Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 41, 3 April 1893 — He Moolelo NO NAPOLIONA I. [ARTICLE]

He Moolelo NO NAPOLIONA I.

h IM 0 m k o Fami. 4 A. o ka Mea h.oi i kapaia ka LiONAO NĀULULAAU. W * MOKUNA IV. «s KE KAHŪA KA.UA MŪA MA ITALIA PEEŪEMONA. 0 na hoolala a Napoliona i manao ai no keia kana, oia no keia; ka mua, o ke kaohi mai i ka Moi o Sadioia a haalele aku i kona hoi ana me Auseturia; ka lua, o ka lele kaua āku maluna o na Auseturia me ka ikaika lua ole, a na ia mea e kono aku i ka Emepera o Ausetūria e hea akui kona mau puali ma ka Rine ekokua a pela e nawaliwali ai ka ikaika o ka puali nui hewahewa 0 na Auseturia e maki mai la e kue i ka Uipuhalika; a o ke kolu, o ka hoohaahaa ana aku 1 ka Pope, oiai oia e hooikaika aua i kona mana a pau no ke kokua anā aku i haMoi Bobona e kaua hou aku i ko lakou ala no ka nohoalii o Farani. Oiai ua hoino aku ka Pope i ka Ripubalika, a ua lilo hoi i hewa nui hiki ole ke kala ia. No ka mea, o na elele aka Ripubalika i hoouna aku ai i Roma, ua pepehi wale ia me ke alualu ia ana ma na alanui, me ka .wawahi pu aku i ko lakou mau home me kahoopai ole iaokapoe nanana hāna hewa, no ia kumu, ua lilo o Roma he mea ino imua o ke alo o ke aupuni o Farani. Nolaila, pehea la e hiki ai ia Kapoliona me kanakolu tausani koa i uku ole ia, me ka lako ole i ka ai a me na pono kaua ke ku alru imua o na enemi i lako pono i ka ai a ,me na mea a pau, no lakou ka heluna i hiki aku i ke 80,000, he mea moakaka, aole loa e loaa ka lanakila, oiai ua ilihune kona aupuni i ke dala ole, ke kumu nana e wehe i na pilikia a pau. Aka, e akahele kakou, a e nana aku ma keia mahele i ka hopena okana mau hana. ī ka pau ana o kana olelo i na ’lii o ka puali, ua au hou ae la kona mau maka a haule aku la kona mau lena ike malunao na koae ku laina mai ana imuā ona me na aahu i hele a welupelu, a wehe mua aku la oia i kana haiolelo hoolanalana imua o lakon, ka manao hookumu hoi nana i kono āku ia lakou, ehoike ia

lakou he mau iliohae no Farani, a o ha kia paar hoi o Farani e naue ole ai i na makani ino 0 ka lewa. Ua hoopuka ae la oia i keia mau mapuna leo ilihia; E na koa, ua pololi oukou oid ka ilihuue, a ua nui hoi ka aie o ke aupuni ia oukou, aka. aole nae e hiki ke nku mai. 0 ko oukou hoomanawanui a me ka wiwo ole iwaena o keia waonahele aa, ua oi aku ia mamua o na mea hiki ke mahalo ia, aka, aole he mau hiona o ka lanakila maluna o ka oukou mau mea kaua. Ua hele mai au e alakai aku ia oukou iloko o na kula momona a ka la i ike ai. Na mokuaina waiwai, na kulanakauhale nuij- v e haule koke mai no auanei lakou imua o oukou. Haila e loaa ai ka ai, ka hanohano, ka haaheo a me ka maha. E na koa Italia, e hoole anei ko oukou mau mauao wiwo ole i keia leo? Aka, me he mea la, ua hiki ia ? u ke ike aku ma ko oukou hiona, aole e hiki ke mawehe ia aku ke aloha o ka aiua makuahiue mai ko oukou mau puuwai aku; nolaila, ua aa oukou e o’u mau hoa kuilima o na pilikia e alo i ua poiuo a pau. a hiki i ka wa a ko oukou mau kapuai maluhiluhi e keehi aku ai iloko o ka paradaiso o ka maha. I ka pau ana ae o kana haiolelo aua, ua haawi ae la na. koa he mau leo huro, a wawa16 hele aku la ko lakou mau -leo ma ha palL 0 ke kahua a Napolioua i hooholo ai no ke kue aku i kona r mau enemi, oia no ka hookele aua aku i ka ikaika o kona pnali holaokOa malnna o na mahele i hookaawale ia o ha Auseturia, a ina e lanakila oia maluna o kekahi mahele, alaila, ua hiki iaia be hoopuehu aku i na koena i koe. Nolaila, o ke kaua, oia no ka hana a ka poe hupo, a o ka aoao i 01 ae na kanaka, no lakou ka ianakila. Iloko o keia- manawa, ua hoomaka koke aku la ka nee ana o ka puali. Oiai na Kenerala e hauoli ana no ka wiwo ole o ke lakou alakai,. a na lokahi like hoi ko lakou manao malalo o kana mau kaaoha, aia hoi o Napoliona maluna o kona lio i ka po a me ke ao, me he la aole oia i mannō ae no ka hooluolii ana aku i kona kino. A aole no hoi he manawa i hookaawale pono ia no kona wa ai me ka himoe ana. Oiai oia i kela manawa e hele mawaena o kona mau koa, e hoeueu ana i ke lakou mau manao, e auamo pu ana hoi i na ehaeha a me na popilikia o konaman koa, me ka- wehewehe pu aku i ke ano o kana noolala kaua a me ke kulaua a lakou e hoauhee aku ai i na enemi. Oia iho lana hana a Napoliona imua o kona mau koa, oiai aole na manaolana o ka lanakila ma ko lakou mau helehelena, a na ia' mau hana no hoi a Napoliona ihooni aku i na aa-koni o ko lakou mau puuwai, a loku ke aloha oiaio iloko o ko lakou mau iwihilo; oia paha, £i ke aloha kakia i ka iwi.” . Eia keia hoomaka ana o ka puali e nee i na la mua o ke Kupulau, e uhi paa ana no ka hau maluna o na kakai pali o Alapa, a aia hoi keia mau kakai pali i uhi ia e ka han ma-

waena o Kapoliona a me na Auseturia. Mahope aku o keia paku a ka Mea Mana Loa i hana ai, i hoakoakoa ae ai o Napoliona i kona mau puali. (Aole ipau.)