Ka Oiaio, Volume I, Number 124, 22 June 1896 — Page 2

Page PDF (745.18 KB)

This text was transcribed by:  Mahealani Jones
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Oiaio/Ka Oiaio Puka La/

Hoopukaia i na la a pau koe ka la Sabati a me Lapule no 30 keneta o ka mahina.

HONOLULU IUNE 22, 1896.

 

W.O. Smith

 

            Ma ka mokumahu Gaelic i hiki mai ai ka lono ua pae maikai aku ka Loio Kuhina ma Iapana, me kona hoa, Kauka Wahie.  Ua hookipa ia mai laua e ke Comisina Hawaii Irwin, ma Tokio, a nana i hoolauna aku me ke Kuhina o ko na aina e o Iapana, a me Mr. Fugii.

            Ma ka laua nana ana i ke ano o ka laha a me ka hiki ana o ka ma’i ahulau ma’i eleele, ua hoike mai laua aole he kumu hopohopo nui no ka laha ana aku i Hawaii.

            Ua hiki ae ka helu o ka ma’i ma Iapana i ka 2,400, a ke pii nui a ke pahola nui la ma Iapana.

 

MAKE O E HELEKUNIHI

 

            Ma ka Poalua, 16 o Iune, ua make iho la o Rev. Helekunihi i ke 58 o kona makahiki.  He fiva luaikoko kona mai i make ai ma Haiku.  He kanaka kamaaina keia ia Maui a puni, a ua launa nui ia kona inoa iwaena o ka lahui Hawaii.  Nui ka minamina ia o keia kanaka, a me ke aloha’ ia, mamuli o na kumu hoopilikia i loohia ia ia iloko o kona noho ana ma ka oihana aupuni.

 

KELA A ME KEIA

 

            O Henry C. Adams ka Hope Luna Helu a me Ohi ma Koolaupoko, Oahu ma kahi o Kauka Opio i haalele mai.

            Na ka Honolulu ka eo o ka paani kinipopo ma Makiki.  He 10 puni a ka Honolulu, he 3 puni a ka First Regiment.

            Na Rev. L. Garvin ka haiolelo imua o na haumana Kula Kamehameha i ka la Kapule nei.  Maikai a kanakamakua kana ao.

            Ua hopu a hoopaiia o Davida Laika, ma Kauai, wahi a ka lohe i hiki mai no ka hahaki ana i ka mahele ehiku o ke kanawai o ke Akua.

            Ia Rev. S. L. Desha ka haiolelo ma Kawaiahao i keia la Kapule iho nei.  He mau olelo paipai kana i na opio e hoopono.

            Ua hiki mai ka lono mai a W. O. Smith mai Iapana mai.  Maikai no kona ola kino.

            Ua pau ka hale o Yee Wo i ke ahi, mahope iho o kahi o Kapena Robert Parker.  Alanui Liliha, i ka hora 2:30 o keia kakahiaka nei.

            Ia Rev. H. Binamu ka haiolelo ma ka luakini ma alanui Alakea.

            Ua hiki hou mai ka wa e hookaa ai o ka Wai-inu ma ke Keena aupuni.

            Ke ike hou ia nei ka wenoula o ke ao i keia mau la.  He hooilona keia o na la hope.

            I ka wa kahiko, ua komo aku ke keiki kane o ka lahui Roma i kona 14 makahiki i ke kulana kanakamakua.  Ehia la poe Hawaii o ia ano hookahi i keia au naauao.

            E holo ana o J. N. K. Keola no Molokai, a o Wm. Thompson no Kapalakiko no ko laua mau la hoomaha mai ka oihana.

            Ua omaimai kukonukonuia iho ka Rev. C. M. Hyde ma ka Poaono nei a ua hoihoi koke ia mai mai Ewa a kona home.

            E haalele mai ana o Mrs Francis T. Bickerton no Kina a me Iapana ma ke Coptic i keia Poakahi. 

            He haiolelo wehewehe kumu ka Rev. B. Dillon, ma ke “Ano o ke kino a me ke Poo.”

            Ka pule hookuu keia o na haumana Kula Kamehameha.  Ua hamama ke Kula i ka poe maikai.

            Ua ku mai ka mokumahu Balic mai Iapana mai he 11 la mailaila mai me 495 pake.

            Ua piha a haalele wale ka poe i hele i ka Aha Mele a na keiki kane o ke Kula Kamehameha i ka po Poaono i hala.

            Nui ka mahaloia o na haumana o ke Kula Sana Lui ma na hana keaka i ka Poaono nei.

            Ua komo pono aku hoi ke kai hoee ma Maliko Awaawa.

            Ua malamaia ka piha ana o ka 25 makahiki o ke Kula Hanai o Mauna Olu, i ka la 17 o Iune nei, ma ka Hale Kula.  Mahope o ka hoike ana, ua haillelo ai ka J. W. Kalua, Hope Loio Kuhina E. P. Dole, Rev. A. Pali a me L. Kapu a me kekahi mau hoa e ae o Maui.  He ahaaina nui ka panina o na hana.  Aole haule o ka opu iloko o na hana a pau e hoomaka mai ana mai ka lolo mai.

            No ka poe pena a pia i ka helehelena e loaano ka pia aala Roma ma kahi o Hobron ma.

 

KASTOLA

HE KAAU HOONOHA KUPONO MAOLI.

 

            Aole ke Kastola he mea okoa, aka o ka aila hoonoha no, me kona maikai ole i lawe ia ae.  Ua hiki keia ma ka makou hana hou ana a me ka hoomomona ana.  Ua like hoi me ka ai ana o ka waimeli.  Ua like no ka hopena me ko ka aila hoonoha.

            Ua ike hoi na Kauka i ke ano nui o ka aila hoonoha, ma kona ano he laau hoonoha maikai.  Hookahi wale no ona kumu i kuihe ia ai, oia ke okaikai mai, a oia wahi ano ka makou 1@ hoopau ae, a ma o ke Kastola hoi ke waiho aku nei makou i kekahi laau hoonoha i hiki ole ke ike ia iho kekahi ano.

 

NA KUHIKUHI

No na Keiki—1 a ka 6 mahina 1-4 a 1-2 punaki

“          “          6 a ka 12   “     1-2 a 1   “

“          “          1 a ka 5  mak.     1 a  2  “

No ka poe oo, hookahi puna nui.

No ka hoonoha oluolu keia mau ana.

Kuaiia ma na wahi kuai a pau

Hoomakaukauia e

Ka hui k\Kuai Laau o Horona Ma.

                                                                        Alanui Moi, Honolulu.

 

NO NA AINAKAHIKO

 

NA KULANAKAUHALE NALOWALE A I

LOAA HOU AKU.

 

MAHELE II

 

MOKUNA IV

NA AINA MA KA BAIBALA

 

            Ua ike ia no hoi, he wahi ilina kahiko loa no keia, no ka mea ua loaa aku no he mau lua-kupapau lehulehu o ka poe Indaio o ka wa kahiko, a o ka pohaku hoi ua mahae pu me he la ua hoowa ia e kekahi olai, ka mea oiaio no keia wahi wale no aole no kekahi wahi e aku o Ierusalema; he hoailona ano nui hou aku.  He lehulehu o keia poe @ kalai i hoopau ia i ka wa i kukuluia ai ka luakini a Constantine i kukulu ai, a ma kekahi wahi o ka pai–pa o ka luakini i hookumuia ai na helu iho makou he ehiku lua-kupapau o keia ano i kahiko aku i ka lua o ka Haku mahope loa ma.  Mamua pono o kekahi o keia mau lua-ana e waiho ana no ka pohaku-pani, e hoike ana ua noho mua ia keia lua a wehe ia ae i ka wa i ala hou ai o Karisto; a mai ka wawalo o ke kani ke kike ia iho kahi e ku iho ai, me he la e lua a lehulehu wale iho no, kekahi malalo.  O na lua-kupapau anei keia o ka poe haipule i hoala ia mai ai i ka la molia ia ai ka Haku?  O kehaki o keia mau lua, oia hoi na lua mahope aku o ka lua-ana o ka Haku, ua ike ia hoi no kekahi manawa loihi oia na lua o Nicodemu, Gamalila a me Iosepa a o ka lua hoi ma Kalivari no Adamu!  O ka poe e mino-aka ana paha i keia olelo, hope, he kupono e wehewehe mai i ke ano o ka olelo kamaaina kahiko loa, i oi aku ke kahiko i ko kakou au nei, ua haawi ia ka inoa Golgotha, iwipoo, ma o ko Adamu poo a ilina hoi i kanuia ai, a o ka Adamu alua hoi kekahi e make ana a kaunia no ma ia wahi hookahi, i komo mai ai ka malamalama o ke ola mau loa, ma kahi i waiho mua ai ka mea nana i lawe mai ka make a me ka poino i ka honua nei; a o na iwi poo e ike mau ia ana ma na kii pena o ke kea a me ka Haku e kau ana, e ike ia ana hoi ka iwi-poo malalo ponoi o ke kea, he mea hoi e hoike ana i ka lua-kupapau o Karisto ma ke kumu ponoi o ka luakupapau o Adamu.  Aole hoi e hiki ke hooi ia aku ka waiwainui o ka loaa ana aku o keia mau luakupapau, ma ka hooholo ana e pili ana i ka ninau no ka oiaio o keia mea i oleloia ae la.

 

            Mai poina i ka Hale Kuai o L.B. Kerr.  He ola mau na mea emi a makamaka hou hoi o na mea kuai ma kona halekuai.