Ka Loea Kalaiaina, Volume III, Number 21, 3 June 1899 — NA WAHI PANA O EWA I HOONALOWALEIA I KEIA WA A HIKI OLE KE I KEIA. [ARTICLE]

NA WAHI PANA O EWA I HOONALOWALEIA I KEIA WA A HIKI OLE KE I KEIA.

I Eiu. pulm ka niimn u kaiii mea, A pehea ilio la hoi i nalowule ai mi Eipi noi o EwaV Ua oleloia, i kui o Uuloa kahi i uoho ai ka Luna na nn o innlama ke kai amo liipi, aia no i Jfiuiflna kekahi lnahino kahi i n«ho ai, oiai keia 0 kiiau Pnpai nim nia ke ksii o Knholonn, ine ke mnnao o na 1 na* hino «ei aoho moa na na oin i ike mai, iaia imo e lalan ana i ka Papai, liomo pu mai la me ka liipi.na hoh* a-makolukolu, ike ia mai U kci«, a kii ia mni la a kahi lmli- !au ana wawahi in ilio la—liiola ia nkn la iloko o ke kai, A nnimn ia mai la keia.e nkn i 2;") kenetn, na ae akn la uo !ua luahino nei ine ka i ana aku; 1 • “Aia i ka linle—pii pu mni la «a Lnnn nei a hiki i kuuhale—a loaa ka liapaha, hipun iho la a paa i ka mnlo hoi aku !a no kai o . Palon. I ku hiki ana i kauhale, i uana ilm ka hana i ka hapalm, ua liaule—hoka a—lioaa). ku moolelo pokole o keia limhine. O keia ke Kahu kahi i imho ai o Kauekunana (ka Moo kanlana o Kwa uei), a ua keia Moo uo i lawe mai keia mai lnhiti mni a noho a»" i //awaii nei. 1ka liala ana oka luua uo j kai o Palea; na hoi lhb la ua iiuoo noi iluna o ka hal'n-luohine ! a kamniiio ae In ika poe oloko o j k« linle. | “E lowe hou ft»a wnu ika bipi ji lihiU.i kalii ii’u i lawe mai ai, jaoloo Imi hon keia liipi u pun |na pua a keia kanaka i ka niake, |alaila; hoi hou ka bipi ia //awaii ]ooi: i moe nu, mui hoalu oukon ; ia'n, a xm na im eala mai.” r * 1 Ua hooko a' ii 1« oia j keia j kauoha, a moe ukn la oia eha po eha la o komi hiumoe aua a-alu mui hi, Iloko o kela mau la a me ua po aim i moe ai, ua ualo- • wule aku la ka bipi mu knhi iike ia ai he nui u pao i knla, aole he hookahi e ikoia a hiki i koia la. O iin hmmhuna liilii e hoa mai noij h« olo ia.. Oiu ka moololo pokolo e pili uim i kelu in knulanu ia au niu Ewh. O koia m», nu hoopiliiu i uu muhele ehia, l-Un hoopiliia i kamakuni hn (Moae-ku), noua ka pu unu mui ku uahoualio kahi i papa iu mui ni ko kaimka mui wnluau o mukimi uuauei. Ao, ho iiioa oiuio lou in, o ku mea mv ua o liuluui «oi, Iip hoomaloka lou, anlio Iiilinui i ka oiain oia mou. Oiui tui o nolio iiim i kuia uiua nmllhini, louu iho lu ku'u lolgu!a no koia ainn, uo-u o mai hv kela iu’n, ai liolo kuiiu i kuhakui mui wnliiuu oo o nukuni uuaiioi plliklu, oiui I k?i nmkiihiki 1H“0, o ikeia umi uo koiu h# o ku Mpi, linlo iikn !u imiuu a hiki I kulmkui " Kouiiioimulo ka inou o kolu i wuhl, ln> In'i ii iimKo )nu kaiu hv, j

aolio iiiij mokaui he la’i malie jko kal n ut4 aku lu Itim;, Ja mauu «.< «»i m*i iki> ii««» la i l'H hipi !ie like iuo Ka ih.pau.i, .•» I «> «|jj ula ll)o ha pnno l«m ole, a m» ka pau 010 o Ko'u Iioo’iiuluka, iiii kalioa 11 kn la n u iiio !,a )«-o mii. 12 iinjim»y Nniloa l:a hij jim Ju*!a wahi, m li«;onmu akn lu ■n i ko kahea. uua, A«ih* 5 ha|a elima miiMlo umliopo iho oiu «inmiwu, iiq uhipula nmi la inmm «• kunmkani, akahi no u pan ko'n Ii«omaloku a lnki i koia lunia'u e kaknu niii. Kalua o k.i imihok’. l’u ho«j4 piliin iiimu o !;•> kmialoi a waliine j)eiii<i; • fna lm kaue oo «.< nmnao ana e kii i ka Im'i wanine nm ke hiio kolohe, a muu pjilm i kn hana nm ke aao kolohe nm ka ik« ole 0 ko kanu amn kn ianoi wahine, na hoh) ijh«> kn mauao ia laua, aole niu*’ j>ono ke kamailio i ko Iaujvho»li)lin, t> ioho na mea Oim waiwui iiln imii ka Imkaka, Oia ka uum i oleloiu ai; f»nai wulaan oe <» nmkaui an.’i .ei), e ai malie 1 ka nl hooinu me ka maiie, a oia lea hopona u knia mahele. J—KALO Jv A-I O EWA, Ekolu uo Mahele Kalo Ka-i o Ewa. * 1- eleele, lie nleeh* no kouu kino, 1cjv ha a mo kona lau, ho ano haoleelo k«mi aluaiu, he u-au-a a ke ku’i, i ka wa wela-ku pono e ku-i :ti pnlopalu, iua e ma'hlili oi uhn k;i paakilei loa, o ka ai ana o ka poi lio liko wale no i ko uh» p«li. 2- Ka-ikea. O ka inm o . koin kaio, he kookeo ka h:v ame ka lau. he ula kona alualu, ho eleele leona i’o elike mo k<> kalo i hoike ia «e la maluna lea n-nu-a i ko ku’i, ke nmalili n-nu-a ka poi ano lea j)nu, U-Kalo Ka-iko-i, A<>K> » lileo keia kalo nie kela man kalo ae ' 4 » ifti he okoa loa koinei ano, he i llko no iuu n.i :mn kah) e ao, o > keia k.ilo, kanu o<* a ulu j)uka i o-ha—a niahoj).> oia «i ha « pu- » ka hou uku aaa l»e oli u A n»a- > liope ajju olaila, o puka hou nkn » aaa mawulio oiv o-ha- l»e r>-lm hou, pa'a akn a j>5lia ka jmV a i hui nau me kahi pa’o. a nia ka i moa e oleloia uei ko (K m-iko-i o i Ewa. He liko ole k*« k-u » una > o keia knlo me ko kalo niuu , aku la. , 0 knnaha akainai» k« ki;‘i poi i kona wnh» a hiki mai oia i keia wahi aliki iho i kona ikniki a nlaunai | ku’i poi, ūioe maoii oin ilnuu o ka , popoal i keia ano Knlo. He !u. i no i ke ku’i u piha ka papu, hn:uvj ka j ikaika a nui, holo hoi I:n wa. me i ka-ala, a liehee uku la ihiim o i<a * K i papa, a hiki ole ilio la i kou ike ame i kou akanmi kq lapauu u ol*i kela nia'i , kau, a nawni e Imna wnlii a k:« uiunu , e pouo a‘ kela hehee uui! Xa k« . keikl kanmaina o Ewn, inn hn k-m<t j a wnliine palm, oia ka meū k <.Iu «i, ( a ai aku oe hihia' ko pun nioniai. i O keia iho la 3ca nmhele i j>ili i keia , ano Kalo Ka-i-koi <» Kw«. la Kalo | iho la no ka umlihini la <• nali ni o 1 ka liihi iho la noin n nmke ia Kv.a i ka ono o ka pui KoloUai-i-itoi. i EĪ UA MAHEI'E O KE3A KALO. 1 1—Malielo Kalo . va-iiko-i o lCwa» 1 2—Mahole pili ike kmmka «tne h kawahiue. Eliko m» ka hoohihi o ke knmkn s awahino i ka poi Knloku-iiko i o , Ewn, poht uo oia e’hoohihi ni a mukein Ewa noi, kniunnina u knlniwi ; i ko uloha iaEwa nei, uiu ka mnhele i oko Ivnlo--he JCo-i ka c*ha, uol«, e , pauauakola Knlonhuli' iiaiunknhikl ho 3.0, i hookahi no knnu unn. 2-—Maholo pili i k« kunn «m«» ka wahluo, pomn leo luuu hoohono ana 1 ma keia innkelo: lim ho knno *uni i kahi e mai u uuho i J2wu m*i « leua paUn, leaim pimn:i poopol , polu li i kn wnhiuo, mi m»Iii> alulin i koia nina kupannlm mii wuk\ kiummhm ku i noho nm», a iiiimmli o koknlii wuln , kuuui uuu olu, iimiua pnlm o« i kau wahi inmim. a uo lui p lm huhn lon, ‘ 0 lru kniu> i» i ulo o loi wiihiiu' pi<ha n pauo iio ne» i koia hunololu K hnalolu in uim o» «< n‘»i «• |,«'tm wnlh knnalm; huinini nu i ko n \«nhi. Km mai hoi kni ulu j»au«<. ® ’ ‘>Aolo 00 u hiki ke hoh-. im ui ,n» 1 Knluku-i o Kwn." Uu hot>i>ih iu koia i ko kino «» kekuhakn, t>iu ku uion. « ololum ul r Unniuniiin o Mn wahi; “Aol«> uo o pnk«'l«> »n ui j Ka i ko-i o Hwii '' O ke kinu u ko kannka ni>. nu Imloali), luaku alohu »». m h'wu, h«-> punmilml kn pnku luolno <> t,«> | iJUU » a ' wahiuo puhu nmi lm-.it uko <■ i<oiu fftiua ho«o|fttnk)i|>iin nui wuU.