Ka Oiaio, Volume VIII, Number 14, 5 June 1896 Edition 03 — AOHE KUMU PALE. [ARTICLE]

AOHE KUMU PALE.

Kc hookokoko aku nei kakon i ka la o ke Akna. Eia ke ukali mai uei ranh}na «/ kakon na olelo hooholo no ka niar»vwa mau loa. He mea kau4ltia oie k£ in o ka Haku i ka muiaaku iloko o ha Hula powehi uiaoiua o kakōn ; aka hoi. he mea uuāk&kn 1 ka tuea o uuahi poim m\ i na olelo > ka w.maua a me'ia piii i ka moololo o ke ao, alui oiaio *ai maoii ao, e Loike mai ana ho>i and i im, hnoiaalaKialama ana n kona mau knkuna »t> ko kokoke «*u& laui 0 kona uaui a ene oa inla;tā o koua ahi lnku maluna o ko ao e noho p ilaka nei. E liiki niai ana keia 1a nie ka uēle ole hoi o na hoai=. lona a me iva ouli he ieiiulelia Avale; aka nae, e hiki mai a»ia hoi iu la inaluna o na moa lelmlehu wale-ma ka hikiiele a me Hiaiiiwi oleia.. Me ke aha la ko hikou mau iiauli aujua nw ko lakou hikilele e hoohalikeia ai kft pnoho iw» lakon a ike pono i ko liikon kulana iamauaw.a oiai na niea oiaio vv»»liweli e liilii niai anao na la maluna o lakou. L'a Iftte ole. loii mai ka lakon i nmuao ai ! K;i lik<» ole lo.i hoi ti!t> ka lakon i hoolala ai! Ka oi loa akn o ka pouo 1 ka lakou i manao :ii a i paulele ai! Nm ha pniwa, ka pahaohaf>, ka inakau nni, e loohia .nna malnua o lakou. He hooleihi manawaai.-i -lakou iloko o ka umii h<»ino ole o k<> an"utan loa, īnn kona man olelo hooholo i kau iho nialuna o lakou, ii aia lioi )akon iwaen.-i o k.a poe i haulohia i ka ninkf'! A ehia an.a ka tmi/) k* ia p»>e e ui ana ia lakoii iho, ihiko o ko laknu piH.iiku, līeaha hoi i loolii.i i.i ;ti ;ni i keia knlaua? A liealia lioi ka lakon paue no is» ninau? īna hoi k;i iniuakauawai <vua mea :i pau e hni pn ;i iiinau aleu 'ia hikou i ka ninau eohia heaha ke kmnn o l.tkou i m.-ikankau ole ai no kela hi, heaha |:v kaiakoue pauu 'uku ai V Heaha ka lakon olelo pale no lakou iho? J2 pnne an.i anei l.ikon, e ka īlakn na kupono lo:i keia la o weliewoiui ia a in.iopupo m.ininn o uu hv c> :k; a piiii m.akau oleh. hinioleli ? E ]*nka »iai aiui hoi k.i paue: 1/eU no i h<>.ik;ika ia ai. Kinolii a hiki i iloikeaua, u:i ka huaololo o ka bivko ia U kehi mauawii eehie e hoop.in auai ka lioim hope loa o ka mihi ao komo mai ai na haawina welU ueli .'iiiiluua (i ka poe haiiii hewa. a me ka haawina p unaikai i ka poe pono, ua hoike ia hoi ma na wahi ii pau me na olelo ao a me na paipai i na lahuikau.-ika a pau e iioomakaukau uo. keia'muu nioa e hiki mni'aua. Aia nia ko onkou lima na haihala, a ho »uea hīki no hoi ia onkon ke lieluiielu uo oukou iho. Aole anei e ku leo pane ole anu iakoy a me ka h<>ahewa iho ? Ina e hoohuoi ia uo na hoaiiona, no' kekahi haua kupauiiliii, i hoike no k&-jko!.oke mai o ka E loaa ana no ka pane, ua haawi ia uo ia mau hoaihma. E hooponlii.i ana ka la a me ka mahiiia, e haale īāai na hok« in;ii ka lani, e ike iu na iuea ano e malnua u e naneue ae ko lalo. A iiAmnn o ke oki ana o ka nianawa o hoao ia-a{ ko k« tu>. oi:viu > hoi ua hiki 1 ; a oukou ke hoopakele ihoniii ka hoopai enaoim e hiki mai ana, e piha ana no ka aina.i na liail>ala i pilia i kei» man uioa i olelo niua ia, a e piha aua uo hoi uā luoolelo no ko lakou ia iina. l T * iuamuv uni nuei oe e hooknku i ka pili o na.mea elua ? A eis\ hou hoi «. ku leo ole »na a tvhewa ia lakon. lua e olelo ka ilehulehu he mea kii)tono loa e hoik<' n»i»ojM po ia kulana o ka nohou» a iuo ka h«H>|>ono oj ke ninaka, o pnka mai uoka no i hj<mkAa ia ai. lla oWlo iano e Uulaha aiui tu imiHahefra, ina ka olelo a ke Akna, e uln inai kua |a kauak» haua * j>or h«vovalf>w*l«j a e Im aka wa« haua, e iuainaaiii ua &thui kaMka, e p*e aua ha loiio kauii, * W ni, a «» kkoa. I km dm«i in n* |»>lm aa Bope]a 1 m «KwUki o k*la «uua «m, * «a ko«kMlii* 1» Ao i kaikei m.p** i h»m

E o3elo"hoia * ka »ook»lob &lak«ilEandk**li*s& H&e*s'ik» .' ia fti m i *eU JBia hoū ana ao ia paue:' U& haawiiA ' koia.man mea «m ka oklo ' Ua hoomaka' keia hoike mua be eouo haueri makahiki mamnā o ko K&rwfco kfki |imo aaa mai, 4 k ®iai ua jsfei uni a pau »4iiki i ka iiopeoa, 'Kme jka aaiaa iiiaua ,o-aa ke aut>nni hop» loa uana e «ka keia poēpoe ka o e lioopakele ai i koiia poe kaaoiuu Alao&kpa. e ike ma> i ke auo o keia mea eauawie ana e paa loa I ka hookoia, a koe uuku aku, e ike pono ia aua ka malielehele ia auā.'p ka iiope loa o iia aHlpani i helpia. īla hooln&i at»i emkou i ka imi aua e ike i na mea enkaiia&a mahope aka? Ēia hou aka pane ole aaa no ka uele inaolekīhmkAla. E 01010 Imu mai aua auei iakon hekupono e koouua ia mai nti ēlele mai ke Akua mai e ao ana i ke kokoke mai <> ka la n«i a la hoi? Epak;v hou mai ana uo ka paue, Ua h<>olal:.:ia aku uo ia uiea. Ua lol»e ke ao ho-louko-i; ua muaaoio ka poe e imi ana ikaoiaio a o ka poe hoeheneliene ma na wahi a pau ke niuan ae, Aihea ka olelo e hiki houīuai aaa? - A pela iho la e hanle aJ ka iakoā noau ic4elo g u pan; uo ka men ha&h» hou aka ka iakoh mea e olelo ae ai ? ua ka leo ole a ahewnia iakou nlai mua loa mai. ■= > A i ka uiea heiuheln e like me ko lakou ku -leo ole no na niea i oleio mna ia, pela uo lakon i hoouele ia ai i ua kumu hoole no ko Karisto hiki lion aua mai. Eia imua o kakou a j>an ka ke Akua man olelo, ua hoailoua 0 k& honna. nei f knlaaa o na anpnni. ke ano oua iahui kanaka, a tne ka olelo e hoolahaia nei uo ka liikl ana tuai ō ka l>vo ka inaiuo, ka olelo aloha hope loa. A eia.ka maka oke ao holookoa ke kiai nei uo ka iukn hope loa aūā o ua man maua la i kft pau ana o ko lakon maimwa i olelo ia maioko o ka'halhala. ka hooknmn ana oka la o ke Akna. E uaua i ka luaua Pope, a iiib ka mana Mahomeda. Ua kukaia niai ke kaula ke liiki aku kakoa i na !a hope, e kin;ii ia a e lukn ia ana a hiki i ka hopena, ka mana o k.'t pejx>iaohao unkn, oia ka Pope. A heahaja ua hiohio&a nni o koua moolelo uo na makahiki he katiāliiua i hala ihola? Haina: () ka heleiei pakahi ana o kona maa kakoo. lleaha ka mea i ike ia i ka makfthiki 1870 ? Kekahi o na anhniihia hikmaw.e a aao nui iaa Europa, ka oi aku pkha i ike ia ma ka moolelo o keia honna, ka hulihia ana o Farani, ke koo liope loa o k.-i. mana aupnni o ka Pope, iloko oke kaua īue Fernaia. A i keia manaw:i na l.awe āa akn kona mana aupnni maoli a ]>ivu loa, a aole ioa hoi e lioihoi hon ia aV -i i» ia wahi a ka olelo paii a ke aiii o Itali;i mea keia e hooko ia ana e piii kokoke .i.a f ka hopeun. Aia manawa hookahi no, e }ohe ana kaknn inia e hoopnka aaa iua olelo hookiekie (iie hewanie ka Poj>e), iloko oka Aha iikumeiin o 1870, ka mea a ke kanla i olelo aioia na hnaoielo a ka Pope e hoopnka ae ai i pili kokoke loa me koua luku ia aua e ke ahi uui, a ke kaula i oleio ai, e hiki aua koaa hoopuka ana i kei;i man olelo ame kona pahi ia aiuv ike ahi aneane ika wa hookahi. t Pela no hoi, ua like no me ia ke pahaohao oke kulaua ma ke aupuni Tureke. Keia mana ka makon i hooinaopopo ai i hoaiioua ia wa ka uiuliwai uui o Eaperate, ma Hoik. 9:14; 1(5:12, a i olelo ix hoi oia ke alii o akau, ma Dan. ll: 14-45. Kona wa 0 hiki aka ai i kona hopona hnlihia, oia ka manawa e hoohauini ia iho ai o ke ouo o ua iioopāi ehiku o i» ipuhae o ka iuaiua malniva o ke ao holookoa; no ka mea aia hoi ia maoawa e like me ia ma Hoik. l(i:10, e hooiualooia ai ua muliWai £u. la, a eia no hoi keia aup«ui o Tureke ko knnewāneMtv uei a hiki akn i koaa hiua MMk Ke uaua !a uei koua huiihia ana e na aea a pan, i keia manawa» Ua maopopo aoie he īuanaolano uona. E hina'&kn aua uo oia. A 0 ka haulehia ana o Tnreke oia no ke ku ana uiai o Mikaela, a o ka iiookuiuu ana nwi o ke aupnui maa !oa o Kariato, 12.1. Oia iho la ke kulaua o keia aaau maaa 1 keia wa, lue ke kamailio ole aua uo aa uaiia ' e ae, no lakou hoi na mooielo e alakai aaa īa kakou a ka pio aua o ua mea a paa. ke uea iioomaopopo i uele i ka ika i ko Uko« hopeun e hookokoke tuai uei. Aka, o«ai ka mea e hooluhi iaia « ike «*VaiaaatM ka olelo ake Akua» i olelo ai ao aa hmm a kiki ana mahope o ki>m ata« »**? A i ka «aea heUbat« *kal*te> ka waik* akm uei iuakou i ua uisxa«, Ikahaima ak»m; Immke a kj& Akaa, e haavt hmm ai ao ksfe mm« mamua okaua i kaavi ltoa '«# «a auo kolkn i taki k* baatri ia» a «aā o k« au» * biki ai a ftlka at maw«| n «a meai hoike'ia? AlaaM he oiwo fe&iaa« a 9 Iwle ā*iua <* i*kia U »Rlfeo, _ •