Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 37, 27 March 1893 — NU HOU HAWAII. [ARTICLE]

NU HOU HAWAII.

* Ara ke waiho la ma ka hale akana o Hanamaalu he 9,000 maa eke kopaa 1 ake loa īa e pau mai i Honolula nei. : TJa pau mal ika hopuhopa ia a ua paa ae i Kaapapanul ikapoPoaono nei, he umi mau paa pake pili ; 'wai. _: «Na ka hewa oka hana aka mea . e paa * ana ika oihana hoomalu e : hoopau mai ka oihana aku’ 7 wahi a •■. :> hou. .. . . •w Ma ka hukihuki kaula mawaeua n ha~Hawaii a me na Ailiki i ka po nei ma Mauamana, aohe i u v : v&iho;na Ailiki hukia pu aua. ' Eia ke :malama nei o Uilama : kele:he keena kuai ia ma ka ma- * “ ;keke me ka makaakau e hoolawa . akul’i ka poe e kipa aha ma kona pakaukau. . * V* “ *nv • , ,;v E pau aku ana ika holo makalkai ia ka lua o Pele maluna o ke lunau : p ka' hora 2 auina la apopo, na > kamanele aka mokuahi Australīa i lawe mai nel.. Noiaiia e lehau ana : kela huakai aku ake Kinau. ‘ 0 nh paele nana i wawahii ka ■ . hule o Mr. A. J, Cartwright ma 7.:;;Makiki-a aihue ia aku ai mai ka na lako waiwal’. makamae ; ' ke kamukuai i koho ia he ua ae o Somers i kona hewa a-o ka hoopai ia mai koe c ka Aha Kahpuni; a o Harr!s hoi, ua waiho ;;ia aku'no ka'hookolokolo ia imua o 1 Kaapuni; a o Gus. ke kolu :VjOpaele, e hook uu ia oia ke loaa S500 no ka hīki mai imua o ka- Aha ma. ke ano hoike kue ia M2XTi3y ke noho mai ke kau Kaav o Oahii nei. •w-'- "•••<►.. -u- * ••_'<-?•" 'h

UIumaMehie na hana o ka Aha Mele ma ka po Poaono nei ma ka laakini o Kawaīahao. Ke pii malie ae nei ka maha o ka Hon. P. P. Kanoa mai kona loaa ana i ka ma’i nana e hoopaa nei iaia ma kahi moe. A me ke kanalua ole, he mau la koe a e palekana oia. I kekahi la o ka hebedoma ekolu 0 keia malama, ua pau i ke ahi ka lole o kekahi wahine pake o Kohala Akau oiai oia e kuke ana, a ua make oia i kekahi la mahope mai. Ua poka aku ka mokukaua lapana Nanlwa iwaho o ke awa e paikau moana aī i ka Poaono ī hala a hoaumoe no iwaho o ka nnku o ke awa I na po elua ī hala. E hoi mai ana paha i keia la iloko nei. Ke hoomahuahua ia nei ke pai ana i ka nnpepa Puka La Kuokoa ī keia la a hīki i ka 3,000 mau kope. He heluna ī loaa ole i na nnpepa puka la e ae mamua aku nei. I hana ia keia i mea e lawa ai na mokupuni mawaho aku o Oahu nei. Maiaki 4, ma Keokea, Kona Hema, Hawaii, na make aku la o Ululani w, ī ke 60 a oi o kona mau makahiki. Ua hookawowo iho oia ia 3 mau keikikane a me kaikamahine;ahe 9 mau moopuna kane a me 10 moopuna wahine. Aloha! E puka ana he nupepa namu hou loa i keia ahiahī ma Honolulu nel, a o kona inoa o ka “Hoku Hawaii.” E hooponopono īa ana kona mau mau manao alakai e kekahi mau keonimana naa'uao a i maamaalea i ka haku manao. Ua hoohikihiki aku ka moku pea J. C: Potter no Kapalakiko 1 ka Poaono aku nei i hala, ia 29,789 mau eke kopaa no lakou ke kaumaha he 3,589,512 mau paona. Ua koho ia ke kumukuai, he 616.07,Ua waiho ia aku o Aogost #Herring, ka hapahaole nana i kipu a makeloaoU.L. Huntsman, ekaAha Apana i ka Poalima o ka hebedoma 1 hala, no ka hookolokolo ia imna o ka Aha Kaapuni, Apana Ekahi, no ka hewa pepehi kanaka degere mua. Ua hoi mal ke Klnau i ka Poaoao i hala mai Hawaii a me Maui 'mal me 28 mau ohua kapena, he 7 0 lakou he mau kamahele makaikai pele, he 62 mau ohua onekī, 6,260 mau eke kopaa, 263 mau eke uala, 23 mau eke kulina, 188 mau hipa, 41 mau puaa, 1 lio a me 180 mau puolo huikau. Ma ka hookuKu kinlpopohoaloha ma ke kahua o Makiki i ka auina la Poaono i hala, mawaena o ka Hawaii a me ka puali wae o ka Mohiean, ua kaa ke eo i ka Hawaii, ma ka loaa ana iaia he 26 puni a i kona hoa paonioni he 9 wale no. O ka lua iholaiaona Poaono o ka hookuku ana, a hookahī w’ale no aoao nana ke eo. E helu ia ana ka īiuakai hali kopaa a ka moku kiapa Amerika Annio Johnson I hoohikihiki aku ui mai Hilo aku i ka la 21 o Maraki no Kapalakiko i huakai helu ekahi o ka nui o na waiwai pukaaku mal ia awa. JS T o ka mea, na lawe aku ua moku la i na kopaa he 1,700 mau tona ka nui, no lakou ke kumukuai 1 kohoia he $110,207.07. Ma ka mokuahi Waila o ka la ( Sabati aku neī, i kau mai ai o!r. , H. P. Baldwin a me ka ohana, no t ka hoi i Makaweli, Kauai, e noho luna nui ai no ka manawa he eono ( mau malama, oiai ka Luna Nui H. L Morrison o Makaweli e hookuu ia ana e hele e hoomaha i na aina mamao no Ik manawa he eonomalama.

Eia ae ka Hokuao ke hookomo mai nei ia makoa i ‘hoi ai e pa ? i i ka pepa o keia la. Eia i Honolalu nei ka lunakana- • wai o ka Apana o Hana, J. H. S. { Kaleo, Esq. He maikai kona ola ] kino. Maikai na hana o kaHoike Hapaha o na Kula Sabati o Kawaiahao ma ka la i nehinei. Mahope o ka pau ana oka hoike, ua haiolelo mai o Rev. D. 'Lucas, a he nui na olelo momona e pomaikal ai ke anaina. Ma ka po o keia Poaha ae la 30 o keia mahina, hora 7:30, e wehe hou ia ai he Aha Mele Hawali e ka Hui Mele Hawaii Noeau, ma ka luakini 0 Elawaiahao. E .naue nui ae 1 ike a i lohe i na Oo kani kuamauna o ka uka. He halawai kai malama ia e ka m Hul Hae Eleele ma ka Emma Kuea 1 ka po Poaono I hala, ahe anaina nui kai haiamn ae no ka hoolohe puhi ohe wale no. Eia nae, ī ka wa ī haiolelo mai ai na alakai o ka Hui, ua lohe ia aku na leo pakike o ta leholehu e iioopnukahua mai ana i ka hana a ka huī. O ka poe a pau i aloha I keia mau Paemoka aole e nele ko lakou kanaiua a me ke kapalill hopohopo o ko lakou nmauma no ko lakou mau hopena iloko o ka mahina i hala. Me hemea la, ke nana akn mamalī o na mea hou i loaa mai, mai Wasinetona mai, ua nui loa na hooia e hoīke mai ana o ka hopeua aku ana no o ka aiua o ka hoohai ia aku me Amerika Huipuia, aka aole nae e hiki i kekahl mea hookahi ke ike ma ke ano hea aku ana īa. Ke nana aku ua lokahi na mea a pau, oīa hol, aole 1 lawa ko kakou nui a waiwai kupono hoi i kēia wa e hiki ai ke pakuī hoa la I hoku ma ka hae o Amenka,—Mai ka Angliean Church Chronicle .