Nuhou, Volume I, Number 8, 23 December 1873 — NUHOU O NA AINA E. [ARTICLE]

NUHOU O NA AINA E.

O ka mepi hou ano nui i lonoia mai maluna mai o ka moku lawe leta I). C" 3lctre, ka powa malu ana mai nei a kekahi mokukaua Sepania i kekahi moku Amerika o Vaginm ka inoa. Ua kipuia ke Jcapena a me na sela o ua moku nei. He hana ino maoli keia ma ka aoao o'ka poe Sepania, e noonoo nae kakou no na mea e pili ana i keia : Ua maopopo ua ala ae kekahi ano kuee no kekahi wa maloko o ka mokupuni o Kuba. Ua mahele lua na kanaka ma na aoao kue e kokua ana kekahi poe i ka hoohui aku ia Kuba malalo o Amerika a a e hoole ana kekahi me ka manao e noho mau no malalo o ke aupuni mua a me ka hae mua a lakou i aloha nui a|. Lehulehu oka poe ae e hoohui i hele r'Amerika ma ke kulanakauhale o Nu loka; a me na wahi e ae o Amerika Huipuia, me ka hoao ikaika ana e ohi i kanaka e hele: i koa iloko o Kuba e hoohiolo ai ke aupum; e like me kekahi haualaoa mua ma Hawaii nei i ka wa i hiki mai ai kekahi poe mai Kaieponi mai maluna o ka moku i kapaia G-ame Coefc (Moa Hakaka) i -iUt»o ai e lioohioio i ke aupuni. ina e hoao kekahi makaainana" , poiioi o ka aiua. e liookjaliuli i kona aupuni iho, oia hoi e hoopau i ke kuokoa ana, ua kapaia oia he kuma,kaia-apia (tmitor) a he make kona hoopai. i lua hoi e hana kekahi malihini o kalii e mai mamuli o kona manao iho ma ke ano liookahuli ajipuni, aole hoi e like me ke koa o aupmii ua k;apaia oia Jie kipi a he mea hookahuli aupuni (filibuster or pirate) a he make nO| kona hoopai. Nolaila ma keia ano, ua hele aku lakekahi poe kanaka aole nae lakou he poo koa maoli i me ka ohi mai 1 mau kanaka e kokiia ia lakou 1 ka hookahuii ana i ko aupuni o| K\\h\. Ua kepa maoli ia keia poe i ke al<ea ma ke kulakakauhale o ITu loka ; holo dku la lakou maluna o ka moku oia o Ca loaa ua moku la i kekahi moku Jiaua o ke aujuuu o Kuba a ua ki-puia ka pbe kipi o Juna o ua moku la ma ko la&ou ano he poe hookahuli aupuni. No keia mea, ua hoahewa ae ke aupuni q Amerika, 11 o ka mea,,ua make kekahi mau kanaka Amerika maliuui 0 ua moku uei. Ca oleloia no luji, ina 110 ua pono a hewa ole ka mana aupum Sepauia ma Kuba, ua inoiuo loa aku la n|) ka.

Ca koi aku 0 Amerika e hoihoi aku 1 ua a e ukuia ke poho me ka malanL.i aku o Kuba i ke ola 0 na ohana e noho aii:i no lakou ka poe i pepehiia ai. Ua ae mai no ke aupuni nui 0 Sepania ma keia mea; aka, ua manaoia ua hooie k-j aupuni Sepania ma Kuba; aoie e ae aku i ke koi mai a Amerika. He |ehulehu walv ■;* na moku mahu e holo ana i pjuba, a amea la e kaua mai ana malaila. He laina mokuahi hou ke holo ana waena o Kapalakiko me Kikane, a me ae mea la e kipa mai ana ma keia awa i ka Ia eUma o lanuari ae nei. He mau kaiiua maikai keia kukuiuia ana i fnokuahii lawia mai ai ke <fala io kakou ntji, a laweia aku hoi ko kakou mau waiwai, kq \i% pulu, hnl a pela aku. ; .

Mk ksi hora 6 1-2 o ke kakahiak i Sabati iho nei i haalele mai hi ka moku kaua Amerika Saranac i keui awa uo Kapalakiko. Me he la, ma na li, rr.ua o lanua:: e ku aku ai oia ilaila. Hele a hoi mak—Ma ka Ppakahioka i hala, ua kau aku ke alii CoL D. Kalak i;;maluna o kc Kilauea ; a holq aku i Koua I ka lai o Kailuaj a-nia ka Poapno ilio nel iu, noho hou mai ana. īke alii aku la no ; hul* no hoi ana i ke kuapaa malalo o Mr. Hol7, Knhina Kalaiaina. Aloha ? fke \va!e hoi i na Lani e noho la ? ■ Ua hoi mai ma ko Kilauea ke alii wahLie Panahi; ua hele wale a nohenohea. Nan; ua noho ana me ia ,Lani o oukou* a me *v;i Haku kaikunane o oukou, 1 hoi mai la h ka hana ua hala aku ke kupuna n ahine Luahine, ua kii maila ka Mea Mana a !a\*\aku la ;i ke ala hoi.olo mai,| Aloh i \vaL\ Kakaluaka Poalia lawe, ia aku la e kino ka po o Lualnne ma wahi noao o ka Lani Pauahi n\a Honolulu. He pua o;,\ no ka papa kahuna kiokie a me Holea . Hanau oia eono inahina o kcj kaua Kepau*wai i lao ma Maui i ka makahiki 1790 r.. - laila he Si niab\hiki o malūna 11 ia a he. aku la* Pi\|m kuhjkulu ha,nau Holoa*. nolio ia Koohuki loaa o Pine , v \vJ me PaiUk Ma Pine n\ai o Kailipakalua wo k. KuUaupio (k) kekahi koa kaulana o ka \y^ kahiko. Nolio o KaiUpakalaa ia Hao loaa ou o o Luahine. Noho o n-e Ko* oleioku loaa o Konia' ; Koni,\ :ia Pa'u Lwi . Pauahi Lani e noho ao \>cn Nolaiia ua kufuna \\ixhino o Lnahine no k;i Laui Paual;' ke Sabi\ti iho nei ua hooU \v|a v\ a aku la i ka hi\lo ko v>k\ |