Ka Puuhonua, Volume III, Number 20, 2 June 1916 — Moolelo Hoonaue Puuwai No ka Ui Kanamilohae [ARTICLE]

Moolelo Hoonaue Puuwai No ka Ui Kanamilohae

a Makaikiu Wahine Op?o Kaulani o ka| ;. -■;:>; . ;.:;■:.:; :^;:':;;; : 'J:^^ Ka Hok'a Alohilohi o ke Konnouwna —Ka Wa-' hine Opio Wiwo Ole Iwaena o ujl īlikini | a o ka Hanu Meoeu Pololei.'! | MOKUNA IX ; | !' --- ■■'-. ' • : . . -v -; - : '! '.•']• ' ' r. ' ;: 1 " • .:.!". ; ■' , : .[_/■ \ ' ..' . I E ka Ui Kanamilohae, Kuuu Uoopakele Hoi' Mai ka Lima Mai o Kela Poe Hihiu o Po- ; j>ie—-Ua Aloha Au ia Oe e ka Hoku , j Aiohio ke Komōhana-— Ka Lonoli.au- j maha i Laweia Mai a Lohe ka ! kaikiu Wahine o ka Hema— | E Pili AnanoKona Kahuhanai ' j * -a me Kpna Mau Makua ma j ka Lima o ka Pakaha. liaiiaaia e lifrfei Puuwai « u Aka, ua hiki olg maoli no ia J u ke hooko aku e like me kou aloha no'a, e kuu Ejie l maikai." , j "E kuu -Kanamilohae, k-ī honua e' wale mai la no au o lilo no anei au i tnea ku-1 makaia ponoi ia'u rho ; a'u hoi e noi maoli aku nei ia oe no ka manawa iiiur a me ka hop?. loa. ; Aole anei oe e ae mai ana i wahine na'u, e like me ka nui o ke aloha i loaa i kuu puuwai nou e ka Lilia o oa Awawa?" i Kulou iho la ke poo o ua "Maka'«kiu Wahi»; ne nei ilalo no aneane hapahā k,j loihi nie* keia mau olelo uuku iaia i nana aku ai me na maka aloha maluna o ke opio nana hoi i hoo*omo mai ina manaolana i-oko o ua Ede nei no ka wahine ana i ai. j u 0 kuu hakuhanai ka mua a me kuu mau , makua, alaila, haawi "aku au i kuu ae iā oe e 1 kuu Ede." ■ I "A pehea no hoi oe i hoike koke ole mai ai 1 ia'u ia mea ia'u ia mea e kuu Pua Lilia i keia wa?" ■ j "Aole anei hoi i lawa aku Ia ia m?u olelo uuku a'u i mea nou e hoomaopopo wi?" "Ua lawa no hoi paha ia i mea no'u e hoomaopopo ai koe wale i' no o kon apo ana mai i wahine oe na'u i ike aku ai au ia rm" a mai kou waha ponoi mai i keia.manawa n0, ,? <c Aole hoi pela e kuu Ede, aole ho> i keia manawa, oiai, e ike mai oe i kei-i e k*iu Edt, e likeno me-ke kuleana o ko olua m-.u makua ia olua/pela no ke kule .n'i o kc'u kahuhanai nni luna o'u a'u hoi e hoois aku nei imua on, he hana naauao nau ka hiki kino an imir- o a!o a noi aku oe i ka mea au i noi m .i n; i ia'u, a'u hoi e hooia aku nei imu a ou e \< u u Ede in a no kona apono mai i kau noi ua J mak:iVkau au no ka lilo ana i wahine r»au- —- Okipil wale ae la no ka m >nxo.o 'u.ā Makukiu Wahine nei.m%ka haaluHi :ki ana ne hoi o kona kino, no ka me ; > aia no on > k i hoq»nao no ke opio. A Ed 1 ir> -ehoi i huki mai ai i.;ka Mafe:nkiu Wahine a; r kf>kok|e' imua o kon< alo, tmū o\ \.v< p„hje nui: ' : . ! : ; i U E kuu Fua Liin, ka iini a kuū . v.a|i,

eha ika eha lima ole. ake aloha. Pehea ia au e manaoio ai no kau mau olelo," ke olp oe e hana mai i kahi han.a no'u e hooiaio ai, *'E honi mai ia'u e kuu Ede i hooia. no keia mau olelo ia oe." ' " : A e like me ka ono o ka w&iu' a me ka moimona hoi oka mel', pela okoa iho la no k.eia imau olelo a.ka Makaikiu Wahine. kaulapa o ka jHema iloko o kona mau pepeiao, ana i apo mai ike kino nur nepunepu a o ua ui j nei o Buruke, i hele wa!e kela a uwali,'a honi | iho la holma kona leheiehe me keia msu | ana i pansi pu iho ai me ka leo malie: ' | "Aole loa e hiki ?a*u ke hoopoina i keia ! mau lehulehe maemae a me keia mau maks poIniponi o ke aloha/ | "E Ede, e laa ana ia nau, ke hooko oe e llikh me ka'u māu olelo." i "He mea oiaio, e ukāli pu aku ana au ia |oe e kuu aloha ma kau huakai huli hoi no kou ; home." ! "Aohe a'u mea hauoli e ae, ina oce pu | kekahi ma ke alahele, he oiaio, aole loa hoi au e !mehameha ma keia huakahi huli hoi a ? u, oiaū e |loaa ana ooe e kuu Ede ko'u hoa kamailio i 'kekahi manawa no hoi a pau a'u e makemake j ae ai.' ? | A hene iho Ia ka aka aua jnau ipo hooheno nei o ka pili o ke ao, ia *aua hoi i ae ai no ko laua mau rumi moe pakahi, me na panai aloha ana 'mawaena o laua. Aole no hoi he poe .i hoomaopopo a ike i . keia mau hana ake keiki a ka Ilamuku a me j ka kakou Makaikiu Wahine hoi, he hookahij wale iho no o Adele, ka mea ana i hauoli loa ai j no ka haule ana o kona kaikunane ike aloha i> ka wahine opio nana laua i hoopakele. ! Aua lilo no hoi ia i mea no ua poe opio nei. e hauoli ai, ma oko lakou kuikahi ana, a o kahi 'puu wale no, aia mawaena oko lakou mau ma-' kua. - ; Noiaila, ma kekahL la ae i liuiiu ae ai lakou nei, a ike pu ia ae la hoi o Ede Hauhau-I i lima pu ana kekahi ma ka huakai huli hoi a ka! I Wahine o ka Hema, nana hoi i hoo'komo aku i ka hoohuoi iloko o na mea a pau o Rikemona. ! A koho wale iho la no lakou e lilo aku ana. keia Makaikiu Wahine opio kaulana o ka Hema i wahine na ke keiki puuwai oluolu aka Ilamuku Kiekie Hauhaulima. !• No._ na makua .hoi o ua Ede nei, aole o llaua aua i ka laua keiki, no ka mea, aia ko laua | hauoli maluna o ua Ui Keinamiloh.ae nei i hunona na laua, a ma ia ano ua ae laelae aku laua ia ,Ede e hele pu me ua ui nei o Buruke, no ka ;me*, ua ike laua ua aloha k» laua keiki i keia kakamahine Makaikiu wiwo ole, i loaa ole kona lu i maioko o na Mokuaina o ka Hema. Ai ka makaukau ana ona mea a pau no ko lakuu, nei alahuli hoi, o ua Ui Kanamilohae nei a Ede, o ka, Nunui AziuXo no hoi a me . ka iaua mau ilio punaheie. A e keia no hoi kekahna. na la p ha kanaka )oa; no k$ ike ana no ka huli hui ana o ua MaWahine nei, iid f i.a huli hoi ana aua Ui'nei.o na Awawa kuhoho o Buruke. ua lav-e pu oia iaa makana a me na mea a pau i loaa iaia hiki aku ka waiwai io mai k? daU a na makana e ae ika eono tausani diia, i makaha hoi nana i kona kahu hanai maikai me kona mau makua nana mai oia mamuli o kk aloha o ke Akua. A |nu keia. huakai no hoi, ua hoohihi o Aaeie e heie pu me ua Ui Kanamilohae nei no Burute, kh nae, aole ae o na makua o lia Adele a m|, ia ano i hiki ole ai iui nohea nei o Rikemoija ke hele pu me £ona hoa'loha ame kona knjkunane, I makaukau ana ona mea a pau ua I: av.iU lululima aloha atu pumeh^na

■ ,r I-. • • - ; mawaena o WaM— ne nei ame lehulehu a pap. o Kikenipua i mai ai e iaia, uo hoi o Ede roe koaa. mau makua, kopa kaikuahine m. me ka ohana a " pau amea^, 1-una Aupani a pau. I.ka pau h-alele iho 3sl, lakou ia uo ke hele o Buruke.me- ka ioaa ole la lakou he muu aUi aa ko lakon alahuli hoi a hiki ,1 ko lako'ii hoea ana no kahl taona o Green , Cut iloko o eli:r.,a la me ka ,nai q ka hauoli 1 luaa ia Ede a ka Ui Kanamilojhae^ Ka mea hof nana i omaii aku iloko o ko, laua mau puur wai opiopio i ke aloha oiaio c kekahi i kekahi, ua loaa no hoi \ keia ike i ka Nunui Aziuxo nona opio, eia nae ? aole oia i ke"ake'a wale aku ia laua, no ka. mea, hē kanaka'opio hoopono q, Ede i like ole aku me ka hapa« nui o na opio kahe. Oiai, he mo£ pu o Ede n*a ka aoao oua nu'nui nei me h'e keiki ponoi ala, a ua ku a alahai maoli no hoi ua līikini nei ike kanaka opio ? |ua hoohala e |lakou maloko o kekahl ona. ihale hookipa oua taona nei hē* ielua la me ko lakou manao e hoho ilaila no hpokahi pule, eia ! nae, ke ahiahi o kar ekelu «t na la i holo awiwi ae ai kekalil lono hoolele haiili o ka nalowaleL ' honua ana o ! ke Alii Ihkim IKawata, kona kahuhanai a me, kona mau a me ka hoo» 'liloia ana hoi o ko lakou home J i puulehu, i manao wale ia u& j fuku ia no paha lakou a paiL 'ioa. O keia Iono:ua lilo 1 mea e hiki ole ai i ka ! Makaikiu Wahine Opio ke ike i kana mea e hana ai, me kona hoopaa ana aku imua o Ede a me ka Nunui Aziuxo, ina he oiaio keia lono, alaila, e huli ana oi'a uo kona kahu hanai a m.e konamau makuā a|hiki i kpna akv hope loa. Ua haalele koke iho la lakcm r ia Grecn Cut no na pali hopkail; o Buruke ? ka home uluwehlweM o ua kaeaea nei o ka Hetpa, a i , ole, ka Hoku Alohilohi oke Komohana; a iloko o na Ia hsle he eiwa me leā hoomaha ole hoea aktf la oia no Buruke.