Ka Puuhonua o na Hawaii, Volume V, Number 24, 12 June 1918 — HE MOOLELO NO KA U'I MADELINA HOEHAEHAIA [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KA U'I MADELINA HOEHAEHAIA

MOKUNA 111. Ka mea hoi nana i kono aku 1 i ua hooilim waiwai nei e pahola 3c i na mmoaka o ka haaheoj ma koiia mau papalina me kai 0 wak». ana ae o kela mau īehele J he ula ohelohelo iaia i pane: mai ai. i Pela auanei o Ncnnra. E, hoomdnao iho no hoi oe e mamai aole !oa he mau kumu e hiki ai' ke kanalua, a e hopohopo ai ho*J oo keia mea. E hoopau koke ia ae no anei! kou mau manao kanalua 'a me| kou noonoo no ka'u moolelo hooipoipo i hoike aku nei ia oe .e mama. 1 He wahi moolelo nae a'u e

ike nei i ke kau kapakahi o ka L > i Niora, oia hoi, he \vshi moolelo keia o hookahi wa!e no aoao.

i Ke olelo "mai nei oe, ake ike i'aku nei no hoi au i ka oiaio ■ oia mau olelo au, ua aloha ■ aka oa iaia. Ua hoolilo aku noj hoi oe ia oe iho i ipo aloha nana a kani iho la ka uhu ka Lede Pitase iaia i hoomaii mai ai i | kana kamailio ana: ' Pehea 1-i Uo i manao e kuu hoahmau Pilipa, Inae ike aku ana oe ma keia mu» aku, ma keia kile kaahele ana aku nei aoa, a ua haulehia £aku oia i ke aloha i kekahi mea e aku? Ua pau maoli no iaia ka hapalua ona anaina hanohano o Europa i ka ike ia. M&lia paha, ua loaa aku laia ka ike a me ke kilohi ana i kekahi ona wahine ui loa okona helehelena oka honua nei, ina paha ua lianlehia aku oia i ke aloha me ia ———heaha iho la ka kaua?

ī kela wk i pahola ae ai keka hi helehelena anoe maluna o uai Filipa nei, me ke kamailio ana mai me ka leo haalu'u o ka mea i piha kona waihona manao me ka olelo ana mai: Haaha aku auanei hoi e mamama? Ua ike aua maopopo loa ia'u mea e hana aku ai, ina pela io ]ho la na mea e hoea mai ana, oiai, na'u |oia mamua oka hlo ana aku la na ka mea okoa, a e hoao no hoi au ma na ano a pau e hoihoi hou mai iaia iloko o ko'u poli ! hele a puanu anu i keia wa. Pehea, e kuu hoahanau, iaa ua hoopaa aku oia i kana mau huaolelo? Malia no hoi o uhaki ae no hoi oia i ka*a olelo hoopaa. he kaua aku an'a keia e hoea aku ai i ka maka winioi

o ka pahi, a'u no nae e manao lana nei e lanakila ana no au k?| hoea aku ika hopena, wahi a; ua hooilin? wahine opio walwai nei i puana ae ai me ka hulili ana ae o kona mau maka me he wahine la, ka mea b»i nana i hookaumaha loa aku i ka Ledi Pttase iaia i kamailio

aku ai; I Aka boi, wahi a ka Lede Pitase. īna e haule hia ana ce, heaha i iho la ka mea e hana aku ai? | Ea! Aole loa e hiki ia 7 u ke ; hoike se ika hopena e hpea Imal aqa. He mea maopopo loa loli ae ana ke aloha i k enaena o ka inaina i kekahi nawa. īna au e haulehia ana e huli aku no auanei au ! ka mea e panaiia mai ai; aole a kaua kamailio ana nō ia mea haulehia o kb hana. ! Auwe! E mama eia ae oia :ia ke hele mai nei. " 7

Ea, aole he wa*e aku i ikeia ai ka wahine ui o ua Filipa nei e like me kia a ka Lede Pitase kona ukali e nana aku la. I kela wa i lohe maopopo loa ] ia aku ai na kainawawae o ka Haku Aleiki i ka nehe mai, ke ikeia aku la kona mau onohi maka ponlponl i ka 01100 ana ae, me kela mau lehelehe ula ohelohelo hoie haukeke wal» ana no eue he mea ta ua make i ke anu. Ke puili wa!e aia no ua hoo<

ilina waiwai '• nei i < lima me ka umii an« »U<? i kunnmanamaoah'm;*. i !uLe a .v. ai i ka hooho ana m,ii o kekjU kauwa ma ka ipnka: Eia ka Haku Aleiki. Me ke kulana hiehie & hiiaohano me.kela nnu kain«wav/ae'| kilakila o ka Wrihine uī ine ;;fja oi«vi kino ptlakh! . k a li'.ku ae ai oia a he!t aku ,la. ao ka halawai ana me ke k aka ana i aloha fr<rtkrieī.. ~j e ike. Ua ' bc-oriv.)h ; -.?e U oia-i kona mau lima no ka apo ana

|mai iaia, eia aae, ua hookuia ia ia mai la oia mamuli o na oielo i mai e kana malihini kipa o kela auwina la, i ka o!eio ana aai: E Filipa, ua manao mua no au e loaa mai ana ia'u ua ioli loa ae, a'u h.oi e hoola aku nei me he mea la aole loa au i ike mua ia oe.

Ua loli loa enei hoi au e like me ia au e hoike mai ijei? wahi a Filipa me na manao kuihe. Loli ae i keīa wa, wahi ana * panai mai ai. Ua haalele iho au ia oe he wahi kaikamahine helekula wale iho no nie na heleheleoa ui a ht|apala.

Aka nae, i keia minute ua loaa mai la ce ia'u ha Moiwahine ke hoa e like ai, a kulou iho la oia a honi iho la i u a lima palupalu oka wahine opio ana e paa ana. Ke apo a hookipa oheoha mai nei no nae ka moiwahine ia oe, wahi a ka Lede Opio; a mahope iho o kona hoolauna ana ae i k« Lede Pitaie i ka Haku Noma» na, ua hoomau hou aku la oia i kaoa kamiilio'ana:

He oiaio anei hoi, aole oe i hoonaaopopo a i ike mai nei ia'u e Nomaha? Oiai, ua hoopauia «e la kona manao pahaohao i kinohi o.kona komo ana mai, a oiai hoi ka | Lede Pitase e hakiio aku .ana i j

kona ano a me ka loaa ana mai iaia o kekahi mau mea nanu i hookahaha loa mai i kona mau noonoo. « Aka nae, he hookahi uiea i maopopo loa i kana nana aku, oia hoi, he kanaka oluolu a mahamaha oia ma kona kulana,' aka, ma ke kulana he ipo aole loa i loaa aku ia mau mea iloko on». Ua haawi mai la oia i kooa aioha a lawe ae la i kekahi nohj a. nohn iho la. Aole ma ka aoao o Fil;p«, nka, maluna o noho paipai nui e ku ana malalo o kekahi puka-aniani nunui eku hamama ana. laiā i noho iho ai, ua huli mai la oia a kamailio mai la me ke aho ohaoha i ka i

ana mii: He mea hauoli maoli 110 ka j ike hōu ana i ka home nei, wahl He mea hauoli no hoi ka ike! ana aku 5a oe d FiHpa, a ka mai ia oia e kamailio no na a i hala kahiko loa aku e p:!i ana i ka Lede t*Asrange i make aku, a wahi ana i leamailio mai ai me ka feo kaumaha 1 ka i ana mai: He mea kupaoaha ao paha ka hoomanao aqa ne i kou makuahīne a me io'a, he mao wahine i pilipaa l£a ko laua aioha ma keia ao. 4

: ;:Lr " ! TT ; . Ai, r . : . ; :|g s : ; St Ululiki i ku v+aiit an. o s ~ . Uap.u'uk- iio 'ī.. j ; (akpu il h i lo }i ■ . .kou , ,i' ,U: makmlhū'?: m, k.-, ijale o r e, a'iū ' tnc j ■-1 .i!i r e *<\ai! v v ahi! ak - Ld" Pit re ! koke piai a?. Oia -n<e k;r ka H?. r <u Aieiki '• tiki iho : i mai k; .■■ 1 ■. ■ ~"Ala?Ja, e naaneio ana 'oe he kanaka'maikai !oa au, es?|wahi a ka 'Haku Aleiki. Noniana i ninau koke rr-ai ak | Ke manao!?ns nei au, : aole loa he nnniiwa e nalohia aku ai kela nianao ma.e.mae ' ou' mai ka'u mau hoomanuo ana, e kuu haku. 1 Oiai nae, iloko o kela rnanawa, aia na manao anoe iloko o Filipa no keia loli anoe loa aaa ae a nana ole ia mai hoi : oia i keia wa e kukai kamailio 'ia la ■i-a wa. ■ - ■ !■ ■ Na keia mau manaoanonino ni iloko ona i hookokono aku iaia e |kamai!io koke akl r l aku I-: ■ ■ ' E kamailio imi ia'u e na, e hoike mai no-kau h'uakai kaahe'e —-na mea au i haiia a i ike ai ! -kou mau hoa'lohal kahiko. : ■■."! Aolē loa ka Haku 'Nonliana i alawa a leha iki aku a !ke' eku i ke ano ; e hekau iho la niaiuna

0 kela ! maka e nana mai la me na hele4e?ena inoino n pupuku, a e lehb iki ana hoi mr?hn?> oka Lede P - t^se. N") i 'C7 , i-ia pk.m-'-' 1 i'īo nei ka Hikn n' •

ka hoike nu ari3 aku i na wahi ano n i> ,jrt • ī he'e "vi r : , -e ;a oia n k.ma ; l\. ekn. l.\ i k" Opi;j h.-."-ilinā v 'i'n'v-T\i; I

HP '"ipa p ak'i nu ; 3 '-4: J'ehu o keīa m?.i> pua aal- :>u e mo»ni mii rei o kn lakoi: nui' ea hu'ihn'i e F>ifpa. hii-! poi pdi i mm poa pi^n-hele' !oa su. I ke!r: i .v:; i ;i ua F.'l : p\ n^ ; i kokīH hu ; h';ipua X?aila a ono'.-i mai la imus j 0 ua Haku' kei; ka mea hoi a k?. Lede Pit??S i ike hou rmi a ; ijka leH anoe nou pm ?e 0 kr hJ"!ehefena 0 ua Ha!cu nei. I

rte, vn nimu mM h ua hooilina waiwai ki Led?' Opto| ika £fakii Nf>man? me Ika leo' nahenahe? Ke'ho.-imaoao r>-?> no "p oe "no kn ! p'M Lnib. a fn"?i rvmi oleioilio ki puv Lda? He eko'i; wa'e no n\u;awa o ka Peii e Iwoin tva kon Ihomo e na !ithahana oki Ahah\li Kaepa o na Hawaii, oia kal I POALUA, I ~ .,PQAEAV ,| i .ame ka | _ ; POAONO. i *v.'m k.uiohai no m?a, oh tvx I.» e ai k* Pol, aole tu<ī kahi nmu Sa e a hikj i k«k hoiko l;ou U -aa «ka e na ' hoa'ioha. ,