Ka Puuhonua, Volume III, Number 29, 16 August 1916 — NA ANOAI O KA AINA I Ka "NOE a Ka Ua Paupili." [ARTICLE]

NA ANOAI O KA AINA

I Ka "NOE a Ka Ua Paupili."

x E kuu Puuionua, Welina ( leaua: Eae mai e kuilima pu keia mau wahi anoai o — "Nani wale Lihue i ka lai, I ka noe a ka Ua-Paupili, Oke ahe mai aka mpkani, Aka Maluaioa kii wai o Lehua." Ma ke Sabati ia 23 o luilai -nei, ua maiama ae ka Ekalesia o Lihue (Hawaii) he anaina ma kolukolu no ka hoomanao i'ka pi ha ana o na makahiki he k&nahiku (70) o ka makua hanohano, ka Hon. Wm. Hyde Rice o Lihue nei maloka oka luakini oia ekaleeia, ua malamaia na hana me ke anoai nui o oa mea Mamua oka weheia ana 0 na hana, ua 'mele «nai ka papa himeni o keia ekalesia i he'e ai Ika hookuku ma Hilo ika lakou mau mele me ka ui o ko la kou mau leo, ahe ho pule mai ke kahu mai oia o Rev, S. K. Kapu, aiaiia, ua paipai pokoie mai ke kahu maluna o ke poo manao i paiapalaia ma ka Haieiu 128, pauku 4 } hapa-mtva-<4Aia hoi, peia e hoopom»ikaiia «n*i ai ke kanaka nana o makau aku ia lehcva," a mahope o laila, ua hui ae ia ke koenike no ka heluheiu ana i ka Olelo Hoomanao Aloha a ka kuia sabati, na ahahui C. E. ekolu ame na la!a elua o ke komike ona ahahui "Aloha ame Manawalea," ona makuahire o Lihue nei, a e ikeia ma 7 a!o iho penei*

"Ē ka makua kiekie iloko o ka pono, Hon. Wm. Hyde R ; ka hoaloha oiaio loa o tia Hawaii aloha, ka lima akau i makaukau e kakoo i na Ekalesia Hawaii, a o ka oi loa aku iloko o ka ekalesia o Lihue nei, kahi a kou mau luaui i paahana ai, hilu a hookawowo i ka pono ka ristiano me ke aloha i ka Haku ame ka uhane kanaka i po-ho iloko ona hala ame na nenel.u o ka hewa, a o ia ppno pu no hoi ka koū kokoolua ame ka olua mau e hapai mau nei eoe ka ikaika ame ka oiaio iloko o keia kihapai aloha, ka pu i oioina o ka mea pilikia e kanaho aku ai, ka haka-kau a ka ekalesia o Lihue nei e kau ai ka manaolana no na olelo a'o o ke ano makua aloha oiaio o ka pono, ka makua puuwaii akea a hamama loa e ikeia ana ke kiekie ame ka ha&haa ka nui ame ka iki, ka hapauea ame ka ui, e hapai »na hoi i ka uhane kaumaha a hookomo Hoko o ka manaolana pookela o ka euanelio, ka makua hoi nona ca makahlki hookahi kaau eha kauna ame na k@u elua/i kuiia

e na sekona liiiii, na minuke ka l mahao, na bora honmanaw nu', na la wawae, mana, pa ma'hooko kauoha na ma-| lanr3 heopono ( ia hei !mc ke o!ir.oIio o'Ho ke Aki;a| | n&ni ma kou ola pomaikai hai-j ■ rule ana. - ■" \■ : "f ;; :r: ;■*.' : ā I Me ka mahalo: O makou ka eka!ēsia, kula sabati, C. E. makua, C. E. Pokii, C. E. Kuwa-; ena ame na ahahui "Aloha" o; na makuahine o ka ekalesia Lihne nei mao ko makou komike la. Ke hele mai Jnei makou Imua o kou hanohano i keia kewa iiilii o ka manawa, o makou pakahi a o makou i e lawe mai ana i ka manao a Olelo Hoohoio hoi a na kino iioko o keia ekaiesia au i noho kiai ai me ke aloha. Akahi: Ke ha awi aku nei rn akou iko makeu mau lim? akau oka hoomaikai' m'e ke ohuhia nui" no na rhak?hiki nani he 70 1 loaa iho !a ia oe i keia.lae kuikuiHma pu ana h'oi me ka !a 0 kaHaku £U i aloha nui ai. Elua; Ke pule nei ; makou ika Mea Mana Loa e hoomaikai nui ioa mai Oia i na makahiki i hala a e hooneenee hou aku 1 kou mau la e loaa ona mau makahiki kuiiu hou nb kou. Ekōlu: Ke pule nei hoi makou 1 ka makua nona mai na la kahiko ame na makahiki loihi, e hoomaikai nui lot :mai Oia ia ee ame kau mau mamo me ko ka hale ou. Ikt hana a kou mau lima. ī kou puka ana iwaho a i kou komo aria iloko, mai keia wa aku a i ka manawa pau ole. Ameae. "Pomaikai ka poe apaa i maka'u aka ia lehova. A hele hoi ma kou mau alanui, E al no oe i ka waiwai a kou mau lima.He pomaikai no kou ahe pono no hoi, Elike no kau wahine me na kumuwaina hoa nui ma ka aoao o kou hale. Eiike no hoi kau mau keiki me

na laau oJiva e ku puni ana i kou papaaina. Aia hoi, pela e hoonaaikaiia mai ai }ce Nansi e maka'u aku ;ia lehovs. E hoomaikai mai o |ehova ia*oe mai Ziona m|i. A 0 ike'no hoi ce i na keiki 0 kfiu |poe keikl a me ka maluhia m|luna oka Isarela." O makou iho no kou Komite me k% haahajj, Satn Kapu, ' A. G. Kaulukoi, ! Mrs. Mileka Kahele, Mrs. Joseph2l, 1 William EJlis, : Mrs. Wm. ES|JI is, Mrs. Ghas. Wikj:ox, Jas, H. K. KaiWi. Lihue, Kaual, Īula:i 23, 191 ,Nana ka Rev. S. Kapu 1 hēlu« helu mali keia OMf Hpoma»; nao maluna. A o ua pa'e ,iaai ka leo aloha, 0 ua makua la iiu kona aaao i

Ikou komitēj a i k& kuu ana iho o ka ka'enakua mau leo, ua meleia mai ln kekahi mele i bakuia r?o kona la e ka puali puukan] o pa ui opio o Lihue eei, o ka inoa o keia rr e!e i nieleia mai, o "Hale Nani," I.—Hale Nani wehiwehi, Home o na makua, Home piha i ke aloha, Me ka lokomaikai. * CHORUS: "Home Nani, home nani, Home Nani \ ka uluwehi; Hale Nani, nnu ke?a upu ana, B mau pe, a n'o.uloa no. - ■2«^Hale;Nart: f hale ak>h«; /LipolipoTk^rwaō, KilakilA hanohaao, • Hale Nsni m&hiehie. 3. Nani a kokua, I ka mea hem*hema, Home puuwai hamama, I na hana o ka pono. —Hale Nani i ka malu. ' 0 ka Haku Mana Loa; Piha ai na makahiki, 1 ke kanahiku-e. # j Poakolu, lulai 26, 1916—Hoo| Mianao no ko Mrs. Wm. Hyde. Rice Ia haoau, Piha 69 maka-] hiki. E ko makou i pili aloha ia ileko o ka H*ku, \ ™Mrs. Wm. Hyde Rice. Ka n a kuahine umauma lahalaha i mi-l lo puia me ka hf?ahaa, ka olu-j olu' ke akahai, ka lokoniaikai a| meke ano haipule oiaio. E ike; ma i hune a hoouhi iho la, i; ka makua ole a hanai mai la, 1 i'na wahine kane r.nake luuluu a| hoomohala aku !a i na lima ko- ' • i- ■ i kua o ke aloha lani oio. .1 ha-| pa» ae i na opu aloha o Hawaii l iloko o ka hoon£iauaoia me iini nui e loaa ia iakou keial tmau oiaio pookela. 1. I māuj fnakaa:r,pna maikai no malalo hol o ka eheu o ke aupu | ni Aeko. 2 I mau makua \ kupono loa no na home aloha o IHawwaii. 3. I Hma kekua no ka pono ,k ma Hawaii aloha. ■ "Owai ka mea t ksa iai? ka wahine nohtt pono, He waiwāi D!ā i oi ?ku i ko na momi, Pau-j lale iaia ka naau o kana kane| aole e nele oia i ka loaa ole, He | maikai kana e hana iaia Eewa ina la apauokona ola, Ika ; aia oia e haawi i ka} ai no kona hale. A me kfc mea ej maona al na kana poe kau wi-, hioe. O aku la i kooa lima i ka f poe nele. Eikoo oia i kona mau' lima i ka pee ilihime. ;ua ikeia' kann !:anē ma;na ipuka 5 , I kona! aoho u ana me na lanakahikoj ■ok* aīna. O ka ikaika, a o ka'

jhanohano./ O ia kona kahiko jana. E hauoii pia i ka manawa imahope aku. Owaka eia i kona waha ma ka ,naauacj. Ao ke, aloha ke o ;kona alelo/ Ku ae la"kana mau kjeiki a hoo-, maikai iaia. (j) k-*na j kane hoi, mahalo oia iala* Nui'na jmshinei hana pcno : A ua oi I aku oe mamua o lakou apau. hoepunipun'. ke, aloha ia ; mai. He mea ole | ka maka ; maikeīL O ku wahine hoi i ma , ka'u ia lehova. Oike hilinai ;ia. E haawi aku i ka hua jO kena m?,u lim?. O , k?na mau ;hana, oia ke hilinai iaia ma na iipuka. Mekamaha.o. I . O makou pakahi, pi o makou ! pu no hoi i huiia na hoa o ka ■ Ahahui Aloha ame : o ka Ekalesia aloha o Lihue nei, ; rnao ko makou komil:e b. Ke hele mai nei imua o kou kiek'e, e hiipoi pu aku ana \ ko 1 makeu alotta, ohohia,; ko hoomai 'kai poekela, me ka iini pee ma- , loko, e ike aku ana dae ma keia j kanaen^e 'hoomanMi: I ko m?.-- | kou hoomaikai kiekiel loa no ka, | nui kiekie o 69 makahiki a ka |manawa i hala i mai ia i |kou mau kapuai alohjS. E hoo~ ! manao nae hoi, eia ae no na H- , ma ohaoha o ka man,awa sno, a je ike mai, a ke kei nei, me i ke kahoaka ka leo o ka makou pule i'ka Haku nui oj ke aloha, e malu kou mau i koe iloko ona. ; I.—Ka maliuahi'. e a'pha e, Me ka hoomaikai, No na makahiki nani eu, Kariaono-kum»maiwst 00. " CHORUS; E kau mai na hoomaikai- ■ ■ la'niejl : v: O ke Aku a m t.• I u n a o \ j , Me ke ola ola kama Me ke aloha mii ia e! 2,—Me na puuwai aloha e # | Me na maka oip nae, | Makou na keiki aloha au v j E hoomaikai n|ii aku nei- S 3—O ka Haku Loa pu,| Kou kiai e malti ai, | Kona aloha hiwahiwa nae,! E hoom?ikai nui aku nei.! Ua meleia keia ft?ele me ke' ohohia ia e na lala | lede o ka hui Aloha ame M-aniwalei o T,i hue nei, a i ho olei aku i ka leo o ka hauoii mjii ma ■ luna o ka makuahine Mts Mary | Ric* ame'kana alii p.ne, ame 1 ka ohana ho!6okoa e ku po?.i' āoa-ma na aoao o ka n*»ea nona ka la. ! t| = U3 malamai* ke'a m?u hoe- 1 mn ko ltua heme nona ! ka inoa e o nei 4t Hale Nani". ma ke awakea o ka Poakolu,. luiai 26, a o I>a !a hoi i hui' aej o ka k:i akea, o ka manawa e mai ana, ua heei aku Ia ky iiv> . kuahine aloha i :<e kunaoaa«k|« f mamaiwa o na makā'liiki o ola nani ana. | | ■ Poalima, lulai 28, Palap?^,

hoomaikai, Kcroite o ka Ahapaeaina. Ma ke awakea Poa» h'm.a, lu!aJ 28> i hoohiki mai ai ke Kemile o ka Ahahui Paeaina ma Hilo, e hii pu mai ana i ka lākou makana t nani i ilo!s 'ai no ka mea Pona ka !a hanau i| amfima ia ma ke Sabati la 23, a.no kekaLi mau kumu keakea, pela i hau*e hope ai keia ma|kau£, a hiki iho la i ka hookoia āna ma ka 'Poalima i o!eloia % a |na Mr. Werner o ka iimu ka |kc»naka i he!ubelu s na olelo ka ■hoak.-i a k* Aha Pae.iina, a nu ( Mr. Ellis e hii ana u* me kana jnani : la. | A i ke kuu ana iho i ka helu,hela ana i ua kahoaka nei elike me ia malalo iho ne**: |l ka Hen. William H. R : ce Sr, Peresidena o ka Ahahui Kula Sabati o ko Hawali Pseatea Abh:-: o : >ai, o keia makahikiki Unii-ku mamaiwa Haneri ame Umi-ku-maui 50n.0, ka makahiki hao iloko o kou ola wae -h©w-4iuae- ai i percsidena i.mi no ka Ahahui Kula Sabati o ko Hawaii Paeaina, a'e ka piha ana hoi o ke kanahiku o na makahiki o ke ola hsi ; oli i loaa Ia s oe i ka hoea ana iho la i , ka la 23 o lulai, M. H. 1916, nei, a Oiai o makou o na lala o ka Abahui Kuīa Sabati o na Kuia Sdbati o ko Hawaii Paeaina, a inao ko makou Kemilē la,1?e _ pahola aku nei me ka puuwai i piha i ke aloha me keia: Eiei la he makana. Na ka puuwai O keu mau Ku ]a Sabati. O ka Paeaina iiei. A ke haawi aku nei, a e oluolu e iawe aku me ka lokomaikai o ke Akua a Nana no e hoenee i kou mau Ia a e haawi mal na pomaikai he nui. Mrs. J. H. S. Kaleo, lun.?hoomalu. Na Komite.. Mrs. Chung Hoon, Mrs. McDougail, Mrs. E. S. Timoteo, Mrs. S. L. Desha, Mrs. Kalei Montgmery, J?s. H. S. Kaleo, Thos. N. Haae, Rev. E S Timoteo, Wm. Werner, Rev. S. K. Kaulili, J. Mahiai Kaneakua, Wai. Ellis, D. Kapahee. Koholulu, Hawaii. lulai 25, 1916. U«*pane mai la ka mikua, p £eresidena nui hoi o na Ku'a Sabsti a puni ka Paealna me ka eehia ame ke ku io elike me nui o na mamio hoomaikd o ka makua i pi'u' i ke aloha i ka pono. A ma ka panina o na hana, ua me!eia mai lafk mele o "Ha le Nani," «me mau me*e hooni puuwai e &e. A ua k<:n<ia kr, lehu'ehu e prJna pu me ?a m nku a, ka I?ai a m •; u keiU i a m e nn moepuno, nnlu.-a r. kekfbi mn: lulnu I n> kohi kekeka'e r. ka Tfe b$ :\v\ ak'i rei tvc»k" ? ka hoo maikai mu i nā makua nona k;i !a. Me ka mn'u o ke [;n

me ko plua mau la apau iloko o kona aloha. Me ke aloha nui. Owau iho no me ke ohohia nui, LIHUE, Lihue. f Kauai, lula.l 29, 1916. Oko k& kanaka' mau la, ua pihaia oe ,e ka- m&ki-a me ka olu'olu aaie ka hauoīi nui, a o ka oi aku mamua o keia, mai ke | aloha palena ole mai ia o ko ka . iloko oka lani. E i hoem&ikāHa •:o Kona a ; Nana no e hoonee aku i kou mau h* no ka mea, laia ko kakou m:;u roakshiki. (L. H,)