Ka Oiaio, Volume I, Number 63, 30 March 1896 — Page 2

Page PDF (650.45 KB)

This text was transcribed by:  Angela Kaiwi
This work is dedicated to:  Maemaenolaelani Kaiwi, Eleu Kaiwi and Iokepa Kaiwi

Ka Oiaio/Ka Oiaio Puka La/

Hoopukaia i na la a pau koe ka la Sabati a me Lapule no 30 keneta o ka mahina.

 

KA OIAIO PUKA LA.

 

JOHN E. BUSH, Luna Hooponopono a me Puuku

 

HONOLULU.  :  :  MARAKI 30. 1896.

 

NA NUHOU HOPE LOA.

 

MAI AMERICA.

 

Wakinetona, Maraki 19. – Ua hui ae kekahi mau Luna Senate me Senata Frye, ka Luna Hoomalu o ke Komit Ka`epa, e pili ana i kekahi haawina kokua no ka laina mokumahu e holo nei mawaena o Kaleponi a me Auseteralia malalo o ka hae America, a e ku ana ma Honolulu.  Ua hoike aku keia poe Senata eia ke paio ikaika nei ka laina Enelani a me ka lama America i keia wa, me ke koku @ nui ia hoi o ka laina mua mai ke aupuni Canada, Enelani a me Nu Zioani, e hiki ana i ka &350,000 i ka makahiki.  Ua manaoia e loaa ana no kekahi kokua i keia hui mai ke aupuni Hawaii mai.  Ua hooia keia mau uku kokua no kekahi mau makahiki.  Mamuli o keia mau hooia ana eia ke kukuluia nei kekahi mau mokumahu nunui ae no keia laina.

Kapalakiko, Mar. 16. – Ua ko o Claus Sprekela ma kekahi o kana mau kumu noi e haohi ana i ka hoopii a kana mau keiki me kekahi mau hoa o ka hui Kalepa a me Mahiko Hawaii.

 

NA KAMAILIO NO WILLIS.

 

Na@ Ioka, Mar. 17. – Ua olelo ae ka nupepa Herald penei: Mai liko hoi i kekahi poe he mea haohao ko Mr. Willis hoi hou ole ana no Hawaii mahope iho o kona mau la hoomaha.  Ua hawao@awana ia ae ua haulehia hoi ka manao hoihoi o ka Peresidena a me kona Aha Kuhina i ka Moiwahine ma kona nohoalii, ia Willis no ke ano o kana mau hana.

Wasinetona, Mar. 20. – Mahope o ekolu la paio ua hooholo iho ka Hale Lun@nakaainana @ America i na olelo hooholo e hoahewa ana ia Kuhina Bayard e noho la imua o ke aloalii o Moiwahine Victoria.

 

ENELANI MA AIGUPIKA.

 

Ladana, Mar. 20. – Ua lilo ka Ahaolelo he hora i keia la ma na ninau i waiho ia aku i na Kuhine, e Morley, Harcourt a me Dillon e pili ana no na lilo o ka huakai ma ka Nile a me ke kulana mawaena o ke aupuni a me Italia e pili ana i na mea i hana ia.

            Ma ka pane a Iokepa Kamalena, ke Kuhina o ko na Panalaau, ma ka pane ana ma ka aoao o ke aupuni, ua olelo ae, ua piha ke ano o na olelo ma ka aoao o ka poe ninau me na manao kohohewa ua hooholoia e haaleleia aku o Aigupika.  Ua hoike mai oia i ka nui o na pomaikai i loaa ia aina ma ko Enelani noho hooponopono ana.  Ua lokahi na leo koikoi a pau he mea hooluhi hou aku ka unuhi ia ana mai o na puali koa i ka hooponopono hou ana aku i na hana i hana ia e Beritania Nui no Aigupika, a o ka haalele ana mamua o ka hoopau loa ana o Enelani i kana man@ hana, he mea maikai ole hoi i ka manao o na Beritania.

            Ua hiki hoi ke kulana o Wady Halfa ke hoomanawanuiia, ina aole no ke pio ana mai nei o ka puali kaua Italia ma Abesiaia.  Ano ua hoomaopopoia, ina e lilo aku o Kasala, he mea hiki le ke heluia na poino e ilihia ana maluna o ko Aigupita mau pono, a he aiwaiwa loa aku hoi ina e pio hou mai ana na koa o Italia, no ka mea e lilo ana hoi ia he kumu no kekahi mau ohana e huli ai mahope o ke Khalifa a malia paha he mea ia nona e hoao ai e hookahulihia ia Aigupika a e holoi ai i ka naauao o ka noho ana a Enelani i noho aku ai e kakoo.

            Nolaila wahi a Kamalena, ua liko he mea nui loa ia Aigupita aole e lilo aku o Kasala, a mamuli hoi o keia mau kumu i konoia ai keia hoouna ia o na puali koa o Enelani e nee aku.  O ke alahele naauao wale no ia Aigupita oia kona makaukau e mamua no ka lele kaua ia mai e @ Dhervisa a ma i hana e hoaui ae ai i kau wahi pono no Italia.

 

TUREKE.

 

Constanetin@epale, Mar. 17. – Ua kauoha ia aku hoi ka Patriaka o Aminia e ke Suletana e kakau ponoi oia i kekahi leta e hoike ana nona ka hewa o na luku hoomainoino ia o ka poe o Aminia.

 

AGUPIKA.

 

Cairo, Mar. 14. – He 8,000 ka nui o na koa Beritania-Aigupita i hoounaia aku ma ka Nile ma he hulina i Dongola, me ko lakou mau lako kana.

 

FARANI A ME RUSIA.

 

Nu Ioka, Mar. 17. – Ua hoouna aku ka Czar o Rusia i kekahi o na kea hoohanohano kiekie ia Moi Meueleka o Ahesinia, mamuli o kona ike aku ia Italia e hoolauwiliia ana e ka moi.  Ma keia hana i huna ole iho ai Rusia i kona manao hoonauluulu.  Aia hoi iloko o keia wa hookahi, e hoinoino mau ana na nupepa Farani i na hana a ke aupuni Beritania.  Ua puka akea ai ka manao o keia mau aupuni ma ka mea i hooholoia e ka Elele Nui o Rusia a me ke Kuhina Bartelota o ka Oihana o ko na Aina e, o Farani, e akeakea aku o Farani i keia huakai ma ka Nile.

 

KELA ME KEIA.

 

Ua ku po mai ka moku Belgie a hala aku i ke kakahiaka Kapule nei.

            E haawi ana na haumana o ke Kula Kaikamahine Kawaihao, i kekahoi Aha Mele i keia mau la aku. 

            He 11 la holo o ka Beningtona mai nei aku no Kapalakiko.

            I ka hora 7 o ka ponei i ku mai ai o ka Mikahala mai Kuai mai, a no ka nui o ka ino o na awa o Kauai aole he ukana kopaa mai maluna mai ona,

            Ua lawe aku ka moku Waieleale i na luna aupuni a me na hoahana ma ke kanawai no ka Aha Kaapuni ma Kailua, Hawaii.

            Ua nui ka eleu o na haumana Kula Sabati a Hanale Waterhouse, ma ka hoike ana i nehinei ma Kaumakapili.  Me he la ke hele pu nei o Hanale ma ka meheu bookahi me Ka Oiaio.

            Ua loaa aku he mai le@pera iwaena o na ohua pake paahana ma ka Belgie, a i ka oleloia ana aku oia mea i ke Kauku o ka moku.  I ke kue oia mea i ka palapala hoike @ moku no ke ola maikai o na ohua, ua hoopunipuni mai hoi oia aole oia i ike.  Na keia moku no i lawe mai ke kolela, a o keia kauka no kai huna i ka oiaio, a laha ai ka make a me ka nui o ka lilo o keia aupuni.  Ina he kulana hoopilimeaai ole ko ke aupuni Hawaii, e pono ia lakou e koi aku e hoopauia keia ano kauka, a e hoopaa poho ia na ona a me na agena no na poino i keia mua aku.

 

L. B. KERR,

 

ma

 

NAE O KA HALEKUAI O MOGAN.

 

Alanui Moiwahine,  :  :  :  :  Honolulu H., I.

 

KE KALEPA POLOLEI MAI NA HALE HANA

 

MAI.

 

E @nai ana i kekahi mea okoa a e kuai ai ma ka ma a ke kumu-kuai kukaa.

 

He kupono i na lede e hele mai e nana mua maanei ko makou puu waiwai nui mamua o ke kua

 

O KA HOOKAHI DALA I KUAI IA MA KAHI

O L. B. KERR UA LIKE IA ME ELUA

MA NA HALEKUAI E AE.

 

OIA HOI, UA LOAA IA OE NA LOLE

 

Nona ke kumukuai Elua Dala HOOKAHI DALA

WALE NO,

            NA PAPALE,

                        Na Lipine

                                    Na I`ua I`aple

                                                Na Hulu

            Na Lihilibi

                        Na Mikinilima

                                    Na Lole

                                                Na Paku

                                                            Na Keokeo Uhi-moe

                                                                        Na Kihei Huluhulu

 

                                                                                    ECT     ECT.

 

 

ALANUI MOIWAHINE.

 

Waikiki iho @ ka Hale Kudala o Mogan