Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 40, 30 March 1893 — He Moolelo NO KA Ui Nohea Kaliwalana [ARTICLE]

He Moolelo NO KA Ui Nohea Kaliwalana

KE KAMA WAHINE HANAI A I OLE, KA MEA HUNA 0‘ NA PALI KAHAKAIO SEK0TIA. MOKUNA II, . Ke Kamawahine Hookama a ka Haku alii —a me ka hoohuoi ano e a Kikila. “He oiaio kela e lda, a ke kaumaha loa nei au no ka hiki ole ana ia’u ke hooko, oiai, ua halawai au me ke ano ulolohi ma ko’u wa i lawaia ai i na i-a a ka haku, aka, e hooikaika no au e hooko i kela mea ma kahi wa e aku,” i pane aku ai ke kanaka opio, me ke ku ana ae, a haawi aku la i kona lima i ka lede opiopio, a me na hiohiona ano kaumaha hoi e hekau ana ma kona helehelena, oiai, he mea oiaio, ua ehaio no kona naau no kahiki ole ana iaia ke hooko i ka makemake o ua lede opio la. “Alaila, ina pela, o ka auwina la o ka la apopo ea, e Kikila?” “Auwe! E kala mai ia’u e Ida. Aole e hiki ia’u ke hele i ka la apopo. Ma ka la mahope o ka la apopo, oia ka wa e hiki ai ia’u ke hooko.” “No ke aha hoi ka mea e hiki ole ai i ka la apopo?” “E hoomanao hoi paha oe e Ida. o ka mea ma ke kulana haahaa e like me ko’u ano, aole nona ponoi iho kona manawa, ahe luaui makuahine hoi ko’u a’u e hikioleaike hoopoina.” He mea oiaio, ua lealea ole ko Kikila uhane i kona hoike ana aku i keia mau olelo i ka lede opio, oiai, ua maopopo no iaiā aole he oiaio, aka, he mea hiki ole uae iaia ke hoike aku e hele ana oia e pāilaka mai i kekahi moku hana kue kanawai a komo mai ilokooke awa, nolaila, ua puapuai mai la ke koko ohelohelo ma kona mau papalina i kona wa i kamailio aku ai i na mamala olelo maluna ae i ka lede opio. ‘Tna io hoi hapela, alaila, ma ka auwina la io hoi ha o ia la, aka, mai noho hoi oe a hala ka hora ekolu, no ka mea, he nanea auika hoonanea loihi iki ana maia wahi, oiai, me oe, aole a’u mea e hopohopo ai. Mai hoopalaka hoi oe e KiMla?” , “Aole loa au e haule ana, ina i oluolu i ke Akua e hoomau i ko’īi ola a hiki ia wa, e hoea ana au ma keia wahi i

kela maaawa au i makemake ai," wahi a Kikila me ke aao kanaaho ae o koaa naau, mai na hoohuoi ana mai paha a kona makamaka lede opio, oiai, o ka hana ana e hooko ai ma kekahi la ae, aole loa ona lealea iki e hooko i kela hana kue kanawai, aka, he mea hiki ole nae i kona naau ke kue okoa aku i ka mea i hoohikiia maluna ona e kona luaui oiai oia e waiho ana maluna o ka moe o ka make. “Ua maopopo no ia’u e Kikila, aole loa oe e uhaki iki ana i kau mea e hooia mua ai, a nolaila, e kakali aku ana au no ia manaw,” i kamailio mai ai o Ida. la Ida nae e kamailio ana i na mamala olelo hope, ia wa i komo mai ai ke kanaka kauwa aoo me na apana dala na Kikila mai ka haku alii mai. Mahope iho oka pau ana o ka Kikila hana me ke kanaka aoo, ua huli hou ae la ia-a hooia hou aku la ia Ida e hooko ana oia i kana kauoha me ka haule ole. Ua poeleele loa iho la, i ka wa a Kikila ke kanaka opio i oili aku ai mailoko aku-oJce kakela nani o ka haku Sir Wi-'~' liama Kalivilana, a kuoe hele aku la ia ma ke alanui mehameha ekamoe ana no kona wahi noho. Ua hele aku la oia ma ke alanui no ana i hele mai ai no ka.hi pahaheaneane hapalua mile, a huli ae la kona alahele ma ka aoao hikina, me ka iho ana he haalu hohonu ame ka hele ana aku maloko aku o kekahi ululaau poeleele. laia i hoea aku ai maloko o ua ululaau la, ua wehe ae la ia i * t% • / kona papale a paa iho la ma kona lima hema, a o kona lima akau hoi ua hapai malie ae la ia a kaomi mai la ma kona umauma, a me ke kulou iki ana o kona poo. He oiaio, he kilakila ahe ui 10 maolino keia kanaka lawaia opio kulana haahaa, a me ia ano, ua puana ae la kona leo: “Aole, aole loa, aolee hiki ia’u ke hoomau i keia mea. Aole eae mai na mana lani ia’u, e hana ino au i ko’u uhane, a haehae hoi ina aa koko o ko’u puuwai. Aole he aloha o īda ia’u, holaila, i mea aha ia a’u e hoolauwili wale ai i ko’upuuwai? 0! Ina nohoi paha aole i haulehia ko’u mau makua iloko o na hana haihai kanawai, ina la e aho ia. Pehea auanei e hiki ai ia’u ke keiki ake kanaka kue kanawai ke aa aku e aloha i kekahi pua mohaha, ilike kona maemae me he hau aliali la o ke kakahiaha? He oiaio, he makemake wale no kona ia’umake ano he hoa paani pu au nona mai kona mau la opio mai, a noko’u hoopakele ananohoi iaia mai ka make mai, oia wale iho no kona kumu i makemake ai ia’u, nolaila, he mea makehewa wale no ia’u e hoopunahele houikeia mau ma-' nao iloko o ko’u puuwai.