Ka Oiaio, Volume I, Number 99, 19 May 1896 — Page 1

Ka Oiaio/Ka Oiaio Puka La/

Hoopukaia i na la a pau koe ka la Sabati a me Lapule no 30 keneta o ka mahina.

 

BUKE 1.         HONOLULU, MEI 19, 1896.            HELU 99

 

OIAIO PUKA LA

NO NA AINA KAHIKO

 

NA KULANAKAUHALE I NALOWALE A LOAA HOU AKU.

-00000000-

Mali l@ @.

 

MOKUNA. III

 

HUAKAI MAKAIKAI IA ZIONA.

 

Kaahele ana i ke Kulanakauhale-Na wahi pana-E hoopuana mai ana i na ano o ka Karisto mau olelo nane-Hooia ana i na Wahi Hemolele-Ka Olelo Mau loa-Ka Hopena o ka Imiana Akeakamai.

 

E hoomana no kekahi mau minute pokole ma ka rumi iluna ka hale i hoakoakoa ai na haumana ma ka la Penetekota, i hoopuuiia ai hoi lakou e ka Uhane Hemolele, a mailaila ma ke kua aku ma ka ipuka o Ziona, a hoea hou i kou hotele no ka paina kakahiaka ana ma ka hora ewalu.  He huakai kakahiaka anei kekahi i oi aku o ka nani a me ka hoohauoli mamua o keia?

Ua hiki loa ia oe ke noho iloko o hookahi makahiki maanei i oi aku mamua o ka nohona ola holookoa ma kekahi wahi e aku o ke ao nei.  A o ka mea oi loa aku o ke kamahao aole loa e pau iki ana kou ohohie i keia mau wahi i oleloia ae la.

Me he la ka aina holookoa e puapuai mai ana i na hoikeana, a e hoomanao mau ana, hoi ua mea a pau a kou maka e ike ai i kekahi wahi o ka Palapala Hemolele, a e lilo ana paha he mea e hoohalikelike ai i na olelo ao a me na olelo naue aku @kakou Haku.  E hoomanao mai ana hoi kahi manu e kani ana ma kou pukaaniani i ka olelo hoohalikelike a ka Haku a me he la e lohe maoli ia ana no kona leo e i mai ana, "aole anei i oi aku oukou i na manu he lehulehu wale?" E hoomanao ikaika mai hoi na pualilia e mohala mai ana ma ke Awawa i na olelo ao hiwahiwa a ka Haku no ka hoohaahaa, ke akahai, a me ka manaoio.

A o na ma'i lepera hoi e nonoho mai ana ma ke kapa-alahele, ke kumulaau fiku e o mai ana kona lau, na kahu-hipa e kiai ana i ka lakou puulu hipa, na wahine hoi e anaanai ana i na hua palaoa, ua kane e pule ana ma ke kaupaku hale, a me "ka hi@opa e kupu ana mai ka paia hale," o keia mau mea a pau e ike'a nei a hiki wale i keia la, o lakou a pau e kuni-paa mai ana hoi i ka oiaio o na huaolelo a pau o ka moolelo laahia i hoike ia mai ke Akua mai.

A aole anei he mea hoohauoli ia kakou o kekahi mau la, oiai keia poe e hoolei nei ka ke Akua olelo o na kanaka akeakamai e hoao ana e hoopohala i ka hoikeana, ma ka hooili ana aku i na hana mana a pau he mau hana no ia o na mea maa mau, a e hoolilo ana hoi he moolelo kaao wale no na moolelo a me na olelo oiaio a ke Akua, no ka hiki ole ia lakou ke wehewehe, ka loaa a me ka ikemaka ia ana hoi o na hoailona a me na kumu hoohalike a hiki i keia la e hooiaio piha ana i ka moolelo laahia, a e hookahua ana hoi i ka oiaio o ka Palapala Hemolelo maluna o kahi hiki ole i ka poe hoole a hoopaapaa ke hopu aku?

Aole ka Baibala i kakau ia he buke akeakamai, aka he hoikeana e pili ana maluna iho o oko ke kanaka ano hoopono a me kona hopena aku.  He mea kupono no i ka poe akeake@ai e hoopaa mai i ka lakou imi hoonaauao ana ma na mea e pili ana i na ano a me na mea maa mau o keia poepoe honua.

He hookiekie ia no ia poe ia lakou e hoao aku ai e komo aku e nowelo ma na mea e pili ana i ka noho ana uhane, a hoao hoi e hoolilo i na mea i hiki ole ia lakou ke wehewehe o ka hoikeana, "he mau mookaa o maalea wale."  Me ka manaoio na olelo ano nui a koikoi a ke Akua e lawe ia mai ai, a o na mea a pau e hiki ana hoi ke wehewehe ia aole loa ia mea he mea e manaoio ia aku ai.  "I na makemake kekahi e hana i kona makemake, e ike no ia i ka mea a'u e olelo nei, na ke Akua mai ia aole na'u iho."  Ioane 7:17.

He lehulehu ka poe e hele makaikai nei i ka Aina Hemolele me ka manao e kiloi iho i na olelo a hoowahawaha ia na mea Hemolele a pau.  E kakau ana kekahi mea haku manao o keia ano, penei: "He makemake au e ike pono he mau wahi haanui wale ia no keia a h mau wahi pili moolelo kanaka wale no," a penei hoi ka olelo hoohenehene a kekahi, e pili ana i na ilina o na kaula.

"Aole au i ike a aole no au i manao nui no kahi i kanuia ai o lakou, a e pili ana hoi i kahi hanau, make, a i ola hou mai ai ko kakou Haku, he lehulehu ka poe e olelo ana, "he mau olelo hoonuinui wale no, he mau olelo haku kaao wale no," me ka imi ole maoli hoi i ka mea oiaio.

A he mea oiaio loa hoi, aole loa i ike iki ia kekahi mau olelo pale pololei a hohonu e kue ana i ka oiaio o ka loaa ana o keia mau wahi e like me lakou mai mua mai a hiki wale i keia wa.  Aole wale o ka Baibala, aka o na moolelo, hemolele a kanaka, i kakoo ia mai e na olelo hooili waha pu hoi kekahi o umikumamawalu haneri akahiki, i hooia ia mai e na imi maoli ia ana aku i keia mau la hope nei a me na imi ana a na akeakamai, o lakou a pau kai hooia mai i ka pololei o na wahi e ikea nei oia maoli no na wahi i oleloia a me ka pili o na moolelo i olelo ia no lakou, e kuhikuhina nei i ka poe imi a makaikai hele hoi.

O ka hooia ana aku i ka oiaio o ka hale e @loi ia ai na Karistiano e lukuia e na holoholona ahiu, a e mokomoko ai na kanaka ikaika, ke Coliseuma o Roma, e ku helelei nei i keia wa ma Roma, a me ia ano Hale, ka Pateona o Atena, aole loa i hiki ke hooi ia aku ka pololei a me ka moakaka mamua o ka hoolalo ia ana o ka oiaio o kahi i ku ai o ka Luakini o Solomona, kahi i hookipa ia ai o na makua o ka Haku ma Betelehama, a me ke ana i wa iho ai ke kino o Karisto.

Aole i pau.