Ka Oiaio, Volume I, Number 64, 31 March 1896 — Page 2

Page PDF (591.35 KB)

This text was transcribed by:  Phillip Toyama
This work is dedicated to:  Tracy Kehaulani Toyama Williams

Ka Oiaio/Ka Oiaio Puka La/

Hoopukaia i na la a pau koe ka la Sabati a me Lapule no 30 keneta o ka mahina.

HONOLULU : : MARAKI 31, 1896

 

KE KULANA O NA AUPUNI

            I ka la inehinei na hoolaha aku makou i na itamu nuhou mai na aina e mai, e hoike ana i ke kulana o na aupuni o na aina e.  Aole he moku e hiki uei io kakou nei me ko makou nana ole ana i na mea hou ano nui i keia mau la.

 

            He mau la kupilikii keia o ka noho ana o na aupuni a me na lahui.  Eia ke pii mau nei na manao hookeke o na aupuni koikoi o ke ao nei.  Aole keia he mea no ke kanaka kiai i na hoailona o ka manawa e hoohikilele ia ai oiai ua hoike mua ia mai ka moolelo o na mea a pau e hiki mai ana maluna o keia poepoe Lonua a hiki wale i ka noho ana mai o ko ke Akua aupuni.  He mea oiaio loa e like no me ka mea i oleloia no keia mau la aole e ike ana ka hapanui o ke ao i ka pilikia e kau halialia nei maluna o kakou, me he pahi wakawaka la, aka, eia na akaku a me na hoailona ke ulu nei e hoike ana ke kokoke mai nei na la hope a e hiki mai o Siloa, ka mea nana e palukuluku na lahui hewa a pau o ke ao, a kukulu mai hoi oia i kona aupuni makahi o lakou i ku ai, mahope aku o ka hoomaemae ia ana o na mea a pau.

 

            Ke nee nei na konane ana a Rusia a me Farani, ma kekani aoao ma ka papa konane o ka hoonohonoho ana kulana kaua; o Enelaui hookahi ka mea nana e palepale nei na hana holapu a keia mau aupuni.  Eia hoi laua ke hapapa nei ma Aferika a ma Asia, a ke loku hana mau nei me na hana hoeueu ia Kina, a me na aupuni liilii e ku ana mamua mai o ko laua alahele nai aina, a o keia aku ana no hoi na kupu eu nana e hookumu a hoeueu i na lahui e komo iloko o ke kaua nui weliweli ma keia mua aku.

 

            Ua hoike ia ae nei hoi o ke kumu o ke hoano loa o ka Moi Menelika e kaua mai ia Italia no ka hoolakoia hoi me na pu ano hou o Rusia a me Farani.  Pela no i ano e ai o Tureke, e hana rula ole nei i na hana hoomaewaewa i na lahui Karistiano malalo o kona mana aupuni.  Ano malalo no oia kumu ua hoala ia ae la hoi kapaipai kaua l@li hoomana o ka poe Mahometa, a me he la ke lohe hou aku kakou ua lapalapa ae hoi ka enaena kaua kue hoomana o na Mahometa i na lahui Karistiano, mamuli o na hana poholalo hoeueu a keia mau aupuni hoole Akua, a o ke kumu oia, aole no ka pono io maoli o ia poe, aka, i kumu e kaualako hookahi ia ai o Enelani, ka palekaua io o ka maluhia o ke ao a me ka malamalama Karistiano, iloko o na hihia lehulehu me na lahui e a@, alaila hiki hoi ia Rusia a me Farani ke hooko i ko lana kuko hookahuli i na aupuni Asia a me Aferika a e mahele ia no laua iho, me ko laua ike ole nae i ka laua mea e hana nei eia laua ke waele nei i ke alanui o na mea e hiki mai aua maluna o keia ao, i ka wa e piha pono ai o ke kiaha o ko ke Akua inaina, a hoohanini ia mai na hopena i oleloia oia na haawina hope o na kanaka hookuli i kona lokomaikai, koe aku ka poe nuku i si@a a i wae ia no na la hope loa o ka lahuikanaka o ke ao nei e hana a e ahuai nei e like me ko lakou makemake.

 

            Eo na keiki o ka malamalamao hulihia anei i na hana a ka hoowalewale o keia mau la aku, oiai aole lakou i nele i ka olelo hoomalamalama o na hoike elua.

 

E HOI LOA ANA

            Ma ka hoike a na nupepa o Amerika a ma ke kudala ana oua i kona waiwai, me he la, e hoi loa ana ke Kuhina Wills.  Wahi a ka Herald, na hoihoi ole ia e ke aupuni Amerika no kona hoopahua ana i ko Peresidena Cleveland manao hoopono.

 

            Aole no paha e uwe ana na Hawaii ia ia, ina he oiaio keia mau mea.  Aka, he lohe olelo wale no keia.

 

KUE IA

            Ua ninauia aku o P. C. Jones, W. G. Irwin, a me J. B. Atherton, F. M. Swanzy, a me kekahi mau hoa Kalepa e ae, i ko lakou mau manao no ka bila aie no ekolu miliona a oi aku.

 

            Ua hoole lakou a pau i ke kupono o ka hoaie ana i keia wa.

 

KELA ME KEIA

            Ma’u hoi neia kakahiaka o kakou, no ka iho mai o ko luna poe.

            I keia la e niau aku ai ka mokuahi Kalaukina no kona mau awa maa mau.

            Mai poina i na kuia hoemi ma kahi o B.F. Ehlers (Bainaba).

            E hoomaha pokole ana na kula aupuni ma ka Poalima maikai ae nei.

            Ua paa hoi kekahi pa uwea i ke kukuluia ma ka puali o ke Kula o Kamaomao a hiki i ke awa o Maalaea,

            Ua hiki mai o Mokolii i Honolulu nei, mahope o ka paialewa ia ana e na ale huhu o ka moana.

            Ua kuai kudala ia na mea lako hale o Kuhina Willis i ka hora 10 o keia la iho la.

            Nui ka ino o ka moana a me na awa o na kuaaina o keia mau la, hoi nele mai na moku me ka ukana ole.

 

            I ka auina la o nehinei ua loaa aku la ke kino o kekahi pake i kekahi mau haumana o ke Kula o Kamehameha, e kau lewalewa ana me ke kaula ma kona puuai, ma kekahi lala laa, ma Luakaha e kokoke la i ke alanui Nuuanu.  Ma ka opilapilau i loaa aku ai.  O Ahwai ka inoa o keia pake, e he kuai pipi la na hana ma ka Makeke.

 

L. B. KERR,

ma

NAE O KA HALEKUAI O MOGAN.

Alanui Moiwahine,     :           :           :           Honolulu H., I.

 

KE KALEPA POLOLEI MAI NA HALE HANA MAI

            E kuai ana i kekahi mea okoa a e kuai ai ma ka m@ke kumu kuai kukaa.

 

            He kupono i na lede e hele mai e nana mua maanei i ko makou puu waiwai hui mamua o ke kua.

 

O KA HOOKAHI DALA I KUAI IA MA KAHI O L. B. KERR UA LIKE IA ME ELUA MA NA HALEKUAI E AE.

OIA HOI, UA LOAA IA OE NA LOLE

 

 

nona ke kumukuai Elua Dala HOOKAHI DALA WALE NO.

NA PAPALE,

Na Lipine

            Na Pua Papale

            Na Hulu

 

            Na Lihilihi

            Na Mikinilima

            Na Lole

            Na Paku

            Na Keokeo Uhi-moe

            Na Kihei Huluhulu

 

                        ECT.    ECT.

 

L. B. KERR,

ALANUI MOIWAHINE

Waikiki iho o ka Hale Kudala o Mogan