Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 34, 21 March 1893 — He Moolelo NO NAPOLIONA I. [ARTICLE]

He Moolelo NO NAPOLIONA I.

Ea Ūlali o nLa ilw ) A. *o ka Mea ]aoi i irapgnfl. LIONA 0 NA ULUUIAU. MOKUNA IH. • AUHEE NA AUSETURIA —A PIO NA KOA 'KIPI. 0 kela tne keia lāla o ua hale la, aole e emi iho kona mau makahiki malalo o ke kanaha; no hoi e ae ia na kamakar5 mare ole i ka wahine aia .wale no o ka mea i .māre, a ;fie inea wahine paha ua make. Oiai ; aole i manao ia uakupono ke kanaka i'make : ole ia e lawelawe - i na hana a ke aupuni. 0 ka lua o ka hale ua kapa ia, u ka aha kau ;■ kauawai o na elimahaneri, J? mai ka huinā o na hoa i koho ia. Ua like ia me ko kakou hale o ka poe i koho ia, a o kela a nie' keia hoa, aole e emi ihō kona mau makāhiki mālalo iho o ke kanakolu. ■ 0 keia kanawai i hōolala ia . ai, ua oi ae kona maikai mamua o na kanawai e ae i hooholo ia, Ua hoolala ia keia kanawai hoū maluna O 'ke kahua o ka onipaa e ha Eipuhuiika, e hoopakele ana ia Farani ma kekahi aoao mai na Koialisa, ka aoao e makemake nui ana e hoonoho āku, i na . Moi Eohona malunao kanoho alii,’ a mākekahi aoao hoi mai ha laeohine alakai hewa, i āke hui e hoomau ia kanoho alii o kaWeli. . Ua waiho ia aku keia kanawai hou imua o na hui haahaa loa o na kanaka, -no ko lakou hooholo a hoole. Ua hooholo koke ia e na apana kuaaina.a pau a ua hooholo ia mawaena 0 na leo huro o ka puali koa. Ua mahele ia ke kulanakauhale o Parisa iloko o.ke kanaiwakumāmāono apana, a maloko o ‘ kēla a me keia apāna, ua ākoakoa ae na kanaka ma kolākoū wahi koīio. I kā wa 1 waiho 'ia aku ai ke kanawai : imua o keia mau apana lehulehu 6 .Parisa, he kauahaāumaniawālu ma ka ae, a he kanahakumamaono ma ka hoole. Kolaila, ua hui ae la na Eoialisa me na laeohine ekne, e hooikaika ana kela a me keia aoao me kā manaolaua, ina e . haule ka mana o ka āhaolelo, he meā ia e ko. ai ko lakou iini. Malalo o keia knee, ua hoike ae ka ahaolelo, ua hooholo ka hapanui no keia kanawai hon, nolaila, ke hoomakankau

nei lakou i ka hoomana ana aku’i na pauku a pan o kē kanawai hon. Ko keia 'mau olelo. ua ala mai la na apana kuee, a hoomakankau iho -la me na mea iaua, me ka manaopaa e kue a hiki i ka hopena. 0 ka puali lahui. he puali koa ia i ane īike me ka puali pualn o Amerika, ua oi aku nae o ka lawa pono i na alii, na mea kaua, ai ao pono ia ma ka oihanakoa, uahni koke aku la me ke Mpi, Ua ki ia ae na pn a.ka poe kipi a e kani hele anana bele ma naalanni, oīa hoī ka hoailona no na koa Mpī e hoakpakoa ae, ua ike ia akn la na onli weliweli o keia pnāli e ākoakoa ae ana malalo. 0 ko lakou mau alakai, me ka nee ana mawāena o na alanui 1 hele a pihakni. Aia hoi ka ahaolelo iloko 0 keia ,wa iloko o ke knlana pioo me ka weliweli; oiai, iloko o -ia māu la o ke kanawai ole ūā kahe aku kē koko me he wai ala, a aole i malnhia ke ola o ke kanaka. Aole he mau haneri kanaka hupo hoohaunaele wāle iho no me he kamalii la, ka poe nāna e hoopnni i kolakou hale hānohano a wawahi akn, i ko lākou mau ipnka āniāni, aka, he pnalikoa nni. nona ka huina ō na kanaka- i hiM aku i ke 40,000 i kahiko ia me na aahu. koa, i lako i na pnkuniahi me na pn -kaupoohiwi,- a e alakai ia ana e ha keherala kahiko akamai, 1 komō-Mno iloko 0 nā kāha a ka Moi kāhiko i kaiehu ia aku ai e lakou mai kona nohoalii āku, e welo ana na hae e kam ana na ohe e maki mai ana mai na hapaha mai a pau o ke kulanakanhale maluna o ka ahaolelo.-: Ko ka halawai ana aku rae keia enemi weliweli, aia malalo o ka mana o ka ahaolelo. he’ mau tausani koa kumau, a he ’mea hoi _ i kanalua nui ia, Oiai lakou malalo o ke kajuoha ā ka ahaolelo iloko o keia hora o ka pilikia, e haalele iho ai lakou ia mau kauoha, a hui akn me na koa kipi. Ua koho ia ae la o Kenerala Menon e ka ahaolelo uo ke kue ana aku i na koa Mpi. Aka, o ke kanerala i koho ia he koa ia me na onli o;kawiwoole iluna o kona mau hiona no ka halawai ana aku me keia puali o na koa kipi, nolaila, ua kau e mai la ka weli iaia no na koa kipi a anhee āku la imua 0 na koa kipi. Ua wawalo hele ae la na leo knpinai o ka lanakila ma na laina a pau o na kipi a pnhi na alanui o Parisa. Ko keia knmu ua hoolana ia ko lakou mau manao kuhihewa, aole e hiki i na koa kumau ō ke au- . pnni ke M akn maluna o na kanaka oia hoi kā puali lahui. E hoopunana iho ana na ēheu o ka pouli maluna o ke kulanakauhale pioo. , Oiai i ka wa a Napoliona i ikeinaka ai i ka holopono ole; o ka Eenerala Menoū kanoha ua holo pololei aku la oia mawaena o na ala•nui a hiki i Tuelerie, ua pii ae la ia i ke keena o luna,' kahi a kā ahaolelo i akoakoa ai, ūa haka pono aku la maluna o na mea a. pau e noho ana iloko o makau. Eia keia i ka hora II o ka po, a ua sila ia ka hopena o ka ahaolelo. Iloko o ka piop

a me ka makau, ua hoopau ia aku o Menou mai kona kulana noho keneralaana no kapuali, aua haawi ia ae la ka mana holookoa ia Barasa. Oiai' ua piha ke keena me ka weliweli īaona ole. 0ka hoao ana e noho lanaMla aku maluna o na koa kipi, he mea paakiki loa ia, a o ke auhee ana aku imua o lakou he hopena o ka make maopopo ia. A paka hou aku.