Ka Puuhonua o na Hawaii, Volume V, Number 11, 13 March 1918 — HE MOOLELO NO KA U'I MADELINA I HOEHAEHAIA [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KA U'I MADELINA I HOEHAEHAIA

MOKUNA 111. i Aia mau makna kana »mau maiuna ona kana mau hoemaopopo ann. i na la apau & o kona ola ana. j No ka mea, i keU ame keia' la ana e he!e ai e lawelawe i' kana mau hana maam'atj, o ial no ka hele ana e ike i ka home 0 Asewuda, kahi a ke kamaiki: e noho ana me kona kahuhanaii ka mea mua loa, a mahope aku hele ai e nana i kana mau ma'i he nui wale o lakou. Oa lilo loa kela i mea maa mau, a ua lilo maoli no ho? ke kauka I mea makaala a punahele loa i ke kamaiki. [ Oiai aole loa ke kamaiki e! maka'u iaia, a u'a lilo loa nohoi' 1 mea pipiii loa nana. 1 I kela Kme keia manawa a ke kauka e hīki ;iltu ?J ro ka ho | me oke kr.maiki e malamah! ana, e kau mau ana oia iluna o

kona mau u h?, a ua lilo no hoij ke kamaiki i.mea hoohauoli akuj iaia. Ua lib kela mou hana _ a : ke kamaiki e mau sna !lu-i na c kona-t:ha i ke!a ame ke?a! wa ana e bi!ii aku ai. ! Oiai i kei& manawa a ke kau' ka e kipa mau i ku nei, ke pii mai la ke kam&iki i ka nui o ko' na kino. 1 Ke ikeii aku ia ka pii ;:na ae, 0 kona nui ame ka pii pu ana ae o kona wahine u'i. ■ Ua hke kona mau lauoho me na maawe lopi gula. ' O kona mau onohi maka me kekahi onohimaka guia. O kona mau minoak?, ana, ua like me ka ono ' ht anapa «na a ka Ja wahi a ke kauka i puana ae ai. Ma na| ano apau, ua kailiia aku ke a!o' ba o ke kamaiki, j Mamuli.no hoi o ke.ia hele' mau aku o ke kauka e ike i ke' kamaiki, ua-hookamaaina'a ioaa 1 ipo.no mai ia iaia ka moolelo hcjlookoa oko Magarita Doneha-; j ma oia ana ma keia ao. | Ua hoike pau mai oia i kona| jaloha makaeleele ana i Kekahi [kanaka I hiki ole ke hiiinaiia a' ime ka pepehi mr 4 uia o kona ma naolana, Ua hoike mar la no hoioia īmua o ke kauka i ka ona m*u o Henen o Doaehama, kana kane i aloha ai me me na menao poho wale. I kekahi wa aaa i hele ai ma ia hope mai, ua ike aku la oia 1 na palapu e kau ana ma kona iima. O na hoomanawanui ame na umii ana a ka wahine l ka ino a ke kane i hana mai ai, ua hlo loa ia i ka munao o keia kanaka I piha i ka ona ame ka piilwaiwai. Aka nae, he hookahi mea naria i i heohauoli loa mai i ka m nao o ke kauka, o ia no ka pipiii paa loa o ke aloha o Magarita maluna o kaaa 'hanai. 0 keia aloha |i hoomomoa ai no kana kane ame kana keiki ponoi i haia, ua kukuni p>ia!a iho ie Uoko o kona puawai a hooiliia iho la ia haawina pookela loa maluna o |bebe hanai hou. 1 kekahi la nae a ke kauka i kipa hou aku ai i ko lakou hale, ua ninau roai la o MagoritA ī|ke keuka me keia mau olēlo mokumokuahaa o ka naau: "I kamaeawae hala ae ai na makahiki ekolu, a hele mai kona iuaui makuakaue e koi iaia e lawe aku, heaha ia ka'u haoa pono e h;ma aku ai?. I kekahl wa e ulu ae ana he

I manao iloko o'u e hoia i ie huna aku I ke kamaiki." | A'ole !oa eia i moeuhane raoaj aia no he wa e heokola e-i 13 : mau olelo ana. 0 ia no r;.e ka 'ke Kauka Letesoma i ofelq mai ai: - "O kena luaui nn au:;r'ei 'ka , mea mua loa t koi mai ana a h< |hana paakiki loa hoi kona kaawale ana aku mai ia kaua aku, oiai nona oia." U "Aole nae i kucroono loa'ku kona aloha nona ilike la rr,e f ko'u nona," wahi M3gar'la i I pntna ee ai ire ka leo kauma Iha. 1 No ke kulaaa ouio ame ke Uno maoli nae o kela makua-' | kane ana e [kamai'n nei, aole }loa he wahi uiuiki : i loaa aku iaia, a i ole !a hoi ia, ! loaa la hoi he wahi mana<j heo-, huoi. ■■ | Aka, no ka nui o kana data ua maopopo iaia j o ia wale iho j ila no ka .mea' maoli i maopopo j iaja. oia raea nae he nui. oke. jdala i ka wahine 1 he!e a paapu ( jkona puuwai no ke aloha o ke aJoha o Ue kamaiki, ua lilo nae I ia mau mea i'mea ole loa. j Wahi ake kauka i puang ma ' lie ae ai oia wale iho ro i keka-l

| hi la: "Aia he haawma \veltweli j.e hoea rnai ana mahope ike aloha 'no ke, kamaiki. * j "Ma kona n&e spsu, he | : wahine maikai oia, he hoopono' he oluolu ame ka oiaio, aka, * k | 5 he n e?fcuna i?ckc ena epili ?ra; no ke keiki." ! [ I ka aui ana ae o aa m9ka-| 'hiki elua ame eono malama, aia ! ' ke pii nui.mau ae !a ka nui o' kamaiki ame ka u'i o Jkona mau' |he!ehe!en3. Ua iilo maoli no hoi oia i pulakaum*ka r;o keU imu ! 'manawa o kona oh ana. ' ! Oiai, aia kela mau noonoo ke | holo la iloke o ko !c.u-i mau heu i ' po, i ka aui ana d , ka; epnp] ' maiama i koe, e rjslo bku anaj |oia mai ia laua aku. ' Ua maopopo ue hoi i i'e 'Z;=u ' j ka Letesoma, ina e mau ana ke| ola ana o ka Ela o Moneted; : ha |a haia na makah l-i ekolu, e ho:;ke ?ku %na ke ke \n i kana'n areanai.ka wakire. I kekahi.la ka;aīs rxialien«eo ; ka malama o lune, ua koele wa | aku la ke kai ka no Astwu| jda, me kekah> pu?io o na meaai e paa ana raa lima. He ( kii kamaiki pu L- kekahi' ana i 'lawe pu ai i kahlkoi'a me n:i !o,le nani. | 4, 8 Muelelin.a, he makemake : anei oe e hele pu me a'u i ka jho!ckaama ka ia apopo? E jhele ana au i Kcri!ela, a e lawe ! pu ana no au ia oe ke hooia ■|mai oe e iiio i kaikamahine mai- | kai." ; Ua hooia mai U oit n<> ka 'hoiokaa pn aoa me ke kiuka lo .kemaikoi, a o . kana punahele 'hoi. j I kona maknukau an:\ e hoi, ua ka«oha iho la oia ia Maga- : rita e lawe aku ( ke kama'kl ;no Ikona home ma ka hori ekolu o | ka auwinala o kekahi !a ae. j A malaila ae osa e !awe ai no ! ka heohala manawa ana ma ka 'hele ana i ka holokaa. t Ua haawi aku no hoi o Ma'garit3 i kena ae no ka hooko |ana aku i ke!a kiuoha ;; ke kau 'ka. i I ka hookokeke ana mai i ka , nianawa i kauoLuia, ua kahiko ; ia iho 1& ke kam&iki me Ukahi ilole keokeo nani i hoomakau|k»uianona. la I&ua nw { hoea ' aku ai i ka hcm« o ke kauk 5 >, ua 'hoihoila mai ke kiiīo o ke kauka ua make. f ! He wāhi ulia rho ole > ku|no !hci i ka kumu o ke ;jkauka \ make ai. O ia ka hoo-

pai_/-ia e.na o ktkfchi ka|uk mao ke pskui« e ktkahi hi No ia mta ( ua hoihoii* āe Ipi>' n-ri kekahi keena malqna ke ke kaiika e lawelawe maoli ni iaia,- mamuli 0 ka mahaoi ana o kahi kupono loa ia i|aia e nohō ai no ka lapaauia. Aia ma ka papahele o keia keena maluns he puka i hooha•.mama«aj- He wahi hei i hoi'm»- 1 kcuk;>uia no hiu ena i' ' ukana kaumaha. ! Ae, ua loaa iaia kela make ; me. ka hiikiwawe loa ma kejla'la kalae 0 lune, ana 1 hooia al<u ai law.e hooholokaa ana ia l|lade ' linj - •! 1 ; Ela nae, ua hoihoiia mai oia uiai waho mai oke alanui akea ; me ke klno make, oiai nae iloko o kela manawa, aia o Mag;'ar'ta | ame Maelelina ke kali la jiona no ka hoi mai. Eta nae.'i. ke ku ana'iho p'ke ,kahi huakai maneie, ua holq ko ke r e la ka lono mai kokahi wa ha a i kekahi me na huaolelo eehia: | "Ua make ke kauka." ! Ua like loa kela mau huad!c!o me kekahi oohaku i hooku'i bku i ko Magarita pipo, » hooho ae la rae ka naau mokumokuahua: ! <( 1 | U:: make ke kauka. O kela kanaka piuolu a lokomaikei; ka hoa'oha hookahi wale iho no 0 Magarita ma keia ao, ua tpake aku nae oia. Malia paha e lawe ia aku «ba ke kamaiki mai' iaīa mai, ao!e oia e ike hou ana 1 'iaia ma n'ei mua aku. 1