Ka Oiaio, Volume VIII, Number 10, 1 May 1896 Edition 03 — Page 1

Ka Oiaio/Ka Oiaio Puka La/

Hoopukaia i na la a pau koe ka la Sabati a me Lapule no 30 keneta o ka mahina.

“O KA PONO KA AIALII E OLA AI IA AINA

BUKE 8 Honolulu, H.I. Mei I, 1896. Helu 10.

 

NA

Keehina io Karisto La.

HAKUIA E MRS. E.G. WHITE.

KA MEA E HANA AKU AI I KE KANALUA

(Hoomau ia).

 Ke makemake nei ke Akua i ke kanaka noonoo; a e hooikaika a hapai ae i ka imi ana i ke ano o ka Baibala i ke ano noonoo o ke kanaka mamua ae o na mea e ae a pau. He pono nae ke makaala kakou e hoopau i ka noonoo, no ka mea na pili pu ia me ka nawaliwali a me ke kina o ke kanaka. Ina aole e makemake kakou e hoopouliia ko kakou ike ana i ka palapala, a maopopo ole na mea o ka Baibala, he pono ia kakou e imi maoli aku me ka manaioi o ke keiki i makaukau e imi, a o noi ana i ka Uhane Hemolele e kokua mai. O ka ike ana i ka mana a me ka naauao o ke Akua, a me ko kakou hiki ole ke hoomaopopo i kona nui, he pono ia kakou e hoohaahaa ia kakou iho, a e wehe ae i kana olelo, i ko kakou hele ana imua o kona alo, me ka eehia hemolele. Aia a heluhelu kakou i ka Baibala, ke pono ia kakou e hoomanao i ka oi loa aku o kona naauao i ko kakou, a he pono ke kulou ka naau a me ko kakou ano noonoo imua o ka mea nui, OWAU MAU.

 He nui na mea ano pouli a pohihihi a ke Akua e hoomaopopo lea aku ai i ka poe e imi ana. Aka ina aole i alakai ka Uhane Hemolele, e huhewa auanei ka kakou wehewehe ana i ka palapala. He nui ka heluhelu waiwai ole ana i ka Baibala, a i kekahi manawa he poho maoli no. Ina i hoohamama ia ka Baibala me ka noonoo ole a me ka pule ole; aia a pili pono ole ka noonoo a me ka naau maluna o ke Akua, a i lokahi ole me kona makemake no hoopouliia ka noonoo me ke kanalua; a na hoomahuahuaia ke kanalua ma ka heluhelu ana i ka Baibala. Ua hoopio ka enemi i ko kakou noonoo, a hookomo mai oia i na wehewehe ana o ka pono ole. Aia a lokahi ole kanaka me ke Akua ma ka olelo a ma ka hana, alaila, he naauao lakou a e huhewa auanei lakou i ko lakou hoomaopopo ana i ke ano o ka palapala, aole hoi he pono ke hilinai aku i ka lakou wehewehe ana.

 O ka poe e imi ana i na ano kue iloko o na palapala, aole lakou i ike mamuli o ka uhane. Me na maka keekee e ike ai lakou i na kumu e kanalua ai a e manaoio ole ai ma na mea i maopopo maoli.

 Aole e hiki ke hunaia, o ke kumu maoli no o ke kanalua a me ka hoomaloka oia ka makemake i ka hewa. Aole i maikai na ao ana a me na hoohalike ana o ka olelo a ke Akua i ko kanaka hookiekie, a me ka mea puni lealea, a o ka poe e hoole ana i kaua ao ana ua kanalua i kona oiaio he pono ia kakou e makemake maoli e ike i ka oiaio, me ka ae aku o ka naau e hoolohe. O na mea a pau e imi ana i ke ano o ka Baibala me keia manao, e loaa no la lakou he nui na mea e maopopo ai, oia no ka ke Akua olelo, a e loaa no ia lakou ha hoomaopopo ana i kona oiaio a e loaa pu ka naauao e ola`i.

 Ua olelo mai o Karisto “Ina e makemake kekahi e huna i kona makemake, e ike no ia i ka mea a`u e olelo nei, na ke Akua mai ia, aole na`u iho.” Ioane 7:17. Mai ninaninau a e hoohalahala, no na mea au i hoomaopopo ole ai, aka e hoolohe i ka malamalama i loaa, a e loaa hou mai no ia oe ka malamalama hou ae. Me ke kokua ana mai o Karisto e hana aku i na mea e maopopo ana, a mahope no e maopopo ai na mea hou aku.

 Hookahi ao mea e maopopo ai i na mea a pau na mea naauao a me na mea naaupo, oia hoi ka hoao ana. Ke kono mai nei ke Akua e hoao no kakou iho i ka oiaio o kana olelo a me kana mau olelo hoopomaikai. “E hoao oukou a e ike hoi he maikai no Iehova.” Halelu 34:8 Mai hilinai ma ka olelo a hai, aka e hoao no oukou iho, Ke i mai nei ia “E noi a loaa ia oukou.” Ioane 16:24. E hookoia no kona mau olelo hoopomaikai. Aole i Laule, aole loa e haule ana. A i ko hookokoke ana ia Iesua hauoli iloko o o kona aloha; e pau auanei ke kanalua ka pouli iloko o a malamalama o kana maka.

 Ke olelo mai nei o Paulo ka lunaolelo, na ke Akua “hoi kakou i hoola, mai ka mana mai o ka pouli, a ua lawe hoi oia ia kakou iloko o ke aupuni o kana Keiki punahele.” Kol. 1:13. A o na mea a pau i komo mai ka make mai iloko o ke ola, ua hiki ke hoopaa i kona sila. “He oiaio ka ke Akua.” Ioane 3:38. E hiki no ia ia ke hoike, “ua pilikia au a na kokua mai Iesu.”

 Ua pau na pilikia, ua maona kuu uhane, a i keia manawa o ka Baibala no ka ololo oiaio no`u mai e Iesu Karisto. Ke ninau nei anei oe no kuu manaoio ia Iesu? No ka mea he Hoola oia no`u mai ke Akua mai. No ke aha kuu hilinai ana i ka Baibala? No ka mea oia no ka leo o ke Akua i kuu uhane. E loaa no ka hoike iloko o kakou iho no ka oiaio o ka Baibala, a o Karisto ke keiki a ke Akua. Ua maopopo ia kakou aole i hahai kakou mamuli o na kaao i hakuia me ka maalea.

 Ke ao mai nei o Petero i kona mau hoahanau: “E hooikaika oukou, i mahuahua ke alohaia mai, a me ko oukou ike ana aku i ko kakou Haku a Hoola hoi ia Iesu Karisto. 2Pet. 3:18. Aia a ulu ae ka ke Akua poe kanaka ma ke alohaia mai, e mahuahua mau ko lakou hoomaopopo ana i kana olelo. E ike no lakou i na mea oiaio hou aku a me na mea nani ma kaua mau olelo hemolele. Pela no iloko o ka moolelo o ka ekalesia i na kau a pau, a pela aku no a i ka hopena.

 “O ke ala o ka poe pono ua like ia me ka malamalama e aa ana, e mahuahua mau ana i ka awakea.” Sol. 4:18.

 Ma ka manaoio e nana ai kakou a i keia ao aku a hoopaa i ka hoohiki a ke Akua no ka mahuahua ana o ko kakou ikaika ma ka noonoo, i huiia me ko ke Akua, a me ka hui maoli ana o na mana a pau o ka uhane me ke kumu o ka malamalama. E hauoli ana kakou no ka mea e maopopo ana, na mea a pau i pohihihi ia kakou, ma na hana o ke Akua e hoakukaia na mea paakiki, a ma kahi a kanaka i ike ai he huikau a me ua manao ko ole, e ike ai kakou i na mea hoonoho pono ia me kai nani maoli. “I keia wa ke ike powehiwehi nei kakou, me he aniani la, i kela wa aku, he maka no he maka. I keia wa ua ike powehiwehi au, aka, i kela wa aku, e ike maoli aku au, e like me ka`u i ikeia mai ia.” 1 Kor. 13:12. KA HAUOLI ANA ILOKO O KA HAKU.

 Ua kaheaia na keiki a ke Akua e lilo i mau hoailona no Karisto, e hoike ana i ka lokomaikai a me ke aloha o ka Haku. E like ka hoike ana mai a Iesu i ke ano maoli, o ka Makua, pela e hoike ai kakou ia Karisto i ke ao ike ole i kona aloha menemene. Wahi a Iesu: “E like me oe i hoouna mai ai ia`u i ke ao nei, pela hoi au e hoouna aku ai ia lakou i ke ao nei.”

 “Owau iloko o lakou, a o oe iloko o`u; a i ike ai ko ke ao nei, ua hoouna mai oe ia`u a ua aloha oe ia lakou e like me kou aloha ia`u.” Ioane 17:18,23. Ke olelo nei o Paulo ka lunaolelo. “No ka mea, ua hoike akaka ia, o oukou no ka Karisto palapala a makou i hanai i ikeia a i heluhelu e na kanaka a pau.” 2 Kor. 3:2. Ma kela a me keia o kana mau keiki, ke hoouna nei Iesu i palapala i ke ao nei.

 I na he haumana oe na Karisto, he hoouna nei oia he palapala ma ou la i ko ohua, ke kauhale, ke alanui au e noho nei. Ke noho nei o Iesu iloko ou, a ke makemake nai o kamailio aku i na mea ike @ ia ia malia paha aole o lakou i heluhelu i ka Baibala, aole i lohe i ka leo i kamailio aku ia lakou ma kona mau @ao, aole lakou i ike i ke aloha o ke Akua ma kona mau hana. I na nae he hoailona oe no Iesu, ma na la paha o @ e ike i kekahi o kona lokomaikai, a e @ i mau mea aloha a hoolauna nana.

 Ua hoonohoia na Karistiano he mau lamaku ma ke ala i ka lani. Na lakou e hoolele aku i ka malamalama e pa mai ana ia lakou mai a Karisto mai. He pono e lilo ko lakou noho ana a me ko lakou ano i mau mea hoike aku i ke ano o Karist a me kana hana.

 I na he mau hoailona kakou no Karisto e hoolilo no kakou i ka hookaawa ana nona i mea maikai imua o ko lakou mau maka e like me kona ano maoli. O ka Karistiano i hoahu mai ke kaumaha a me ka pouli no lakou iho, a ohumu a hoohalahala, o lakou no ke hoike nei i ke ano oiaio ole o ke ala Karistiano. Me he la, mamuli o ko lakou hoike ana ua oluolu ole ke Akua ina ua olioli kana mau keiki, a me ia mea ua hoike wahahee lakou i ka Makua Lani.

 Ke olioli nei Satana i na e hiki ia ia ke alakai i na keiki a ke Akua iloko o ka hoomaloka a me ka poho o ka manao.

 Ke hauoli nei oia i na e kanalua kakou i ke Akua mana e hoola mai ia kakou. Ke makemake nei oia ia kakou e manao e pilikia ana kakou ma na hana a ka Haku. O ka Satana hana e hoike mai i ka Haku me he mea la aole ona aloha a menemene mai. Ke wahahee nei oia i na mea pili ia ia.

 Ke hoopiha nei oia i ka uhane me na noonoo kuhihewa no ke Akua, nolaila i kuhihewa kakou no ke ano o ke Akua, a komo ua manao kuhihewa mai a Satana mai e hooino ana i ke kakou Makua Lani, a e hoola mai ana i ke kanalua a me ka hoohalahala ia ia. Ke imi mau nei o Satana e hoolilo mai ka noho haipule me he mea kaumaha la. Ke makemake nei oia e manaoia he hana kaumaha a paakiki ai, a i ka hoike ana o ke Karistiano ia ano ma kona noho ana, ua hoike aku oia ma kona manaoio ole i ko Satana wahehee. He nui na mea e hele ana ma ke ala o ke ao nei, i manao nui no ko lakou mau kuhihewa a me ko lakou mau mea hiki ole ke hana, a ua piha ko lakou mau naau me ke kaumaha a me ka paupauaho oiai au ma Europa, ua palapala mai kekahi kaikamahine i hana pele a ua komo iloko ka pilikia, e noi mai ana i mea hoolana manao.

 Ia po iho moeuhane iho la au, a me he mea la aiaau ma kekahi mala o ka mea nana kamala e alakai ana iau ma kona mau alanui. E ohi ana au i na puaala e honi oluolu ana i ke ala, a aia keia kaikamahine e kuhikuhi ana iau i na laau nana e hoopilikia ana i kona hele ana. Aia oia e uwe ana a e kaniuhu ana. Aole oia e hahai ana i ke kumu alaikai, aka, e hele ana iwaena o ua kakalaioa a me na laau ooi. “E” wahi ana, “Aole anei he mea ino ka pilikia ana o keia mala me na laau ooi?” Alaila olelo mai ke alakai. “E waiho malie i na la au ooi a e ohi i na rose, na lilia, a me na pua nani e ae.”

 Aole anei he mau mea hoohauoli ma kou noho ana? Aole anei i kekahi mau manawa i piha kou naau me ka olioli no ko kokoke ana mai o ka Uhane o ke Akua? I kou nana ana i hope aole anei he mau aoao hoohauoli ma kou mau makahiki i hala? Aole anei i like ko ke Akua mau olelo hoopomaikai me na pua aala e ulu ana ma kapa alanui, ma kela aoao a me keia aoao? Aole anei oe e ae i ko lakou nani a me ko lakou aala e hoopiha i kou naau me ka olioli?

 E ehahea ana oe i na kakalaioa a me na laau ooi, a i na malaila wale no kou ohi ana a haawi ana ia hai, aole anei oe e hoino ana i ka lokomaikai o ke Akua, a e hoopilikia ana i ke alanui o na mea e ae?

 Aole waiwai ke akoakoa i na hoomanao ehaeha a pau o na la i hala no na hewa a me na me hoohoka manao, e kamailio no lakou a kaniuhu a paholo kakou iloko o ka poho o ka manao. O ka uhane i poho ka manao ua piha i ka pouli, @ ana i ka malamalama o ke Akua mai kona uhane iho, a e hoopouli ana i ke @ kakou i na olelo hoopomaikai o kona aloha i mea e nana mau ai kakou ia lakou. O ka hoolele ana o ke Keiki a ke Akua i ka nohoalii o kona Makua, e hoahu ana i kona ano Akua me na @ahu kanaka, i hoopakele oia i kanaka mai ka mana mai o Satana, kona lanakila no kakou, e wehe ana i ka lani na kanaka e hoike ana no na maka o kanaka kahi a ke Akua i wehe ae i kona nani; o kanaka hewa i hoopakeleia mai ka lua moki kahi o ka hewa i hoopoho ai ia ia , a me ka hoihoi ana e hui hou me ke Akua palena ole, a me ka hoao ana mai a ke Akua ma ka manaoio iloko o ka Hoola, hooahuia me ka pono a Karisto, a hapaia i kona nohoalii, oia na mea a ke Akua i makemake ai ia kakou e noonoo ai iho.

 I na kanalua kakou i ke aloha o ke Akua, a hilinai ole ma kana mau olelo, ua hooino aku kakou ia ia a hooeha i kona Uhane Hemolele. Pehea la ka makuahine e manao ai i na e hoohalahala mau ana kana mau keiki ia ia me he la aole oia i manao maikai no lakou oiai ua pau kona ikaika a me kona ola mamuli o ke kokua ana ia lakou? A pehea la e manao ai ko kakou Makua Lani no kakou ke hilinai ole kakou i kona aloha, oiai na haawi mai i kana Keiki hiwahiwa i ola kakou? Ke palapala mai nei ka lunaolelo: “O ka mea i ana ole i kana Keiki ponoi, a haawi mai la ia ia no kakou a pau, pehea la e ola ai ia e haawi lokomaikai pu me ia i na mea a pau.” Rom. 8:3.2

 He nui nae na mea e olelo ana, mamuli o ko lakou hana, i ua aole i olelo maoli mai pela “Aole i manao ka Haku i keia pomaikai no`u. Malie paha ua aloha aku ia hai, aole nae i aloha mai ia`u.”

 O keia mea no ka mea e pilikia ai kou uhane, no ka mea ke komo mai nei kela me keia olelo kanalua i na hoowalewale a Satana.

 Ke hooikaika nei kou ano kanalua, a e hookaawale ana i na anela kokua mai a oe aku. I na i hoowalewale mai Satana ia oe, mai lawe aku i kekahi olelo kanalua a pouli paha. I ua makemake oe e wehe i ka ipuka i komo mai kona mau manao ino e piha auanei kou naau me ke kanalua a me na ninau kipi. I na i hoopuka aku oe i na manao kanalua, e lilo auanei ia mau manao i mea e hoohua mai ai i na mea ino me kou naau a ma na naau o na mea e ae a e hiki ole ia oe ke hoopau i ka mana o kau mau olelo. E hoopakeleia paha oe mai ia pilikia mai, aka, o na mea e ae i lohe i kau mau olelo aole paka lakou e hoopakeleia mai na pahele a Satana. Nolaila he pono ia kakou e olelo i na mea e kokua ana i ka ikaika o ka uhane a me ke ola, a malaila wale no.

 Ke hoolohe mai nei na anela i kau mau olelo i kanaka e pili ana i kou Haku lani. He pono ke pili kou kamailio ana i ka mea e uwao mau ana nou imua o ka Makua.

 Aia a lulu lima oe me kekahi hoaloha, e hoonani aku i ke Akua ma kou mau lehelehe a me kou naau. Pela e alakaia kona manao io Iesu la.

 

 He pilikia ko na mea a pau, na ehaeha kaumaha ke ano, na hoowalewale paakiki ke pale aku. Mai kamailio aku ma kou mau pilikia i kou mau hoa kanaka, aka, lawe aku i na mea a pau imua o ke Akua ma ka pule. E hana ae i rula nou iho, aole e hai aku i kou manao kanalua a hoopoho. E hiki ia oe ke kokua aku ia hai, i hooikaikaia ko lakou hana, ma na olelo hoolana a hoohauoli.

 He nui na naau kou i kaumaha i ka hoowalewaleia, @ iloko o ka po ana me ka ino o loko a me na mana o ka po. Mai hoonawaliwali i kekahi o ia mau mea iloko o kona pela ana. E hooikaika ia ia ma na hoa olelo loa, me na olelo hoolana i ka @ kokua ana ia ai i kona hele ana.

 Pela e hele ae ka malamalama o @ ia @ “Aohe mea o kakou e ola ana nona iho.” Rom. 14:7. ma ko kakou mana i @ ole ia e kakou, e hooikaikaia na mea e @ i ole ia e hoonawaliwaliia auanei, a paleia mai a karisto aku a me ka oiaio.

 He nui na mea i kuhihewa i ke ano o ko Karisto noho ana. Ua manao lakou ua nele oia i ke ano oluolu a me ka olioli, a he ano paakiki, oolea, olioli ole kona. I kekahi manawa ua pouli ka noonoo ana a pau no keia kumu.

 Ua olelo pinepine ia ua uwe o Iesu, aka, aole i ikeia kona akaaka ana. He oiaio no he kanaka kaumaha o Iesu ko kakou Hoola, a na kaikai no ia i ko kakou popilikia, no ka mea ua hamama kona naau i na ehaeha o kanaka. Aka oiai ua pilikia, kona noho ana me ka ehaeha a me ke kaumaha, aole i pepe loa oia . Aole he kaumaha kona maka, aole i hoohalahala oia, aka, he ano malu ke nanaia aku. He punawai ola kona puuwai, a ma kona wahi i hele ai ua lawe pu oia i ka malu, ka hauoli a me ka olioli.

 He ano hooikaika mau ko kakou Hoola, ma ka hana nui, aka aole nae i nuhanuha a @nia. E like auanei ke ola o ka poe hahai ia ia ma ka hooikaika mau, e hoomanao mau no lakou i ka hana nui e kau pakahi ana ia lakou. E kinaiia ka lealea pono ole, aole no e walaau ino, aole kamailio ano haukae, aka, e lilo ka hoomana a Iesu i mea e nalu ai me he muliwai la. Aole ia ke mea e pio ai ka olioli aole no e emi mai ka hauoli, aole hoi e hoopouli i ka maka oluolu. Aole i hele mai o Karisto e hookauwaia mai, aka, e kokua aku aie noho alii ke aloha ma ka naau e hahai kakou i kona pana.

 I na e noonoo mau kakou no na hana aloha ole a pono ole a hai, aole hiki ia kakou ke aloha aku ia lakou e like me ka Karisto i aloha mai ai ia kakou, aka, i na e noonoo mau kakou ma ke aloha kupanaha a me ke aloha menemene o Karisto no kakou, e ku aku no ke aloha oia ano mai ko kakou mau naau aku ia hai. He pono ia kakou e aloha aku a e hoomaikai aku ia hai, oiai ua ike kakou i ko lakou mau hewa a kina.

 He pono ia kakou e hoomahuahua i ka kakou akahai a me ko kakou manao haahaa no kakou iho, me ka hoomanawanui i na hewa a hai. Pela e make ai ko kokou alunu pono ole a hoomahuahua i ko kakou auo lokomaikai.

 Ke olelo mai nei ka luna haku halelu: “E hilinai aku ia Iehova, a e hana i ka pono, a e noho ae ma ka aina, a e hanai io ia`ku oe.” Halelu 37:3. “E hilinai ia Iehova.” Aia no i kela me keia la kona mau kaumaha, kona mau pilikia a me kona hana a i ko kakou halawai ana na makaukau kakou e kamailio no ko kakou mau pilikia. No ka nui o ko kakou mau kaumaha i hoopoinoia mai a me na manao pihoihoi me he mea la aole o kakou Hoola aloha, ua makaukau mau e kokua a hoolohe i ko kakou mau noi ana, a e kokua mau i ko kakou wa e pilikia ai.

 O kekahi poe he makau mau, a he makau i ka pilikia. I kela la a i keia la ua puni lakou i na mea e maopopo ai ko ke Akua aloha, i kela a me keia la ua oluolu lakou ma na mea ana i hoolako mai ai, aka, ua hoopoina lakou i keia mea pomaikai. E hoomanao mau ana lakou ma na mea hookaumaha a lakou i makau ai o hiki mai, a i ole ia na hookaumaha ia lakou e kekahi pilikia iki a hoopoina lakou i ke aloha. Aole i hele lakou i ke Akua me ko lakou mau pilikia i ka mea wale no e hiki ana e kokua ia lakou, aka, na hoo@waleia mai ona mai, no ka mea ala mai ka manao hilinai ole a me ka hoopala@.

 He maikai anei ko noho kakou me ka manaoio ole? No ke aha la e noho kakou me ke aloha ole a me ke kanalua? O Iesu ko kakou makamaka, ua manao nui ua mau mea ka lani i ko kakou pomaikai. Mai ae aku kakou i na pilikia a me na kaumaha o kela me keia la e hoopilikia i ka noonoo ana a hoopouli i ka maka. I na ae aku lakou a mau ana ko kakou e ae aku i na manao pihoihoi ka mea e hoopilikia ana o hooluhi wale mai, aole nae kokua ia kakou e ano i ko kakou mau mea hookaumaha.