Nuhou, Volume II, Number 23, 14 October 1873 — E NA MAKAMAKA HAWAII [ARTICLE]

E NA MAKAMAKA HAWAII

Oiai kakou ke npho nei me na naau pihoihoi 110 ka ninau nu? e waiho nei imua o kakou no ka pono o ka iiaawi, ana'ku ia Puuioa ia Amerika i loaa mai Ue Kuikahi Panailike/ Ua makou e papa aku ia oukou aole e haawi i wahi lihi o ko oukou aina no keia mea; aole loa. Pela pinepine makou e lilo ai i poe uwao mawaeria o oukou me ka poe e manao ano e hcuv wi i ko oukou aina hanau; ka hooilina makamae a ko oukou mau.. kupuna. Ua ike lea makou i ko oukou pilikia ma ka lilo ana' ku oko oukou aina; a ua maopopo no hoi ia makou, aohe wahi pomaikai e loaa mai ia oukoiu Lilo makehewa wale aku po ko oukou aina no ka pomaikai 0 hai. No ke poho wale no o ke ko a ka poe inahiko no ke dute ia ma Amerika nolaila wale no keia koi ana e-Pana.ilikc; o ko oukou aina ka ke mohai aku no ko lakou pomaikai. Ina e hooholoia keia Knik;ihi ine ka lilo j>u o ka aina o pomaikai ana lakou la nia ka liolo wak' o ku lakou la mau pahu ko aole i!ute ia t> Ameiika ; o koalia hoi ka oukou ? E noi uku no inakou e ku]wu oukou aok haawi i ko oukou aina hanau.

Ua ikein ma. na aupuni naauao, aolo !a« kou haawi i wahi īihi o ko lakou aina !ianau; aka, ua haawi aku i na Panakau ma ko ano inn waiwai kulopa. Aka, o Puulea e manaoia noi o liaa>yi, o kekahi !i!ii no ia o ko oukou aina j>onoi, aina hanau; ao!e ia ho Paualuau no oukou e hiki ai oiikou ke haawi wa'li' akn ma ko ano imi waiwai. > ■■■-~ ' ■ .1;.

He mea maikai ole no Loi ka skc ana'k?: elua may ano aupi|ni ma Hawaii nei; a-«-puni Hawaii; aujpuni Amerika. E !■::?.u aua nei. rna Puowaina ka hae Hawaī;. n nvr Puu'oa ka hae Arncrika. Ina hoi o manā'0 Amerika, mamuli !ilo o Hilo no Btrltajiiū, alaila e koi hon mai. ana nei lakou la o haawi akn ia wahi—aj ua inaa kakou ika a*. wh!c, a o ka lilo aky no ia—nana hou ae !akou la s a manao ae ,e Ino aua nei o.\Vailufc : .t ia Geremania, noi hou mai, a o ka k*:--kou hana no ka haawi a hiki 1 ka pau loa ana'krt ae hoi i kuajiiwi» Nolaila, ena makamaka o .ka tina i|hanaia no oukōa } e īj e malama, E malcjma no ka mea» ke nohe mai nei no ka poe nona ka aina o na *īij ka poe nana| e noho mai ma ke am ! makua no keia lahuī. He manao lana ko makou nu ko kakou mau ponu, pono kino nie ka pono uhane. Ua ike o ka aina ka pono ji haawi kahiko loaip niai mai kinohi mai» u 1 oia pono ka oukou p malama i walii e noh* ai, a i wahi e kaiuua ai na iwi. Hc mea kaumaha no hoi no makou ka ikana i na manao o )io oukou mau kiunu hai j ola uo ko lakou e haawi i ko oukov i ama. oka poe nO| nana ī lawe mai ka muilamalama i Hawaii.nei, oia poe no ke oh k nei e haawi i ko aina. Ina ua heh mai lakou no»ke alolia i na kanaka o Hawaī : nei, he hana aloha anei ka haawi i li-e. ! ! ■ : . aina ? Peliea la e 'ku io ai ke aloha ir,a e hooneleia kanaka i| ka aina? oka waiwa! o ka poe waiwai ka' mea i manao nui !a ma keia haawi aina ana, aole nae manao k j ;ftanaka. Ina ua manaoia ke kanaka, ina u:». | manao pu ia ka alnb. oke kanaka. Ina ho* ua manao lakou nei ka hoolilo ana i jva kawika Hawaii i mau hooilina no ke Aupun! Lani, alaila v anei i kanaka i ke avpuni nei? E lioolilo aku anei ik: ama i mea r loaa mai ai ka aina ma ka Lani ? He makemake makou e paa ko oakeu mau pono me oukoii; a e Avaiho ko oukou aina pela, aole e ae e liaawi \\*ale aku no ka pono o hai, oka ,makou oielo paipai keia ia oukou; a e maliu ana no oukou, oiai uv ike no oukou he pono no oukou ke hana pela. Aohe o oukoiunea ?iana e hoino mai huhu wale mai, ke aua no oukeu i ko oukou aina i o oukou no ,ku muna no ko oukoi, aina. He mea ole| ka manao o na kuhina. he lapuwale wale no ka manao o ka eukeu mau Kumu hai o!a. Ua j\va ko !akeu m;v maka i ke da!a, a riia o ke (!a!a wa!e a!a ko lakou mau hana, ana imua o oukeu.