Ka Loea Kalaiaina, Volume II, Number 6, 7 February 1898 — HE NANEA HOOMAHIE NO KA Ui o ke kiaha Aniani Puauiki o Murino. [ARTICLE]

HE NANEA HOOMAHIE NO KA Ui o ke kiaha Aniani Puauiki o Murino.

wahine o ko kni melemole o Kinakorn, pela oe o kahea iho ai.” A ua hooko aku lu ko kapoim e Hke me ka olelo, >• wa ike ia iho ai ho io ka i ka Hma o ua kapaiia hi, aolo iho lft kahi moku kiakahi. ua hoi akulaoia a i kona knlana mua o ko pa holohnaka o Rohimasa. A knha ftk« lii «a kapeua 1» holo no ka loa mo ka laulu o ka aira o TiiSa no ko kuluuakauhnle o Alm ino i ka uluwehiwehi, oiai kona kulaua 0ko kauaka opio a nnna palia na makahik, ho 24 ia wn. A oiai oia ma ke alahelo, ua ulu iUO la koia nmiiao iloko oua, aolo j paha au o ikoia nna ina aw e hiki aku onaimua o ke aloalii o ka inoi H-ulmna ina o ko’n kino kela e hoea aku ai imua o kona alo, Aka, aolo no oia i ike ia’u koe wale . no kana moiwahine a mo ua ukali kaim moiwahine. A pohea la au e hana ai r.o’« iho i mwi no'u e ikoia mni ai e leana moiwahino, ka mea ho’ i ike mua i ko'u mau holeholonn. keia mau manao nlu o ua kapena opio );i, «a uln ao la ka manao niuau iloko nna e *hnau i ke le Pa- ! haohao. “E ka Opim Uoso Aniani o 1 Xnzina, peliea la wan t* hana ai no’u i iho a loaa ko‘« kino kamalii o ku« wa a’u o hii uua ia oome ka pihn j o kou poli i na opuu roso \ kola wa j a’u i hālawai ai me ka moiwalnne* j (Hi’Oiiiuma o Titin r»oi mn knpa o !ba muliwai Laau Sit nia o Aloso«.H— i 1 nn?” j la monawu koke no i uwiuwi ae j ni ke 3e Puliaohao a pwka m-ii la ka i | leo o ua īo la nu* na l«o kupinai i |okaa!(iiftba haalo’ulo'u o ka mea i i piha i ka lealea. j I Ann lilo hoi na mau !<)•> akaaka ‘la o ke ie i inea hoohok.i no ua kapona la a pano iho la «i lu’wn loa kn lioi keia ninau #nu iho nei u'u, | [oita ka hoi ka iam*i moa e henehene ■ nmi ai kn hoi iu'n. ■ , , A i ka pau nna « 3;n aka a ua io ! nei, «a pane ne la «in penei; i E kahea iho oe eka Opuu Hoso Aninnio Ni:sinn. e hoike mni kou j o hoiko mui kou mau lau opuu mu- ! iialn i ku inea a‘«e noi aku m*i m o<*. |ohoiho«mui ko‘u kino o kuu wa * kamalii aka wa u‘« e liii nna ia oe: poia oe e kalioa ilm ai. lu wa «u knho-i iho la keiu o Hke mo ke ao n ka loj o ko le Pahaolmo ia ift a ho ina.nft.va olo. «a pano mai la ua le la m« ku leo m*>ukakao k:i ! men i pilia i kn hauoll; Haloua. oh\ | (pela ihn)

i c * » KA OPUll 1{0SE KAKAHIAKA ll (> KA . f 1 1 Muliwai Laan Sitima - i I O A UESOJ)]Na KA , 111NAA / IWAOUEIO , i , i II 0 A O KE ! 1 } 1 i ( KEIKIALĪI KJKOX3 ILI j * M ALĪ LAUODINAf ji I . « 1 ! ] Ka | r i 7/aimi Wailiula o kej I 1 AKO AHIAHI. j ; i 1 !, I \ KK KAULIO HAAHKO O KA j 1 MAKANI PUAMIOHU) O I htrbi;a. i i * i i \ . n ’ - i > * . | KA MEA I 0LEI.6 IA KA PIKO ANIANI PAgAOHAO O NKPAHINA. 1 ka oui; imhiina —k.v n. o.—ki: ai.oiia ! i KAMAllAO — Ki; KIH.ll'NV.\ IM A K A — K H AKA KINOWAIM'A n KA lln. 1 « r I • l i i ; * Omi im knpmm mokn lu e Imkilo , pono ann i ua alo o ka moaim, aole ; ko knpena i ike i kekalii mau oknpnk«jin māi o na nle o kn moaiin, na ia mea 5 Imomohahi ak« i im j I holehelona o na knpena la mo na! hoohauoli o kona mau liolehelena. Akn i keknhi wa no nae, e okalakahi mai ana no im nlo apiipii o ka moonn me bo lamahihi pu mai o m\ hioiia hookalakupun o ka mnana, a mn m ann i ike ia aku ai ka helo1 helenn o ua kapeua la ua loli ne ia i i kokulana o kn kauakn kou; ah,*: mnu helehi'leim hoi kona o ka mea 5 hiki aku na mnkniiiki i ke kumuum, me na h'ona o ku ako Imkoko nu< kekaki‘enemi » mnu euemi palm, A ko ikoin ia ano o un kapena lii, « ikeia akn n.v luu nn alo o ka moa. iXA e iikakmi iho anu, a imumili « ia auo pela, e ike h«u ia aku ui m he* | lohohmouu kajienu la vm ln»ihou i ae a i konu k«lana opiopio o ku ima j i hiki u\ makuhiki I ku 20uoi. I a * puaai mni ana na hionn o ku hoo-1 hihi u me ku him’o ilunn.o kona mau; • ■ heloh elenu. , i Nolaila, aohe imm kupuino i ike in e ua kapeim )n. a oiu knna i huuwl ihoai i na hoonmikai ana i konu wahl moku kiukahi, ua loaa he ulu- • »•* * * s hele palekanu no kn maalo unu uku | iwaena o na ule o ku mouna me ka pilikia oie. ( • **•#••• /•• * Me iu kulaim im w»hx mokuiiei i muhelehele ak« ai i kona kmo iw,ena o na ah*, u hikl wālo no i kq«u : fwbjahft':ak« iua keklhi laoo kaaina| A x ka pae ui)a ;o|uāfkaueixa nei, ua niuāu ii\o la oia i kft Opau Hose l |l^ina|iiiiun?’: ■ I noloimaka o Houmnna n i Ka)>o r | iipumehaua o Alepr»hela ka Haku-1

!Sla liu 1N akahi iho 1«, īanuai’i 31 malamaia ao ai ka hoomaima aua 5 i ka la hanan o ia alii pmiwai lokoj maikui, kn Moi L'.maiiio i mako ma ka Homo Lnnalilo. 11« o na mea ni o«o ka i paliolaia mai, a malaiia nn ao na maka hanohano.

. ... “~ — ■“*“ S .-*■ -• ■“■• •'■*■ I** )••*— * ■ I ■/ ..■*•• *k ■lkltl«lKk** .*•«** M,** —w*V-w ■ * ■■/■* ■.. ... ““ •— •* • • • •••■. •‘"V* *"* Wtl " * ia ka oiaio o koia, ua mauao ka moa kakau o keia palapala ua lawa ua hoakaka ana i keia ae la, a na kela a nie keia « kaupaona nona iho mo ka manaolana; a e hoololi ao i ko kakou Uumuhnna a uana pouo aku ia mnn, ma kalii e liiki ai e loaa ka ai e oln ai knkou, a maluua oia knhua Jiaua e noouoo ai, kukakuka, hoolala, a pela aku. No kakou iho, ka lahui 7/awaii, mo he mea la ua poina loa aua haalele ia paha kein oihana i oiolo ia. A hiki mai i keia la iloko o ko kakou nohona hemahomn, un il:o ia na poiuo e pahola aun ma o a maanei o ka aina noi. Oka oi aku o keia, aia mu kahi oka oi //oohomahema u n aiua, ulu ka nahelehelo, ma-make mai ka ai, a o ka hopena ua pilikin. Aole o keia wale no, aka, ei aku uo, ua haawi ia, ua hoolilo ia, aeia iloko o ka poholimaona kanaka e na aiua, a aia no hoi iloko o ko Inkou poholima Ka pu«honua, ke ola o ka hapauui o na kauaka. Na keia hoohemahema i hooulu mai i keiamau popilikia ake iko nei kakou ia men. Nolaila i uln mni ai ka manao i mai loko nmi o ka uoonoo akahele nua no ka hiki o loaa hou ia pono ia knkou, a e okomo ia ia manao hnna iloko o kakou i keia \va, ae mikiala ae hahai ma ia alaliele e like mo na ■. lahui naauao e ae o ka houua nei, a pola pu i ke nu o ko k»- * kou mnu kupnnn, na makna i nalo aku. O ka poi i haua ia mai ke kalo (lavo) mai, lie ai kamaaina ia uo ka aina noi, he ai ola in, a ho ai punahelo ia i ka lahui //awaii mai na kupunn mai, na makua i liala e aku a hiki mai i keia 1a, i ke au mnlamalama o ka lakou mau pulapula e ola uei, eia no ke pulama ia noi ia <u u>e ka Imnohano nui, iko au oko kakou mau kupuim, he mea mna mau ia lakou a punahele no hoi ka mikiala nna i ko lakou mahiue ai. Mamua oka oiU aua ae okala a hohoia mai i kona mau kukuna malnmalama malmia o ka ilikai. e ike'iaaku nolakou . e hana aua ma ko lakon mnhina ai. Oka iakou milimili ia, a o ka lakou punahole ia, a o ka lakou hana mua ia a mahope na hana eae a pau. Ho mukaala loa lakou, a aole he homei uele i ka ai. A heaha no hoi ka mea e nole ai, uo ka men, . aia no ka ai ika ipuka halo, Ihi maopopo ike kaiiaka muhiai ka uiha o ka kana umoke o lawa ai kahi la ae, no ka moa, nan» no e mahi, nuna uo o haua, a uaua no o hoopiha a e hanai iai» iho. Ko uoonoo iho kakon a homunnuoao ika haua o in au i kaahopo aku, alailn, o iko nna kakou—aole pololie iko in. Ka Imna, ua mikiala, nna ola ko lakou nohona, aole pela ko koia va i ololoin, o ko au malumalama o na pnlapnla Ilawaii. Kmi hopo a o will mau uim o hopohopo mo mauaolana, ae hookiekie mau aua ka pololi maluna o maona u , ua lawa poim ole Un waihoua ai «> ka hmuo. ho oiaio ua halii iho ka pilikia innlnua o kakou kn l.ihui o ka aiim, nn lioohemahema n ua nolo pu imhoi iua keohiiu paa o kuai. A po.hoa e pono ai? l\'hoa o loaa hou ni in mikiala, ia ola, i ko kauaka oiwi? lua kakou a j*a«, a i ole ia, lio h'palua a hookahi hapalia paha o kn lahui e ahonui a paulele akn mahina o na oilmna mikiala » ka ninn e liko me keia oiliana e Uoakaka ia ao uoi, u pehi pu me ua oiluum kalopa, he hoike nua mai ia i koim nmkeo haua nmoli, a e lona aua iaia he makaua nui iloko o ka \vsv o iko ia ai kona holoimm a me kona makaukau piha ma ka hana. O kn, hiki iko kauaka ke hookelo i kona waiwai ponoi, i koun oihaua mikiala nie ke kuokoa. pela no e hiki ai iain ko lawelawo a hookelo i na oihana liko olo o kona aupuui. Na koua noouoo akahele e i hooulu mai ika manao mnikai a makoe liana e kukoo iaia, a [ ouou aku imua me ka iknika nui. Xa ka molown, a hoopau manawa ma nn mea waiwai ol«, a Uooheumhenm o ke kanaka i me k» hmiwi ana i koua knlenua ina kmmka oka aina eua j lakou o mahi a e hoopiha mai i k . lMI aio ka ai, he hoi ike aua umi la i kou» pololi, wi, uole a lawa pono ole oka nolio aua. Ma ua aiua uui a Hilii i komo ka malamalama a pmii kn hmma uei, aole i hoohemahema kalaluu poimi » ka niim i ka i mahl aua iko lnkou ai kamnniim, aua kna n«i liol na lakon j ponoi e mahi a hoolako aku a haimi iko lakou lahni ponoi. Ma ko kakou kaiulu nei, he poo o ka moa nnua « hoolak«i mai i kn ni, a na mamao loa nku na oiwi ponoi o Ua uina, Xa keiu hemalioma i k*mo aku i ke k'inaka mmnoo akaholo o maknahi n «> lahiu i kn »» nna, o haua koko, a «>. hoolako uou iho a me kn lohulohu nku, Ho kuhihowa loa ia kakou ka liilinnl ana a na ko kmmka o kahi o, e hoopilm mai ina-aipu, l?a mnnpopo m kakou a olehe ai poi o Ahoi um, ke kauaka e, he laiki ka lakon ai. 11« mea maopopo ole ia kakou kahilinai aim nn ko Almi ma hoomau uku iko kunu ai i keia wa, lim pahulu ka lopo a mamakouiai ka ai, kolili, popo, apela aku, nhiilanolo e hoommi ana lakou i ke kauu nua ia mea; a hoalm ka mea e kuuu ai'? He miki. Heaha ko kmmiV īloko o houknhi ma kahiki holookoa, alaila. o loaa ana no ho olua ao laiiki, auu oi ae ia mamua o hookahi no ni i ka makahiki me ka liilii pu oke kalo. Ma keia, ua hoopau ia ko Uunu nim i k« kalo, a i ka wa e loli ae ai o ua loi-ai a i man loi vaiki, alaila, heaha ann la ka hopena V Wi, a lawa olo ka imlio’na pilikia, O keia ko kulaua auo nni o hana ia mai uoi ma ua aiua taro i keia wa, aua ia luuia auo o i lioiko mai i ko kulaua e popilikiaui kakou ua kaimka Hawaii ma koia nuia koko iim* Nolaila, e alu Hke, e pupukahi, e hooikaika, a e kakoo iua ua ano a pau, o kukulu a e lawe mai a ua kakou oiwi Hawnii o haua i ka kakou ai, oia ka poi, a aole no ia he moa o kmuikuau ai kekahi kauaka noouoo maikui ma ka hooikaika ana o kokua ma na auo a pau e hiki ai e hooholomua ia hana, uo ka mea, ua ike oia o kaua ai makuahine ia, a ua oi ao koua hauoH no ia Imna maikai a hanohauo, mamua o ko kokua aua ! : ‘ pomaikai o ka nolio aua. ... . ••••'■ •'.uni, a mamua o ka hooki aim oka moa kakau o keia mau apaua pepa i keia, ke waiho uku noi wnn i ka olelo kanlaiia a Booker T. Wdshiugtou o Amei'iku, wahi aua: u Aole e Uolomua kekahi lahui ke ole ia e ike, aia he haaohauo ma ka nialii mi» i ka ainae Hko rae ia ma ke kakau mele aun. Mai ka haahaa aku kakou e hoomakn ai, a aole maluua ihe. A aole kakou eae uku i ito|kakoa mau kauma\ha «ō|uhi pulakn i ko kakou mau pono," Ma keia ae la e loaa ai ia kakou he kuhikuhi alakai a haawi mai ia kakou i ku mauaolana, a na kela a me keia e hooholo nona iho, hua kona ohohia a mikiala Iiaua me ka makee i koua pouo a kuokoa mau iloko o ka uohoua hauoli o hoike mai, a e kakoo mai i ka oiaio o koia haim a ka luhul, nu ka 6wM|nSi^