Nuhou, Volume I, Number 6, 9 December 1873 — KA WA PONO KEIA [ARTICLE]

KA WA PONO KEIA

O ka wa poao keia a oukōu e na Hawaii e nana pono ai ina kumn e pakele ai oiikou ma ko oukou ano laliui, a e malama maikai la hoi ko oukou kuokoa ana. lna aole oiv kou e hana i keia wa, e hala auanei ka manawa a e haule oukou ilalo aole hiki ke nla hou. Ika wa kahiko he mau tausani alii ko oukou, aka ano, ua kakaikahi, Aia ko oukou poho ma ka nalowale ana o na Mii. Na lakou oukou i alakai a hooponopono mamua loa, a aohe wahi manao o kanāka no lakou iho 3 aka nae ua aneane pau loa lakott he pono e noonoo na kanaka no lakou iho, Pono io oukou e noonoo, aole ka moe wale noa make aku,

Maloko o ka Baibala ua ninaim, na Iseraela uNo keaha onkou e make ai ?" A eia hoi makou ke ninau aku nei e na Hawaii 44 No ke aha oukou e make nei'?" No ke alia oukou e ai nei a e irm nei, a moe wale no ma ua moena, a poina \ kn manao ana no ka aina, a hoolilo wale i ko oukou inoa ame ka lahui i mea ole? Aoie anei he mea niakamae na oukou na hoomanao

ana me ka 1 inoa aloha o Hawaii? No ke aha i kaua ai o Kamehameha 1., a hoohui i keia mau pab~ moku ? I hana anei oia pela i lilo ai i auj)uni no ka wa pokole wale no e oi ole aku ana mamua o kanalima makahiki ? Aole, aole pfela ; ua manao o Kamehamelia Nui e hoohiii i keia mau pae moku iloko o ka maluhia, a e mau loa kona holomua ana no na makahiki he nui e hiki mai ana. Ua malama maikai o Kamehameha i na 'lii a me ka a aole hoi i make nui kanaka i mau la. Eia wale no i ka wa i hoomaka ai o Kauka ma e kukulu i mau kanawai a i aupuni hoi i ku ole i ke ano o Hawaii nei, aka i ka haole wale rt o, alaila hoemaka ka emi hikiwawe ana. He mau haole maikai no lakou a he mau hoaaloha maikai no hoi, aka, atle nae lakou i ike i ka mea kupono e pone ai ke ola o na Hawaiii. O Enelani, Geremania. a me Farani he mau aupuni i hoonaauaoia. aka, o ko lakou mau kanawai he okoa loa. Oke kanawai kupono no Farani aole ia i kupono no Enelani a pela ivale aku. Ano hoi, o ka lahui kanaka o Makakuseta ua okoa loa ia i ka lahui Hawaii, aole like iki, eia nae ua makemake loa na haole e hoohalike ia Hawaii nei e likē mo ka hooponopono ana o Makaku^eia. Ua hoikei o Kauka a me kekahi poe e ae e hana nei pela iko lakou naaupo kanaka. E ala oukou e Hawaii ? He mana aia ma ko oukou mau lima oia ka balota ; ka mea ia e pomaikai ai ko oukou aina. E koho (mkou i na luna no keia Ahaolelo ae, i ka poe a oukou i hoomaopopo ai he poe kokua nui mahope o ko oukou kuokoa ana. Mai mai}aoio mahope o na nupepa e hoolaha wale īlei e haawi i ko oukou aina. Mai manaoio mahope ona kufrm haiola. Ka poe e hui pu nei me naKuhina e hoolilo ia Puuloa.; E koho i na kanaka a oukou i maopopo pono ai ,* ki poe hoopilimoaai ole me ka poe kalepa, n hoi mahope oko oukou kuokoa ma\* loa. v Aohe wkhi makau iki o Nmor, he hoike mau oia ia oukou i ka oiaio. E manaoio mai i ka n>akou e olelo aku ai ia oukon. Ano e |hoomaka £ koho i ko oukon man luna no keia kau Ahaolelo ne, E koho i poe hoopilimeaai ole i ka poe Kuhma, a poe kumu haida hana maale ole hoi. Ka wa pono keia, Mai hiamoo jnau e Hawaii, Ua kani ka bele o ke kuokon. * Na Nrnor e .hookani nei.