Ka Loea Kalaiaina, Volume II, Number 35, 3 September 1898 — La Hauoli o Hawaii Lahui [ARTICLE]

La Hauoli o Hawaii Lahui

Owakn kti Malamalama i Hauau k<‘ Kama Alii i i ! ! ilaiiiiiiiii uui kft PmiWiii Eehiii n me ke - Kuima Alolm Ainn Oinio. I l I £

| n Un I:i imiii lnsi ii k(* kiimi' l |kn v lio.niiinm*» ni nonu i!io. ' ,| ilokn O iiii 1.1 Imuoli n i»an o _ i'koini oln iiiin nuilnim o kom i;ili lionun. oin ii" kn lsi miin o Uji owiikii iiini »> k» nuilsini:i* iiinui o ki' si" tioi nmlnnn o 1 • konn nnni |t:i|*silinsi. n nio nn: 1 liomiunuio kuloko lioi ’i iin ln j 1 ii |<nu n kou-.i oln nnn —(• lmn*| nli iloko n nu ln n kn holomna 1 —<) <» miomnimo mo kn (‘eliin \iloko o im In n kn olmelni, nu-| t Uo k ii) >si:i n mo ka irininn>| i ki»iin Inloii. pola nui* (! kon o pnaim nuilioau noi i kn i' i;i hiinnn »> ko knk jV Hnkn , ! Luiū Moiwiiiūno, m- nmlnmn * ia nni Waklnekona Ikūo iiie'hinoi, S(‘i>t. '1. mo kn nlnmn- . ihiohio o kuim Inhni tnu ko 1 ■ kij»n ami aku n pahnla i im! 1! linonmikiii si mo nn nmknim. ll juoi.i kn imiknu o hmko sikn '•! iioi i ko nkon, sūs> iio luūnmu " s nul o nn imn lolm i l(i|>a no n.: ! )>nhola aku i im hoomnikni; alnmi mo kn pnnwai pnnielin*; Ha, si oia ik> iuū kn k>> knkoui Moiwuiiino i hnokipa nku sii; a irno ko nlolin hihni oinio. ' ,l | O ka umk.m <* hoiko imm > iuku uoi ii)u ka nonn o Unwuii ji| Nni n Wakon, oin no la* qfoim i Ipilipaao Lilin-i-kn-Wokin-L.i-L i i nl no kona hūiui. si nmlaio o _ia imm-nhikni o'm i nh> ni i im .. nln liu’a-kon o ki 'hohonii. n mo ko nnn kookoo *;<) im pnin mokunimi liikiim o u ■ Amonka m> kokuihi mannwa ioiiii i haln ih i noi. n knkmi a ■puu « lliiwiiii lahni o hui a inukii noi ho nlo a ho ak). mo kn luiiioii si ino k<* alolm no n, kakou poiioi ilio. ;n 0 nn Imim s»no nui i paliola j ( i;i iiku imim o 1<<; Aliiwnhino n no konn lsi linolnwahiwi», oia 10 ; ka akosikoa pilm ana aku o 1 ‘' ka liihui iimin <> konn ipuka n.ponoi. a me na hnakai hoolaīinaikai ma ka aoao oka Alma. Iiui o Lealii mo Kalaiainn, o I • liko me koia molalo iho : Hora 10: l ’i—Lahaaleloakn e ka Ahahni Kaulann o Leahi ia Anomi Holo. ino ka Puali a-ĪPuhiohe Lnhui no Wakinealkona Hale, si hookipa ia nkn a ||1aitnuao ka Moiwahino me . ikona kulana hiohio, si oia ka n, jwa i holuheluia aku ai okoia hoomaikai imuaonn, if> imeka hikou makana lnwa0 hiwa <i ksi manaoio—ka Bnkc U;a ka ]Inkii Lani. Kia uaolelo ] 0 :hon!nnim no ka*hoonmikai: ai .I K K A 1,11 K\ MniW.UUNie Imi- • o- !.| \A I,' (i K A LANl K» ■ - ■ . . -O a-; a ‘i /\o Ihnn/ii l'ueniim. e- ‘ • >«! O mako.i, " kel.iil.i <» na unkaa:j ;1 'imiia ilawuii l'««»o*i .> (»«> Ihuvi.ii ,, : Pmaii.fi, i !■«.<• a >■ ii>ii i V:•• kimkon >1 “ ‘ m n.i- k.i poiio " k i Aina i le : l i o ■ lamu'i Al. II. I ,,m ; \ <«in». >m iki* i;i u t I«<• | »* ■ .;i i i.«jia a liiiii i kon iu.il ina ka:i ih:: ua makoe r, a : Alii, it Alolia \iiut. 10 : A oiai no 11*»*. ua !«.ii,*i pu i kon ka-: k»]>n Alii k» ir«;•> !!:( o lik. mn mnla lois. •«•> «■> ■ iii'M*. «• i■ • 11:1 1 1;>i.i nei 1 . mn ki.«i, n l-.c al»n m?i makmi [ til j f« oo e ko ii.nknu 1 .1«• i Alii. i l .iolohft Inknlii i kakiwi j «■» m il-ik « o 1 ( ko iiinUou |«'iiiiv:ii imkalii h..h i .: N'olniln, mamuli -> kmi liel- kiuo ll> ' nnn I Ami;rikn īiu• i»iii.i. >• imli a « * 11 1 k R j Uni i «:» pnim ii k) Liilmi n j j niii ai llolin " lii* iiini u uu* kr. |< ( (». o U iiiiM .iiiiiilnhi. ini;ii 1;q. ■|ij j hopeiu; i Juuii niai \a knk"ii. u ki* :ikonoilh't ku1**v.i j k»*i i 1h. ī Uit t

1 1 m 1 11' im awnown i knn innl mnlmm n i l»nu Lnlmi holonkon. A iiolniln, ko pnholn liou nkn iwl j nmkon i ko mnkou nloha imi in oo i) ko Ali», nm kn iiioa o kn "f!C’I KAUI,AXA O LHAHI." Ka H.ii li<4 i kuknhiin i kn )t 18 o H. īf. 18518, o koii :nn» mnknniknnn : i imlio ]»» me mo ko» kiokio nm ke * i I lnlt> o kn Inon, I A oii i. h<> ln ilihin n lu-noli kein liion, kn l(i hoi i iko ni kmi Ilhihi o In- Alii i Im nmlanmlnmn o !<n ln r» j k» Hnwnii [Pnoninn, ka niim nn i 'iiluhn ni n ine ka l.«hni, iiolniln, o tnn ku Inon n ka "1)111 J KAl’LANA O LKAHl." Ko h nwi a ko |>aholn nku nei imkn.i i > «o » kn nmknn l.nni Alii I keiii wnhi nmkan.i uiiku, nka. hr mii Kona « kiiimiiiiau.Mi. a un maimo nmkou, - o kn makann e »]n> imii i kn Imim a • ke Aknn, »a oi nkn in maiiiun o im j * ni ;<kuim nittkn-njflo. n iu< »oi m* noi | Linnkou ina Mami Luni o hooiinm , i:i kou ola v k« Ahi, inn ka hikonmil kni ■> l.o Alam Munn Loa.

i 1 ' n ni'ikou ili.i i,o mo kn hnalm.i. !i. ( ,, ;,(»«(■. La.nk, l’oi-Ohiiloim. | ;.Jo<> ( Hoj <- 'l< \V. IhnuAN'i;. INiuku | 1 H. I’. Kaoui. Knkmololu. j ; Los K. (,.\ vk, Luun hooia ; 1 !*L !\L Maih k». !.»um hoolinun, ; i' 'K K. Kaj.ii, , | \\ Maimu. T s 1 lr. K umimoki . i i 1 •1. W. Kampkua. \ Pnna llooko. ( I). J>nuKV ; * i i 1 Ilnnahi mn Honolulu. Onhu) Sopfltemaba I HOk | i " _ - 1 i ! Mahope iho o koi», «a ko-ii mo aku ko kakon Aholmii Kulainina Maknn ine na ko-j mitc nmi o na moknpnni, aj pahoia aku i na lioomaikai'. Uke ann o ke nioiia pnmelmna ! a mo ku panlele oiaio, no lnkou na lielehelena knpan mti ka moolelo o ko kakou aina ] makun, e like mo nahimolelo . hoomaikai malalo iho: i Tkr ka . \hiiv«hinf : Lilinokalaui■ 17 » . %

Kan:cn 1 hookimmia iuai c kcj Akna, mni ko a« umi o Knmulipo.; Ua Imnnu ia mai Oe i Ahi, n i alakai no Kou lahui, Au hoi o imi nei o hnnain ka peno no kou lahui. a pela no hoi kou ialmi e nke nei, e Iiannia ka pono kanlike no na mea a pau me ka ewaewa ole. 0 koia ke knhna nul i kukulu ia ai ka Ahahui Kalnianm, a he men pono e hoike in ne ko lakou kahun alakni kalmalna, | Ika Aiakahiki 1887, ikn m&hina o Uekomaha la 25, ua kukuluia iho « 1a ku Ahahui Kaloiaina e Kou lahui! ponoi, oiai, e «oho alii ana kou hanau mna ma ke poo n ko aupuni. Oia ka wa i liookahuliia ai ke Kunuikmiawai o KnniehHineha V mo kn pupuahulu, nio ka noonoo pono ole ia o ka ponoo ka nohoalii a me kn pona o kn lahm, ma ke kailiku ana nko Kuinukanawai hou i na ; pono i Kivilaoka lahni, Nolaila, na u<uae ka manao o le i lahui mo ka lok&hi. n knkuln ihu In i Ahnlmi Kolaiainal nokekue nkn i keknhi mau mea i ike ia llnko o ke Kumukauawni he mau mea e m inuai kn nolioalii, ke aupuni a me kn lahui, nnlailn, ua lio'ke nku ka iahui i ko lakou mauao kue ma na palnpaU i kakauinoain e ku jm« kiipono i Uoiio halotn. no !nkou ka heluna 51.000. h penei leeano iiuiona imlupnlu lioopii 5*waiho ia aku i kn Āloi Kalakaun: I ke Alii, ka Moi o ko Hawaii Paeninn, JUvm K.m,akala. Me ka Mahain;K ka Mnkna o ku .Lahui. O mn. kuu o k'>u imiu Muknninana o ko Onnoiwi o liiiwno uei. e noho ana |nia lea Apaiia n Mokupuni o -—Ko wuilu, Uanhna nku neii imun-ou i? ka Makna i kein painpala lioopii. iin nn kunm u tnc na olelo liu.iknk» t hoikoin mnlulu ihopenei; Ojai, u.iiimili o kn iuakon immioo' | ukiihc|r auu i I,« Kumluumwai iu.u o ktt iii'i I keia wu. ua ike mukou, he [ men loliuhihu lo.i iloko o in knmuka-! unwni a makon S inunno al )ie nmu!

mu iii t knnilm mnlmuu km» nnpn-l ni. ke» «ohoniii » uw kou Inl»»). limwimim n inum» KinkakAhi! k« Uih uim i ii*i pnii» »!■; knhlko o pih nnn i ku imiioniii » Hawnīl noL i Ka kukulu iiiki i kn kuiMw! li0fi|Ui«0|Kmo o kem nupuui. imUmm o ko knliUH linn|ioini|u'iim n»|nini' llepnlmlik», j »—Ko kauaiako mm akn liol i kn! aolio nim aupuni Moi oiaio •> Hnwnii nol » Ua wolm ium luipuni llopiihnllkl'' e

I’—K<. kiiknhi mm i mnnii Mol , pukui nmwiilio m> <» k i Moj i nolio *' mnoli niiihmo n iut nohuiilii « ki> nupmii. r>—Ku hoolmiki loa mm i im p.««j» ii kiviln o »n kmmki* Hnwnil mnoll, a no Im mon hoi, «ia iloko o k» kumu- ’ knimwm hou n ko nupunk ua iko ii mnkmi ho mau im a loliuleliu n kun mm i tia pmm kuuui pilipna knhiko 1 o !m nohonlii, u kuliko oli? hui uiu 0 ka li')op«nojKino Kmmiknimwai i, o mnhunninnm n kmilike. I A A m I ■ • A

Anokn moii hoi. i nion o hoiliui fl h«u ia nmi ni kn mulnhin n mo kn . hiliimi ia. nolailn. )><> moa |intm t> knkuhi in la> ninmni Kmn'i o k« 1. Hnwnii l’mmiiM. • "i . * .; * • ' *. ■ • f ♦ ' • - Mamuli «lu-iu imni kuinu n im> nu kunm ono n nmkou i ike ni i im \ poimi h'lmlohn o.knu nmi nna.malunn « Im nohoalii n mu ka Inhui: * nolnil». iiii knkulu pim iho hiumkm» \ i ka Ahnhni Kalniuiua llnwnii n iu« k«im niiiu Lmmhoolmnn n punl ka 1 Piionimi, K liko mo kn nui o kn mn-j 1 nnwn. poln no nmmni im hn»n iI ainn <• iu u mnii aku ai. 1.1 I.. i Pf i t i

K ke AKi, ummu’.i « k<> unkou hihn i pihu ia oiv~ ‘*Ai.''Iia Pi mk-i iiw’a €li-:,'* im kn men, im knkulinlw» | ■ nu i knn Miilei i n 1«; nl«lm pnmolimm ■ . i l«o» 1»lini, im Imike in mai 5a| me.i mn k<ui lu'h» k no mn eimii 1 ka pf,iMn» li«u Inhni, <■ aj« «ua i na ,j>«l»ihkia. im imn, ua hoin« m mai I i k« Ke, a ka |»«n knmnluiia. i lin«ili!' ia imu « uuainn In»«knhi. Kia uao im lionlilu ilm »,*■ i iik hnim a k«ii |mi»u €•!»<• :ni i mo.i «lc, »i « nmkimi : |,n im lii.i koleahi na hon « kii Muuii i Hi.oku « )•» Ahalmi Kahiiuim», <*i kial ii«i n« ku pono « kii lahui, a «| las«u pu koknhi i Imawiia mni i 1 :un iuoii imlum lmno am« ko kan-; Imuiuuu iti miii o ku p«(* lokuino. ; [ oiii imo.u.i h«/»15I« ilm in nmkmi ia • i nuu» hnnu i »uon «'<•. K<* h*hu »»«■». noi ku iiMikon n.akn i l<u Makua Mu-J naloa, a nuna uo r* lm«lil« i nu *-!»»•-i • mi i iim'» «h'. ) ; Kk« Ali'.miln.u n.akou makaim iuiii o haawi nku u» in oo i k<*in la, 1 hnnknhi waio iii<> n t « ku inon mais kai « kii Almhni Knlniuiim, «ia ku \ ipuuwai « ka lahui, F. «Iimlo mai •o, \ 0 !aw<t i koin Kii Makniiu «a ka a«n« oka Almlmi Knlaiuiiin a puni l.a l’neaiim. , j Ko pulo no’ nmkou iko Akim o | Ahomlmuia, ko Ak<m « Iwaoka, ko j Akun « lukolw». o liaawi mai i im ; Iionpumnikai ntm moo, n i na 'Lii a 1 tu<; ](ou lahui kanakn. Ueia ka ma!k«u puh.'ma ka in«a « It‘su-Aniot» ; i () nmkoii Jm m« kn hiuilmn, na! | Komift! «ka Almhui Knlnininn o it« j j Hawiei l’noaiua. i ipL Kam i ) 1 t |S. V I\(iki [ , I*. Kalimakaiu.k \ Wm. K. Kai.kiik ia ') 1 Jxt>. K.M.nn 1 *To.s. Kkamuia \ Nn K«inito » •). Ki:ai- i | .1. 15. Kaoiii: \ \ V, T. l’OMKAI'A \ j , I’. KaI.I’NA 1 j D. A-i 1 H. Kamio \ i .) , I’ KIN A | * i i •; ' ‘ - “■ ! \ Ho Pnlapalu lIoouuŪKni ii kai t Aimlmi Knl iiaiim a m<< ka Ai.lml.uil , Alolm Alna o iin kano u ino un wahi-: t no « kn Apana o Kaupn j\rokui>uui S s oMjini;oku Hnwaii Paoaiim; | i "l'niiii Oni' Kah-ui ka makun o i kn Liūini: Al«ha Oo a nui;—ma o . kn uiakou innn Koiniie hi i hilinai uuiii.

J -I W. Nneliii I*. Knmai II. Knhaleanki. Ke Iinnwi nku nei nmkou ua Luna Nui o koia man Aliahui nme iu laln ?i pau ina heomaikai ana ho nni ia Ue e Knlani. ka Mnkmi n kft Lahui Ilawaii. N * .. • ► * • i Ale ka mahnlo; — “Aleahi. Uooholoia, Mnimlli o { Kon ano e Knlani Jie iimkwn Oo no kn, Lalnii Hawnii poni, mal Hawaii a Niihnn. n o kau man heoikuika pauaho ole ana mo kou kino wuhino nie nn maiia mii o Amevika II uipnln. e liooko mnu ia me ka nuumo lana, no ka Imimli mau loa. ♦ i Aluii. Honholoia. Mamuli •' Kou inno ho AIH Kiekie <<0 im kn Ainn: I"a I'iki ia makou ke hilinai me ka ■ nmnnopiu!, muimili o Kau man lum- : ikaika nna no lt<' nloha i ka ninn, ka Jjii))iii a nm ka noho Aloi n kn ir,j. : waii l > U"aina.

. Akiiln, Mooholoin. Kuilniin. kf* n<>i | ai; uoi mnkon i na >fni!i-J«ni o hpoj loihi i:i Kon innu ln nm koin no. \u- ; Iniln. ko hnaul aku noi nmkun Koil j »nan nuikimiiiaim i ka innkon mnu nmnawiiloa nin kn linm <• kn nmkon iiuui Komiin ki mnm kn hn im hi> * /0.00 Mnlu. i A loha <)c n mh. yl. W. N.um . Xn Koiuitp • K am.m. /M. Kiimi.u t|