Ka Loea Kalaiaina, Volume III, Number 21, 3 June 1899 — HE MOOLELO HOONANEA NO LAIONELA. [ARTICLE]

HE MOOLELO HOONANEA NO LAIONELA.

He kaiw Hmnanaa no ke an l hala .

%* w E ke kanaka opio aiuliliini.i e hooiana i kon manao. Ua aie nui lou «u i kau mea i hana aku ai no ka’u kaikumahino. ka mea a’u i haupu mua ole ai o iko hou au i kona mau inaka, a’u hoi i kuhihewa nui loa ai na ko’nj Uamuleu la hoi i hoopakole mai, nole ka Aka, i keia \va ua lawa loa an me na hoilee j oiaio Joa ma kou aoao e ke kanaka opio maikai; noUila, i ke kauohn aku nei au ia oe e i lalau aku i ira lima o ka’u i kaikamahino a e lawe aku i imna o ke laahiu no ] ka hooko ana aku i ka mea a ko’u mau'leheleho i olelo ai» , a oiai, ua hala loa ka mana- | wa no ka imn’o ana. ( 1« wa ua lit l:i u ne la o Uai- i k V onela i ka hmu o ke kaika- I kamahinoalii a n haele aku | imua o ko knului mare i hoo- I makuukuuia, n ku mai In no hoi ke kahuiiapiile a liooko mai la i kana oihnna. A i ka pau ana o ka mure, ua kaana i ia ao ln na mea a pau imua o « ka lehulehn, e hnhao ana ko i waho ia loko. ka lehulolm o uun anu i na ko- 1 hikelekelo a ka Puukolu, ua hoo- i maoe ae la ka iien i kt Liona, me i koia uiau olelo: E kuu. hoaloha, n ] ike iho In kana ua hoohuiia kah iku ; o kaua me ka haknwahiue hou, u . heaha īa kau kannenae no na haku 0 kaua? I umi la ka liona, he manao mni- I kui kena ou, eia ka huwa aohe au i ; makaukau; a inn no lioi oe ua makawknu ea © hano aku oe. Pune akn la ka hea. he walii mea iki ne la ka'u i noouoo iki iho ln ina nae hoi e kupono ia i kon mnuao, Oliaua. wahi a ka Jion», i t wn hoiko * aku ia ka bea. ī ka pun ana oku hoi ; ike a ka h.-u, ue apouo koke niai la ka lieu-i, a kenn knke nmi ia e hele aku a ma knhi e kupono nrn i ka ikomnio ko l«u» hnku. i Ua hooko aku In ka Ih«, I koiin 1 knpono ana no i kahi © ike tnui ai i koua haku, ua kn j ololei no )a ia luna a hnlakn’i kuino »kn la, i keia mau iiinuia mnlaio iho: , Ei aka laka, ei u ka hemo, v a iiheue uhene, Ei ake ki, ei a ka wil», «i a uhone uheoe. Oini ka bea © kniue aun ; rnua o ko aooiua me keiu mau lalani melo ae la malnua, ke noonoo noi ka liona i wahi kanaenae nnon aolo i «tno ua loaa ae !a, a o ia Veia maluio ihe»; Uipi Naoauaua, kuu Jol ia, Kohu ai ke kaunu, i ko ooe o Hilo. Xkc hou i ka naui o Hilo, I ka uluwehiwo oka lohua, I ka loaa ao» o keia mau lalaoi ku ue 1 1 ka liona a hele ftku h a koioo liko lbo lu ruo kona hoa, h uwft ae la ke anaina oka papa!t.rm n»ar© i kn IihuoU» i ua htttia a keiii mm honiohn u Laionol» ) 1 Ja Wa no, ku mai ia ka Moi<<

*— - w -" 4 ••• ■•.••• •>,. .. Maw, ■. 4 a kuahaua mai ln inum o ko anaina ponoi: I o*u mau makaaiaana aioha, mo oukou ku alolm pau ole o ko‘n pnuwai no ka wa pnu olo. Oiai, ua lilo oukon |a pan i hoiko niaio i koia 1« j«o ku mnre uim o ka’u kuikanialiine nie ku opio iiinlihi- ( ni i keia ia. Noluiln, ko kukala aku nei nn iinua o keia’ |anaiua; Oiui, na hooko ihoi lueiau i ka me.i u ko’u wnhaji hoolaha imm ni, nolaila, kol hoiko aku noi au 1 keia la.j na hookohu akuau ia Luiono- 1 la ka’u hunoun oiaio i Iiooilinn no ko’u nohoalii nmhopo iho o ko’u make ana; u ua' hiki no ia Kaonohiuiaokokail 'kana wahine, a kaikanuihinei jhoi a’u ke lawo i k»v uohoalii,; ko ole nao © loua keiki laua. j Nolaihi, ke noi ukn nei nu i| ko oukou lokomalkai, o hoo- • lohe i kana iumii knuAha rne, ke knmiknn i olo, o hke hoi me.kn oukou i hooloho nu»i r ai ia’u, pola hni ke Aku» Mana Loa e kokua nmi al i i kn* kou a liiki i ka hoponn. E na nmkaumka hoiuholn. aole palm oukou i poinn i kn* hi mea nona kn hoiole a Luionela \ noho ui, oiai ua pili 1 im pili nku ua wahi im*y ho tele lai kona mnu waiwai n pao hi Laionola, u koe kaiii kapa i k»i ili, o oiai, oiu kekahi o ai hnonuu m i i na kohl kelokole o ka pnpammi imire. 1 ka lohn ana o ua wnhi moa holelo nei i ke kuahaun i a ka Moi, a ua ike oiu a hoo*| ♦ | | muopooo hoi kona man kiio~ ! ' nohi, ua hookoia nn mea a|' pau a kona hon i olelo inai ni j iaia, no ia mea, na naka ae la ; I ] kona kino me ka liaal'ilu mill lon; a ku ae la oia a hele akul, la imua o Laiouela, a kukuli ji iho la, u pane aku la me ka i leo Imalma t ka i ana’ku, E kuu haku, oiai, ua ike iho un ] i keia manawa na liookoiu kan man mea a pnu i olelo ; ai iimm o’a i keia h, nolailo, i ke ae aku nei au. im lilo po ( no aku ko’u imm waiwui y i paifa’u i pili akn al ia oo; a me ko'n hooilimi no ka wu 1 nmu loa. I ku pau Hiia'e o kana mau 1 olelo, mi lalau mai hi u Luio- \ n • nehi i ua wahi meu lioleio nui : a kiikulu ae lu iluna, n pam* mnj la i koia muu himololo naiiM o hoonipaa aku i ke , aloha kullpoHpo Uoko o ka i puuwui o na makauinmm a me kn lahui o ua knlauakau- , hulo la penoi: K kmi makn- , maku maikai a hoaloha hoi, lle oiaio, ho kunukn oo i uin* nao o hooko ponoi kan mea i oielo ui, )t uu imnmnm hoi kou puuwui c hooko i ka oiuio u pau, a o ka oiaio avii1o iio. Aka, o kuu honlohn, o na mea au i lilo mai ui in’u, no'« ia, a nou imui loa no ka iiiii> [iuwii puu ole; u o hoonmnao iho o kun nmkanmka mnikui, o na mea a pau 5 hanuiu iim* waenu on a ine «’n, Ke i aku nol au ia oe o kmiu loa aku I oo i nn mea i hannm muwao»

• - - . v k w — —<• • • >vi< —— 0 nu o knua, o k«n« loa uku oe |i»iuo ka mauawa pau olo. a i r • i- o noho mo ka lanakihi a hoo* 1 pilikm ulo ia. gT i H o raea plaio no hoi, lloko i:| b - ;■ h'6Uo maij1ih j h I a ua'f if|0ok nj-fr ; ko i a ;ku* . jlakauhalo ipllhiaka olo* ua .ilinokipu aku uo ia*u malaio o . k>» luaiu o kou kaupakii hule, i *ii ua hanai mai oo ia*u mo Ue I • ■. w.'. ••• ".- ; »;!>» () kou umu kaikaimi ponoi hm la. A iloko hoi o ka luu o * 1 ijka iua o ko*u mnuawaoka| jl)iki hou aua inai, ua pahola j jhou mai m* i kou lokomaikai j paioua olo iniuii o‘« iuuthha;o| Ika loaa uiia iiiii o ka lianoha! | ..... ... , ••• ■ . ..... J | uo n‘u e hiialieo r.oi i kei» la. | |Ua hau» aii iu mea i uu-a e, hoan ni ia’u kH|tiini() o ka ma-| ) miopna o l<a meu i lioola mai! i . j ;o*« a i um lioi o nu Lani, iha ? ĪllO} uu mau k’i aloha piuno-1 hami oiaio iioko o Kaonohiu-j II nikokni no ‘« hei. ka mea a *ti * • * *. .** . J.« '• i luiopukolo mnliuini nmi ij kona ola. Nolaiin, ko kauoha; aka nei aii iu oe. o hoi aknj a o noho akue like me koii; kuiHiia muii ; a e.hoomau aku * , / hoi oo ? koa ho’okipa ana mai ■ t •* . ... i 5 . ; i nu imililmmii anana malokoi 0 ko-i mnu ipuka hnle, a i pa-| mii hoi n > ko*u mahnlo no' knu h ina m ikui maluna o*u. ; oolhihi ke haawi akn nei uu 1 keia Kkolii HHnori drtla nan, ii na Uo Akua no © kdkuaj mai ma kau mmt hana n pan.l l k» pr;n ann o keia mau olelo a Knionela i kahi moa 1 ihoiele, ua huawi ae !a kc Inmiina ho mnu hnro lunioli ! jno ko Inkou Hooil’na Moi hou ! In mai ia wa mni i oni iho ai 1 i alolui pilipaa n nn innkna* iuMia m iluna o Lnioneia. j Aka. iwaena o na men a < ipau o huuoli nei, liu ku eoila i |kek»hi Imihine maka lelelona ■ il uu» maiwnena ae o ke anoi- 1 % «n H pane akn lu i keia man ' lniHO l elo: . 1 K ke kanuna opio; oiai, u» ' noni a maikai kou kuluna; nka. "» luui'Miia mai oe o ho* 1 omamiwanui iloko o r»a pnino ! he leimlohii. Nulaila. ko hoi k<« aku nui hu ia m», m»5 koia ■ h. nko a hiki i ka wa e lioo 1 koi.i ai ka‘n olelo; e mnke ' : J i ana »n* ma ka lium o kokahii iiuai au i ike ole ai, n e hoopuelm in aku ana kou kiuo e like m«’ he lohu la imim. o 1 kn umknni. 1 l k» pan aua ao o ka ololo ■ ana a na hiahiuo noi, na ka- < ui iho la knnu aka. a irahope : noho iho 1» in ilulo.J , lu wa i ku mai ai kekahi 1 lualnne okoa n |.mno naai lu: , no oiaio, o hookoia ana ka ! īuipa moa a ko*u hoa i kamal 1 1io noM» no koua make; aka, ! uoki nne © hoopnohuia konu kiuu mo ho lolui la o ku ma i knni; o Inwo ia aku uim konu ; kiuo iliiim o kokulii uo opua e lunmia ai a halu ka makuhi . ki liooknhi, i» w» auanei oia o honln in mni ai uinmuli o kn houmamiwamii o kuna imoi holoholomi. Aolo wale no hoi o koun poino wnlo nna . kohi, ohn, muloko o na ul ila iiu j Ioh'h muu ni lula nn ko* ku» iin Inkou i oki i ka laau kiipun, kn-oli nim a me ka loaa auu o ku wai. No kahi w» aku.