki he 13,000 ke huiia na kane wahine a me na keiki, aka, aole e hiki ia lakou ke kue aku ina poe Iapana e noho nei i Hawaii nei.

7. O na Pake he 13,000 ko lakou nui, a he lahui hoi no Asia, a malie aole e nele ko lakou ku ana ae, a kakoo aku i ka lahui i ano like me lakou, a he kumu hoopilikia no ia, i na e mau ka hoomehameha ia ana.

8. O ka lahui Amerika, Beritania, Farani, Italia, Kelemania, Rusia a lahui e ae paha e noho nei iloko o keia paeaina, ke huiia lakou a pau, aole loa i lihi launa aku i na Iapana.

 

Ma keia, ua ike makou, aole he kumu e ae o keia hopohopo ana, aka, hookahi wale no kumu nui, a oia keia, a e heluheluia penei:

 

"O ka lahui Hawaii ka poe ponoi nona ka aina, aole loa lakou i ae iki e kakoo aku i keia ano aupuni i kukuluia o ka poe kakaikahi, me ka mana o na mea kaua o Amerika Huipuia, ma o ka mokukaua Bosetona la."

 

Oiai hoi, o ka hana i hanaia ai a loaa ai keia ane aupuni, he hana haahaa loa ia, oiai, aole loa i hoopoinoia kekahi o ka poe Amerika ma Hawaii nei, mamoa aku o ka la 17 o Ianuari 1893.

 

A i kumu e pau ai ka hopohopo ana, a me ka uwe helu ana, eia ka hana e hana ai oukou a pau, e imi oukou i aupuni kaulike, i aupuni hoi na ka lahui e lokahi like ai me ke kakoo ana aku me ka manaoio maoli, aole hoi me ka hookikinaia aku. A e ninau mai auanei paha oukou, i ke ano o ke aupuni o oukou e imi ai o ke aupuni hea la ia, a eia ka pane a ka Lahui? I aupuni Moi i hooponoponoi a malalo o ke Kumukanawai kaulike, oia na aupuni la. A e ninau hou auanei paha oukou, pehea ia makou e hana ai, a loaa ke aupuni Moi? Haina, na oukou ponoi no e hoihoi aku i ke aupuni i ka Moiwahi Liliuokalani, me ko oukou hoolaha akea ae, na waiho makakou i na pono, na pomaikai a me na hooponopono ana i keia la e - o mea A. D. 1896, a kukala ia aku nei, o Liliuokalani, oia ka ke Moiwahine o ko Hawaii Paeaina, me kona mau hope ma ka noho ahi no ka wa mau loa.

 

Ina e hooko makou i keia Jeo no o ka pau no ia o ka pilikia, a aohe hoi he hopohopo hou ana aku, a o ka niu no ia o ka pono a pomaikai iloko nei o ka aina, a o ka laupai no ia. O ka leo keia o ke ola hooloheia mai.

 

D.M. PUNINI JR.

 

L. B. KERR,

ma

NAE O KA HALEKUAI O MOGAN.

Alanui Moiwahine, : : : : Honolulu H., I.

 

KE KALEPA POLOHEI MAI NA HALE HANA MAI.

 

E kuai ana i kekahi mea okoa a e kuai ai ma ka i-a ma ke kumukuai kukaa

-----

He kupono i na lede e hele mai e nana mua maanei i ko makou puu waiwai nui mamua o ke kuai ana aku i kahi e aku

O KA HOOKAHI DALA I KUAI IA MA KAHI O L. B. KERR UA LIKE IA ME ELUA MA NA HALEKUAI E AE.

----

OIA HOI, UA LOAA IA OE NA LOLE

nona ke kumukuai Elua Dala HOOKAHI DALA WALE NO

NA PAPALE,

Na Lipine

Na Pua lapalapa

Na Hulu

Na Lihilihi

Na Mikinilima

Na Lole

Na Paku

Na Keokeo Uhi-moe

Na Kihei Huluhulu

ECT ECT.

 

L. B. Kerr,

ALANUI MOIWAHINE

Waikiki ino ka Hale Kukala o Mogan