Ka Oiaio, Volume I, Number 91, 7 May 1896 — Page 2

Page PDF (647.41 KB)

This text was transcribed by:  Paka Westin
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA OIAIO PUKA LA

 

JOHN E BUSH, Luna Hooponopono a me Puuku

 

HONOLULU.          :                          :                    :                       :                 MEI 7, 1896

 

HOOPAIIA

 

   No ka hoao ana e hana i kekahi hana karaima holona na hoahewa iho kekahi aha jure i kko lakou hoa lahui, oia o Juno Davis, he elua makahiki hooopaaaho ma ka hana oolea.  He pue wahine ke kumu hoopii, a me ka hoopono ua hoahewa aku ke jure Hawaii i ka mea hoopiiia.  Ua like keia karaima me ka pepehi kanaka, a he nui ka poe i li ia e ka lehulehu me ke kali ole aku i ka hookolokoloia o ka mea e han ana i keia karaima.  Ua like no hoi ka mea hoao i keia hana me kakahi holoholona, he mea i hanauia me na anoano maikai ole mai na makua a me na kupuna mai, e like me ia i oello ia, eili ana ka haawina i na keiki a hiki aku i ke kuakolu.  O ka hewa i hana ia e keia ano kanaka, aole ia he mea i ulul wale ae ma ona iho, aka he haawina iloko ona mai na makua mai, a ina i kuukuuia na loina o na makua e mohala a e ulu me ka pa'ipa'i a hoooponolei ole ia iloko o ke keiki i kona mau la aopio, he mea maopopo loa e aai ana na haawina kakaiaioa iloko ona a hiki i ka noho ana iloko o ka halepaahao, a pela mau loa aku hoi iloko o kka hale hoopai mau loa mahope aku.  Aloha wale ka mea a ke Akua i hana'i i kinohi me kana Keiki e like me ko laua ano i hoohaukae a hoanoe ia aae e ka hewa.  Nowai la kiea hewa?  NO ke kumu mai o na hewa a pau a nona mai i loaa aai na haawina o ka ehaeha a me ka make, make mua, amake mau loa.  Pehea la kakou na makua i hooikaika ole ai e hoomal i na ano ai hewa iloko o kakou a me ka kakou mau pulapula aku?  H mea haohao loa keia, a kupono no i kapaia ai "ka pohihihi o ka hana hewa," ka  euanelio hoi a Saana, ka mea a ake ana e luku i nahana maikai a ke Akua i hanai, o ke kanaka hoi ke pookela.  E huli kakou mai ka make a i ke ola, mai ka Ane -karista a ia karisto.  E hooikaika na makua e noho pono a e ao mau i na keiki i ka ke Akua olelo, no ka mea, aia ma kana olelo ka malu a me ka oluolu, ka maha a me ke ola mau loa.

 

E MAHALOIA

 

   Ma ka makou hoomaopopo aku i ke ano o na olelo hooholo a na opio jure Hawaii e pili ana i na hihia hana hewa i hiki aku ima o lakou, ua hiki ke mahaloia lakou, a ke puanaia ae he oe koa lakou no ka pono.  Ua ola ka inoa Hawaii ma o ka lakou no ka pono.  Ua ola ka inoa Hawaii ma o ka lakou ma hana, a ua pomaikai hoi ke aupuni.  Kahaawina keia o ka malamallama mailuna mai.  Pomaikai ka Paeaina ke piha i na opio iwo ole i hooko i ka pono.

 

HE HANA KUPONO.

 

_________

 

   He mea kupono loa i ke aupuni e lawe mai i kekahi kanawai e auhau ana i kaaina a me ka loaa makahiki o ka poe waiwai a pau e noho ana ma na aina nona ka waiwai ma Hawaii nei mawwaho ae o naauhaau maa mau o ka poe e noho ana ma ka aina nei.  Ua like ka poe e ohi ana i ua loaa mai keia aina aku a e hoolilo ana i kana loaa a me na lilo o kona noho ana i kahi e, me kakahi moo amo koko e omo ana i ke ola o ke kanaka me ka hanai ole iho i ke kumu mai o kona ola i mea e hoomau ia aku ai ka pono i loaa iaia.

 

NA ITAMU KUWAHO.

 

   Aole o Clevelana e ike ana i ke poe kipi o Cuba.  Pomaikai o America i kekahi poo aupuni hana hooololei.

 

   Ua hoaoia e hooah kiana pauka ia o Generala Weyler ma kona Hale Alii ma havana.

 

   E kolu haneri me Kanawalu a nui o na koa Sepania i hoopuniia e Generala Maceo o na Kipi, a lawepio  ia lakou.  Ua lawe ia ko lakou ma lako a pau, a hele lole ole lakou a kuu ia aku e like me ia.

 

   Ua hopuia iho la kekahi moku kuna America e hoao ana e hooae i kekahi poe kipi me na lako kaua, e kakahi moku kaua o Sepania.  Hookahi generala kipi, o na ohua i loaa ak, a he mau pahu palapala olelo kuahaua kekahi.

 

   Aole e hookoia ana ka hoopau make ia Hamond, a me kona mau hoa kipi ma ka Repubalika Transvaal

 

   He mai ahulau ke ai la ma Hong Kong.

 

   He aha Kuhine hou ko farani, a o Melina ke poo.

 

   Pau loa iho la ke Kulanakauhale o Cripple Creek ma Colorado i ke ahi

 

   ua ae ia ke noi hoohalahala a Muller & Cranstoun e hoolohe hou ia ko laua hihia.

 

   O maimai loa o V. V. Akepoka.

 

KELA A ME KEIA.

 

   Ua mahele ia aku na apana aina aupuni i ka poe i noi mai, ma Waikele, Ewa, Oahu, ko kak poe ilihune keia, ko ka poe waiwai aku koe.

 

   mauli o ka nui lili a imihala ia o Kapena laiki ua waiho mai oia i ka mokukolo Eleu, a e holo ana hoi no Kapalakiko, aole no ka hoomaha e like me ka oeloia, me he la pela no o hoopau liilii ia aku ai ka poe koko Hawaii mai ka oihana aku, i na he hana hiki a i hoowahawaha ole ia e na haole.

 

   Ua hoonee ia o Kauka Bowie o ka mokmahu Belgie; ma ke alanui ho aku kana hana a na one o keia laina mokumahu.  Ua like no na manao, aka ua @@ nae ka ke aupuni i koi aku ai, aole e ae ia kekahi moku, o ia laina e komo i ke awa ina o kauka Bowie kona kauka.

 

   O kahi emi o na laau a me na wai ala i keia wa oia no kahi o ka Hui Hobron kihi alanui Moit a me Papu.

 

   No ka poe pena a pia i ka helehelena e loaa no ka pia aala "Ramona" ma kahi o Hobron ma.

 

 

Na Lole:

 

:   :  Kohukohu!

 

Oia hoi ka mea a na lede a pau e ake ana e loaa a he meahiki wale no ke hookola.

 

E HELE MAI O UKOU ILOKO O KOU HALEKUAI A HE HANA AKU AU I KA KA MEA KUPONO I KO OUKOU MAKEAKE.

 

   Ua loaa mai nei a@@ kekahi ano piha o na

 

LOLE AAU HOU LOA

 

Crepon, (he like me kanikau)

   Na Lole Farani

      Na Lole Ulana Waihoolau Like Ole

          Na Lole Awiliwili Loi Silika me Huluhulu

 

Na Lole Alabatosa,

   Na Lole Casamia a me Huluhulu

        Na Lole Hulu Kao Lama

                Na Makalena

 

Na Lole Diminite

Na Lole Pongi,

Na Lole Satina

 

Na Peersucker,

Na Rliss,

Na Lole Anuunuu Crepe

 

Na Keokeo Manoanaoa o na ano a pau, etc, etc.,

 

   Aia no hoi ma ko'u Halelkuai ka

 

LOLE FIBERELABRICA.

 

He mea i oi akupih  ka ma kkoa L OE NAAUHULU.

 

Aole no oe i kihikoa ke ola iika hoi loaa ia oe kekahi o kuu.

 

PALEKOKI KOHU MAMALU

 

A e halo iho hoi i ke Kaliki (trilby) ano hou,

   kapono o kau e iini nui nei.

Aia hoi ma kko'u halekuai na Lole Moepoli i ka hikonoeau ia, a kupono o ka hana ana iho m@ Adamu.

 

Na Pale ili o na kane i kupono hoi i ko Eva ma kemake, i huki ai ka Ulua i Malamanui.  Uweae oe.

 

Na kaliki o na ano maikai loa, i hiki ke hoopuanikiia ka oe aluhee, na kakini kupono no ka poe paiho a me ka oe pauhananuu o na a-u, na mikinalima na hainaka, a  pela aku.

E haulo loa au e hoomakaikai aku i keia mau mea nani i na Lede o Honolui.

 

J.J. Egan.

 

Alanui Papu Mei 21, 1895                                                                                         mei t12