Ka Wai Ola - Office of Hawaiian Affairs, Volume 34, Number 2, 1 February 2017 — Ka Neʻepepa Hoʻoholomua ʻŌlelo Hawaiʻi [ARTICLE+ILLUSTRATION]

Ka Neʻepepa Hoʻoholomua ʻŌlelo Hawaiʻi

/A uhea 'oukou e na / \ lamakū 'ōlelo Hawai'i e

ho'omālamalama nei i ke ala no nā hanauna o kēia hope aku, aloha kākou. Me ka 'oli'oli a me ka ha'aha'a pū e palapala 'ia nei nei mo'olelo no ka pono o ua mau

hanauna o hope aku. He mo'olelo kēia e hō'ike ana iā 'oukou e ka lehulehu i ka hua momona o ka ho'olōkahi a me ke alu like 'ana o nā lālā a pau o ka ne'epapa ho'oholomua 'ōlelo Hawai'i. I ka makahiki 201 1, ua hō'ala hou 'ia maila ka 'Aha Kauleo. He 'aha ia ea'oa'o aiika 'Oihana Ho'ona'auao

e pili ana i nā pono a pau e lako ai nā kula e a'o nei ma ka 'ōlelo Hawai'i, 'o ia ho'i. nā

kula Kaiapuni a me nā kula Kaiā'ōlelo o ke au nei. He 'aha pū ka 'Aha Kauleo e ho'oulu ana a e hō'eu'eu ana nō ho'i i nā kaiāulu 'ōlelo Hawai'i e paio no ka pono o kā

kākou mau haumāna e a'o nei ma ka 'ōlelo aloha o nei pae 'āina. Na lākou i pahu ikaika i ka 'Oihana e 'imi i nā lako e pono ai kēia mau kula. Mai ia wā mai i hō'ala hou 'ia a'e ai ua 'aha lā, ua hele akula nō a nui loa ka holomua ma nā papahana E HO'OMAU 'IA MA KA 'AO'AO 2

Na Kalehua Krug, Ph.P. I

KRUG Mai ka 'ao'ao 1

e pa'u nei e ho'okā'oi i ka Papahana Kaiapuni. 'O kekahi papahana nui loa o ka holomua ka papahana ho'omohala hō'ike 'ōlelo Hawai'i no nā haumāna 'ōlelo Hawai'i. Ma ke kauwela o ka makahiki 2014, ua ho'opa'a ka 'Oihana Ho'ona'auao i 'aelike me ke Kula Nui o Hawai'i ma Mānoa e ho'omohala a'e ai i kekahi mau hō'ike Kaiapuni. I mau hō'ike nō kēia e ana ai i nā haumāna ma nā papa 3 a me 4 ma ka Mākau 'Ōlelo Hawai'i, ka Pili Helu (Makemakika) a me ke Akeakamai. Ma kēia ho'opa'a 'ana, ua 'ike 'ia ka ho'omaka 'ana o ko ka 'Oihana maliu a kāko'o 'ana i ka Papahana Kaiapuni. E 'ike kākou e ka mea heluhelu, 'a'ole nō paha kēia 'ano hō'ike 'ana he ana Hawai'i ku'una, akā ua helu 'ia kēia 'aelike i mu'o lanakila e ka'a ai ka mana loiloi i loko o ka lima o ka po'e 'ōlelo Hawai'i no ka manawa mua.

I ke kā 'ia 'ana o kēia lepa, ua lilo ia lepa i piko e 'ohana ai nā hui a pau e hāpai nei i ka 'ōlelo Hawai'i i luna. Ua lawe ke Kula Nui o Hawai'i ma Mānoa i kēia kālā a ho'okuleana akula i ke Kōleke Ho'ona'auao nāna e ho'onohonoho i nā hana me ka ho'ākoakoa pū 'ana i ka po'e e pono ai kēia hana nui. Ma kēia kukui 'ana o ke Kōleke Ho'ona'auao, me ke komo piha 'ana mai o nā hui hō'ola 'ōlelo Hawai'i, i pa'a koke ai ka mana mua o nei hō'ike. A laila ho'i, i ka hopena o ka makahiki kula 2014-2015 i mālama 'ia ai ka hō'ike ho'ā'o mua. A hiki i kēia manawa, ua holomua loa akula nei hō'ike. Ua komo piha nā kula Kaiapuni a pau i loko o nā ho'ā'o mua 'ekolu a eia nō ka hui alaka'i hō'ike i kēia manawa 'ānō e ho'omākaukau nei no ka lawe 'ana i nā palapala a me ka 'ike pili hō'ike i mua o ke alo o ke Aupuni Pekelala e 'āpono kūhelu 'ia ai. Inā e 'āpono 'ia kēia hō'ike ma kēlā pae, e lilo ana kēia hō'ike 'o ia ka hō'ike 'ōlelo 'ōiwi mua e helu 'ia ma ia pae pekelala. ■