Ka Loea Kalaiaina, Volume III, Number 17, 6 May 1899 — HE HOONANEA NO KA Ui o ke kiaha aniani Puaniki o Murino. [ARTICLE]

HE HOONANEA NO KA Ui o ke kiaha aniani Puaniki o Murino.

i ra 01‘m; uose kakahiaka i * O KA i Mnliwai LaauSitima 0 AUESODlNA KA MAIUNAAl UUAOHELO / A ME KE KEIKIALII KIKONI ILl ALl LA110D1NA i I ■ « Ka Ui //ahal Waiiiula o ke ANO AHIAHL ! KE KAULIO HAAHEO O KA MAKANl PUAHIOHIO O HIHKLA. % *• KA MEA 1 OLELO IA KA PIKO ANIANI PAHAOHAO O NEUA8INA. Mai 1:a Uehi 0 mai Maraki 22. Ua pano mai la ko maua makuahine, He ono kupanaha loa keia a’u e ike nei aohe wahi e loaa ai ia kaua. Heaha hoi ko kupanaha o ka ono? wahi a ko maua makuakane. He kupanaha hoi paha, ke ono nei u u i ka mea hihiu he ohia gulu. Ae, he ono hihiu io kena ou, a kaua 1 maopopo ole ai ihea la e loaa ai kahi i ulu ai 0 kekahi kumulaau nona ka , hua ohia gula e hiki ai ke irai aku. He pohihihi kaua i ke alahele e imi aku ai i ko* na wahi e loaa aku ai;aka ina iluna o ka honua, ua hiki au ke imi aku; a ina i ka mea pohihihi i ka maka o na keii ki a kanaka e like mo kaua nei, alaila, ua pohihihi ia’u ko alahole; aka, o imi au i kau mea e ono noi, a malia paha mailaila mai ko kaua pomaikai o hooa mai ai. A i kekahi ia ae, ua hooko aku la ko maua makuakane 1 ka ono ohia o ko maua makuahino. Mamua oka helo «na o ko maua makuakano. ua lelo uku la oia e honi hope loa i jko maua makuahino, a pano ak n la; Eia au ko helo nei no kou ono ohia gula rao ko’u hopena maopopo olo, a o no'hookahi iho ana oo me ka loi [a kaua oiu (o ia noi ko’u lia. nau rnua au o iko mai la.) nolaila oia au ko hole nei, a *kuha aku la ko maua mukua-

»•♦< *—% •*- r * r kano hele. Ho raau la loihi kona hele auwana ana maluna o ka aina, ma na kualapa, na ululaau. na muliwni, na mauna, a hiki i ku iho ana’ku ma kekahi aoao o ka aina iloI 1 ko o na la lohulohu walo, aole no he lona iki oka moa a ko maua makualune i ono ai. A no ka nele, ua hnli hoi mai ia t>ia no ko makon aina pau. Aka iaia ma kona ula huli hoi mui iwaena o kekahi kula i panoa papaula, ua loaa iho la ■iaia kekahi punawai iwaena i 0 ko kula ana e hele nei, a i kona hiki ana malaila, ua ike '* iho la oia he punawui nona ka wai lipolipo moakaka maikai, a no kona makowai loa, ua kulou iho la oia ilaio a inu iho lu ika wai. A pau kona inu ana, uaala ao la oia iluna me ka hoomaha a!na, a nana iho ia no nne kona mau maka ilalo o ka uunawai me ka mukahohi nui i ka o ka wai. laia no o nalu ana ij 1 ke kupanaha o kela. punawai ! 1 konu kaa ana iwaena o ko kula panon papaula, uu hoo* puiwa loa ia oia I kona ike! * ana iho e holo ana ueka!ii| wahi i-a nani iloko o ku pu--nawai, nona hoi im waihoolnu nani like ole, aia ma ke poo he omaomao, a ma konu mau mahamnha, ho aliali o liko me ke dala hou i hooheoia; a ma kona kiuo he gnla maemaeloa;a ma kona hi*« he ekolu waiiioolnu liko ole, ho poni, he keokeo ame kn ulaula. j Mamull o ka nani o keia wahi i-a, ua akenui loa iho la ko maua makuakane e alualu a loaa kona kino iloko o m a ka punawai, a lelo io aku la oia iloko o ka punawai a alu- } alu aku la; aka nae, na milowale honua iho la nao ua wahi i-a nei. laia e hahai nei i ka i-a, s aia kekahi liona nui ko kiei iho la iaia mo ka makaukau e umii aku i ko maua makuaj kane i iuahi na kona inaina; j a ua niakaukau mau oia o x haehae liilii i ko mana makuakane. . Ike ea ana’e oko poo oko maua makuakane mailoko * L mai oka wai o ka punawai, L a loha ae la oia iluna, ua hot opuiwa mii loa ia oia i koua ike ana’e *e ku ana kekahi • I t liona nui e naua pono iho L ana iaia, a ua makaukan hoi . no ka hooooino mai i kona t ola; no ia moa, uu komo mai t la ka maeoie o ka poino ilo- , ko ona, a ua hiki olo hoi iuia # i ko oni ae i ka ka woliwoli la- ) i una ole mau Aka, ua hoano e loa ia ao la ka puuwai o ko nmua niakuakane e koknhi manao koa } loa a wiwo olo, mnmuli hoi o ī kona inu ona i ka wai o kn 1 punawai. Mo ia wiwo olo a 5 maka’u olo, ua kau ao la oin } ma ke ka’(3 o ka pnnawai mo i ka elou mii, a o ka wu no ia - oka Hona i lele akn ai e ai i i ko maua makuakane, mu lin . Ja he men n! ono lou ’lu ia ) nana, A o liko mo ka ikaika i kupnnaha i loaa inia uiailoko - raai o kn punawai, pola ponoi

*ih. »•»»» ■ * 1 j »■ W ~ oia i hakaka aku ai me kela} liona pilikual&ikanaka. Hel uina poha nna no na aa koko< i 0 kona lima akau ia wa, ua loea aku la ka papalina i kekahi pa’i olapa uwila maha- < nuhnna lou nm ka papalina ; homa o ka liona, ua kekoo ao la ka a-i a pill pu i ke kumu uha akuu o akau, < aole hoi e hiki ko pololei po- < no kona a-i imuo, aolo hoi e I iiiki ke uui ao mu kekahi aoao, a kaho aku la ko koko ; nuii kona waha aku; a o ka . mea kuounaha lou, ua moali aku la he muliwai koko. la wa, ua ku iho ia oia e nana i ka hopena o ka liona ame knna hana, ame keia muliwai koko ana e ike noi me ke kahaha nui loa o kona manuo. i : (aia o ku ana ma ia ano, ua mohala ae la kokahi mea paha’oh’ao I kona mnu maka, mniloko inai o ka punawai ; ana i !uu ai. a ike aku la oia likokahi kihapai nani loa i luluia o na laau hua ai like olo o ka honua iwuona o kekahi moana nui akea, aka, koe > keia oia la ihea. 1 | Oiai kela mau manao wiwo ;ole o ka punawui ana i inu ai e hookono la iaia e kau maluna o ka liona. ua kau ae ia ia • me ka hookaulua olo. A o nu , / mea a pau imua o kona mau mnka, ua moakaka loa koha iko i na mea mamao ioa me he ohenana Ike loa ’la. Mo kela munao wiwo ole iloko ona o ka wai kupanaha, | un hokokouo hou ia mai la ia o uhaki iho i ke kumuhuelo 0 ku liona, ma ke pelu ana mai o ko kumuhuelo, a ua hana iho lu oia pela. A ia manawa koke no i pololei aku ] ai ka a-i o ua liona la; a pu* ī pulo aku la oia i ka holo i ka ] nui o ka eha o kona kumu- j huolo. Na ia mea i ahai aku l 1 ko maua makuakane me ka ] mama launa ole me ho ma- \ makani puahiohio la, e holo 1 anu ma na knla palahaiuha, e ] pii ana i na kuahiwi, a e lele ana maluna o na muliwai me ] he manu iu; a i ka wa e aka- ( kuu iho oi ka holo ana a ua I liona la, ua uhaki hou iho la t oia i ke kumuhuelo, a paapaaina ao la me ho la ua nahahaia ka iwi o ke kumuhuelo » | o liko mo ke kono ana a ka wai o ka punawai iloko ona, a pola no i hooi hou ia aku ai j ka mama holo o ka liona imua, 1 ka hala ana’ku la o ko maua makuakano mo ka hoona no kona hopena maopopo ua nalowale iho la ka punawai kupanalia ame ka I auwai koko o ka lioaa, nona * hoi ko kupanaha, he owili I lauoho ehu no kokahi liona 1 wahine. J A nolaila, ho 3 huawina i 1 loaa i ko maua makuakane i mai kelu punawai mai; 1 1. Ka maimo wiwo ole; 1 2. Ka ike kupanaha; * 3. Ka ikaika kupanahn. I A iiiaiiiuli o ia mou men 1 i.kolu i linli uku ai ko muua niakuiikuno i ku ono Uookau- i Ima o ko imum mukuahiao. < 1 )<u Iiiki unu o ko uiaua J iiiiikmikune mo ka liona i ka

{palena o ka alna, ua kaanuni lae la luua i ka aina holookoa, ia mahop3, ua lolo aku la ka liona maluna o kekahi moana nui akea i ike aina ole ia aku .J' * o mua. A ma ia lele ana o ka liona, ko wneano mui la ia e paupauaho. a no ia ano paupauaho, na lalau hon iho la oia e uhaki i ko kumuhuelo o ka iiona, aka nae ua nawa liwali loa mai la, ake emi loa mai la kona ikaika, a ke hole loa ilio la e pa i kaili o na ale maina o ke kai. ( Aole ipau)