Ka Loea Kalaiaina, Volume II, Number 29, 23 July 1898 — KA MOOLELO O KE KEIKI IKAIKA A ME KE Kaikamahlne Koa [ARTICLE]

KA MOOLELO O KE KEIKI IKAIKA A ME KE Kaikamahlne Koa

i\ r a haumaikaki’ <» ua Kelkialll K ALK L;i ine 11.

I Xa Keiki n lh ucr! h> M»i Olmhin . 4 n Vrh‘} , uuv. 1 ( I Ua i»am\o lakou olimu ke- I nota iloko, A ua pano ukn o ! Xaita ii, elm no kenehi. a no I kn maopopo ole, lioouna imn i noi kola o kii mni mi ■ ka I moa kanpaonn. Ao nmi lu o Wilianm n, a kii aku la ikamea Uuupaona. * a hole loa nku la iloko o ko- J na Iialekuko. n Immo iho iu i ka aila pnnn mahnm o ko pa j kaupnona, n luln ilio laika j lieu miiani, n hoopili iho la i i kokaM pupu iahilnln hm 0 ■ koiu mea a Wilinmn u i hana , ihohi innlnim o ke pn kaupuona, Ijo mon noia e nnlowalo [ole ai no ka hou o ko gula . okaoka a mo ko «lala keekeo, a ine kekalii inen o a<» i kau ia maluna o keia pa. Haawi aku la o Wiliuina u nm ka lima o ko Kueuie, nio ku olelo aku e Inwo ana oo i kn niea kaupaoim <lala, a e oloh» aku ooiaNaitaii. aolo pouo ko weheia koia popa laiiilnhi, a kau iho i ka olna mea i makemake ai o kaupaona; o iuo auanei kuu mea kaupaonu dala Ae mai la ko kuene, a hoi 1 aku la. A i kona hiki ann’ku imua o komi Haku, liaha-i aku la oia i na mea a puu a Wiliama n i kanoha mai ai ia • ia, uo na moa e pili ana ika | moa kaupaona. Ae mai Ja o Noila u, a kau- ’ paona iho la. i kekahi eko gu- • la, aho elima Jiaucri tausani ’ ka nni o na «lala iloko o ia i eko. A o keia na dala i hoou- • nakokoiai llelenenu Kalo m, i kona luaui. Ua liooana pu 1 aku 1« oia mo kekahi h;ta. A | ika pau nna’e oka laun uci| kaupaona nna i ke gul«, lioi-i | hoi aku lake knouo I ka moa kauj)aona a Wiliama h. Ai ka loaa ana akuo ka| mea kaupaona ma kaliino oj « I Wiliama n; Inwo aku la iaaj nm kahi pa pono o ka hi. w»i-j ho llio l»i in i ka mon kaupan-i na ilalo; a knu iho In i ko aninni lioonui ike maluun. a ! , nanu ih<» In, a 5k<' ilio ln <»ia i. kft hill ili o kn Iieu o ke •'iihi; j ahe walo no ka niea i' knuia nmhina o ka nma kun*j | paoun, aolie mea <• ae. K«nnoj | iho la ka nianaoiiK» iloloional 1 fio 1;oim loiikniim :i m<’ ke. ' 11 • 1 ' kueiie iim k»i linim ana 1 I;a

•:■ • • ' ' ' . .... .• . . ,r . .• . . . • V‘;vvV. IUUA <lulll« I — Hoi aki; la o Wiliunm u f lloko 1» kn hakmlii, » lawo mul lu nia i ka pti lii «1 koknhi uiiikoa, mo konu iiinnuo 0 kli |u |*o|‘clii i kouu kaikoluii anu*

ko # k ilt m0V ao ia'iii imllu- < nu o koim lio u holo uku la. A 1 ku Kiiki aiiu aku mu kahl ] <1 Ko*iii kaikulna, pmio imm , «kulanoo Wiliamu 11. Ku-j, pamilia maoli ohm i hoopuni- ji pnni uo m*i iu*u. K'mkahoil na lona ka oluu <luhi <rn)a. ho- 1 o.'iMiiinnn ao uei olua ia'u, h<‘ l.oiielu ’ n11 i lsii iiHM? <• kan- | panim ia aua ' ( i'ano mai lu o Nuilu 11 m« j ka Ino iiawauwanu, A lelo mui i ilah» noi, K iioiki? uku 110 au iu <><« i na moa a pau i louu aii o ka pomaileai 5u n, nmi wau- j • 1 1 nu mai o na powa; a ina paha lakon la i iko mai ia*u. <> ‘ ko*n lih» 110 iu ma ka poho o 1 ] ko lakon *la mau limu mone* , im-’iio olo i ko kanaka, a owai ! la kou kaiknina o kohi ao, Vn komo iho la ko aloha o Wiliiiiin n no imololn hopo a koim ()okiS, l.ohai koko iho la 0 Wiliuimi 11 mai lumi iho o koaa lin, a kiloi aku la i ka paliikan», a komo aku la ilo- 1 ko o ka Imlo, a mma iho la i ko gahi iloko o nft oke. A i Uoim iko uua olioli loa ilio ln ia me ka pihoikoi, a niniio aku hi ia NaUn 11. Aia mnhea knhi ona poo powa la i lona mai ni knia «'ula iu 00, a ho jLruia aku no uao paha koe? Aia no kahi o uu poo powa noi nmnka ilio o ko kumnln* au a’u e nolio ana au 110 hoi 1 knhea ao ni ia’u o hoi mai, a ho gu)anku lu no koe o ka l«n, wahi a Naita n. A peheii aua la 0 loan ai ka‘u guln, wahi a Wiliamn n? Aole kn kaMi i Inwa iho la i keia mau *lala, mi hoouna aku nei nu iiookahi oko na ko kaua mau mukua, a okoiu i koo; a i 11 a i makomake 00 i eluu au oko 0 iawo akn ni n i hookahi iho hoi 0 koe iho 1 na*u mo ko kuene a kaua, Da oki no hoi ka olun <iala t 1 1 0 aho no hoi au 0 kii i kn'u (lala i kahi o ka mn, ke kuhikuhi pono mai nao hoi oe ia'u i ka lua o ua poo powa ln ! wahi a Wiliauia n. 1 Olelo nkn la o Nailu 11. Ao- . le pono i koia manawa, no kn , men, <> kn wa hoi mai koin 0 } 1 un pje pown lu iloko 0 kn j , jlna, a o ke? kakahiaka mii ko 1 5 hikou wu e hob ni, 0 hoi 00 | ■luina ku wanaao, <‘ pii hou j ilmai ne ianei, alailn, haim-3 pono h»a aku au in 00 i na , h-ula 0 hemo ai ku puka o ka : |lua oua poe powa la, ,j Ao imii la 0 Wiliama 11. n .|hoi aku lu i kni. • | Aoio nno i hiamou iki o 1 Wiliunm n ia poa hiki wale| 1!no i l;n inunawu n \11ilu H i ; i 1 kimnlia mni ni. l*a kan ae hi i ;j in mnliMin o koim lio a ho!o I i ’nku In. A i koim hiki anu aku • |tnn kn hnle o Nnila n, mi ala 1 jmun nc 111 • o Nniln 11, a e non- >! n<«* nnn <»in 1 nu ninenlinin’ I • 1 ioun in iu i;i j»<‘, e pili nim im ' kji lnmkiii hein n ke kniknn-

:•;.-.•; #r: •.* • •'i \ • •.••••:•.•:.. • •;* ;• V ■/; • *.>■ '* ! " ’■.... 1: .; •’ •. • • : " MIUI. : |' p{ lliin' mui la (• NiUĪii ». Ao* lo pulm oi» o pono kn pli uku l uku 1 Ueia uuumwa no Un inou. Ii« moo Im- ku u \ koiu Iio, >i u iniiko' mui |>nlitt minni m» i Uii |m.m? powu. Piuh» mui ln « Wiliiiin» n. hc mm* lno kuu« u l»« »»»o« imiikui lca*ii} nōlailn* konm-J nuo nel »m« «olo ni» o nmkol ku (u.k' p»wn t u o i>ii i»o au. Pam» lioti imii la o Naiiu n, V,\ kmmlmi loii leuu manao mrj. Wiluilii, lio |>ono o<* Uo luwo akn i na oko <lala LMila ekolu i loua ia kaua, a ownu no ko pii limi uku i uk« i kciu mamiwa i (lalu nu maiia. Aolo liiki iijmi kopii i nksi, | walii ji Wilianm n. Xo ka inoa. iM Imi nmi m>5 <><■ iu’n ho moo inn kau i koia pn, a o ili uku no ko ino « kfl.ii nu»oulmno innluim o kmi kino a koo mai no au ka moa i loaa kn inooulmno maikai i koia po. Nolaila, o haliai m»i oo i im nila o kuu liolo atm a hiki i kn Ina o ka jw»o pnwn, <» !»»• lii walo no ammoi ka imiua\va i ko kamailioia o kaua, oiai ko pii ptt noi 110 nn mo ku » pahikaua, Ao nmi la n Naito n. I! pii pololoi <•« hiki iko kumu* laan nn<. miku nc iAoMĪin ma ku ac>rto makai n na kumula* an la. Molo aku oo a mrt ku iioao maukn. hookani ao oo i koiii ulili, a iim i homo ko pa- ‘ n j n ku laa, knnu: aku oo lio- ■ ko u ohi mai i knu mati meu ! a pau au i maknimiko ni, a hoi kokn mai 110, A i ko puka aua mai iwnlio, <• hooknnl; hou iho oo i ka ulili, a « ka . jma no ia o ka Hia. Alaila iioi i wikiwiki imii oo, o loaa mai = auaiu’i oe i ka poo powa, a o ; ko mukn mni no ia o like mn na ololo wanana a ko kaua; mnkuakano i ololo mni 'ai ia’u : nia Ilolone, ma ka lima ka oo 0 ka poo powa o makn.ai, ac mako io ana no i>aha auanei hoi oe. Alolia ino <»n o kuu / kaikuaann! . Aolo no nao ho wulii ina* nao kanalua iiio o kc kaiku* aana no na <»lolo n koim kai* kaikuina. a pii aku In. A i koua hiki iiini uku ma knhi a Nniia n i kuhikuhi aku ai; ua nnkii iliA la keia i ka lio, a helo lon akn la ma ka uono {nmuka nmi o ke kmmilami, | ua. Imla e aku lm mio ka poo | powa mainua o ko 'uuioi hiki ana nku. Ilookani >10 l:i koia 1 k,t ulili. u owili uo lu ko k(*leo i ka Imila, n hemo ao la ku pukii o ku luu. Kuino aku 1;) kein iloko o ka lua, n ikn akn l:i i ko .Liihi :i me Uo <lttla c ;111:i iiiai iiiiii. a iiio n:i pahi a ka poo pown, lawi* mai la koin i owmlii oku i pilm i ko i«ruhi okaoka mo owalu oko i lioopihniii 1 ke <lali) keokeo i nkaokn: a <» keia inau <*ke ka | Wiliama 11 i m.mao iii <• lawo < i kai. immi iio iu ia nui o u numnoi o ka Imi, anle nae oiu i iko nku i ku mea muiu i wo* 111• Ikn i'ii k(i o nsi I iiu iH.'i. Kahen ao In iii mo ka h'o uui. nwiii hi ka ini’ii i w<’lm ue

... -V.*. i ,' ’ • T”' ' ‘ ■•' ‘ •** • # \ • iioi ko panl « ku lua, Jm kn* nukn jmhft ho akuu pulm'/ uo» 10 nuo ho moa I ekemu nmi. lI<H)kanl uo la keia i ku ulili, j hokuu imu la ko koko l ka > luiiln, a jma iho «a kn puka. j Piino ao 1« (iii Wllimua u «el. i Kupnnaha 110 ka lua o ka 1 poo |H)wa, nia ka a kuni ku ulili alaila ka paa ka puka, a J i ko’u uiiiau ana aku noi hoi, aoho meii i okonui mai iioi, a ho akiif io iio ka |>ahu ka , niea nona o kiai noi keia iua. Un liookiini limi u« la keia i ka ulili. nolo 1100 i homo uo f l ka puka oku luu. Ua kamilua loa kc keko no kc kani mau loa o ka ulili, aolo ia i loho ; , kahnimakona tnau haku o ; I liko mo koin. Helo mui la ke ; keko mai komi lua mai, a ki* 1 ei mai la ma kekahi wahi i puka nmkani okn lua pown. u iko aku lu uia lio kanaka c. 0 ku aim mo na eko <lala niu kona alo, hoi uku la oia a hoopaa iho la i ka huila. A o j Wiliama hoi, ke hooknnikuni 1 mau nei oia i kn ulili, tno ka maimo o honio ao ka puka, nolo noo iio hoino ao. Pii ao ; la o Wiliama n iluna, a hapni ao la i ko pani o kn pnka mo 1 konu nmii lima, aolo nao ho homo no, n hoi iho 1u ia ilalo, ino konn hoomanuo ao i koha 1 imiko, o liko ino nii ololo n | : kona kulkuinn. * I • A ho mau minnlo no hoi 1 niahopo iho, hoi mui lu ka poo powu, a hookani ao la o Maunn Utohi i knna ulili, a ; owili ao lft ko koko i ka huila ; u hemo ae 1a kn pukn. ♦ A i ka iko ana o Wiliuma u j i ka lionio nmi o ka pukn, oi* 11 nc la oin, a holo aku la mo i i ka imuna lou, mo ka mamio o j loaa aku komi lio ia ia, ik<‘ e mai la na powa ia innei, a hnhui ia mai la koia, a paa iho la i ku hopu ia. Komo aku la ko alii powa -iloku o ku !un, a nnna nku la i na raoa a pau, u haha*i aku la ia i na powa, oha eke dnla gul« oknoku a knkou i lilo, a me kuu pahi kumu iwhliu, a 0 ka lnki elua umi ku paha keia n keia kanaka iunei. , Nohiila, o pepehi koko iakoia kanaka aihuo n inako. I lea loho ana o Wiliamu n 1 ka Iiua mako, nonoi olnolu ■ aku la oia i k« nlii pown, E aho o olu jiu, a o kii hou ho 1 iiu i ua muu oko rlaln 'la, a iuo kn pahi kumu iwhlin, 1 i | I Ninau aku 1« ko ulii powa, Aia ihea kahi i wailio ai? Aia m» ma o akn noi, wnlu j a Wiliama u, ’ llo hiki no hoi lui ia iu 1 makoii ko Uii nku.. A popolil iu iho lu o Wiliamn h, a okio» kiia IIio la i nu apana llko olui, a hn*n ia iho la ilokn n 1 nu oke olm, a hoihoi ia aku 1 lu iloko n ku lua, nio kmm i manan o hul inua hum nie i knim hou pnwu nii’ Knlolalia1 nm.