Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 40, 30 March 1893 — Ku ana mai o ka Moku "Rush." [ARTICLE]

Ku ana mai o ka Moku "Rush."

Ina knh llmi i \m OisL fflmaMi6» lioMi Ua komo mai ka moku Amerika Piush ma ke awa o Kou i ka hora II o ke kakahiaka Poakolu nei, iloko o na la holo he 8 me 20 hora mai Kapalakiko mai, me ekolu mau ohua, oia ke Komieina o Amerika Huipuia Konela J. H., Blounfc a me kana wahine a me kana Kakauolelo ponoi o Ellis Willis ka inoa. Aole o Komisina Blount i hooulolohi iki ma Kapalakiko, no ka mea hiki mai lakou ma ke kaa ahi mai Wasinetona mai, he 45 wale no minute ma Kapalakiko a holo mai la ka moku no Honolulu nei. Aole komisina e ae i hoouna pu ia mai e ka Peresidena Kalivalana, o keia hookahi wale no o Blount. Aole i holo mai na keonimana i lohe mua ia e like me Adimarala Baraunu a me Kenerala Sekofila. I ka hookuu ana o ka heleuma o ka moku, ua lawe mai ka waapa mahu o ka Adimarala Sken:ett, i ke Kuhiua Amenka Hon. J. L. Stevens a kau iluna o ba Rush e apo aloha aku ia Komisina Blount. Ua holo pu me Mr. Stevens ke Komite Hookipa o ka Hni Hoohui Aina, oia o Kauka J. S. Makalu, Kenerala A. S. Hatawela a me Prof. M. M, Scott. Ua hoakaka aku o Komisina Blount i ke Kuhina Amerika i kona makemake e hele malie aku i ka Hotele me na hana hoohanohano ole nona. Ua poloai aku ke Komite Hookipa iaia, ua makaukau ka hale nani o Waila nona e luakaha ai. Hoomaikai mai la ke Komisina ia lakou, aka ua paa kona manao e hele mua i ka Hotele a hoomaha iki, alaila mahope aku, ua makemake oia e halawai hou me ua komite la. Ua hele no hoi o Mekia J. W. Robertson. ka Puuku o Liliuokalani, e hai aku i kona aloha, me ka.haawi i ke kaalio lealea o ka Moiwahine i kaa nona e hele ai i ka Hotele. Hoomaikai aku o Mr. BIouut, aka e like me kona hoole ana i na kaa o kekahi poe lokomaikai e ae, pela i hoole ai i ko ke alii; a ma ke kaa hoolimalima ponoi i hele ai. He auo kaokoa no na keehina mua a keia komisina e hele nei. i ka hora ekahi auwina la ua pae mai ke Komisina me kana wahine a me ke Kuhina Amepika Stevens maluna o ke kaa iio hookahi a holo i ka Hotele Ī1 awaii. : Malaila i lele j ai a iioho maka hale o Kapena Snow. Ēia ke Komisina Blount a me ka huakai ke noho nei ma ia hale. i 0 Konel a Blounfc, he keoni-

mana kilakila o ka hiohiona, j a me he la ua oi iki paha koua mau makahiki i ke kanalima, o ka lauoho uae. ua ano keokeo loa. He mau maka ooi koua, a he olnolu tna ke kamailio ana. Heiwakalua ona makahiki o ka noho ana ma ke ano he Lunamakaainana no ka Hale Ahaolelo Lahui. Ma ke Kau Ahaolelo i pau iho nei, he kiekiekie loa kona kulana; oia no ka Lunahoomalu o ke Komite 0 ko na Aina E. Malaila he luna loea ia a he kamaaina loa 1 na mea a pau i pili i na kanawai mawaena o .na lahui. NA KAUOHA A KA PERESIDENA IA K0MI8INA BLOUNT. Aole no i hoakaka mai ke Komisina i kana mau hana i kauoha ia ai e hele mai i Hawaii nei, aka ua loaa ke ano nui o kana huakai ma na uupepa, aka he oiāio paha aole paha. Eia na mea i hoakakaia: Ua manaoia ua kauoha o Kalivilana ia Blount, e huli a maopopo loa ka oiaio no ko ke Kuhina Stevens kokua a kokua ole paha i ka hookahuli ana i ka nohoalii a me ke kukulu ana i ke Aupuni Kuikawa. E huli ana no hoi oia i ka oiaio no koka poe mahiko ohumu mua ana e hooko i kela hana-hookahuli aupuni. E hoomaopopo ana no hoi oia i ka manao o na kanaka a pau ma Hawaii no na mea i hana ia, a hoi aku a hoike i ka Peresidena. Eia kekehi mea i lono ia ma nanupepa ke oiaio hoi, ua kauoha o Kalivilana iaia e huki iho ilalo i ka Hae Ameuika 1 mai ka pahu hae iho o Aliiolani Hale, a e hoihoi i na koa manuwa iluna oka moku, a na ke Aupuni Kuikawa e malama ia lakou iho, aka mahope 0 ko Kalivilana lohe ana i kekahi mau hana ano e a kekahi Luna aupuni kuwaho ma Honolulu, o ke Kuhina Beritania •kekahi, alaila ua kauoha o Kalivilana ia Blount e akahele loa kana hana, aole. paha pono e haalele i ke koo ana i ke Aupuni Kuikawa. He mea maopopo loa, e huli pono ana ke Komisina Blount 1 ka oiaio no na mea a pau i hoopaapaa ia no na hana o keia hookahuli aupuni a ine na mea e poino ole ai na pono 0 Ameiika Huipuia ma keia Paemoku. Ina he wahahee kekahi mau olelo i hoikeia ma Wasinetona, nana no e hoomaopopo i ka oiaio. A pau kana huli ana a rae ka nieniele ana, alaila e hoi aku no oia i Wasinetona a hoike piha aku i ka Peresidena i na mea a pau i loaa iaia, a na ka Peresideua a me ka. Ahaolelo Lahui e uoonoo a e hooholo i na mea a pau e pono ai. I ke ku ana mai o ka moku me ke Komisina, emoole ua hoowēhiwehi koke ia na Hae Amerika he lehulehu ma na alanui o ka poe kalepa, me he | la kulaia nui la. j .. He kanalima mau wahine Hawaii no ka Hui Aloha Aina 1 kai huakai ae i ka uapo ma- . kai o alanui Papu mena Hae Hawaii a me iia Hāe Amerika pukekahi, hookahi Hae Ha-

(waii nai i hoonuanan ia i ka maile. Maiuna o !<;i i’.ope o ka mokuahi Anstraiia ka Bana Ha--,vaii e pnhi ana i na inelo Amerika. Ma ka olelo a na nupepa, e haalele ana o W. R. Kakeia ia Kapalakiko i ka la 31 o Maraki a hoi mai ianei i ka la 6 o Apeiila. E noho ana o Kakina lana o Carter ma Wasinetona. 0 Kumana paha kekahi e kakaiapola ia mai ana e Kakela. Ua haawi aku o C.C. Moreno ia Kalivilana he mau kope o kekahi nupepa hoino i na Komisina Hawaii a me ka aoao hoohui, o Honolulu Daily News konainoa. Aohe nupepa ma kela inoama Honolulu, nolaila ua manaoia ua pai hoopunipuni ia kekahi nupepa ma Amerika i mea e hoopunipuni ai ika Peresidena. E huli ia ana kela mea.