Ka Puuhonua o na Hawaii, Volume IV, Number 4, 26 January 1917 — HE MOOLELO KAAO NO Welodina a me ka Ui Nani KE KAIKAMAHINE ALII O NA PUNAWAI KUPUA EHIKU O NIWELA. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO Welodina a me ka Ui Nani KE KAIKAMAHINE ALII O NA PUNAWAI KUPUA EHIKU O NIWELA.

No na keiki hoi a ka wahine ko laua wa i ike ai i ka nalop Aole i pau "Mama—e. Martia—£l Ke ai nei au me ka hoopiha ana I ko'u wahi houpo pololi i ka wai honaai a ke ahonui mai ka puowai lokomaikai mai o ka makua hina 0 keia mau kaahiwi mehameha kaoaka ole. O ia ka'u e| noi aku nei ia oe mao kou kino uhane la, ka mea nana i alakai mai ia'u mawaeoa o keia ulnna hele hihipea. I roea e ukuia a: kona lokomaikai a me kons puuwai hamama, no'u no Welcr dina kau keiki ke kauwahi aloha! Dina, Din-a! Mai poin«. no'u kau keiki U^makahi." No keia mau olelo kaukai aloha a ua We!odina nei no kona luaui makuaiiine, ua k iho la ke aloha iioko o Melapa ka wahine haaaikao, Oia ka ua luahine nei i kamailio mai ai me ka leo malie, riaj kela mau heiehelena makona ua nalohia aku: ■ <( E ai nou iho, e kuu keiki. Ma kau hu akai hele e hele aku ai, e hooUko aku ai au i mau meaai nau." Mahalo i kou lokomaikaie ka makuahine maikai, a alahe e hoopomaikai mai āi ia oel Aole i pane mai ka luahine Melapa no keia rnau olelo p. ua Welodina nei, aka nae, aia no I ua opio aloha nei a kakou r hooniau la i ka hoopiha ana i jkona houpo lewalewa, i hele a Ihakahaka, mamuii o na hani |a kona makuakane, 1 kono ak) iaia e auwana. j I koDa maona ana, a mamuli ,0 ka maluhiluhi o kona wahi

wahl kino opiopio; ua. lapee koke iho la no oia ma ■ kaekapuahi a hiamoe iho 1«.

Aole i liulia ia hooluolu ana iho aua WeloeUna nei, ua Ukj aku la oiā i ka hoolilolilowai me na mea hani o ka airta ttvoeuhane; a ike ole ae la oia i na hana maikai a ka luahine hanaikao i hoohana iho ai nofta \ kela wa ana e hiamoe la.

No ka mea, i kela wa i pauhia loa ai ka kakou opio e ka hiamoe kulipolipo, ua kahuli ae la kela kaekapuahi ana ehiamee la i moe nani Ipa; a, ma kahi hoi o kahi pupupuhale e kū ana kekahi hale-aniani anap»aapa me na ipoka komo gula a he gula na mea a pau.

Ua kahuli pu iae ia np hoi ka luahine Melapa a he kaikamahixie wahine ui luaole ma kona wahi me ke ku ana ihp eki lōhi i na hiona kanaka ui o kana ma lihini e hiolani ae la, iaia i puana ae ai i keia mau hopunaolelo me kona leo hoene e like me ke Kahuli i ka pilina o ke ao:

"E Welodina ka Hoōmanawannil Na na hana hoomainoino a kou makuakane i kuhikuhi aku ia oe I kahi o ka hauoli e loaa ai ia oe, a o kahi hoi e loaa aku ai ia oe na Punawai Kupua Ehiku o Niwela."

<4 Nolaila, o ka'u wahi makana iki wale no e hoopaa aku nei maluna ou, oia no ka heppaakiki ia ana o kpy naau mai na hoowalewale mai a na Punawai Kupua Ehiku p Niwela. I mea e loaa ai p Nani ka makou hanai i hpplaaia e mare me na keiki oka honua. A, i hookp pu ia hoi ka makou berita i hoopaa aku ai me Alahe ka I Mea Kiekie Loa

"4 ka pau ana o keia mau o!e~ lo a ua wahine opio nei, ua ha iho la oia i kona hanu iloko 0 ka waha 0 WeIodina, a |kahuli hōu aē'lā ua wahine opio ui lua ole nei i kona ano maa he Iua* hine^hanaikao. Oia pu hoi ka wa o Welodina i puana malie ae ai i keia mau olelo iloko o kona wa e hiamoe ana me ka nahenahe: "E. hoomaikaiia o Alahe, ia ao aku, 'ia ao aku! Aole loa au e nele ma Ou la, a ma Ou ia au e pololi a e makewai hou ole ai. Amene— Amene!" I ka puoho ana ae o ua Welodina nei, eia ka ua ao e Kuinuwai aia ka La iiuna. Aole ana mau mea ano e i ike, e like me ka kaua e ka ma- | kamaka heluhelu i ike ae nei koe wale no ke ahi e a mai ana ma kona wahi.

laia nae i puoho ae ai, ua ike aku la oia ika luahine Melapa e hoomakaukau mai ana i mau wahi meaai nana e like no me kona kipa ana mai ma ke ahiah! mamua aku; me kona haawi ana aku 1 na hoomaikai he rui no na mea okapo i hala. Ua keoaia mai la keia 'e hoopiha i kona houpo iewalewa, i kamau ku ai ke aho a hoea i kauhale kamaaina. No ia mea, aa haule iho la keia e haupa.

I ko ianei maona ana, ua liulfa koke ae ia no oia e hele ma kana huakai hele no niua me ka maopopo ole iaia, ihea la o'u e pae aku ai, aka, na ka ulia o ka pomaikai e haawi mai iaia ka maha.

Nolaila, i mea e hookoia ai na hoopaa mua a ka luahine Meiapa Imua o Welodina mao Alahe la, ua haawi mai Ia oia i ke keiki he elua popo-palaoa pulehu, hookahi popo waiupaa, hookahi hueili i piha i ka waina halelolelo o Murelo a me ku puolo huihuiwaiaa maloo mai Ene

geti mai. No ia mea, ua kau leo mai !a ua luahine Melapa nei i fce keiki me keia mau ole.lo hoomanao f ,lsa I .m&'mal: "IS iwomai?ao e kuu keiki ao

ka uku au i hoopaa mai ai no; na meaai au i ai ai i ke ahiahi! nei, e me kau olelo a'u e hoopaanaau nei." "Mai kanaiua oe no kela uku a'u i hoopaa aka ai me oe, no ka mea, aia au a waiwai ma keia huakai e hele nei, e loaa no . auanei ia oe he hookahi eke' i I piha i ke dala gula. ■ "Mahalo e kuu keiki. O hele, a eia aku mamua o kuu alahele na punawai ehiku o Niwela kaj.hi i kah mai ai nouj na ipuka hoi o ka pono ame ka pomaikai e ioaa ai. O Alahe kou kokua maialo o ke alakai ana. a kou mama, aole loa ou mea e nele ai!" a haawi ae la na aloha hope, me ka huli ana ae o ua Welcdina nei i alo ai iloko o na inea he nui. No kekahi mau la lehulehu a ua WeIodina nealoi i ai iloko o na inea ame ka Iuhi, ua pau loa iho la kana ai a ka luahine ha nr>i kao i hoolako mai ai nana. Ua pololi iho la oia iloko o ka waonahele hihipe'a ame|kona ai ana i ka lau o na laau likē o'e. Eia nae, aole oia i kaniohu iho. Ua hoomama ae oia i kona manao ma Ite kahea mau ana i ka inoa o kona luaui makuahine' No ka mea, aia na olelo hoopomaikai a ka wahine hanai kao ke hoopaakiki la i kona naaj. Aia no hoi kana mau olelo ku'niku hi ke hoolalelale mau mai la iaia no ka nee ana aku imua. "E Di-- -na, e Dina hoi kuu mama aloha! No'u hoi kekahi aloha. I hooma-uia ae kuu mau lehelehe i hele a maloohaha me kahi kuiuw ai ole, ame kp'u- houpo i hoohakahakaia me ka nele 1 na huaai. Oiai nae, ua aie nui Ioa au i ka iokpmaikai o ka makuahine hanai kao Melapa, ka puuwai hamama. ūa au i kona lokoma kai a maona maikai, inu no ho i kona ahonui a kena me ka haku'iku'i ole. Ua hooluolu ihe hoi au ma ka aoao o kana kapuahi iloko o ko'u , maluhiluh: nui, a ua Ioaa he maha me ka ikaika i ko'u kino. Nolaiia, e Alahe no ko r q kokua, a o oe ne hoi e kuu mama ko'u alakai.

Ua kau ae la oia i kana puki wipipi ma kona mau lehelehe a puhi aku ia i kekahi ieo mele hoalohaioha no na mea spau a koni mau maka ike ai. He leo meie hoi nana i hoowawa o ae a loko o keia uluiaau waoakua kanaka ole ma ka anoano a ilihia nai. .. . ......