Ka Oiaio, Volume I, Number 56, 19 March 1896 — KA MAKEMAKE O KANAKA. [ARTICLE]

KA MAKEMAKE O KANAKA.

"Aka, o kanakn hewa, a rae ka poe !toopuniponi, e mahnahua ana ko lakon hewa, e hoopunipnni ana me kahoopunipnni la mai.* 2 _Timoteo 3:13. Ina he anoai kekahi o ke k..naka i hoikeileia maopopo loa, i oi ;ve i kekahi man anoai e ae ona, e hoike ana eia ke ao holookoa ke ku ri"ei mamna ponoi o ka ipnka o ka la e wehe ia>e o ka h\ holookoa o na la hope o ke kana%a, oia n<> k* mea a Paulo i atn ai ia Tirtjoteo, i kaufc keiki hiapo ma ka hooman#t, e pilianii no na 1a hope, i helu ia ma ka mokuna 3 b kit lua o ka»a pala-pa-la ia TinH»teo, i hoike ia ae 1a ma ka pauku 13: ka hoihoi ole o kanaka i nā mea oiaio* aka, he hauoli loa hoi ī na olelo makani ā me na olelo hoopnnipuni waiwāi ole, e laa na kaao a me na olelo kuko a kohokoho manao kanaka wale. Ua hopia ia mai keia kulana ma ka heluheln nui ia o na buke kaao a me na moolelo hoopunipuni, na-lah'ui. Eia kē hiki mu nei kekahi mau !eta io makou nei e hooia mai ana ua oi aku ke ohohie o kanaka i na kaao a me na moolelo haku wale iho no a ka meā kakau, na mea hoonanea a alakai hewa, e hapai ana i na iini holona o kanaka. He minamina makou i ka ike i ka lahui Hawaii i ka hoi hope i na meaoia ano, a manao oia ano heluhelu, pulelehua wale oia ibo la ka io.ka waiu, a me ka ineli o ka 1010 kanaka e hoopiha ia ai, a e hoohihi wale ia ai. Ke uwe nei keia lahui i ka ilihune, i ka pilikia, i ka anai pu ia e na lahui e ae, a he mea oiaio no ua pilikia io no lakoii a ua ilihune. aka, aole loa lakou i pilikia a i ilihuue, a i poino i na lahui e ?;e, aka, i poino no mamuli o ka nmiele o ka noho ana; mauele o ka lima a me ka noonoo no ka lilo mahope o na lealea kino a me na olelo hoopunipuni. Me he la, ina he olelo hoopunipuni ple ke hoolalia ia aku, a he aha leālea kekahi, a he paani kinipopo, k hnna keaka paha. ua pan koke ka molowa, ke kukule, a me palaualelo o kanaka; e moni ana oia i ka olelo hoopunipuni me he waimeli la, a e hele ana oia he mau mile e ike i na hana leālea a e makilo ma na wahi ahnaina, mamua ka helpheiu ana i nā olelo oiaio e pili ana i ko ke ao % 1 a me ka ke Akua, me ka imi ole i ola no kona nol o ana kuokoa nona iho. He mea maopopo loa, ina e hoomau keiā lahui maliope o haawina hoohaahaa i ko lakou ano kanak i, e lilo ana no oia ho kauwa krapHa, a hē mea hooluhi ia e na Khu: i "hoopono a i eleu ? ka malama ana i ka noho ana hoopono e kuokoa

iu. Ui ike m»kou ika hewa ika hanni ana ! ka lahui i iia olelo makani, i keia man !a. Ua oi akn k,\ pono a me ka pomaik*i o k<v ana no iahūi nia ke kapae loa ana ina leaao walwai ole, a lloopnka aku no i n& mea hon e lohe i mlea^hoonaiuiao i ka hoakanaka i na mea e kaalo nei ma keia noho ana, a e hoopuka aku hoi i ka olelo oiaio a ke Akna i ai no ko ke kanaka uhane. Ua like ke kanak;v e helnheln anaina kaao hooponipnni me ka mea e hanai ana ia ia iho i ke ahe makani a i ole i kahuakai. Ina he aloha jo ko ke kanaka i konA one ' haU/ui a i kM*n* iiioH hookahi w;de JiO alanni oiaio« hoike ia ai bona oiaio raa ia niea, oia bo kona kapj*e anii i kona ano bepe & lftws ae hoi i ke an» «kaiiaka mabna hoopono.