Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 18, 21 February 1893 — KO AMERIKA MANAO I KA NOHOALII. [ARTICLE]

KO AMERIKA MANAO I KA NOHOALII.

TJa hoolahaia iwaena o na kanaka Hawaii kekahi manao lalau. Ua makemake makon e hoakaka aku i ka lalau loa o ia manao i pau ai ka hoopunipuniia o na kanaka, eia ua manao la: Ua Ameiika Huipuia no e hoihoi mai ia Liliuokalani maluna o ka Hohoalii o Hawaii nei, wahi a kela poe wahahee, aia a lohe ka Peresidena ma Wasinetona i ko na haole hookahuli ana i ka Hohoalii o Hawaii. alaila, e kauoha 0 4 mai ana no kela i kona Adimarala a me na kapena o ka manuwa e kukulu hou i kela Hohoalii. a e hoihoi mai i ka 4 Moiwahine ma kona kulana Hanohano. He mea hoakaka keia i ka poe ike. E na Hawaii, mai hoopunipuni kekahi mea o oukou pela, aole loa o Amerika Huipuia e hana ana i kekahi hana oia ano. Aole kela lahui i hana pela mai ka mua a ka hope. He lahui hookahuli Hohoalii kela, aole ia he lahui kukulu hou i ka Nohoalii popopo i hoohiolo ia. Ēia kekahi moolelo lahui e akaka ai. I ka wa i pilikia ai o Amerika i ke kaua kipi i ka makahiki 1862, ua kokua mai ka Moi 0 Farani oia o Napoliona IH. i ka poe kokua Nohoalii ma ka Eepuhalika o Mesiko, e kukulu hou i ko lakou Nohoalii kahiko 1 hookahulha. Ua kipakuia ka Peresidena maikai, oia o Huaresa, a ua hoonoho ia maluna o ka Nohoalii o Mesiko ke kai-

kaina o ke alii o Ansetnrīa, o Makemiliana. He aliinaauao a hoopono no ia, na na pualikoa o Napoliona i kokua aku ia ia, a pale aku īa Huaresa ma. He mea hoehaeha keia i ko Amenka Huipuia poe kanaka, aka ua pilikia loa lakou i ko lakon kaua kuloko, aole hiki ke papa aku ia Hapoliona. Ma Apenla, 1865, pio o Kikemona, hee loa na koa kipi, loaa hou ka lanakila me ka malu ia Amerika Huipuia. Eia no kekahi hana mua, kauoha aku la ka Peresidena ia Hapoliona penei: “0 kou kokua ana ia Makemiliana, he mea kue ia i ka pono o makou." Lohe o Hapoliona i kela, makau iho la i ka ikaika o na pualikoa o Ameiika. Wikiwiki kela i ka hoihoi aku i kona poe koa a pau i ko lakou aina. 0 ka lele ikaika mai no ia o Huaresa ma a kokua nui mai la i na kanaka Mesiko i ka lakou Peresidena. Pio koke o Makemiliana, a kipuia me kona poe hope a pau, a make lakou, noho hou o Huaresa ma ka noho Peresidena. Pela no a hiki i keia manawa, ua noho lanakila ka Eepuhalika o Mesiko a holomua ma ka pomaikai He nui hoiko lakou aloha ia AmeiikaHuipuia, i ko lakou hoalauna nui alokomaikai. Aole ko Amenkapoe i makemake e pau ka nohoalii ma na lahui naaupo, ka poe hiki ole ka hookele i ke Aupuni Eepuhalika. Aia a mohala mai ka naauao a me ka hoopono, alaila uapomaikai ka lahui hookahuli nohoalii, a ua makemake o Amerika i ka lakou hana. TJa nana mai o Amerika i na hana a KalakaUa.a me Liliuokalani, he kohu ole i ke aupuni maikai. Holaila, aohe o lakou minaminai kela nohoalii popopo o Hawaii. Pomaikai kona hiolo ana. Aole loa o Amenka e kukulu hou ana. Pau ke kuhihewa ea.