Nuhou, Volume II, Number 21, 7 October 1873 — KA "NUHOU HAWAII." [ARTICLE]

KA "NUHOU HAWAII."

E na'HawAu !—Owau o Kipikona (Wal'.r Alurray Gibson) ke hoopuka aku nei i ; '.;a nupepa no ko oukou pono. Ua ike maopopo no au he hana nui keia aka ma o I a lini nui o ka manao, ua koiia ko'u luna=kehala e hoopuka aku i keīa nupepa, 1 na ;anawa ae nei i hala, ua hoopuka wau he •. ahi nupepa iiuku ma ka olelo' hao'le, a he r mea uuku ma ka Hawaii; aka, i.keia ;a ke hookuu aku nei au i ka pepa e nui -x: oielo Hawaii'i ike ai. oukou i na manao r oko. --- Kookahi wale no kuinu nui o ko'u hoala i keia nupepa no ko'u ake nui e niakau\pm oukou ma na mea o ko oukou aina ; a hoomanawahui no hoi nu i ka hoikeike nku c:nkou i kekahi mau mea e pomaikai ai ; c oukou noho ana a me ko oukou aupuni. ike maopopo no au he poe pili wale ouhe hopepe wale malalo o na manao o ¥* poe hana ino, a ua pepe loa ko oukou noana a hoomaluleia ko oukou mau noonoo. keia manawa a kakou <3 noho nei, ke o«,kuiia nei ko oukpu mau noonoo e na mapakaha aina o na haole aloha ole ia oukgu : a ke hooikaika nei lakou e hnūwi ia ?uuloa a no keia mea ulu mai ko'u mani - 'ku aku imua o oukou e kahea aku me ka kaika nui, aole e ae aku i ko lakou manae< He iini nui ko r u e hookauwa aku na oukou . :z ke ano he kahu a he kiai hoi nana e mai ko oukou pono, a na'u no hoi e hoike • ia oukou i na mea e hoolanaia ai ko oumanao. He nui ko'u mau manao a'u i manao ai e ke aku, aka pehea la e hiki ai ke ole keia pepa; a nolaila maloko o keia pepa e ike oukou i ko'u mau manao me na wehewehe iuia. no ko oukou mau pono # £ na makamaka Hawaii, ke hoopuka nei au i keia nupepa, no ko'u a}ghaja lai aohe nupepa ma ko oukou aoao nana e -:uhikuhi pono ia oukou i ke ano o ka n(3io kino e like ai ko oukou kulana me ko 'nā lahui e ae i hoonaauaoia , oia hoi ka pii o ko oukou noho ana aole ka hopepe .<ku kekahi lahui e me he poe ole ala, - Ua ike no hoi au, 'ua lana pono oukou ma .mea o ka uhane ; aka, he pono e kalai kekou ma na mea o keia noho ana, a mt\ i lanamai ai ko'u manao e hooj uka i nupepa i ike ai oukou i na mea e hoil%em aku ana ia oukou, He nian wa loihi ae nei ko'u kn ana me e alihikaua a)cf no oukou mawaena p oukou na haole aloha ole ia oukou, No keia i uai nui o'u mahope o oukou, ua liio āu i t mi no ko'u iliau lioa haole, koe wale no } aole i lokahi pu me a'u ma ke kokua •;.na ia oukou. tJa nui na olelo lioino maoko o*na nupepa haole no'u, a ua hoohene- : * neia mai no hoi e na makamaki haole me ♦ a elelo ana, he kanaka Hawan o Kipim mu aohe ia he haole," Aia a hui pu aku !ako\i m\ ko lakou mau manao, i m

pono me na pomaikai o lakou, i na dala mt j na alaila lilo au i hoa maikai no la- j iou. Aka, he okoa ka haawina iloko o'u ; j he manao kuokoa ioa, a hoopilimeaai oie ] mamuli oka waiwai me ka hanohano, E | aho 110 kahi"dāia loaa mai ma ka hana pono. ] Aohe no makamaka e ae o ka noho ana o, keia mau aina o Hawaii nei, o oukou wa!e ! no 6 ka poe ponoi'nona ka aina ; a heaha ka ; mea e hoole ai ia oukou, e hoopili aku ma- ■ hope o ka poe auwana haukae o kahi e mai, " E na hoalauna o ka makani olu o Hawaii nei. Eia wau ke hoopuka nei i keia nupepa r : ake hilinai:nei au mahope o oukou. I\la keia pepa e ikeia ai ko oukou mau manao aole e hooneleia e like me kekahi mau nupepa ka hookomo ole ia o ko oukou mau manao akea. He hana /nui a kaumaha keia, aka, ua lana'ko'u manao.no oukou, me ka iini nui i ko kakou lokahi pu ana; a ma ke kokua like ana mai hoi e holo pono ai keia hana. Ano ke hilinai nei au ia oukou, ka poe kanaka aloha i ke kuokoa o ko oukou aina, i ko oukou kokua ana i keia pepa, ka mea nana e kamailio mali aku no oukou me ka ole, a hoopilimeaai ole. Mai ka la mua mai o ko'u hiki ana ma keiai man aina, a iloko hoi o ko'u nolio ana ma Lanai, ua hookiekie ae au i ko'u leo i piha i na mahaolana me ke alolia ia Hawaii nei, i ua hana hoi no ke kokua ana a hoomau ana i ke kuokoa o keia mau pae nioku, Aoie au he kanaka kalepa, a paa oihana hoi ma ke ano .imi waiwai, aka,ua noho nae ma ke ano malama i ka pono o ke aupuni, a ike hohonu i na ano kanaka o na jjina e. Ke nmkemake nui nei au e lilo ouko)> i lahui nui, a holo imua mā na mea e pono ai, mamua o kuu make ana. ina wau e kokua mamuli o keia kumu nni, oia hoala ana, oia no ko'u uku a me ka hanohano e lawa ai au. Ke olelo nei au, e ola man ka iahui Hawaii. • E hooloihiia ke ola o ka. Moi. E loihi ke ola o na 'l'ii. E kiai mai ke Akua i keia mau Pae Aina. E hoopomaikaiia o Honoluiu a e lilo oia i Moiwahine no kn Moana Paoihka. E mau aku ka malamaia o ke kuokoa. E huilokahi pu mai na kanaka maikai o na aina e me na kanaka Hawaii a lilo keia i aina nani. v ■ Eke Akua, e hoopomaikai i keia Pae Aika a e hoonui i ka lahui.