Ka Puuhonua o na Hawaii, Volume IV, Number 1, 5 January 1917 — He Hoomanao no ke Kula Nui o Lahainaluna. [ARTICLE]

He Hoomanao no ke Kula Nui o Lahainaluna.

O ka Inoa maikai o ke K«la Nui o Lahainaluna mai kona kukuluia ana, i ka makahiki p ko kakou Haku 1831, a hiki i keia ia, he oia mau kona aala onaona, me ka hanohano oi kelakela no Hawaii. - E like me kela olelo a ke kama ka. .Palapala Hemōiele: oi aku ka Inoa maikai mamua oka mea poni maikai." Ua kuk-oluia ke Kula Nui o Lahainaluoa, e na Kuoui Misioaari; he umi makahiki maliope mai o ko lakou pae m.u& ioa ana mai i Hawaii nei, i ka makahik 1820. I Ona kanakamakua na ■■haumana oia mau la o ke Kuia Nu: ,o Lahainaluna, He poe ua oo ibe poe u& noho wahine, A tig i puka mai o Davida Maio i koi kua nui ina Kumu Mis ; onari j. . Ma ke kakau āna i ka Moiolelo Hawaii pololei ioa oke au kahiko. Huipu ne DitWa me Poguea, na Kumukuia c Lahainaiuna. i A oia Moolelo Hawaii kahike oia kai uuuhiia e W. D. AWanedero ma kf • Oieio Bc i i tania e a'o ia oei, maloko o na Kula Aupuni niai o a o, o ka Paeaina. . Ika hemo ana aku o kei? poe haumana kahiko mai ke Kula Nui o Lahamaluna, aa

Ihoi āku lakou ma ko lakou mau ! mokupum iho, he pee naauao loa, i kupono ia mau la; eba makahiki oka noho ana ma ke kala ua ike i ke kakau, i ka heluhelu, I ka houluulu, hoonui, puanaue, f ka pule, i ka himeni, i ka haku manao, ika haiolelo ame na haawina e pili ana i ka Hoike Akua a me ka Palapala Hemolele. i Ualiookuuia na haumana kahiko me na Palapala Hooia Hoomaikai. A he wahi rula kahiko ko ke Kala Nui. hookaaia ka aie o ke a'oia ana ma fee kula, ma ka hoi ana aku,: e lilo i poe kumukula ma ko la« kou mau mokupuni iho, a i poe haiolelo iloko o na makahikl eha. A pel3 iho la i holo hikiwawe ai ka naauao a puni ko Hawaii Paeaina mai oa o. Mai a ma-' hope. mai, ua makemake loa ia ke Kula Nui o Lahainaluaa e na haumana Hawaii. Ua komo mai ko Hawaii, ko Maoi, ko Oahu aku nei a me ko Kauai mai. Ua piha ahu ke, kuia a hoihoi hou, i ko lakou wahi i hele mai ai. A he wahi rula hou no ko ke Kula Nui. O na haamana i hiki kupono ke mahiai, ke ho-a imu, kui ai a hiki kupono ke malama ia lakou iho. O lakoa ka poe ae ia. I ike i ka heluhelu, kakaulima, hoonui, hoolawe a puunaue, i a'o ia e na haumaua kahiko i puka mua. , A i ko lakou makaukau kupoao ma na la Hoike Hui jMakahiki o kela apana keia lapana ma kela mokapuni keia mokupuni me na palapala hooia kupono mai oa kumukula mai, i * aponoia e na Kumu Mistonari e naho an»; o lakou k& poe e ho> l kuuia mai no ke komo i ie KalaNol. Pela i kualii!:: uui at ka holomoku ana no ke I:u!a. Ekolu aui.a ka holo hikiwawe auj> oka uaauio. O .ka mua, oka hoouna mau ia

māi o na Kumu Mistonfen mai | iPapa Misiona mai o Boseto- i Ua, i keia a me keia t makahw v I ij e j a hoounaial ana mai, ua u^ e pu ma i na Kumu Misionari wahiae a aie na keiki. Hele me na.kamukula pu mai no, a waliiue. Hele pu mai me 4 Ka, poe pai palapala, na mikini p;vi, hoonohohua kepau. Hele pu mai no me na Kauka Lapaau. ;Nina.u maiTa ko Amerika poe. Pehea o Hawaii? Pane aku la na Kumu Misiooari. He aina maikai, oluolu ka uoho ana. A maluna ae o na mea a pau, oka Moi a me na Alii oka aina, he poe hookipa i na malihini; he lahuikame ka lokomaika!. No keia nuhou maikai, ua holo -moku nui mai 'iīa Kuaau Misionari no Hawaii nei rre ke !kmnalua'ole. Aole i pau.