Ka Oiaio, Volume I, Number 111, 3 June 1896 — Page 2

Page PDF (666.54 KB)

This text was transcribed by:  Deborah Thierbach
This work is dedicated to:  To my favorite 2012 Kapolei High graduate, Elijah S.K. Thierbach

Ka Oiaio/Ka Oiaio Puka La/

Hoopukaia i na la a pau koe ka la Sabati a me Lapule no 30 keneta o ka mahina.

 

KA OIAIO PUKA LA

JOHN E BUSH, Lana Hooponopono a me Puuku

HONOLULU ,          Iune 3, 1896

 

UA MAKE O MRS. HARTWELL

 

Ma ka hora 2 o keia kakahiaka, na pau@

Mai la i keia ola ana o Mrs. A.S. Kakuwela, wahine a Generala A.S. Hakuwela, ma ka ho me o kona ohana, ma Alanui Judd.   He kaikaimahine oia na Rev. Dr. J.W. Kamika kekahi hoi ona misionari mua i hiki mai i Hawaii nei a i hala mua aku hoi ma ia alanui hookahi.  Ua haalele iho oia he kane, me na keiki ewalu, a he ekolu kai kunane me ekolu kaikaina, aia lakou ma Kauai, a ma ua aina e kekahi.    Ua hoouna ia aku ka lohe i kona ohana ma Kauai i keia kakahiaka a e hiki mai ana lakou maanei i ka la apopo.  E hoike ia aku ana no hoi ka lohe ia W.O. Kamika, Loio Kuhina, i holo aku nei no Iapana, kehai hoi o kona kaikunane.  Ma Koloa, Kauai oia i hanau ai, a ua phia iaia he 51 makahiki a make aku la.  Aloha no ia wahine kamaaina.

 

HE LULU KOKUA

 

Eia kekahi mau komite, ke hele nei me kekahi palapala noi dala, e kokua ana i kekahi poe haole mai lepera ma Molokai, i hoonele ia me kahi kenikeni ole.  Ua haawi ae o W.G. Irwin, he $250, a pela no hoi o Alex Young.  He haneri dala pakahi ka haawi a kekahi poe kalepa o ke taona nei, a ua mahuahua loa no hoi na dala i loaa.  E haawi ia ana keia puu dala ma ka lima o kekahi poe komite a na lakou e haawi aku i ua poe ilihune la, ma Molakai.

 

HE MAKANA

 

Ua haawi makana aku o Mrs. Makale Higgins i ka Aha Kiekie i kekahi kii pena o Lunakanawai Makale, i make.  Ua kau ia ae mawaena o na kii o na Lunakanawi mua i make, oia hoi o Harris ma, a e wehe ia mai ana imua o ka lehulehu, mak ka la 15 o keia mahina, ka la hoi e wehe ia ai ka Aha Hookolokolo Kiekie.  Ua hoolileia he $675 no keia kii.

 

KELA A ME KEIA

 

Ua banakarupa iho la o A.D. Friedman, o ka hotele Richelien.          Ua huli hoi mai o Hope Ilamuku Hikikoki, mai Hilo mai, ma ke Kinau.           O kekahi ohua mai nei a ke Coptic, oia ke Kuhina Iapana hou no Amerika. Ua hala aku o C.S. Bradford, no Kapalakiko maluna a ka Annie Johnson a e huli hoi mai ana oia me na waiwai no kona halekuai hou e kukula aku ana ma Hilo.            Ua huli hoi mai nei o Bill Norton ma moku Rithet, me 27 hoki Kaleponi.            Inehinei i piha ai ke 24 makahiki o ko Prof. Berger hiki ana mai i Hawaii nei.          Piha pono ke keaka i ka p@nei a i ka po Poaha ae nei, e keaka hou ai.            Ma ke Kinau mai, ua biki hou mai la kekahi poe Kahunapule o na kuaaina mai.           Pau ole no hoi na hoopuni puni o na nupepa Amerika, e pili ana i na keiki o ka bana lahui.  Ua hoolaha ia ae aia lakou ma Kikako ua pilikia loa ia a oia ke kumu i holo aku ai o Mr. Soper e kokua ia lakou, a i ka ninau ia ana make Keena o ko Aina e, ua hoole ia mai.          Mamuli o ka hopo ole o ke keiki opio a J. Ena, ua pakele iho la o Ernest Cummings mail piholo iloko o ke kai, oiai nana i lele aku a lawe mai i ke keiki uuku i kulai ia aku e kona kaikuaana iloko o ke kai.            Me ka lohe mua ole ia, ua inare ia iho la e Rev. Birnie o Frnak L. Hoogs me Margaret Roche, i ka po nei.   Ma ka mokuahi Austeralia i holo aku ai o C.A. Brown no Amerika, a me kekahi poe kamaaina e iho.           Ua hookohu ia aku o Kauka Alvarex i hoa no ka papa nana i na mai lepera, ma kahi o Kauka Wahie i hala no Iapana.           No ka poe peua a pia i ka helehelena e loaa no ka pia aala Roma ma kabi o Hobron ma.            He elima Pake puhi opiuma i hului ia ae i ka halewai.            Ua kani ae ke oeoe pauahi i ka auina la nei, ma o ka holapu ana ae o ke ahi i kekahi hale, ma alanui Liliha.       I ka la apopo, Poaha e ku mai ai ka Monowai mai Kapalekiko mai, me elima la mea hou.            Ma oka hoea ole ana mai o ke Coptic, nolaila ua holo aku la o P.C. Jones maluna o ka Ausetralia. Aia no ka ka pele ke hoomahanahana la i ko laila poe, pela na lono hope loa.           Me ke Kinau, i lawe ia mai ai he 311 hipa no ko o nei makeke.   O Kuhina Damona me kona ohana, me Alex Young me kana mau kaikawahine, a meka wahine kekahi o na ohua i hala aku inehinei, no Kapalakiko.          Ua kauoha ia aku na aha hookolokolo e ka Lunakanawai Kiekie Judd, e paniku ia ko lakou mau ipuka no ka hoomanao ana ia ka make o Mrs. Hakuwela, wahine hoi a kekahi o na lunakanawai, i waiho mai.

 

NO NA AINA KAHIKIO

NA KULANAKAUHALE I NALOWALE A

LOAA HOU AKU

 

MAHELE II.

MOKUNA IV.

MORIA KA MAUNA O KA HALE O KE AKUA

 

Kahia Ab@ahama i mohai ai Ka Papa Hehihehi hua palaoa a Arauna Kahi i kukuluia ai ka Luakini o Solomona Pahaku o ke Kumu honua Hoohiolo ia e na Roma Koena o kahi Hoano Luakini o Omar Na Manao i kupu ae Luakini el Aska Na Mookaao Mahomeda.      He ekolu haneri a me kanalima kapuai ka loihi e ke alahaka e hoohui ana i ka luakini me ka Halealii o Solomona, he kanalima kapuai akea, a he hookahi haneri me umi kapu ai kiekie, e like me ia i loaa a i ana ia e Kauka Robinson.       E kokoke ana iwaenakonu o ke poo o ka Luakini e ku la kekahi kahua palahalaha he elima haneri a me kanalima kapuai loa me eha haneri a me kanalimua kapuai laula, a he umi ku@amali@a kapuai kiekie.  He ohuku pali kei i kalai ia a palahalaha a i kipapaia me na pohaku mabala i hoomoe ponoi ia iho maluna o ka pohaku kumu.  Ua hoomaopopoia keia wahi, o kahi hemolele, a o na kamahele makaikai a pau e wehe ana i na kamaa make kauoha, oiai aole hoi he wawae hemolele ole e ae ia e hehi i keia kahua mabala.  Iwaena konu o keia kahua ua puka ae la hoi kekahi ohuku o ka pohaku kumu, he pohaku puna nui mai ka honua ae hoi, he kanaono kapuai ke ana waena, a he eono ke kiekie maluna ae o ka papahele mabala i hoopu@iia me kekahi pa hao i hooluuia i ka wai gula i mea e hoopaole ia aku ai e na lima haumia o kanaka.  O keia pohaku, i ikeia ma ka ino Sak@ra, e like me ka hoike ana a na palapala moolelo a na Rabi o Iseraela oia no “Ka Mole Honua,” ka hana mua loa i kinohi i ka hookumu ia ana o ka honua, a mahope aku o ka Luakini ma ke kapu ana, a mawaho aku ka o keia pohaku i hooulu ia aku ai ka poepoe honua nei.  Nolaila mai ka moolelo, o keia iho hoi ka mole o ka houua, a o Mauna Ziona hoi ke kiko pookela o ka hemolele a me ka piha o kanani o ka honua nei.  Ua hiki ke hoomanaoia ua lawe  aku o Davida i ka Pahu o ka Berita a Mauna Ziona, a i ka manawa i hoopee ia aku ai o ka Pahu Berita a ka Luakini ponoi iho ua hoololi pu ia ae la hoi ka ino Ziona no Moria, a no ia ke kumu e loho mau ia ai a keia la no ka inoa kahiko o Ziona e hea ia ana.                    Aole i pau.