Nuhou, Volume II, Number 6, 1 August 1873 — I NA MAKAMAKA HAWAII. [ARTICLE]

I NA MAKAMAKA HAWAII.

0 ka liooiilu aim i ka lalmi oia ka m<?a aiii loa ma ko kakou liooiioo ana. Ua 01010 k kekahi poe/o ka liui pu ana o na liaole uie kanaka Hawaii, oia ke kumn imi o ka « iiii ana o keia laliui. Ke kanalua nei niakou i lia. manao āh<? A ela 7 oiai ua nui na hiokupuni i nohoia e na liaole, a ua pii ino loa ka laliui ponoi o ka iuua. Aia ma iia mokupuni olāwa, Kelona ;niie na mokupuni e ae 3 ua nui na liaole e ■. ?lio nei malaila, aole nae emi ka laliiii, ive maiiao nei makoii o ke kumu nui vale no o;ka emi aiia o keia lahiii oia keia: Ua loli ke ano o ka noho ana b kahaka; ;ule like me ko lakou ano mau mai kaluko ' a mai." Ua pau ke ano kapu o na ? lii, aa lioonoaia e na misionari. Pela lioi, e fike me ka loli ana o ke ano o ka nolio ana, 4 eia ka loli pu ana o ke ola o keia lahui iawaii.'. 1 na wa kahiko ma Hawaii nei, ua kuu uuiatllaia kela a me keia, a ua liana na 'auiaka e like ine ko lakou ano mau i ku- ( >ncy no ko lakou ola, Aka, i keia \va, ua 'uia kekahi mau mea e keakea ai i ka i aia me kamanaoo ke kanaka. Ualilai ia . , iaea maa mau ia lakou, a ua hoohuli ia ma ke ano okoa; a okoa haiia. E like e keia lioano e ia ana ae o ke ano mau o iioliona, pela i loli ae ai na mea kupono ;;•) ke ola kino, . Ua lawe ae na kumu/hiisionari a hooliakke i ka nolio ina' o Ma lahiii e like meko Maaekukeka. Aole na&kulike ke ano o kanaka Hawaii me Masekukeka, he ili ulaula ko Hawaii neHHie keokeo ko ' Viīierika; a o na hana o 4vO Amerika noho \iia, ua kupono wale no ia nō lakou e like nē ka mea maa mai kahiko niai no ke ola o ko lakop nolio ana, ; Ē like me ke 'aiio o ka ea 7 ke ano o ka īiia .a me ka ili 6 ke kanak, pela ho e pono ai na hana kupono no ia aina. I na hoi e uianao ana e lioohalike mai i ka ili o kanaka Hawaii me'ko na haole, aole loa eiitki, He mea paakiki loaia, a e like m'e ka liiki °le oia, pela *ka liiki i>ono ole ke hoohalike a.ku i ko Hawaii nei iu>ho ana meka aina o.' Ke lawemaf m?i makou i na niokupimi o! fawa a me kekahi mau'mokupuni e ae e' hoohalike no keia kunki nianao nui. Aia'f aa lawa ua nohamii ia e iu\ haole, a o ke' niio nae o ka noho ana o kolaila poe ponoi, e like no me kahitvo loa mai. Ua kuuia! kela kanaka keia kanaka e lealea e like me ko lakou ano niau, na lealea i maa mau ia| īakou ma ke ano maikai iniua o lakou. Ua liele lakou ma iamau hana kahiko a lakou' ? maa mau ai; aka, he malama no nae i na' : vmialu aupuni ana ma na mea I liooma- f U ia, Ua hot>!kaika no lak<»u i ko lakou ,nau huna ponM f!u> i mea e lnaa ai ke olao' ka noho aua; a <> kekahi p<>e hoi, na hana ■

akij ma kekahi mau hana hou a na liaole i hoike ai ia lakou. Ua hana kola mo kein ma'ka hana maa; a ua lanakila lakou ma kela hana keia hana i maa mai kahikomni. ka wa mamua he elua 'wale miliona kanaka, aka, i keia wa ua pii aku i ka umikumaiiialima miliona. Ma keia hoohalike ana e manaolana no makou ua emi ko kakoii lahui nei no ka hookapuia o na liana maa oko Hawaii nei. Aole makou e manao ana 110 ka pono o na hana ku o3e i ka pomaikai like o keia lahui me ka poe maliliiiii mai, aka, o na hana i manao ia lie maikai iinua o ka noonoo ana iiaauao o kaiiaka. Ma 11 a Mokupuni o Pilipina. ua pii no na kanaka aua nui ka lahui. Ya loaa i na kamika ka liana ana ma k(»la hana keia liana, e like me ka hana ko a kuai aku no'i na haole, a loaa niai no kahi dala. Xa lakoil ponoi ilio no ka. lakou inau liana, a o lakon iho no na luna hann no Inkou iho; a i na liaoie nae e kuai aku ai. Ke lioomaopopo lea nei makou, o ka noho ana o ka lahui ma ko lakou ano mau, oia 110 ke ola o ka lahul; " ina e lilo ia ano, alaila, lilo pu ke ola oka lahui. Aole nae o ka nolio pu ana o na haole me J3naka Hawaii ke kumu i emi ai; aka, e ])!ki paha ke olelo o ka noho mai o na haole a hoololi ae i 3te ano o ka noho ana me ka hoohalike e like nie ko na haole, alaila e kokua pu akunomakou,