Nuhou, Volume II, Number 23, 14 October 1873 — NOHEA MAI NA KANAKA HAWAII [ARTICLE]

NOHEA MAI NA KANAKA HAWAII

0 aa ku(>ur<a nlua o keia lahui aoi /L. mai no iakou ona jjae aina hui oMaiae. O na kanaka o me ko N"u Zihm, ::a ia wahi- hookahi maii no. Ua kapaia k - > naka he t«i(ta tna Tahiti, a ma Maiae I. ua kapaia lainalu, Ke hoike nei inak malalo iho nei he hanerr mau hua oleio H.waii a hoohalike aku ia inau hua olelo i:" • kekahi mau hua olelo o Malae ; a e ikeia 1 nei ko iakou ano like loa, a e maopoopo ... hoi lie mau hoahanpu ko iaila poeno Ha.. .i nei. O lakou ko eiukou mau leupuna, .i . ane like no ko lakou heiehelena melv.> kou ; a he poe mamo oukou na lakeu. 1 na e hiki kekjahi kanaka Hawaii ... lawa (Java) a komp oia i koiaiia inau ia... e like i"ne lakou e uoho aia tua kolakou ai\ • aole oia e he malihiui • iim hoi e hiki mai iana i Hawaū uoi kek.\! mau kanaka la\va!, a \vahiuc lawa pal;t • komo i naaahu e Uke me kakou, e koliu I: , no ka uanaiua tne |ie Hawali ala. E a;v ilei ana no ka iakou olelo, no ka mea, ;• | hookaawaleia lakou mai ka nohoua o uj Folunesia uo nak\neri makahiki he u.; : Auo, he iini nui ko makou e ike o i'., me ka hoomaopoopo pono lio ko oukou :->.i kupuna oka hanauua hookaiii. A.i ' mau miiiona he i«?hulehu waie o lako ; Maiae (Maiay?ia) i\ he poe kauak\ koki: • lakou inaiaio o ka| i\ooi>ono|K> aui oua : aupuni o Europa ;; a o kekahi poe Uo.. .. Moi no ko lakou e iike me ka Moi o Ak • • (Aohina) e hoaia fc\u.\ ;na\ ■ > V.\ au;>t!ui ,> līoluni ) ' """I "I- [ ■

i ke avi o ka noho Alii ana o Kameha- ( .rl:a V., ua hoopuka ae kekahi lunaaopiuii nui mai Akina ae a makou i halawai pu ai ria Wasinetona u e mareia na *!ii o ria pae iun& Hawaii me na alii o Malae." Ina e ulia wale mai ka hookoia e like me ia, alaila e hookahna paaloa iake Kuokoa o Hawaii nei: a e loaa no h-oi na manao lana oke ola o ka lahui, nokamea e holo maino na kanaka ('a iahui like me Hawaii nei, a hoonmia ka ana o na keiki Hawaii. .vk,clo līwwil' Oīelo Malae. 7 Ahu—Api, 4„'we, : , Awo, Ae, ; .. Ae, Akoa— At.ua', , ' Patua—Alatue,' . .Aiii ; v , V Srii, / A!a, ■ v Lala, Akahi. ■ . Ka4 Ake, ■ - ttate 5 Aleio,; ■■ .Lela, : ■. - Akola—Tolu, Tolu, 4walu—Waru ? Waru, Ēkele, Ēkm, £lua, Lua—Dna, £ha, Aha—Ha. Elima, Lima, Eo»o, Onomo, Ehiku—Hitu. ■ Hitu, Siwa, fc . . Seiwa v ■ino, I!o, Inu, Inum, lan, ;>■•; 'lhi;, Iru, v Ui, Uliti s Ono, Enna, •Uku, r Utu,. Ua, Uan, Oiaula, Ululi. • Uhī, Uhi, Hanu, Hantu, Hulahula. Ulanulan. Halu, Huru, Haa, - Haa, Hale. v .Bale ? Konua. : - Eenua, Hatu, Batu, •Hotu, Bitu, ■ -' .Hala, Hala, Ko, Tuo, Koto, Kute. Keiki. Tetiki, Xu, Kuku, r{uirae, Kae—Tae r KulOi Kalo, Tamata, Kane, lane, Tia—Tian§, liooiau, Kalaut t Kuha, Fuha, *izi, Kahi—Chai, .'; Kapu, Tapa, tiuYty t - * ■" 'i Turi, ■ • , . r Kou, Ltima, v <~: Lima ? La, ; Lau,, , i.anoho, Uwoho, Lnlii, * ; v Diidii, Lau, Dau, L»a Lea, La» |pea) . Lar, Lani, Langhi, ; Le'e, Lali, Mahina. Hia»o, Ma, Uanu. Manu, Uai, Oimai, \Jake. Mate, Mata.

Makar>i s Dani, Patua, Maikai, Maisi, Mauka, Mudika, Mele, Mele, Minij, Mimi, Mana Maha, Molia, Mulian, Niu, Niu—Noi, Nuka, Nus^a, Pana, Pana, Puka, Buka, Pii, Piki, Paatiki. Makitihy. Poo', Poe, Pahi, ftthigy, P6, Potu, Pono-i, Poonya, Puaa, Puaka, Pohatu. Bahatu, Waa, Waa—Waka, Wela, Pela, Wai, - Wai, Wai-u, Su-wai, Waha, Woah, Wahine, Fefine. O keia lalani hua makou e olelonei he niau hua olelo Malae e hoomaopopoia no aole lakou noloko mai o ka olelo Malae wale no, aka, mai loko mai o na olelo o ka mokupuni o lawa, o Kelfbe, (Celel>esj o Moluka, aine na mokupuni e i kapaia ma ka inoa, ki Pae Aina Malae.