Ka Loea Kalaiaina, Volume III, Number 33, 26 August 1899 — He wahi hoakaka pokole. [ARTICLE]

He wahi hoakaka pokole.

I ka manawa o Kamehajie« ha I mo kana Aliiwahiho mo Kaahumnnu e u noho ana ma Pakaka j Monolulu Oahu. Ua holo o Kaahumanu malnna o na waa knulun me na kanaka e ike ia Nihoa; a im lawo pu oia mo ka hua o ka Uli, oia hoi ku Loulu o nluna ia noi i kapapalo; a i kona hiki ana malaila, ua kanu oia i kela hua Lonlu maluna o Nihoa; me ku hoonoho ana i kekahi Nini Pohulm maluila. A na ua Kaahumanu la no hoi, i hookuukuu i ko aho ma kola lua a Pelo i eli ai ma ke kai e pili koko ana ma Nihoa; ua ikoia he Eha Lau (oia hoi 1000) a~ nana, aole nao i ku aku i ka 'papaku olalo; aka, uā pau o ke aho, ina pahu hc haolo ka moa nana i anu, ina la ua lilo i mea olo loa. 0 kelu Louluno a Kaahumanu ma i kann ai ■ oia no ka Loulu a ka poo iuukaikai i liolo pu ni mo Liliuokalani maiunu o ka mokunhi| Iwalani i lawo moi ui. a p«u m«i ai i ke ahi mahope mai. I A ma ia hoi anu mui o Knahumami imi a pae nu waa 1 kaulun ma koln wahl ma kai I iho o ka hale pohaku Uinihii* I pa o iSam’l Aluni ma ko ala- f nui Mo-iwahine; a ma Ewa i iho hoi o ka halo e kau ia nei 1 e ke kii a Pnknka; ua kapaiu < kola wahi o Nihoa (Laln no i kapoe/mn o /īonolnlo i hua oln i ha l on.) i MaiioI’K iho o ko I’kle ma —\i haalelo nna’ku lu iu Nlhoa,|t mo iii kuikuuano, iiu hiki «o l oia iiu). Kauhi, a— mi lionhihi 1 hnu no 'm kaikmmiie o nolm i 1 1; lailu, oiu o Knliaimoaim kaN

ini Lae-n'ko'nko’»; a ua ao no o . me ko knli ole; u uu 1 lioomanao ao la ka mea-kakau cu i mnu ialani nmlo o k® Moi-wuhino Emmn Kuloleoua* Uuii i hula mua ma o v “Ho uloha o Nihoa i ko kai I ke kapa l'.}> nt:u i a Kuula IIu kau ka lu'n i ka makaui Ihi l'o le ano i ka, imhele" —Haalole iu Kaula hikl i Nii- . hau, aolo i llulin iho, nuiio i Lehua; moi iaila aku. hiki ma Mana I Kanni; liuipu nie ia kaikaimi o laua o noho ana » malaila; nanea iki «a J J ELii la - a hoo-maka o eli mauka o I Ma-na-, oia o Puuakaoolo: o hele mai ka Polo, Moe-hauna aa— hiki ma Wahiawa— B o nmkai o Law 1 a , i oin i eli hou ; iho ai, a oia ka Loko i*a o 0 Honomilu, A hole mai a hiki ’• ,na Koloa; oia kela wohi puu . waneoa mauka.’o o Mahunlepu b a malaila mai hiki nui Pilaa Li mo Kuhili, noliu ikl malaila 1 no ka mannwa, a kapaia ka 3 ka inoa o ia wahi o Kilauea*, i Haalele ka Pelo ia wahi, i hiki rna Kikiula, nanaloi; a i halawai mo ia inau kaikaina i o lana malaihi; ua nolio a ‘eli Melikulonao Ainaike;’ hnlal . pan o Pelk i na ka kaina o lami no ka hele nna mui uo ke kai o Kaioiowaho inaOahu |ka j ahu hojm. • l koia manawa a Pelo i hiki ilaii ma uamilei a hulpu iho la mo ia mau kaikaina o lauo - malnila, rno na manao aloha 1 ohana uo i loko o ua Pelu nei a ma konu hoomaopopo una i ko ano o ko lakou noho ana, ma Kanai; ua iko oia, na lilo lakou i inea nui loa i ka poo a lakou i nohu aku ai ma ko anu akua inakani; oiai Iioi iakon o lawalawo «uia i ka oihana lapaau, a me kekaki mau | huna okoa’e lio iehulehu walo i hana iu o lakou ma ko lukou ano kupna; a na ololo aku ua Pelo noi i na kaikainu o laun o holo pu mo u o. poni a puni i nu mukupuni mai i koe; a ua oo mai lakou a , pan i kona leo, no ko lakon maknu no ia ia, no ka moa. ho wuhine hikiwawo ion oia o ka liuhn: milailu, aolo o hiki ia lukou ko ho-ole nku. o kaia Inkan- lakou i ka po~ | Uuv.hue, u holo po'i-pu kc~ i i hui a Pele i 1 * • Eu! o Mi*. Meaheluholu o— i Ko iko iho la kuua i ua Polo I jnoi aiu i Humiloi. aolo anoi o 1 niimn iho anu oe no Lohum, 1 ko leoiki kilakihi nui wulo o i ku u i o Haena? No ka mou, nolo i mamm* aku o Haena niai Hoimlel akn; oiai hoi, o haalelo ana na ]\:Vv iu*i mo na 11 ohima ia llanniei no ko alu 1 moona o Jilki mni «I lakou J i Oai-iu; aolo nao )i<- walii nio’ ao o ua !’o-lo noi u—. “Kiu ka liul ko loumka oi 'aku u k*i i»•’i i :i no’i l;uhi i jnuhu ni‘” ii(1 1 11 > watii mo' u— j haliaiiu a Imiipu ao iloko o j Pi'.u: ku Lohi.m’. I(o |*i-j*i ko 1 \ | nhi ami Pi;u: n*-i iu manawu ] u* oki nuo no i kuii*ii nmi a*_ r

hiki I liawaii, o kii’a ma ana o l;a loo o ko hilu a k< koiki Louiau o Kauai, m oki oo o ‘niniau ana o Kawa ikiai’ i ua Polo nei, e ole nae hoi ia iko ia'i ka mooolelo e Hiiaka-i-ka-po)i*o i>o!o ka helu Kkahi, o ua mo'oielo e Hawaii nei. A hoea hou ithi.