Ka Puuhonua o na Hawaii, Volume IV, Number 2, 12 January 1917 — Moolelo [Illegible] No ka [Illegible] ROMANIA Ai [Illegible] O ke Aloha Kumakais. [Illegible] [ARTICLE]

Moolelo [Illegible] No ka [Illegible] ROMANIA Ai [Illegible]

O ke Aloha Kumakais. [Illegible]

MOKUNA V. 3 V- ' '•** -»iw » Nolaila, he oi ioa aku k'a maikal o ko'u kakili ana a napoo ka Li ia manawa au e hele aku ai } ooa la, ma kekahi pnka-pa ka§saaina loa ia'u mahope mai a hoao afeu e kamailio pa me kekahi o na kaawa, malia o halawai aka au me kou. ai.kane Agaido, a nana i* e hoike aku ia Nina j-.ka.mea hoa hauoli o'ka huli hoi ana mai mai ka makp mai ma na degere o ka pīlia hauoli, oia kōnā wa e liulla aī nooa iho mamua o ko'a hoea ana akti no ka hui hou'.aaā me ia he alo a he alo.

Oiai keia mau noonoo e kupikipikio aua iloko o ko'u waino nooueo, ao kela Puolo* hap.uku weln ke kokoke -.nai -iie kona poo e aul kapakahi-ana e iike me ka m-anū kelaka.i lakaia, a ninau mai Uua «:ltjir.?.kule la me ks iini nui-o kona man»o e loaa ka nui ana e aoonoo ana. u He mamao ioa pa'ia kau wahī e he!e nei?" wahi ana me ka !eo oiūolu. , Ae, he mamao iu.a/U wahi a'u i panai koke aku ai. Ia wa oia i hopu mai ai i ko J u iima akau a huil.a.ae.la kpna.mau nieika e noikeike moakaks ' mai ana ika manao noi e holoke ana iloko e ' kpna puuwai. "K-hoike niai bu.i us,i;i'a me ka oi-ū loa, a na'u ia e peepoii aku īka mea E hele ana anei oe i kekahi wahiae?" wahi ana i hawanawaaa mai ai ma ko'u pepeiao me ka leo liilii : loa. •

I kela wa au i nana aku.ai. me.ka naau ho; wahawaha a me ka inanao aaoninoni ia'u i pane aku ai: "Ae," e heie ana .au i kekahi wahine no ka ike ana iaia. i Ke nana ihe la au iaia me ka a lu-lu aku la i ka paa aua o kona lima i ko'u, Sme k* hele ana aku no kahi oka ipuka o kon? rumi malu * | Aka, ua uleo mai la no oia mahope o'u me ka holoi ana ae ina omakawai e huai mai ana ,ma kona mau maka, oiai oia e namunamu hele mai ana no kahi a'u e ku nei. "E hele ana i kekahi wahinel" a akaaka ae la oia me ka hoomau aoa mai i kana mau kamailio ana: "Aole ooe ka mua loa, a aole no hoi o oe ka hope loa oka poe i hele aku no laila. He mea knpono io no hoi ka hele ana i kahi oka wahine a he maikai no." "No ka hele aoa i ona la, e hele aku! He Ikaika hoi oe, a ua loaa ka wikani i koo mau lima. E hele aku i ona la, ake loaa pono aku oia—E pepehi aku iaia a make! Oia! Oial e ke kanaka opio. "He hana mama wale no ia ia oe ke hooko aku; he mama loa! O heie a pepehi aku iaia a make loa!i" Aia oia ke ku nei ma kahi puka pepepe g kahi papai ona me kona waha e opi ana a e kai ana na lima. Ana kona wahi kino pilalahi a me kona man helehelena pupuka i hoala mai 'iloko o'u na hoomanao ana no kahi debolo ,pahaa a Henerika e , ka mea i kamaillo nui ia, nana i pailaaka na puu-ahi maluna o ke poa o Saneta. Haawi aku la au i ko'u aloha hope iaia aole nae he wahi mea a pane mai o ua wahi olobala la. Haalele iho la iaia nio kn naue aiaiie ana m ke ahnui e kuee hele ap; nw lw wahi kiaala i hooneleia me ka L -'o ma ko keia to mea. Aka, ke hu(t aku au a naiia ihope, e :u maj ana no me hiohUu lapawaie o koaa

neuo e luki oie ai ixn k« liooiuauawwui « *a nana aku Oiai no hoi ka waha o ua oiooaia nei e hoomau ana ika namunamu rme fae honu la e pa-he a-aa i ka la makan:, I kekahi wa e kuhi a;u aa l:aia o ua eepa nei« ka lewa, me he mea ]a vu ike «ku oia i ke-

kahi :i ch t-*na e' kuhi no ks heomal- ' ! kai ana pahā ia'u, a i ole, no ke noi ana paha e ' hoopoino nae, na ke Akua po i hoopo- | maikai mai ia'u rfhiloko mai oka lua pouli oka ' ' mike. No kekahi mau minute ko'u nana ana rre ka hoomau no o ko'u raay wawae i ka hele, ua holi ae la au no mua a hoomau aku la no i ka'u hele ana. Oki pokole ae la au i ko'u &lahele maloko o kekahi ; wahi alanui ololi i kamaaina no ia'u i ka hele ia, he wahi no hoi e hoea koke aku ai no ke kulanakauhale o Napela, e . ike waie ia ' ai kuu home nani ke nana mai. J Kahi hoi a'u i hoohala ai-.ntyii.kuu mau. la opio mai, ana kela ulia hoi o .ka ma'i korela i

weli nui ia i hoopolaluhi 1 ko'u poo,_a kuhihewa i$ ai ua loaa au ike kQreia, oka mea oiaio nae aole. la'u nae e hoi nei ma ua wahi alanui ololi tiei, aia no ke o mau mai la kela hopunaolelo we elemakuie i ho-o mai a* iloko o ko'u pepeiao. "O hele a pepehi aku iaia a'ma'ke lloa!" !

MOK.UNA VII. Ua hoohala ia e a'u kela la hookahi ma !ta auwana ana loko o ke kulanakauhale, a ua lilo nuoii ia'u ke ! a la hookahi S mea loihi loa e like ; me ke keneturia. . _ ' la'u no hoi e hele auwana nei maloko o ke kuUnakauha'.a, he kakaikahi loa aa wahi maku i kamaainana a'u i ike akg, o ke kuaiu mai no q keia, oia no ka maka'u o na poe ulakolako o loko ke kulanakaehale i k* ma'i korela e pahoia ana i kela wa. ' ■ r , No ka mea, ua haalele iho kekahi poe o ' (H poe waiwal) iakou ike kulaoakauhale aei | np na apana kuaaina; a o ke' koeaa iho o lakou | aia no ia maluko oko lakou mau honae ponoi me ke pamku ana ia bkju iho. He keu aka ' hapo, j O kekahi d na ho:ke ā maka o na hana we« >iweli a ka mailuku i kela !a a'u e ike aei, oia no ko'u h 9 la*ai ana aku me na huakai hoolewa ma ' kela a me keia kihi o na alanui. Ae! Hc aneane no ma na alanui a pau o ke kul;vnakauha!e aloha o Napela. ' iVia kekahi wahi .a'u-i. hoea «ku ai iwaeaa q '' kekaln puul.ikan.ka e ku-ku aha m i kekahī , puka e hamama anā, a e hahaoia ana kekahi

kanaka-make iloko o kekahi wahi pahu uuku loa ' a i kupono ole no ia kino» Ua ike aku !a au i kekahi hana naoa i hoo- ' nnaeele mai i ko'u mau aakoko, oia hoi ka owili ' ia ana ae ona Ijma, rae ke peluia ana maī ona wawae, a onou ia iho Ia keia kioo make me ka oieaemene ole o ko lakou mau naau no keia ' k'ino. . ' j... Oiai, ke lohe aku nei au i ka hakihaki o na 1 iwi, a onou ia iho.la i : aIo, a ua ano hke maoli kela poe me na-holoholoaa. ! Ku iho la au malaila e tim& «i i ka Ukou mau hana puuwai eleeie. a p. 3 r.e «e hau n.<» ka 1 ieo nui: ' [ "He mea pono k* „c ojkju ke ;ke .lUopope, ina ūa make io oiil" Ua nana mai Ia ke kanaka iawelwe makeia'umeke ano ooi, u« akaaka.ae la oin n. K ks hoohiki i no [ ana: ■ ■:[■■■ "Ma o ke kino la o ke Akua, ma sa e m'a- 1 oao ae aole oia i e owliwili no au i kona ' kafila-i koloua i mea nona e make : ! Ak? t aok ioa he ta:no ka ma'i kcrela e P «-hu ai,-ua maopopo loa kona inake--naua m ul!" I kela wa oia i iiv, a i : !ce p 3 o oke , kanaka make me ke elokaa ana i o a kuikai ana ina aoao o P ahu Li, n,e he' poke 1 laan Ia ka noonoo ole i i ihf . * ; Mamuli ok« h0e1,.» h. I„ i a m,j 0 ko ' u : oaau no keh mao rae, c ; k ,- » ku ' M htJi ae la au a hele «iefe- r ; r. t u-.- ole iku iJa mau ' kanaka nei. - la'u oa% i hoea .ku a i ma ktkabi o Ua ! k» HO nui, ua ike aka haei ke p K! k'uki m . ; i °na fc*nak* e akoako :, ia k?k.v: w .h' ae ' fc * nana atia ako o : kek\bi . uo , ia helena ohih, a e hamutvu L-l kkou auTnl feo lulii, aka> ua hoea !n;i m.;i ma u ieo o lakoa i ko u pahukani. "O kaMoil ka M m!!" I Ua huli iilee aku k? r .v ... u ,, 4 Dfttl 1 t naaa ako U ma kahi h . . *** h hoi ka na - >-• ka īha li ao; a ' Hookahi hoi ko makou n.i.u !.kj aa». .t e k A ' H D,ue ' ' •«»! "n» kekahi ' poe kaka:kahi ona poe k .ikoi o k.i c ; n> ame kona mau aiaio, Ke ike -ko h iUI Ali { Aimoku !a o Italia, ka Mc: x V. v. x^e

k* mea akona mau «ak -ei ..ui «iku ai me ka m«ibm nui ana. komo U oia Hoko 0 na kuono a me a« P 0 kol.o,k»uh»k ma kahi » u , ; u , u # , |»oa me ka q«u ok ae i kra , s ko £ kapalfcapuN|tii,

Ke naue malie U oia me naj kaina w:*ae oke kanaka koa, obi, m-ea pule me ia, wia no.kahi kikalika ma lic-n- w.iha nu ke pale ana akii i ka hanu Bna i na ea poiopoloiia mai iala aku. - a - Ke ike ako la an maluna ona ! na hiohiona kaumaha o knna helehelena ke kaomi ikaika iho la, no ke kaniuhu ana no kona Hhuikanaka. ~ *• Ua wehe ae la au i ko'u pa-

pale iaia i kaa'o iho ai a oaka ae la kona mau maka no'u o ka lokonaaikai me na minoaka oluoln. Ua l»he aku la au i kona kamailio ana ae i kekahi o kona mau ukaii i keia mau oleio: "He wahi kunouhana maikai kela na ka poe kah*kii, ooe e kela kanaka laueho keokeo!" Ua aneaoe loa ao e kumakaia ia'o iho, oiai, ua kokoke loa au e lele aku imua a kukoli ako ma kona mau kapuai wawae me ka hoikeike aku i ko'o moolelo oiaio. I ka'u hooaaopopo aku i kela mau ole'o, ua ku maoli i ka i:oino iku oie i kōna ano may manwi.i o kona ike o!e a hoomaopopo ole mai L'-u iloko

o keia w9 ,ka mea hoi i kuka kafnaj!io nr&v wc ka piH aloha ana iioko ona »va i hala aleu," no ka i na wa a pay a'u ei kipa aku ai i keia a mekeiama kahiki, ? Hke me ka mea i maa mau ia'u, owau iho 1 i kaoa maiihini kiekie e kono mūa mai ai no ka aha huhhula e haawiia ai ena ka Hiileailī Kuirioale i oi loa ai tra.mua ona poe e āe, Ae, aoie ana malihini eae i oi akn rasiru'-i o ke Kauna ELomaaia nei. Ke hok s-t le i» au rxja na alanui o ke k.uianakiuha!e me ka noonoo nui ana iioko iho o'u me keia mau naanao e hoonaluea ana ia'u, "Owai ihela ia mea o Kauna E.omania e kuoe hele nei?" Me ka puapuai pu anoe o kela eaau eleio i ko'u noonoo, "he ka naka lauoho keokeo." la'o e hoonalueaia nei e keia meu ooenoo lauwiii, ua hooholo iho li ku e kaphi ia roea mai ka hoike aaa aku i ka moi. Mamuli 0 kekahi manao i ulu ae, ua kali aku ia au isia me ka hoomamao pu ana mai iaia mai. Aoīe owau wale no keia e hana nei pela, aka, he iehulehu wale o kona mau makaaina.ia e ukaii iike nei ma ia ano hookahi ka hoomamao aoa mai ko makoii Moi makee kanaka i aioha iaekaiahoi. Eia ke Ahi Aimoku ke naoe maiie nei nia na alanui oi loa aku o ka ulupa sna a kela kupueu, me he mea la, aia oia iwa eoa o kekahi kihapai nani ona pua rose kahi i hele hooluolu ai ke naue malie loa la oia ma na wahi pelapela loa, kahi a ov kino m&ke e waiho mokaki mai aaaa me ka poe e ailiili wale ana no no ko iakou mau »ho 7pe >oa; ake kamailio la koi oia we na olelo oiuoHi e hoolanalana ana i ka manao o ka poe 1 loohia oie na haawina luuluu rfo ka lakou mea aloha, oiai lakou e nana mai ana iaia me na maka pahaohao i piha me na waimaka. A mamuli no hoi o kela mau hara a kuu Moi aloha, i kukuni paa aku i ke aloha iloko o ka pouwp! o konā mau makaainana nooa. Ke ike alai īa ao i ka hookomoia iho o na ap?na gu!a iloko oka lima oka poe ilihane e noho u af.a oo !akou mau ! moelepo in: lo aku. Aka, oka baav.'ika ehoeha loa i ba!awai mai ,m& ka,.ffiakua Moi, oia no kona ike ana Bku i oa makuahine e naauaut?a ana no ka lakoa mau bfbo, e hs.i aaa iloko ona lima,