Ka Puuhonua o na Hawaii, Volume IV, Number 10, 9 March 1917 — H MOOLELO KAAO NO Welodina a me ka Ui Nani KE KAIKAMAHINE ALII O NA PUNAWAI KUPUA EHIKU O NIWELA. [ARTICLE]

H MOOLELO KAAO NO Welodina a me ka Ui Nani KE KAIKAMAHINE ALII O NA PUNAWAI KUPUA EHIKU O NIWELA.

' ■ ' ■ ■ ■■"' : s ■■ ■ ■ E nana te hei kakou no We lodina e moe la iloko o ka pahuāniani humaha, ke Alahuna PohiWhi o Niwela. Ae i kela nalo ana aku !a no o ua pilikua nei, o ka manawa no ia a kekahi makani ihaika i pa mai ?\ mai he kukuju hikina mai, ā hrpaiia aku la ua pahuanianl nei iloko o na ao o ka lewa me Ke wahi laau maloo īa. . / I ka ana o keia pa ana a ka makani, ua haule iho la ua pahuaniani nei ma kō'e o keka-

hi punawai nshi e uluia ana e na laau ena pua like ole o ka hor.ua. Ua kinohinohiia keia punawai rna kona m&u aoao a puni me na mea idHimani). , He aliali kona wai elike me; ke anieni ka hna mal ; e, no kai aoie ioa le-wa a ka mH k&R! efb;) o ;■ i rraiUn*. o keia J I U! av ai I an ab; e. Oi 1, ua paa ka AM.e o' na k&'ue i S'la ?.i ma' luna o ua puuawhi la: "Ao!e !oa ti [ a h< uka maken» nnliUia cr a, a aote-'po' hpi maloko o kor.a uiau palemi!" ■Eia nae k-j' frea i ka iwai-'-o. keie puii&wai, iloko 0.-ke-'la alialia.o k~<. w;,i, he awahia a me ka Hiu'ea ke inu tku. Aka eae. e horn ?rso. iho. oukou e na hoa.heliihilu o ka kakou hiwkthiw?a, ke'a ka Punawai EkaKupua Ehiku 0 ■ Oii' !<:.i huinaha me kana ukana makamae e wāiho ana m» ka'e o ua punaw» l la. o ia no k* v/a i leīe mai ai kekahi m; iīu Kunu a katt iho la mfi!uj a r u* pf htari?ni la n e ke kuekia-iiu ana ae i kona mao eheu. hin i« btma ana a ua manu Nunu pe(a i ki-huH ae ai oia 1 wahine u s i lua oie.

Ua hele iho la ka ioloa o kona mau ewili Isuoho eleele lipolipo te«e maikai a hoea loa aku iialo o kona mau kuekue wawae. I; ia i'k iehi ibo ai i ra hiohlona np.ni lua ele o Welcdina, ke keiki hanaihipH o ka waoakua kanaka rrtbfmeha ole o ī.obe. ' Oiai, aia oia ke waiho la iloko o ka pahuaniani me ka hiāKioe nui. īna minoaka hoomahi® o ka v/bhine u'i e hoalii ana ma na papa!lf>a oua u'i nei oj na Punawai Kupua Ehiku o Niwela. No ia mea, aia ka minamina ame ka makahehi ke hoona-ku !p iU ke <i j . n t le luilk ke I haakoi keiki la. Oia kana.ij lalau ae ai i kona mau owili lau'j oho a hihpakolu iho la malunaj oke pani oka pahuaniani huinaha me keia mau olelo meJka ieo naheuahe malie loa i'ka i ana iho: * ' "E ke Alahuna Pohihihi o NiAei-3, e wehe ae ee i kou pani no Welcdine, ka helu ek?hi o ka u'i iwaena o na keiki a kanaka ka māmo a Adāmu a na ka kamahine o ka lewa nei i mi'i ai i ke aloha." 1 kela wa ho i mahiki ae ai %ke v'- : ' o ua pahuaniani nei a he.no r.e 10. lioko o ka itīic ana a ka m4ka, ua nalowale iho'la ua pahuan;'a:M huinaha nei, a wa : ho waiete h ua Weicdina nei ma ka'e o ka punawai kamahao. A «a hgi hou ae la ua wahine u'i lua o!e nti i kona kino manu a lele aku !a no kona wahi i hele mai ai.

M'i keia wahi hoi kakou e nana se ai no ka mea nona neia kaao naai e hooipo mai la me Niolopua ika aina meeuhane pahaohao ona nanehuna ona Punawai Kupea Bhlku o Niwela. | lua Welcdina nei e pauhia [ia ana eka hiamoe kulipolipo, ua pniwa ano'e ae la oia mamuli no iao kekahi aala . huihui ano'e nana i hoala ae iaia. laia i ala ae ai, ike iho !a ia, { eia oia ma ta'e o kekahi puna- ' wai nani kahi i hiamoe ai. Noi laila, ua au ae la oia ma o maa Ineienanaai me ka manao t ike aku ika luah!ne kolopupu kona pal!ata. Eia nae, aole he mea a ikeia aku. Koe wale ihoj no na mea nani apau o ka ho-i nua a kona mau maka e ike la, iaia i kamailio wale iho ai no iaia iho: . "Kupanaha no ka hoi! He uwapolaau hoi ka'u mea o ka hoomeopopo ana iho nei, eia ae nei ka he punawai nani ka'u wahi e mee nei."

■Hoomaikai ae !a oia ma ka inoa o Alahe o na kaua ro ko~ na kokua stne kena msku£ihine alikai. Kono koke mai la no nae ka makewai iaia, e hoowalewaie ana iaia e hooma-u i kyna ruu i be!e a maloohaha. Nolaiia, 1 e e aku la ia n j kahi aka punawai kamahao e " iunr. mai ana, a hoao iho la e kuiou ilalo e inu ai, aka nae, ua hoemanao koke Be ia oi;j i na olek a ka wahine mani; ino ae Ia oia iiuna a nana huiiii ae lā ieena mau maka raa o a maanei a pane iho la n e keia olelo me ka leo kueo: 4 'E ka Punawai Kupua Ek;--hi o ke Ahonui o ka aina o N;-

welal Ua inu au i keu aloha, a ua kena hoi i kou lokomaikai. Aole e pono ia'u ke hoopa i kou mau hunawai ma ko'u mau !e~ helehe, no ka mea, o Alahe no ko'u kokua, a o ",o'u eeema no ko'u alakai, aole o'u mea e nele ai." Oiai, ua hoopaakikiia ka n'aau ina olelo hoopaa a ka wahine Meri, a ua liio na hoewalew: le āna i mea ole, tio ka mea, i ka pau ana no ona elelo maiuna ae ika hoopukaia e ua Welo- ! dina nei, oia no kona wa i ike aku ai i kekahl pua liiia i ka pili ena ae a lana iluna o ka iiiwai. lūa pua la e lana ana, ua mohala ae la ia me ka panee ana i ka.nui, Ike aku la no hoi ua Welojdina nei i kekahi kaikamahine u'i lua ole j ka noho mai iwaenakonu o ka piko o ua pua liiia eei. Me na maka hoomahie, na minoaka heoheno, ua huli mai la oia a kamailio mai la ia Welodina me ka leo nakenahe e hiki ole ai i na manao kapaa o na keiki'a kanaka ke hoopupu iho ika ua mea he waipahe o na oielo a ua U'i hoomahie la o ka Punawai Kupua Ekahi o ke ahonui o na aina o Niweia i ka napoo'na a ka la iaia i olelo msi ai:

' "E Welcdina, ka helu ekahi o ka u'i iwaena o na keiki a ka- j naka b ka honua. E haawi mai hoi oe i wahi makana lia'u. I hookahi wale no hoi a'u honi ana ma kou papalina akau, ua lawa loa no'u. Ehoomaonamau ia no auanei oe i ka pololi a ka ai, a e hookena mauia hoi eka mākewai." Pahee no kai ianei aila. Ua hoopuoiheiia no ua Welodina nei a kak-. u e na oltlo wainohea aka U'i ona Punawal Eupa Ekahi o ke ahouui o na aina o Niwela, Kia nae ua uhf mai la mana oka luahine hookalakala manu, a abuwale ae la na manao hōowalewa!e oka U'i nohea o ka aiiia heoluhl imua ona maka o ua Welodina nei. O ia no hoi ka ua Wekdina nei i pane aku ai me ka leo kuoo: Aole i paa;