Ka Oiaio, Volume I, Number 86, 30 April 1896 — Page 1

Page PDF (704.39 KB)

This text was transcribed by:  Gwen Lazear
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Oiaio/Ka Oiaio Puka La/

Hoopukaia i na la a pau koe ka la Sabati a me Lapule no 30 keneta o ka mahina.

 

KA PUKA LA OIAIO

 

Hoopukaia i na la a pau koe ka la Sabati a me Lapule no 50 keneta o ka mahina.

 

BUKE I.                                                         HONOLULU, APERILA 30, 1896.                                                  HELU. 86

 

OIAIO PUKA LA

 

NO NA AINA KAHIKO

 

---------

 

NA KULANAKAUHALE I NALOWALE A

 

LOAA HOU AKU.

 

--------

Mahele 4I.

 

KA AINA O KA ISERAELA.

 

            "Ia la no, hoopaa iho olaia i berita me Aberahama, i ka i ana mai,  Ua haawi aku no wau i keia aina no kau poe mamo, mai ka muliwai o Aigupika a hiki aku i ka muliwai nui, ka muliwai o Emperate."

Kin. 25:18.

 

---------

 

MOKUNA I.

KA AINA I KAUOHAIA.

            Ua ikemaka makou i kekahi puali koa nui e kai ana hoi no ke kahua o kekana.  He mea hoehaeha loa ka ike ana aku ia lakou e honi a e puliki ana i na ohana mamua o ka hele ana mai na mea i aloha ia.  Ua kai aku mamua o na koa kekahi kaoo kamela me na ukana, mahope aku hoi na koa hele wawae, i ukali hahai wawae ia aku e na makamaka, na wahine me na keiki e haawe ana ma ke kua a i ole e noho ana ma na poohiwi, a o na makuahine hoi e uwe kuo ana me he la e naha ana ko lakou puuwai.

            Hookahi makuahine, ua luahine, a he makapo, i alaka@aiia aku e hoopa hou aku i kana keiki a kakoo hookahi, a i kona hoopa ana aku hoi i ka helehelena o kana keiki me kona mau lima, ua hiki ole hoi i kana keiki he umi iho i ke aloha no ka makua, a kuo ae la ia me ka leo nui a me na waimaka e helelei ana, me he keiki hanau hou la.  Aloha keia poe!  naui ko lakou uwe ana! oiai e hana ana lakou me ka uku ole, a e haalele ana hoi i na ohana me ka nele, a he mea maopopo aole he hookahi o lakou iloko o umi e hoea hou ana i kona home mahope aku.

            Aka, o ka mea oi loa aku o ka walohia, mahope o ka haalele ana iho a na koa, oia no ka wa a ke anaina kanaka e hoi liilii ana, a e huli hoi ana na makua, na wahine a me na keiki, na kaikuahine a me na makamaka, a komo aku la hoi ma na ipuka o ke kulanakauhale no ko lakou home anoano, aole he kumu a mea nana e malama mai, aole he hooomana nana e hoo@ oe i ka naau, a aole hoi he aupuni nana e hoomalu mai ia lakou.

            Aole nae na kanaka o na aina e i ku i keia mau hana maewaewa, a o lakou wale no paha ka poe i lanakila o ka noho ana ma keia aina.  Mamuli o kana mau kuikahi me na aina e ua hoihoi aku o Tureke i ka mana maluna o na kanaka e malalo no o ka hooponopono ana o ko lakou mau luna aupuni ponoi iho.  A me ia hoi kekahi kupa o kekahi aina e aku e noho ana ma Tureke, ua kaa malalo o ka hooponopono kaokoa ana o kona luna aupuni, ka mea hookahi ia ia ka mana e hopu iaia e hookolokolo, a e hoopai ia ia, a o na olelo hoopii a pau ia kanaka e waiho ia aku hoi imua o ko ka aha kanikela o kona aina ponoi, i noho ia hoi e kona kanikela he lunakanawai a he iure.

            O ka hopena hoi o keia, he kakini paha a oi aku ka nui o na aha hookolokolo kuokoa ma kahi e ku ana o na aupuni makamua o ke ao nei, i hoomana ia me ka mana aneane kaokoa, a me kekahi mau ano hihia hoi e lawe ana maluna o ke ola a me ka make o ka mea i hoopiiia.  O ke poo iho la no kela a me keia oihane kani@la o kona aupuni iho, a he poe kupa nona @ o, he aha, he mau luna, a he wai@hoopa@ hao a he hooko ana i na aole maoli ia ia ka hana i kona kanawai iho.  He lehulehu na olelo kaulike ole a keia mau ano aha a i kekahi manawa he kue hoi kekahi i ka kekahi, a oiai aole hoi he aha hoohalahala aku kekahi a he ahahui hookolokolo o na lahui e hoopii hoohalahala aku ai i na mana maluna o na hihiia o na ano e hele ana imua o na aha kanikela, he lehulehu wale na hihia i hiki ole ke hooponoponia, a e lanakila ana hoi ka mea hana hewa mai na hoopai kupono ana, no ia kumu hoi, iloko no o ka hana ana a keia poe aha, he uuku loaa ka loa o ka pono, a he ano maikai ole ka hoomalu ana.

            He kulanakauhale o Ierusalema o aneane he kanakolu tausani kanaka he iwakalua tausani o lakou he poe Iudaio, a o na koena iho ua mahele like ia mawaena o na Karistiano a me na Mahometa.  Ua komo mai ma ka heluna o na Karistiano na Helene, na Lukini, Araminia, Siriana, Kopa, a he mau Hoole Pope kekahi.  Mawaho ae o ka poe e hooikaika nei ma ka hana malalo o na ekalesia hoola hoole pope, he uuku loa ka manao haipule io iwaena o lakou, aka, he mau hahai rula a he mau hana hooko oihana wale iho no ke ano o na hoomana.

            O ka mea like ole wale no mawena o ka Ekalesia Helene a me ka ekalesia Roma, oia ka ike ole ia o na kii o na ano a pau a ka hoomana Helene; a me ka ae ia hoi o na kahunapule a mare hookahi manawa.  I kekahi wa, ua noho hoi kekahi hoa'loha o'u me kekahi kahunapule e holoi ana i na lole aahu o na ohana, a me kekahi mau hana e ae a ka wahine, ua ninau aku oia i ke kumu o kona hana ana pela, ua mai paha kana wahine.  "Aole." wahi a ka pane, "aka, e ike oe, aole makou na kahunapule i ae ia e male hou aku i kekahi wahine a make paha i ke anu; alaila pehea la au e pono ai?  Aole au e hiki ke mare hou."  He oiai loa keia, i na e make io nele ana hoi na kane wahine ole, aole e mare hou ana.

                                                                                               

                                                                                                                                    Aole i pau

 

-----------------------------

            Ua lawe ae o Keawekuloa i kona ola iho i nehinei (Poakolu) ma ke oki ana i kona opu me ka pahi kahi umiumi.  I keia mau la oke iho nei no kona hemo ana mai ka Haukipila mai.

            Ua hooemiia na lole merino a me halua ma kahi o B F Ehlers (Bainaba