Ka Oiaio, Volume VIII, Number 7, 10 April 1896 Edition 03 — HE Moolelo na Aina Kahiko NA KULANAKAUHALE I NALOWALE A LOAA HOU AKU. [ARTICLE]

HE Moolelo na Aina Kahiko

NA KULANAKAUHALE I NALOWALE A LOAA HOU AKU.

MOKŪNA VI. ■ Assonaiift~Na laakalai o Syeaa— k* ano o ka hooneeneea&a ii&Poltftknti<t&ni- — ~ waimīmili? o ka Nile—Aifeif»pa Kahiko— Moknpani o Philae—Kahi hopa loa o k» . lioomanaKii —NaKii poliaku—kalaianoe — ; Alm Hnn«beia—Ee ko ana o ko wanana. V [Ta ljoolaha mua akn makou i' keia moolelo oiaio e }>iii ana i na aina kahiko i oleloia ma kaKaihalo, ma ka kakon mau napepa w Ka Oia" a mo "Ka Lao,'" a uo ke koi mai o na inakamaka lawe unpepa e hoopnka hon ak« i na kaao a me nrt moolelo, nolail*, na maaao makon ft liooko akn i keia nonoi aole ma na kaan liakn wale, aka ma na moolelo kamahaa 0 ka honua nei o nala kinohi a me na lahni kanaka o ke an hooknmu honua, e like me ia 1 hoopuka ia akn ai, a hiki i ka Mokuna V. e pili anano Thebe a rne No—Amoaa o ka Baibala. Ua oi aka ka waiwai o keia man moolrio no ka hoonaanao ana, a e lawa āi no hoi na auoai hoonanea o ka poepoe helnheln, mamoa o na Kaao hoopunipnni. Me keia mau wehewehe pokole e huli ae kakoa a e heluhela i na mea pahaohaoi hoike maka ia mai i deia wa e pili ana i na mea a kakou i lohe ai ma ka moolelo baibala, na mea hoi i hooia ia e mea nana i haku keia Bnke moolelo o kana huakai kaahole a imi i &o mea kahiko. O Assouaaa, k« kuUnakauhale ma ka lihi akn o Aigupika, e kn ana wa ka welau o ka Wailele Amlo moa o ka Niie, he ewaln haneri mile mai Alekanedero aku, kahi hope a mako.u e kakau ai, e hoopau aoa i ka. moolelo o na mee e-pili ana i ka aina kahiko o na Parao. He wahi mahaahua keia p ke kaiepa ana me na wahi koloko o ka aina, a he nui hoi aa hua niu polapola, na iwipalaoa, na hulu mana ns(arita, a mea na mea e aku, i lawe iamaina kuaaiea m&a a keia kulanakauhale, a mai nei aku maka muliwai Nile no Cairo a mau wahi e aku malalo aku. Ke kukulu nei hoi ke Kheciive i kekahi alana kaahao mai keia wahi aku a Kharioou, ma ka Bondana, ma ka hui ana o ka Nile Waiuli a me ka Nile Waikea, kekahi mea nuuu e hooulu nui hou aku ai ike kalepa ma A»onai>a. Ua paa hoi ka laina alahao mai Cairo mai e komo ana iioko o ka aina,ae 4noe like ana me ka muliwai, ua hele mai keia paa a he aneane ekolu hanerimiie hiki ioa mai i Aaonana. Me he la, he mau makahiki waie no koe na hiki ke kaahele ia aa kiko waena o Aferika Ma kekahi aoao Uonoi mai o 'keia knlanakauhale e ku la ka mokupuni nani o Elephan, iine; i hele a piha pon» i na bala a ue na kia hoom&aao & kn hal&lei la, a iwaana hoi o )akou ka Nilomefcer i olelo i*>« Strabo. * Ma ka kua aku o Aaonana, iie aneane hoo* kahi mile aku, ua hiki aku ka mea maikai i ka lua Kalai pohaku garanita o Byene, nona mai i» pohaku i kukuluia ai na kii, na kia, a ine na obeliska o Aigupika. Aia no kekahi pohakn nui ke moe la, i kalai ia, he kanaiwa kumamaliaakapuai ka ioihi a he umikomamakahi kapnai o na aoao pakahi, i kalai ia a aneane e maikai, he h6ike hoi no na hana nui la kahiko. No ka lawe ia ana aka o keia mau pohaku nunui no ke kuknla ana i na hale alii, na luahini, a me na hale o me na kia pohaku kaolana, na hana ia hei kekahi alauui akea, a paa e nee ole ai, mai ka luapoliaku aku a ka muliwai, aneane hookahi mile, a maluna aku o keia alanui e kauo ia aku ai na pohaku nunui o keia ano, i kau ia hoi maluna o kekahi mau moemoe me na laau poepoe malalo ae i hiki ai ke kaaheie, a me ia iho la i panee heleia ai lakou ine ka ikaika kino kanaka, e hiki ana i ka heln fcaasaai o na lauwa no ka hapai a a hoonee hele aua i ka pohaka hookahi. Ta hiki no ke ike ia kekahi muu mahele o keia alahele i kipapa ia i keia wa, a ua ike ia no hoi ka like o na mea i hanaia me ka hoike a na kii i kaiaiia me na kauwA a ka haku e ana i ka lakou haaa. - Ma keia wahi o ka aina, he mea kamailio ka nani o na Imku o ka lani e kau ana o na po moiaeUe kaii walii opua ole iho. Ualike h<vi ka hoku Venna, ke hoea mai i ke , me he wahi la nuku k lea makeawUeaa, e haa-

- ;—t-.T - "V ]»ki boi k* i;.' ? : , v "1 ' * Kea t> ka p i ike mua ei» ia pohāk» iualamiiluma Aeko o ka Ihwh l&ai ia„ ke-. lakela o ka nani. . . • Oaa w«imimiio o k*kabe na wai p&pkn o ka Nile. he Uiki ke wliiloia, he wahl. p«|4& no ia 'o k« maliwai» oolalla, i aialō ā 1 p«itaV ai *ka wai e ks,he kololio aaa mawaena hoi j o w kowa pohaka a m ahu» s»okapuni liilil, e kahe anahoikaynAjBW kekahi wahi kiejkiea hiki aku i kah*laftn&inai © na wai kap^kipikio, a kaa akn ikaki iliwai lik», fV ka.4ai e kahe aaa ma kahi lioohemo. Me eob<s aka ewalu o ka iho ana a--» wai iloko o keU a mekeiaelu» iha&eēiia xftoe Ua manao wale ia ma kaia ai oie aia Bitetn%'Bē ioumha mifi» nmlalo »kti he Mna a ' wai maoii no maa&eal* a! ka naha anā «M pale - na ai ia aku ka aina ta» ke po aku o ke |awa-* wa a loaa kei* kamoī maikai o ka waiho na o ma fea NUe Loko. O keiahoi ka iihi paiena Hamao Aigapika ponoi, ano a mua mai. He m pahola aku kekahi o na i ko lafc<m &a»ai ka hema loel aku e keia aole nae i hiki ii iakou ke hoomau ia kuleana, aka, «a kwaku hou ia mai, a komo ia mai hoi o AigQjp9ka e na alii Ailiapa a lawepio aku ia A%kpika Loma, aka, o ka "Toweia © ela (10:10) i oieio ai, f 'ka palena o Aiga»ika," ua io uo ka palena pali pohaku OaiwiM ana i hoohaiki ae i ke kahe aaa & ka muliwM Kila ka paie&a maoli ma koaa aao iha, G Aigripika, e like no me ia i na la o ke Kaula i ofrloia ae la. »