Ka Puuhonua, Volume III, Number 34, 8 September 1916 — Moolelo Hooniua Puuwai No ke Kauna ROMANIA A i Ole O ke Aloha Kumakaia. [ARTICLE]

Moolelo Hooniua Puuwai No ke Kauna ROMANIA A i Ole O ke Aloha Kumakaia.

Kakauia e Iniki Pt.tūwai MOKUNA 11. Pahola ka Ma'ilukorela maloko o ke kulanakauhale o Napela. Hooki na Manu i ka lakou kani ana maloka o na ululaau o Ramani Vila Hale. Haawi ke Kauna Romania i kana mau kokua i kekahi Kamaiki i hal'awai me kela kupuino he korela malokoo ka ululaau. Hoole he kauka i ka haawi ana ' i kana mau kokua i ke ka- > maiki. Halawai ke Ka una me ke poniuniu v ,Ua oaaopepo i na mea a pau i ke ano o ke Kau Makalii ma Napela i ka 1884, a ua piha na nup@pa o ka aina me na hana hooweliweli oia manawa. Oiai, ke holo la iloko o ka aina iloko oia mau la ke pahblar h ka ma'i korela me he anela l«ku la, a e haule ana malalo o kona mau eheu na kanaka>mai ka poe opiopio a na kanaka elemakule, a mai na kaikamahine opiopio a na luahine, e kulou ana ma na alanui no kona aho hope loa. Ua ulu mai kela haawina iloko o keia kulanakauhale ma-muli o ka lepo a me ka malama' ole ia e ka maemae o ka noho ana, a ke holo ia kela kupueu iloko o kela wahi me ka hikiwawe loa, a ua hooi loa ia aku hoi ke ino o kekahi poe maka'u kuhihewa i oi !oa aku i ko ka ma'i ahulau e pahola ala. Iloko no hoi oia manawa i ikeia ai na hana aloha a koa lua ole a'ka Moi Humebeta o Italia, e maalo mau ana iwaena o na hale i loohia me na popilikia o keia ano, Aole nae be pilikia loa o na poe i loaa i na olelo hoonaauao maikai ia ana, aka, aia ka oi loa aku o ka poino iwaena o 'na poe haahaa a hune iloko o ke kulanakauhale o Napela, oiai, aia la poe ma na wahi kuaaina a pelapela o ke |sulanukauhale, he poe hoomanakii a maka'u i ke akualapu me ka hana ana i na hana alunu o ke ano haahaa loa. ■ ■ "■ 0 ka ma'i mua loa i lilo i k'umu alakai no na ma'i e ae he lehulehu oia no ka hoea ana maluna o kekahi kanaka lawaia i ike nui ia ma ia mau kapakai. He kanaka opio keia me na helehelena ui oia ka mea i lilo mua loa i luahi na kela kupueu i konā manawa e hooponopono ana i kana mau lako lawaia maluna o ka waapa maloko o ke awa. ' 1 kela wa i ieohia ai o kela kanaka opio } ka poino, ua hapaiia ae la oia a hoihoi ia aku Ia no ka home o kena makuahine.. O kekahi ke T a o na luahine ino a pupuka loa. Ua lohe mua aku oia i ka loohia aaß o kana keiki i ka ma'i; kore!a, a_i ike ana mai i ka hoihoi h ana| aku o keikī e kanaka pnuwai hamama ; 'i aloha oiaio i ka u? pani maila

oia |i ka i>ukr, o kona hale me ka hana ann mai -v V IMa i ike mai ali ka hookokoke !oa aku oka poe e halih&ii aku ana i kana keiki iko laaa haW, ua honho ae U o ; a me ka leo kapahli, o ; wi hoi oia e k::.;i m;i aoa ma kr; puka-'aniani i hr'pu? hapai;; ae me keia mau ok-'o: , 4< Ma oka Makuahine Hemolele; e w>iho aku īaia ma ke abnui } a haalele loa aku : ?rīa aie ,ka Tiana ole aku! Eka pūaa lokoino, e hook:> 'mo auanei oia ika ma'i ahulau iioko o kona makuahk,e kupaa a oiaio. E īokeve Lāahia, ka mea nana ke kamaiki, ke kauoha nei au ia ouki'u e aku iuia ma ke kuamoo," Aole no i hooloheia aku ka leo kipaku o kela luahine, oiai, pela iho la no i hookaawaie ia ai ka opio e hauoii ana nona iho, I Ua waihoia iho la kela kanaka opio ma ke | alapii o kela hale a hiki wale i'ka lele loa ana ae I o kona aho hope iloko o na minute pokōle, j Ua kiiia mai la-oia a laweia aku la maluna |o ke kaa e like me ka laweia ana ona opala no ; kapi i hoomakaukauia, ina no ke puhi abi" a kipulu ana paha. i He ikaika loa ka wela o ka La maloko oke kulanakauhale i kela wa, oiai na ouli o ka lewa e hoike mai ana i ka enaena e like me ka imu ahj, ake nana aku maluna o ke Kaikuono o ua like loa ka wai me kekahi apana anianj nui i uhiia iho e hooleie ana i ka wela hulili o La maluna oke kulanakauhale, oiai kona kukuna olino epa pono iho ana maluna olaila.

j Aia hoi na ouli uwahi ke hoopuni U ika aiiaa mai ka lua pele mai o Vesuvia, me he mea ia,| ua puni ke kulanakauhale ike kai. O kona ea pakui a hohono kekahi mea nana i hooi loar ae|i ka pilikia e holopapa la i ka aina. t Iloko oia mau Ia aole loa he lohe ia ka leo o ha manu i ke kani mai, koe wale no ma kela ahiahl poina ole, oia hoi ke ahiahi hopē loa a hdalele aku au i kuu home aloha maluna 6 ke ki<bkiena i puni me na laau o*ka wao a me na piia aala o ka nahele. I Ma ia ahiahi i loheia aku ai'lea leo oke Kblohala $ne hone mai ana ika aluoa ahiahi me ka nahenahe kekahi mea nana i hoohikilele m&i ia'u, oiai kona leo aloha e hone mai ana me he leo kanaka ia ia loko o ko-u mau pepeiao/e kakau mai ana ia no ka wa mau loa. Aole nae i lawe ae ia mea a hoomaopopo iho ia mknawa. 1 Iloko o kela hele oke kulanakauhale a haika wela aka La, aia mau no kuu home ileiko oka olu kohai ana laau e hoopnni ana. Uk lawe ae rio hoi au iloko o kela manawa ina keehiha a pau e hiki ai ke pale ia aku ka ma'i ahulau mai kuu ohana aku, oia hoi ko'u kapae ana ae i na hale pipili kokoke mai mai ka hoohiikau ana mai me mākou, kahi hoi a ka ma'i e ulupa ae la, ine ka lawe ana i luahi na ua kupueu la i kela a me keia hcra. I ko'u manao, o kuu wahine ka wahine uf loa i lihi launa ole ia aku e kekahi poe, aka, a6he ikaika ō kona manao. N ! Oke ano ona wahine oke ano haakei a hUkano e like me keia ae la oia kekahi mea rxjaikai loa oo ke kaupale ana aku ikeia kupulno. Kta mea hoi nana e hookaawale mi lakou mai n£ poino mai i kauia ka weli. 1 Ano kā makou kamaiki o elua makahiki ii|>ko oia mapawa, he mau no ke ohaoha maikai G|kona ola k|ino o ua Hoku (Stella) nei» ka mea hpokahi hoi! nana e hoohauoli mai iko maua nponoo me I?ona makuahine iloko oia mau la o kb knpikipikio; ame ka piheihoi nui. E hooma naoia eia no | Aguido ke noho pu nel mukou maloko o ka! Jb >!au !v>le hookahi me ka I * i. ' . - ! , "■ ' ■■■■ j % • • ' - ' ■. . ' . .

| I keia manawa a. ke korela e. ! holopapa/iei i k.e ku-lanakauhale .e lika me kekahi kakiwi'oi "loa e oki ana'i ka hu;ta a e hina ana rna o a nnaanei o ke kannka ci<! palaoa, pela no keia e ulupa" nei ma kahi o na h-neri ■?" kela ame keia la iwaena p kuu 'ahui aloha, e I'ke me ka'u i ho- . : ke mua ae nei ma kahi ona poe haahaa a \ffhui.;e ka oi !oa, akr. ma kela m'ana-,va a ks ma': e pahola ana. I keia manawa, omakou \va!e no ekolu ke nohp ana , ma kela, home kuahiwi me kekahi ohua kakaikahi e holopuni ana no ka ana mai'i ka makou i. ma-. kemake ae ai. Aole loa i ae ia ko'u mau aialo a ohua hni e hele iloko o ke kulahakauhale me ko'u ike ole, pela ; no hoi makou a i ekolu ' Ua hoolawaia makou a pau me na meaai kupono, ka wai i„hoomaemaeia, ka auau ana ina manawa maa mau, a e ho'oluolu ana ike ahiahi a ala mai kakahiaka nui poniponi me ' helehelena hoihoi o ke ola kino maikai a konekonea, īloko no nae o keia noho'na ano mehameha o makou e hoohauoli mau ia ana no ko makou maū naau e kuu Nina, ka mea kino hoi a'u i hoino a hoowahawajpa loa ai i na la mamua akoo ko'u ike.mua ana iaia ke ahiahi hoi nana i hookomo aku.hoi ?a'u iloko oke kaniuhu mau iloko o -kona mau la o ke 012 ana» He oiaio, he leo kani kona e like me na manu o ka ahe leo hoi i paka pono ia, a l Hiki ole i kekahi mea kino ola me ka uhane maikai ke nema mai, He lehulehu wale na ahiahi ana i himeni ms(i ai i kekahi ' mau mele me ka moakaka a aulii hoi, oiāi au a me Aguido kuu aikane e noho kokoolua ana maloko oke kihapai pua e hoopuni ana i kekahi punawai pipii e waiho ana ma ke kukulu Komohana-Akau o kela home aloha o kuu mau la opio. Aole i pau.